|
@ Ελευθερία
και Διαδίκτυο
Το Διαδίκτυο ξεκίνησε τη
μακρά του πορεία στο αποκορύφωμα του Ψυχρού
Πολέμου, όταν οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ
θέλησαν να δημιουργήσουν ένα επικοινωνιακό
σύστημα που θα ήταν αδύνατον να καταστραφεί
σε περίπτωση πολέμου, επιτρέποντας έτσι την
επικοινωνία των στρατιωτικών μονάδων,
ακόμα και αν είχαν καταστραφεί κάποια
επικοινωνιακά κέντρα του. Το αποκεντρωμένο
αυτό επικοινωνιακό σύστημα πέρασε αργότερα
στα πανεπιστήμια και σήμερα αποτελεί κοινό
τόπο σε όλες τις χώρες και τις γωνιές του
πλανήτη.
Ο έλεγχος, ωστόσο, των
πληροφοριών που διακινούνται μέσω του
Διαδικτύου είναι κάτι που απασχολεί σοβαρά
εδώ και χρόνια τις ηγετικές ελίτ του
πλανήτη. Το ίδιο έχει συμβεί και με τα
υπόλοιπα επικοινωνιακά συστήματα (γραπτός
τύπος, ραδιόφωνο, τηλεόραση) που άλλαξαν το
πρόσωπο της ενημέρωσης στο σύγχρονο κόσμο.
Από ένα σημείο και μετά, ο «εκδημοκρατισμός»
της τεχνολογίας επέτρεψε την κυκλοφορία
πλήθους μη-ελεγχόμενων εφημερίδων-περιοδικών
αλλά και τη λειτουργία ραδιοφωνικών και
τηλεοπτικών σταθμών, που αναπαρήγαγαν
πληροφορίες και παρείχαν ενημέρωση μη-ελεγχόμενη
από κρατικά ή επιχειρηματικά συμφέροντα.
Αυτό, φυσικά, δεν μπορούσε να γίνει ανεκτό,
γι’ αυτό και τις τελευταίες δεκαετίες
γινόμαστε μάρτυρες ενός ολοένα και
μεγαλύτερου ελέγχου των μέσων ενημέρωσης
από ολοένα και λιγότερες επιχειρήσεις σε
ολόκληρο τον πλανήτη.
Ο έλεγχος των πληροφοριών
που διακινούνται σήμερα στο Διαδίκτυο
αποτελεί τον διακηρυγμένο στόχο των
κυρίαρχων ελίτ του συστήματος. Λόγω της
αποκεντρωτικής –σχεδόν αναρχικής- φύσης
του Διαδικτύου είναι σήμερα πανεύκολο και
πάμφθηνο για τον οποιοδήποτε να «ανεβάσει»
στο δίκτυο τις πληροφορίες που εκείνος
θέλει και με τον τρόπο που θέλει,
ενημερώνοντας εύκολα και άμεσα ανθρώπους
που ίσως βρίσκονται στην άλλη άκρη του
πλανήτη, και επικοινωνώντας μαζί τους
εξίσου εύκολα και άμεσα. Αυτό είναι κάτι που
δεν μπορεί να γίνει ανεκτό. Εξ ου και οι
συνεχείς προσπάθειες ελέγχου του
Διαδικτύου, τόσο μέσω διαφόρων σχεδίων
αστυνομικής φύσης (όπως το Echelon [http://www.echelonwatch.org/]
ή το Carnivore [http://www.epic.org/privacy/carnivore/]),
όσο και της διαρκούς προσπάθειας για την
πλήρη εμπορευματοποίησή του. Και ενώ η
αστυνόμευση του δικτύου βαίνει συνεχώς
διογκούμενη, η εμπορευματοποίησή του
μάλλον αποτυγχάνει, προς το παρόν. Κατά τη
διάρκεια του 2000, έκλειναν καθημερινά στις
ΗΠΑ δύο επιχειρήσεις ηλεκτρονικού εμπορίου,
κάτι που, όπως ήταν φυσικό, εξέπληξε τους
γνωστούς «παρατηρητές». Φαίνεται πως το
Διαδίκτυο δεν αποτελεί για τους επισκέπτες
του μία τεράστια υπεραγορά όπου θα κάνουν
τα ψώνια τους, αλλά μάλλον έναν χώρο για
διασκέδαση, ενημέρωση, επικοινωνία. Και αν,
όπως συμβαίνει μέχρι σήμερα, οι εταιρείες
αδυνατούν να προωθήσουν τα αγαθά τους στο
αγοραστικό κοινό μέσω Διαδικτύου, εκείνοι
που αυτή τη στιγμή κυριαρχούν στο δίκτυο
είναι κάποια άλλα «ψώνια», που σε βάρος
κυρίως του χρόνου τους, αλλά και της τσέπης
τους αφού ο χρόνος είναι χρήμα, δημιουργούν
δικτυακούς τόπους επί παντός του επιστητού,
ενημερώνουν και ενημερώνονται,
επικοινωνούν και διαδίδουν το μήνυμά τους,
όποιο και αν είναι αυτό.
Όχι, δεν είναι η ποιότητα
αυτό που χαρακτηρίζει το Διαδίκτυο. Ούτε
φυσικά τα σκουπίδια, αν και αυτά
χρησιμοποιούνται κατά κόρον ως επιχείρημα
εκείνων που επιθυμούν ένα «πολιτικώς και
κοινωνικώς ορθό» Διαδίκτυο. Αυτό που
χαρακτηρίζει το Διαδίκτυο είναι η
ελευθερία. Η ελευθερία του καθενός μας να
δημιουργήσει τις δικές του ιστοσελίδες, να
γράψει εκεί τις δικές του παλαβομάρες ή «παλαβομάρες»,
η ελευθερία, τέλος, όλων μας να διαβάσουμε
τις παλαβομάρες (με ή χωρίς εισαγωγικά) που
κάποιο «ψώνιο» στην άλλη άκρη του πλανήτη
είχε τη διάθεση, την υπομονή, το χρόνο, το
μεράκι και κυρίως την ελευθερία να
δημιουργήσει. Αυτό αποτελεί το
ενοχλητικότερο χαρακτηριστικό του
Διαδικτύου. Οι μικρές παράγκες ελευθερίας
που στήνονται δίπλα στους ουρανοξύστες της
ελεγχόμενης ενημέρωσης φαίνεται ότι
ενοχλούν κάποιους πολύ περισσότερο από ό,τι
αντιλαμβανόμαστε.
Δεν γνωρίζουμε αν τελικά
οι εταιρείες θα ελέγξουν το Διαδίκτυο. Προς
το παρόν, ας απολαύσουμε την ελευθερία και -γιατί
όχι;- την ελευθεριότητα ενημέρωσης που μας
παρέχει και ας γρηγορούμε.
@ Νέοι
Μαραθωνομάχοι
Η θέση της στήλης σχετικά
με το «αγνό πνεύμα» των Ολυμπιακών Αγώνων
τόσο στην αρχαιότητα όσο και στη σύγχρονη
εποχή είναι γνωστή. Από την άλλη, η
κατασκευή του κωπηλατοδρομίου στο Μαραθώνα
δεν μπορεί παρά να μας βρίσκει ριζικά
αντίθετους. Αλλά και τα επιχειρήματα των
δύο αντιμαχόμενων πλευρών μόνον θυμηδία
προκαλούν. Οι οικολόγοι –αυτά τα κατ’
εξοχήν α-πολιτικά και αν-ιστορικά όντα της
εποχής μας- μαζί με τα επιχειρήματα περί
καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντος –που
φαίνεται πως δεν έπεισαν ιδιαίτερα-
επιστρατεύουν και τα επιχειρήματα περί «ιστορικού
μνημείου». Στ’ αλήθεια τι σημαίνει
ιστορικά η η μάχη του Μαραθώνα; [http://www.army.gr/html/GR_Army/index.htm]
Ποιος ήταν τότε βασιλιάς των Αθηνών; Ή μήπως
κάποιος τύραννος κυβερνούσε την Αθήνα; Ή
μήπως δεν συνέβαινε τίποτε από τα δύο; Ποιος
κυβερνούσε την Αθήνα τότε; Ποιος διέταξε
τους Αθηναίους να πάνε να πολεμήσουν τους
Πέρσες; Μόνοι αυτοί με τη συνδρομή 1000
Πλαταιέων. Οι Λακεδαιμόνιοι λόγω
θρησκευτικού ζήλου αδυνατούσαν να
εκστρατεύσουν εκείνες τις ημέρες… Πάντως,
δέκα χρόνια αργότερα, το 480 π.Χ., οι Αθηναίοι
κατέφυγαν, πριν από τη μάχη των Θερμοπυλών,
στο μαντείο των Δελφών. Το μαντείο τούς
προέτρεψε να εγκαταλείψουν την πατρίδα
τους. «Άμοιροι, τι περιμένετε; Φύγετε από
την πατρίδα σας… και πηγαίνετε στην άκρη
του κόσμου… Όλα τα γκρεμίζει η φωτιά και ο
τρομερός Άρης πάνω στο περσικό άρμα» (Ηρόδοτος,
Μούσαι, Ζ΄, 140 [http://www.perseus.tufts.edu/]).
Οι Αθηναίοι ανησύχησαν και ζήτησαν και νέο
χρησμό: «Μην περιμένετε… γυρίστε την πλάτη
σας και φύγετε», ήταν και ο νέος χρησμός της
Πυθίας. Παπάδες του τότε, ιερατεία του
σήμερα. Ευτυχώς που οι Αθηναίοι ήταν «άπιστα
σκυλιά»…
|
