ห

หงายท้อง , หงายหลัง ผิดไปจากที่คาดหวังไว้อย่างมาก
หงายบาตร สังฆกรรมที่คณะสงฆ์ประกาศยกโทษให้แก่คฤหัสถ์ที่เคยถูกประกาศคว่ำบาตรมาแล้ว ด้วยการยอมรับบิณฑบาตเหมือนเดิม
หงิมๆหยิบชิ้นปลามัน ลักษณะบุคคลที่มีท่าทางหงิมๆ แต่ความจริงเป็นคนฉลาด มีวิธีเลือกเอาดีๆไปได้
หญ้าปากคอก สะดวก , ง่าย , ไม่มีอะไรยุ่งยาก
หญ้าแพรก สามัญชน
หญิงสามผัว ผู้หญิงที่มีสามีถึง ๓ คน , ใช้พูดตำหนิเหยียดหยามว่า เป็นผู้หญิงไม่ดี
หนอนบ่อนไส้ ญาติมิตร สามีภรรยา บุตรธิดา เพื่อนร่วมงาน หรือ คนในบ้าน คิดทรยศ , เกลือเป็นหนอน หรือ ไส้เป็นหนอน ก็ว่า
หนอนหนังสือ คนที่หมกมุ่นอยู่กับการอ่านหนังสือ
หนักแผ่นดิน ไม่รู้คุณค่าของแผ่นดินที่อาศัย , ทรยศต่อบ้านเมืองของตน , เสนียดสังคม
หนักไม่เอา เบาไม่สู้ ไม่มีความอดทนที่จะทำการงาน
หนังหน้าไฟ ผู้ได้รับความเดือดร้อนก่อนผู้อื่น
หนังหุ้มกระดูก เรียกลักษณะของคนหรือสัตว์ที่ผอมมากจนมองเห็นแนวโครงกระดูก
หน้าฉาก ที่แสดงให้ปรากฏเปิดเผย , ความเป็นไปหรือพฤติกรรมที่เปิดเผย , ตรงข้ามกับ หลังฉาก
หน้าซื่อใจคด มีสีหน้าดูซื่อๆ แต่มีนิสัยคดโกง
หน้าเนื้อใจเสือ มีหน้าตาแสดงความเมตตาแต่ใจโหดเหี้ยม
หน้าสิ่วหน้าขวาน อยู่ในระยะอันตรายเพราะอีกฝ่ายหนึ่งกำลังโกรธ หรือ มีเหตุการณ์วิกฤติ
หน้าไหว้หลังหลอก , ต่อหน้ามะพลับ ลับหลังตะโก ต่อหน้าทำเป็นดี แต่พอลับหลังก็นินทาหรือหาทางทำร้าย
หนามยอกอก คนหรือเหตุการณ์ที่ทำให้ให้รู้สึกเหมือนมีอะไรมาทิ่มแทงอยู่ในอกตลอดเวลา
หนามยอกเอาหนามบ่ง ตอบโต้หรือแก้ด้วยวิธีการทำนองเดียวกัน
หนามแหลมไม่มีใครเสี้ยม คนที่มีปฏิภาณไหวพริบตามธรรมชาติโดยไม่ต้องมีใครสอน มักใช้คู่กับ มะนาวกลมเกลี้ยงไม่มีใครกลึง ว่า หนามแหลมไม่มีใครเสี้ยม มะนาวกลมเกลี้ยงไม่มีใครกลึง
หนีร้อนมาพึ่งเย็น หนีจากที่ที่มีความเดือดร้อนมาอาศัยอยู่ในที่ที่มีความสงบสุข
หนีเสือปะจระเข้ หนีภัยอันตรายอย่างหนึ่งแล้วต้องพบภัยอันตรายอีกอย่างหนึ่ง
หนุ่มทั้งแท่งมากินแตงเถาตาย หนุ่มบริสุทธิ์ได้แม่ม่ายอายุมากเป็นภรรยา
หนูตกถังข้าวสาร , ตกถังข้าวสาร ผู้ชายที่มีฐานะไม่ค่อยดีได้แต่งงานกับผู้หญิงที่รุ่มรวย
หนูติดจั่น จนปัญญา , หาทางออกไม่ได้
หมดเขี้ยวหมดงา , สิ้นเขี้ยวสิ้นเล็บ , หมดเขี้ยวหมดเล็บ หมดอำนาจวาสนา , สิ้นฤทธิ์
หมดตำรา , สิ้นตำรา จนปัญญา , หมดทาง , หมดฝีมือ
หมอบกระแต หมอบนิ่งไม่มีทางสู้
หมอบราบคาบแก้ว ยมตามโดยไม่ขัดขืน , ยอมแพ้โดยดี
หมากัดไม่เห่า คนที่ต่อสู้หรือตอบโต้โดยไม่เตือนล่วงหน้า
หมากัดอย่ากัดตอบ อย่าลดตัวลงไปต่อสู้หรือต่อปากต่อคำกับคนพาลหรือคนที่มีศักดิ์ต่ำกว่า
หมาขี้ไม่มีใครยกหาง คนที่ชอบยกตัวเอง , คนโอ้อวด
หมาขี้เรื้อน คนที่น่ารังเกียข , ไม่ควรคบหาสมาคมด้วย (ใช้กล่าวถึงผู้อื่นด้วยความดูถูกเหยียดหยาม)
หมาจนตรอก คนที่ฮึดสู้อย่างสุดชีวิตเพราะไม่มีทางเลือก ในสำนวนว่า สู้เหมือนหมาจนตรอก
หมาถูกน้ำร้อน คนที่มีความเดือดร้อนกระวนกระวาย วิ่งพล่านไปหาที่พึ่งต่างๆ เปรียบเสมือนหมาที่ถูกน้ำร้อนลวกร้องเสียงดังวิ่งพล่านไปด้วยความเจ็บปวดทุรนทุราย
หมาในรางหญ้า , หมาหวงราง คนที่หวงแหนสิ่งที่ตนเองกินหรือใช้ไม่ได้ แต่ไม่ยอมให้คนอื่นกินหรือใช้
หมาบ้าพาลกระแซง คนที่อาละวาดพาลหาเรื่องทำให้วุ่นวายทั่วไปหมด
หมาลอบกัด คนที่ลอบทำร้ายหรือกลั่นแกล้งผู้อื่นลับหลัง
หมาไล่เนื้อ คนที่รับใช้ผู้อื่น เมื่อเวลายังทำประโยชน์ให้ได้ ผู้เป็นนายก็เมตตาเลี้ยงดู แต่เมื่อทำประโยชน์ไม่ได้แล้ว ผู้เป็นนายก็ทอดทิ้งไม่ไยดีหรือหาเรื่องลงโทษขับไสไล่ส่ง เป็นต้น เปรียบเสมือนหมาไล่เนื้อ เมื่อแก่สิ้นเขี้ยวเล็บใช้ล่าสัตว์ไม่ได้ เจ้าของก็ไม่เมตตาเลี้ยงดูอีกต่อไป
หมาสองราง , นกสองหัว คนที่ทำตัวฝักใฝ่เข้าด้วยทั้ง ๒ ฝ่ายที่มักไม่เป็นมิตรกัน โดยหวังประโยชน์เพื่อตน
หมาหยอกไก่ เรียกอาการที่ชายหยอกล้อหญิงในทำนองชู้สาวเป็นทีเล่นทีจริง
หมาหวงก้าง คนที่หวงของที่ตนไม่มีสิทธิ์ , คนที่กันท่าคนอื่นในสิ่งที่ตนได้ใช้ประโยชน์แล้วหรือใช้ประโยชน์ไม่ได้
หมาหวงราง , หมาในรางหญ้า คนที่หวงแหนสิ่งที่ตนเองกินหรือใช้ไม่ได้ แต่ไม่ยอมให้คนอื่นกินหรือใช้
หมาหัวเน่า คนซึ่งเป็นที่รังเกียจของคนอื่นจนไม่สามารถเข้ากับใครได้ , คนที่ไม่มีใครรักหรือคบหา
หมาหางด้วน คนที่ทำอะไรผิดพลาดจนได้รับความอับอายแล้วชวนให้ผู้อื่นทำตามโดยยกย่องการกระทำนั้นว่าดีควรเอาตัวอย่าง
หมาเห็นข้าวเปลือก คนที่อยากได้สิ่งที่เป็นประโยชน์หรืออำนวยความสุขสำราญให้แก่ตน แต่สุดความสามารถที่จะเอามาใช้หรืออำนวยประโยชน์ให้แก่ตนได้
หมาเห่าใบตองแห้ง คนที่เก่งแต่พูด
หมาเห่าไม่กัด คนที่ดีแต่ส่งเสียงเอะอะอวดเก่งแต่ไม่ยอมต่อสู้หรือตอบโต้
หมายน้ำบ่อหน้า มุ่งหวังจะได้สิ่งที่ยังมาไม่ถึง
หมายมั่นปั้นมือ มุ่งมั่นจะเอาหรือจะเป็นให้ได้
หมูเขาจะหามเอาคานเข้าไปสอด คนที่เข้าไปขัดขวางขณะที่ผู้อื่นทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งกำลังสำเร็จ
หมูในเล้า สิ่งที่อยู่ในเงื้อมมือ
หมูในอวย สิ่งที่อยู่ในกำมือ
หมูไปไก่มา ลักษณะของการถ้อนทีถ้อยอาศัยกันด้วยการให้สิ่งของแลกเปลี่ยนหรือตอบแทนซึ่งกันและกัน
หยิกแกมหยอก เหน็บแนมทีเล่นทีจริง
หยิกเล็บเจ็บเนื้อ เมื่อกระทำความเดือดร้อนให้แก่คนใกล้ชิดก็จะมีผลกระทบถึงตัวผู้กระทำหรือคนในพวกเดียวกันด้วย
หลงใหลได้ปลื้ม ตื่นเต้นยินดีเมื่อตนเองหรือผู้อื่นได้ดิบได้ดี
หลังฉาก ที่ไม่แสดงให้ปรากฏเปิดเผย ตรงข้ามกับ หน้าฉาก , ความเป็นไปหรือพฤติกรรมที่ไม่เปิดเผย
หลังยาว , ขี้เกียจสันหลังยาว , ขี้เกียจหลังยาว , สันหลังยาว เรียกคนเกียจคร้านเอาแต่นอน ว่า ขี้เกียจหลังยาว , ขี้เกียจสันหลังยาว ก็ว่า บางทีใช้ว่า สันหลังยาว
หลังสู้ฟ้าหน้าสู้ดิน ที่ต้องตรากตรำทำงานหนัก มักหมายถึง ชาวไร่ชาวนา ซึ่งในเวลาทำไร่ทำนา หลังต้องสู้กับแดดและหน้าต้องก้มลงดิน
หวานนอกขมใน พูด ทำ หรือแสดงให้เห็นว่าดีแต่ภายนอกแต่ในใจกลับตรงกันข้าม
หวานเป็นลม ขมเป็นยา คำชมมักไร้สาระทำให้ลืมตัวขาดสติ แต่คำติมักเป็นประโยชน์ทำให้ได้คิด
หว่านพืชหวังผล ให้ผลประโยชน์แก่ผู้อื่นเพื่อหวังผลตอบแทน
หวานลิ้นกินตาย หลงเชื่อคำพูดเพราะๆ หรือคำสรรเสริญเยินยอ จะได้รับความลำบากภายหลัง
หวานอมขมกลืน ตกอยู่ในฐานะที่จำเป็นต้องยอมรับไม่ว่าจะดีหรือร้าย พอใจหรือไม่พอใจก็ตาม
หอกข้างแคร่ คนใกล้ชิดที่อาจคิดร้ายขึ้นมาเมื่อไรก็ได้ มักใช้แก่ลูกเลี้ยงที่ติดมากับพ่อหรือแม่ , ศัตรูที่อยู่ข้างตัว
หักด้ามพร้าด้วยเข่า หักโหมเอาด้วยกำลัง , ใช้อำนาจบังคับเอา
หักลำ ทำให้เสียท่าหรือเสียเหลี่ยม
หันหน้า พึ่งพาอาศัย
หันหน้าเข้าวัด ปรองดองกัน , สมัครสมานกัน
หันหลัง เลิก
หันหลังให้กัน โกรธกัน , เลิกคบค้ากัน
หัวกระไดไม่แห้ง มีแขกมาเยี่ยมเยือนอยู่เสมอ (มักใช้หมายถึงบ้านที่มีลูกสาวสวย หรือบ้านผู้มีอำนาจวาสนา)
หัวแก้วหัวแหวน ที่รักใคร่เอ็นดูมาก
หัวชนกำแพง , หัวชนฝา มีลักษณะที่สู้ไม่ยอมถอย
หัวเด็ดตีนขาด คำพูดแสดงการยืยยันอย่างเด็ดเดี่ยว แม้จะตายก็ไม่ยอมเปลี่ยนใจ เช่น หัวเด็ดตีนขาดก็ไม่ยอมย้าย หัวเด็ดตีนขาดก็จะอยู่ที่นี่
หัวพุงหัวมัน ส่วนที่ถือว่าดีกว่าส่วนอื่นแห่งของต่างๆ
หัวมังกุท้ายมังกร ไม่เข้ากัน , ไม่กลมกลืนกัน , มีหลายแบบหลายอย่างปนกัน
หัวไม่วางหางไม่เว้น รวบหมดทั้งหัวทั้งหาง , อาการที่ทำงานอยู่ตลอดเวลาโดยไม่มีเวลาหยุดพัก
หัวล้านได้หวี ผู้ที่ได้สิ่งซึ่งไม่เป็นประโยชน์แก่ตน มักพูดเข้าคู่กับ ตาบอดได้แว่น ว่า หัวล้านได้หวี ตาบอดได้แว่น
หัวล้านนอกครู ผู้ที่ปฏิบัติผิดแผกไปจากคำสั่งสอนของครูบาอาจารย์หรือแบบแผนที่นิยมกันมา
หัวหกก้นขวิด อาการที่ซนเล่นไปตามความพอใจ ไม่ต้องเกรงใจใคร , อาการที่เที่ยวไปตามความพอใจไม่อยู่ติดบ้าน
หัวหลักหัวตอ บุคคลที่นึกว่าตนเป็นคนสำคัญ แต่คนอื่นมองข้ามไป เวลาทำงานสำคัญก็ไม่ปรึกษา (มักใช้ในลักษณะแสดงความน้อยอกน้อยใจ) , ผู้หลักผู้ใหญ่ที่ถูกผู้น้อยมองข้ามไป เวลาทำงานสำคัญก็ไม่ปรึกษาหารือก่อน (มักใช้ในลักษณะแสดงความน้อยอกน้อยใจ)
หัวหายตะพายขาด อาการที่ชอบเที่ยวเตลิดไปไม่อยู่ติดบ้าน บางทีก็ไม่กลับบ้านเลย คล้ายวัวควายที่เชือกตะพายขาดเที่ยวเตลิดไป
หากินด้วยลำแข้ง หาเลี้ยงชีพด้วยความมานะพยายามของตัวเอง
หากินตัวเป็นเกลียว ขยันทำมาหากินจนไม่มีเวลาพักผ่อน
หากินตามชายเฟือย หาเลี้ยงชีพอย่างไม่เป็นล่ำเป็นสันได้ไหนเอานั่นไปเรื่อยๆ
หาตัวจับยาก เก่งมาก , หาคนเทียบเท่าได้ยาก
หาทำยายาก หาได้ยากเพราะไม่ค่อยมี ทำนองเดียวกับสมุนไพรบางอย่างในบางแห่งหาได้ยากมาก
หาเลือดกับปู , รีดเลือดจากปู , เอาเลือดกับปู เคี่ยวเข็ญหรือบีบบังคับเอากับผู้ที่ไม่มีจะให้
หาเศษหาเลย หาประโยชน์เล็กๆ น้อยๆ , เบียดบังเอาส่วนที่เหลือเล็กๆ น้อยๆ ไว้ , บางทีก็ใช้ในทางชู้สาว
หาห่วงมาคล้องคอ รนหาภาระผูกพันมาใส่ตน
หาเหาใส่หัว รนหาเรื่องเดือดร้อนรำคาญมาใส่ตน
หามรุ่งหามค่ำ ตลอดวันตลอดคืน
ห้ามไม่ให้ เป็นการย้ำไม่ให้ทำอย่างใดอย่างหนึ่ง เช่น ห้ามไม่ให้เขียน ห้ามไม่ให้พูด
หายเข้ากลีบเมฆ หายลับไปไม่ได้พบอีก
หายวันหายคืน ฟื้นจากการเจ็บไข้อย่างรวดเร็ว
หายวับไปกับตา หายไปอย่างฉับไวต่อหน้าต่อตา
หายหกตกหล่น หายไปบางส่วนหรือทั้งหมด
หุงข้าวประชดหมา ทำประชดหรือแดกดัน ซึ่งรังแต่จะเสียผลประโยชน์ , มักใช้พูดคู่กับ ปิ้งปลาประชดแมว ว่า หุงข้าวประชดหมา ปิ้งปลาประชดแมว
หูผี ที่ไหวตัวหรือรู้ทันเหตุการณ์ บางทีใช้เข้าคู่กับ จมูกมด เป็น หูผีจมูกมด
หูผีจมูกมด ที่ไหวตัวหรือรู้ทันเหตุการณ์
หูหนวกตาบอด ไม่รับรู้รับเห็นสิ่งใดๆทั้งสิ้น
หูหาเรื่อง หูที่รับฟังแล้วตีความไปอีกอย่างหนึ่ง ซึ่งมีลักษณะไปในทางที่ไม่ดี
เหงื่อตกกลีบ เหนื่อยมาก
เห็นกงจักรเป็นดอกบัว เห็นสิ่งที่ไม่ถูกต้องว่าเป็นสิ่งที่ถูกต้อง , เห็นผิดเป็นชอบ ก็ว่า
เห็นขี้ดีกว่าไส้ เห็นคนอื่นดีกว่าญาติพี่น้อง
เห็นเขาขึ้นคานหาม เอามือประสานก้น , เห็นเขาขึ้นคานหาม เอามือประสานรัดก้น , เห็นช้างขี้ ขี้ตามช้าง ทำเลียนแบบคนใหญ่คนโตหรือคนมั่งมีทั้งๆที่ตนไม่มีกำลังทรัพย์หรือความสามารถพอ
เห็นช้างขี้ ขี้ตามช้าง ทำเลียนแบบคนใหญ่คนโตหรือคนมั่งมีทั้งๆที่ตนไม่มีกำลังทรัพย์หรือความสามารถพอ , มีความหมายอย่างเดียวกับ เห็นเขาขึ้นคานหาม เอามือประสานก้น , หรือ เห็นเขาขึ้นคานหาม เอามือประสานรัดก้น
เห็นช้างเท่าหมู เห็นฝ่ายตรงข้ามซึ่งแม้จะตัวใหญ่กว่าหรือมีอำนาจมากกว่าไม่น่าเกรงขามในเวลาที่โกรธมากจนลืมตัว
เห็นชายผ้าเหลือง มีโอกาสได้จัดการบวชลูกหลาน เป็นต้น ในพระพุทธศาสนา ถือว่าได้บุญมาก
เห็นดำเห็นแดง ถึงขั้นแตกหัก
เห็นผิดเป็นชอบ , เห็นกงจักรเป็นดอกบัว เห็นสิ่งที่ไม่ถูกต้องว่าเป็นสิ่งที่ถูกต้อง , เห็นกงจักรเป็นดอกบัว ก็ว่า
เห็นหน้าเห็นหลัง เริ่มเห็นผลงานที่ได้ลงทุนลงแรงไป
เหยียบขี้ไก่ไม่ฝ่อ หยิบหย่ง , ทำอะไรไม่จริงจัง , ไม่เอาการเอางาน
เหยียบเรือสองแคม ทำทีเข้าด้วยทั้ง ๒ ฝ่าย
แหงนคอตั้งบ่า เงยเต็มที่
เหาจะกินหัว , เหาจะขึ้นหัว ทำตัวอาจเอื้อมหรือเอาอย่างเจ้านายหรือผู้สูงศักดิ์ ถือว่าเป็นอัปมงคล
เหาะเกินลงกา ทำเกินคำสั่ง , ทำนอกจากที่สั่ง

ไปหน้าหลัก / ไป อ