หุ้นสามัญ (Common stock) ซึ่งเป็นตราสารประเภททุน หรือตราสารทุนอย่างที่เรียกกัน ทั่วๆ ไป ซึ่งเป็นหุ้นของบริษัทมหาชนที่ต้องการระดมเงินทุนจากประชาชนเพื่อนำไปใช้ในการประกอบกิจการ ซึ่งการที่จะเอาหุ้นไปขอซื้อขายในตลาดได้นั้นจะต้องขออนุญาตต่อคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (กลต.) และต้องมีคุณสมบัติครบตามที่ กลต.กำหนด เมื่อได้รับอนุญาตแล้วบริษัทนั้นจะกลายเป็นบริษัทจดทะเบียน (Listed Company) สามารถระดมทุนผ่านตลาดฯ ได้ หากเราๆ ท่านๆ ถือหุ้น หรือเป็นเจ้าของหุ้นสามัญ ก็จะมีสิทธิในการเป็นเจ้าของกิจการร่วมกับผู้เป็นเจ้าของคนอื่นๆ (คุณก็สามารถคุยกับใครได้เลยว่า คุณเป็นเจ้าของบริษัทนั้น) แม้ว่าคุณจะมีหุ้นเพียงหุ้นเดียวก็ตาม เพราะการเป็นเจ้าของกิจการบริษัทนั้น จะพิจารณาจากการถือหุ้น การมีสิทธิลงคะแนนเสียง การร่วมตัดสินใจในปัญหาของกิจการในที่ประชุมผู้ถือหุ้น เช่น การเพิ่มทุน การลดทุน การจ่ายเงินปันผล การควบกิจการ เป็นต้น แต่คุณสามารถมีสิทธิได้ตามสัดส่วนของหุ้นที่คุณถืออยู่ ผลตอบแทนของหุ้นสามัญที่คุณจะได้รับคือ เงินปันผล (หากบริษัทมีกำไร)

หุ้นบุริมสิทธิ (Preferred Share) เป็นตราสารประเภททุนเหมือนกัน ซึ่งจะแตกต่างจาก หุ้นสามัญคือ ผู้ถือหุ้นประเภทนี้จะไม่มีสิทธิในการออกเสียงลงคะแนน ในที่ประชุมผู้ถือหุ้น แต่ได้สิทธิพิเศษอื่น คือ เงินปันผลที่แน่นอนตายตัวที่เป็นเปอร์เซ็นต์ชัดเจนและได้รับสิทธิในการชำระคือเงินทุนก่อนหุ้นสามัญ (หากมีการเลิกกิจการแล้วมีเงินเหลือจากการชำระหนี้) สินค้าของตลาดฯ ประเภทนี้มีไม่มากนัก หากท่านผู้อ่านสนใจสามารถสังเกตได้ว่ามี เครื่องหมาย -P อยู่ท้ายชื่อย่อของบริษัทที่ออกหุ้นบุริมสิทธินั้นๆ และเป็นสินค้าที่ไม่เป็นที่นิยมเล่นกันในหมู่นักกำไร (สภาพคล่องต่ำ) แต่หากลงทุนในระยะยาว เช่น กลุ่มนักลงทุนสถาบัน ก็มักจะซื้อเก็บไว้เพื่อรอรับผลตอบแทนในระยะยาว

ใบสำคัญแสดงสิทธิในการซื้อหุ้น (Warrant) เป็นตราสารที่แสดงว่าผู้เป็นเจ้าของตราสารมีสิทธิที่จะจองซื้อหุ้นสามัญของบริษัทผู้ออก Warrant ในราคาที่กำหนด เมื่อถึงเวลาที่กำหนดไว้ ซึ่งราคาจองซื้อมักจะกำหนดไว้ต่ำกว่าราคาของหุ้นสามัญ หรือบางครั้งก็สามารถแปลงจาก Warrant เป็นหุ้นสามัญได้โดยไม่ต้องเสียเงินค่าแปลงสภาพ แต่ที่เราควรระวังสำหรับ Warrant ก็คือว่า มันจะมีวันหมดอายุของตราสาร หากเราหลงลืมถือไว้เกินกว่าวันที่กำหนดก็จะเป็นการเสียเปล่า ข้อควรระวังเกี่ยวกับ Warrant อีกประการหนึ่งคือความหวือหวาของราคาซึ่งจะขึ้นและลงอย่างรวดเร็วมากเพราะกำหนดเพดานสูงสุดและต่ำสุด (Ceiling and Floor) เมื่อคิดเป็น % แล้วสูงกว่าหุ้นหลัก หรือหุ้นแม่ แต่ในบางครั้งก็จะแน่นิ่งจนไม่เป็นที่น่าสนใจ

ใบสำคัญแสดงสิทธิอนุพันธ์ (Covered Warrant หรือ Derivative Warrant) เป็นตราสารทางการเงินที่ผู้ออกใบสำคัญว่าจะให้สิทธิแก่ผู้เป็นเจ้าของตราสารในการที่จะซื้อหุ้นของบริษัทอื่น (ซึ่งไม่ใช่หุ้นของบริษัทผู้ออก Covered Warrant) ตรานี้จะต่างจาก Warrant ธรรมดา คือ ผู้ออก Warrant ธรรมดา จะมีหุ้นสามัญของตนเองเพื่อใช้ในการแลกเปลี่ยนกับ Warrant

หน่วยลงทุน หรือโครงการจัดการลงทุน (Unit Trust) ได้แก่ ตราสารที่ออกโดยบริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุนรวมต่างๆ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นธนาคารและสถาบันการเงินเพื่อจัดการ โดยการระดมลงทุนจากนักลงทุน ผู้บริหารกองทุนนี้จะมีทีมงานที่จะดำเนินการลงทุนในตราสารประเภทต่างๆ โดยมีวิธีการกระจายความเสี่ยง เพื่อให้เกิดผลตอบแทนสูงที่สุด แล้วนำมาเฉลี่ยคืนให้แก่ผู้ถือหน่วยลงทุน หากท่านจะลงทุนในตราสารประเภทนี้จะต้องพิจารณารายละเอียดโครงการลงทุนอย่างรอบคอบจากหนังสือชี้ชวนที่บริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุนรวมเป็นผู้ออก ซึ่งแต่ละกองทุนก็จะมีนโยบายการลงทุนแตกต่างกันไป และให้ผลตอบแทนที่ไม่เท่ากัน ตราสารประเภทนี้ทางคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ก็อนุญาตให้นำมาซื้อขายกันได้ (Trading) ในตลาดหลักทรัพย์ฯ เพื่อให้เกิดการหมุนเวียนเปลี่ยนมือกัน