1.

Η κοινωνία του θεάματος εκτελεί ταλάντωση μεταξύ δύο ακραίων σημείων. Το ένα είναι ο φανταχτερός κόσμος των διαφημίσεων, των βίντεο-κλιπς, των χρυσοποίκιλτων gadgets. Το άλλο είναι τα –σε αρκούντως τυμπανιαία κατάσταση– παιδιά των υψιπέδων της Αιθιοπίας, οι σφαγμένοι των στρατοπέδων Σάμπρα και Σατίλα, τα χαρακωμένα χέρια του ενεσάκια.

Συγκρινόμενα με το μεγαλείο των χολλυγουντιανών υπερπαραγωγών και την φρίκη που προξενεί το θέαμα των γεμάτων εγκαύματα ηφαιστειοπαθών «αραπάδων» του Καμερούν, ΟΛΑ όσα ανήκουν στον χώρο της καθημερινής ζωής εμφανίζονται σαν ανούσιες και ανόσιες μετριότητες.

Από την μια μεριά, λοιπόν, το θέαμα της ευτυχίας μας κάνει να αισθανόμαστε άθλια που δεν έχουμε, ακόμα, μετατραπεί σε χρωματιστές φιγούρες του σελλοφάν ενώ, από την άλλη, το θέαμα της αθλιότητας μας κάνει να αισθανόμαστε ευτυχισμένα που δεν ζούμε στην Βασσόρα, την Μποπάλ ή την νεφελώδη πραγματικότητα της «άσπρης».

Το θέαμα της ευτυχίας και το θέαμα της αθλιότητας επιβάλλουν την απολυτότητα της ταυτόχρονης παρουσίας τους, την στιγμή που η εξουσία θα επιθυμούσε να προπαγανδίζει τον τελικό θρίαμβο, την τελική επικράτηση του πρώτου. Γεγονός που, οφθαλμοφανώς, είναι ανίκανη όχι να πετύχει, αλλά ούτε καν να ευχηθεί.

Η εξουσία διατυμπανίζει την ανικανότητά της να επιλύσει έστω και το παραμικρότερο πρόβλημα. Ο κλαυθμηρισμός είναι ο μόνος λόγος που μπορεί να αρθρώσει η εξουσία και οι συν αυτή λακέδες (διανοούμενοι, δημοσιογράφοι, επιστήμονες και οι κάθε καρυδιάς ειδικοί).

Για το θέαμα της ευτυχίας, το θέαμα της αθλιότητας και τις μόδες που αντλούν την «γοητεία» τους απ' αυτά δεν υπάρχει, δεν μπορεί να υπάρξει, μέσος όρος. Η ταυτόχρονη παρουσία τους επιβάλλει την απελπισία, την ανημπόρια, την παραίτηση. Η μέθοδος «από τον φούρνο στην κατάψυξη» αποσαθρώνει και τα ισχυρότερα μέταλλα. Στο σύμπαν της καθημερινής ζωής, η ίδια μέθοδος έχει ανυπολόγιστα καταστροφικές συνέπειες. Η κοινωνία πηγαίνει πάνω-κάτω και οι άνθρωποι αισθάνονται υποχρεωμένοι να την ακολουθούν στα ανεβοκατεβάσματά της.

Απέναντι στην απόγνωση της επιβίωσης υψώνονται, για αμυντικούς λόγους, κάστρα στην άμμο. Από εκεί ως την αναζήτηση «ζωηρών συγκινήσεων» και «έντονων παθών» είναι μόνον δυο βήματα. Και ένας δρόμος χωρίς επιστροφή.

2.

Ένας εφιάλτης στοιχειώνει τον ύπνο δικαίου των ανθρώπων αυτού του πλανήτη: η αδυναμία πραγματοποίησης των επιθυμιών τους.

Τα ερωτήματα: είμαι ευχαριστημένος με τον εαυτό μου; Πώς αισθάνομαι; Πώς είναι η ζωή μου; Πραγματοποιώ αυτά που θέλω; Γιατί όχι; Τι με εμποδίζει να το καταφέρω; εξοβελίζονται από το σύμπαν της καθημερινής ζωής για να μεταμορφωθούν σε σολιψιστικά παραληρήματα τις μικρές ώρες της νύχτας ή τις ώρες του άγριου πρωινού ξυπνήματος. Όταν οι Midnight Fuckers ξυπνάνε Strangers in a Strange Land και οι προλετάριοι ξεκινάνε για το μεροκάματο της στέρησης. Πού οδηγεί αυτή η σιωπηλή, η ανέκφραστη, απελπισία; Γιατί οι άνθρωποι οδηγούνται σ' αυτήν την απελπισία;

Αν η αρνητική σκέψη, είναι το αποκορύφωμα της διανοητικής δραστηριότητας τότε, η απουσία νοητικών οργασμών στην εποχή μας είναι κάτι παραπάνω από ολοφάνερη. Γιατί οι άνθρωποι εναποθέτουν την διαμόρφωση της σκέψης τους στις ιδεολογίες της εποχής; Γιατί δεν σκέφτονται για δικό τους λογαριασμό; Γιατί αδυνατούν να οικοδομήσουν μια επαναστατική προσωπική θεωρία, μια θεωρία της πρακτικής, μια θεωρία του πώς να πραγματοποιήσουν τις επιθυμίες τους;

Οι προσπάθειες που έγιναν για να απαντηθούν τα παραπάνω ερωτήματα ανήκουν, σίγουρα, στις αξιολογότερες στιγμές του επαναστατικού εγχειρήματος της εποχής μας [ 1 ].

3.

Τι γίνεται, όμως, με τον χρόνο; «Χρόνος; Είσαι σίγουρος ότι υπάρχει αυτό το πράγμα;» ακούω έναν φίλο να ρωτάει και μας βλέπω να σκάμε στα γέλια.

Τι είναι ο χρόνος; Μη μπας και είναι η τέταρτη διάσταση των «σοφών» επιστημόνων; Μη μπας και είναι «αυτό» που μετράνε τα καλοκουρδισμένα ελβετικά ρολόγια; Μη μπας και είναι ο «πανταχού παρών και τα πάντα πληρών», «και άνευ αυτού ουδέν», λατρεμένος σαν θεός;

Οι ιδεολόγοι της ύλης-ενέργειας (=υλιστές) ισχυρίζονται ότι η ύλη διαθέτει μία sui generis δυνατότητα να μεταβάλλεται. Μπορεί, όμως, η ύλη να πετύχει έστω και την πιο απειροελάχιστη μεταβολή από μόνη της; (Θεωρώ την ενέργεια και την ύλη σαν τις διαφορετικές όψεις του ίδιου νομίσματος, σύμφωνα με τον χοντροκομμένα σωστό τύπο του Αϊνστάιν: Ε=m^.c²).

Ο Γκαμπέλ ισχυρίζεται ότι ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της «σχιζοφρένειας» είναι η στρεβλωμένη αντίληψη του χώρου και του χρόνου που διαθέτουν οι «ασθενείς».

Οι άνθρωποι προσπαθούν να εγκαταλείψουν τον σκουπιδότοπο του παρελθόντος τους «τρέχοντας» να συναντήσουν το μέλλον. Θυμίζουν την αλεπού που έφαγε, μες στην πείνα της, όλες τις καρπουζόφλουδες πείθοντας τον εαυτό της ότι δεν τις είχε κατουρήσει. Από την μια μεριά, λοιπόν, οι άνθρωποι νοιώθουν την ανάγκη να έρθουν σε ρήξη με την αθλιότητα του παρελθόντος. Από την άλλη, όμως, είναι υποχρεωμένοι να καταφεύγουν σ' αυτό, σαν την αλεπού, για να αντλήσουν εκείνες τις «θεσπέσια όμορφες στιγμές» (γιατί όχι βδομάδες ή μήνες ή χρόνια;) που θα τους βοηθήσουν να «αντιμετωπίσουν καλύτερα» την αθλιότητα του παρόντος και ενός μέλλοντος που προδιαγράφεται εξίσου κενό.

Η αναγκαστική ψευτο-άρνηση και η άκριτη υμνολογία του παρελθόντος, που συμβαίνουν ταυτόχρονα, ανάγονται στις μεθόδους «φούρνου-κατάψυξης» για τις οποίες φλυάρησα στην αρχή.

4.

Μια φορά και έναν καιρό, συνέβη η Μεγάλη Έκρηξη. Το Big Bang των αστρονόμων. Το κοσμικό αυγό έσκασε και η δύναμη που ονομάζεται χρόνος άρχισε την δράση της πάνω στο σύμπαν. Όταν οι άνθρωποι εμφανίστηκαν στην γη βρέθηκαν εγκλωβισμένοι σε ένα και μοναδικό «αυλάκι» του χρόνου. «Το να είναι κανείς παγιδευμένος σε ένα αυλάκι του χρόνου συνεπάγεται ότι βλέπει τις εικόνες αυτού του αυλακιού μόνο καθώς απομακρύνονται». Στις ταχύτητες της καθημερινής εμπειρίας ο χρόνος έχει μία κατεύθυνση: από το παρελθόν προς το μέλλον.

Το μόνο που απέμενε στους καθηλωμένους από την μαγευτική δύναμη του χρόνου ανθρώπους ήταν να καταγράφουν τα όσα είχαν υπάρξει μέχρι τότε στο δικό τους αυλάκι.

Οι άνθρωποι οργανώθηκαν σε κοινωνίες για να αντισταθούν με επιτυχία στις δυνάμεις της φύσης, στις δυνάμεις της ζωής τους. Η καταγραφή των περασμένων μεταμορφώθηκε σε τέχνη καιαργότερα σε επιστήμη. Η ρευστότητα των μύθων έδωσε την θέση της στην «επιστημονική ακρίβεια» της ιστορίας. Ο αγώνας ενάντια στην φυσική αλλοτρίωση οδήγησε στην κοινωνική αλλοτρίωση και στον αγώνα ενάντιά της [ 2 ].

Για να αντισταθούν στην δράση του χρόνου, οι κοινωνίες αρνήθηκαν την ύπαρξή του. Η εξουσία για να παρατείνει την κυριαρχία της, δηλαδή την συνέχειά της μέσα στον χρόνο, αρνήθηκε την αλλαγή, δηλαδή την ίδια την δράση του χρόνου. Οι κοινωνίες μη θέλοντας να καταλήξουν πουθενά αλλού εκτός από τον εαυτό τους, «δεν έχουν συνείδηση παρά μόνο ενός αιώνιου παρόντος».

5.

Ο άνθρωπος, όμως, είναι το μοναδικό από τα οργανικά και ανόργανα όντα που έχει συνείδηση του χρόνου^. των καταστάσεων παρόν, παρελθόν, μέλλον. Που αντιλαμβάνεται τον χρόνο. Που «... είναι ταυτόσημος με τον χρόνο». Ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει όλη την γνώση του χρόνου.

Ο άνθρωπος βρίσκεται, έτσι, ανάμεσα στα πυρά ενός, θεσμοποιημένου κοινωνικά, «αιώνιου παρόντος» και «ενός χρόνου που για να τον ζήσει πραγματικά πρέπει τώρα να τον συνειδητοποιήσει». Η εξουσία ιδιοποιείται τον χρόνο των υποτακτικών της προσφέροντάς τους, σαν αντάλλαγμα, μια ψευδεπίγραφη ασφάλεια. Η φύση τους προσφέρει το κάλλος αλλά και τον τρόμο της συμπόρευσής τους με τον χρόνο.

Η ένδεια, η εξάρτηση, ο φόβος, η αβεβαιότητα για το αύριο, χίλια δυο κενά από ουσιαστικότερες ανάγκες, που δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει η κοινωνική οργάνωση των ανθρώπων, πνίγουν σήμερα την ομορφιά και το φωτεινό χαμόγελο του κόσμου γύρω μας.

Ερχόμενοι σε αντίθεση με την κοινωνική παγερότητα που έχει επιβληθεί γύρω τους, οι άνθρωποι είναι υποχρεωμένοι να αμυνθούν, και ταυτόχρονα να προσαρμοστούν στην κυρίαρχη τάξη πραγμάτων. Στην κοινωνική παγωμάρα που βασιλεύει γύρω τους αντιτάσσουν την δική τους εσωτερική παγωμάρα. Αυτό το πάγωμα είναι γνωστό σαν χαρακτήρας – «άθλια άμυνα του κόσμου απέναντι στην ίδια του την αθλιότητα».

«Ο χαρακτήρας δεν είναι ένα απλό νοσηρό καρκίνωμα, που θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί ξεχωριστά, είναι ταυτόχρονα ένα ατομικό φάρμακο μέσα σε μια κοινωνία συνολικά άρρωστη, φάρμακο που επιτρέπει στον καθένα να υποφέρει το κακό επιδεινώνοντάς το. Οι άνθρωποι είναι κατά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό συνένοχοι του θεάματος που βασιλεύει. Ο χαρακτήρας είναι η μορφή αυτής της συνενοχής.»

6.

Στην «άθλια αν και, εν δυνάμει, θαυμάσια εποχή μας», «το παρόν δεν είναι η στιγμή, αλλά, η διάρκεια του διαλόγου, ο χρόνος της επικοινωνίας που μεσολαβεί ανάμεσα στην ερώτηση και την απάντηση». Λοιπόν; Ποιος τολμά σήμερα να θέσει ερωτήματα, εκτός, ίσως, από τα παιδιά; Μέσα στον θετικιστικό ωκεανό που μας περιβάλλει τα πάντα εμφανίζονται σαν: «Έτσι είναι! Εγώ; Γιατί να αλλάξω; Γιατί δεν αλλάζουν οι άλλοι;»

Απέναντι στον οχετό αυτονόητων που έχουν σωρεύσει γύρω μας κάτι χιλιάδες χρόνια καταναγκασμών, τι έχουμε να αντιπαραθέσουμε σήμερα; Μα είναι απλό! Το παλιό, αλλά, πάντα επίκαιρο επαναστατικό εγχείρημα. Ελάτε! Μην τσινάτε! Όταν ζητάτε επικοινωνία μέσα σε μια κοινωνία που σας αφαιρεί το δικαίωμα να είστε κοινωνοί τι νομίζετε πώς κάνετε; Όταν διαμαρτύρεστε –κλαψουρίζετε– για την ανυπαρξία ανθρώπινων σχέσεων (την μόνη υπαρκτή σχέση, σήμερα), για την κενότητα της εποχής μας, για την πεζότητα του έρωτα, τι νομίζετε πώς κάνετε;

Απλά, αρχίζετε να αποκτάτε επίγνωση της μιζέριας σας. Συνδυάστε την με την γνώση του ξεπεράσματος αυτής της μιζέριας και μισό βήμα πιο πέρα σας περιμένει η «ουτοπία της επανάστασης». Απ' όπου, ως γνωστόν, δεν γύρισε κανείς μέχρι σήμερα. Αυτό λέει πολλά...

Η επικοινωνία, ο πλούτος των ανθρώπινων σχέσεων, η αυθεντική αγάπη υπάρχουν σαν όψεις της επανάστασης ή δεν είναι τίποτα. Η φτώχεια της καθημερινής ζωής δεν οφείλεται στην επίδραση των άστρων ούτε αποτελεί ιστορική αναγκαιότητα. Είναι η ίδια η ύπαρξη αυτής της κοινωνίας που παράγει αυτή την φτώχεια. ΄Η εμείς ή αυτή. Διαλέξτε.

7.

Αυτά παθαίνει όποιος είναι φλύαρος. Λέει, λέει, λέει, και στο τέλος περνάει ο χρόνος ή δεν του φτάνει ο χώρος. Στην προκειμένη περίπτωση συμβαίνουν και τα δύο. Ο επί των τεχνικών ζητημάτων αρμόδιος του περιοδικού κάτι φωνάζει για φιλμς. Ο επί των γραφίστικων, και κυρίως η φράξια του, θέλουν να περιορίσουν την «φλυαρία» σε χώρο τόσο, όσο καταλαμβάνει ένα γραμματόσημο. Ο επί των δημοσίων σχέσεων απειλεί με αποχώρηση αν δεν συμπέσει η κυκλοφορία του τεύχους με την πανσέληνο. «Δεν θα γίνετε ποτέ σας επαγγελματίες! Ερασιτέχνες! ε, ερασιτέχνες!» λέει και φυσάει τον καπνό της πίπας του μες στο πρόσωπό μου. Άντε να μιλήσεις...

Και γιατί όλα αυτά; Γιατί δεν μπορώ να μιλήσω για τον έρωτα, αν δεν μιλήσω πρώτα για την κοινωνία στην οποία ζούμε, για τον χρόνο, τον χαρακτήρα, την αλλοτρίωση, την επικοινωνία, την ιδεολογία, την εξουσία, και… και… και… Γιατί είμαι αντίθετος σε όλους όσους προωθούν ή (και) συμμετέχουν στην μπουρδελοποίηση της σεξουαλικής μας ζωής. «Ψεκάστε, σκουπίστε, τελειώσατε!» «Σπίτι σκέφτεται η Εσκιμό». Τι ψάχνετε να βρείτε; «Διαλέγουμε πριν από σας, για σας». Όπως πάμε, σε λίγα χρόνια θα το «κάνουν» αυτοί για μας. ΄Η θα «το κάνουμε» δι' αντιπροσώπων. Αποθέωση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.

Αν θέλετε και, κυρίως, αν έχετε κάτι να πείτε στείλτε μας τις απόψεις σας για τον έρωτα και τα «παράγωγά» του. Λόγω των γνωστών χωρο-χρονικών προβλημάτων αδυνατώ να μιλήσω για το ζήτημα με τον τρόπο που του πρέπει, γι' αυτό παραθέτω, απλώς, μερικά αποσπάσματα από τις σημειώσεις που είχα κρατήσει και –ίσως– επανέλθω.

8.

Παγωμένα άτομα είναι αυτά που περιόρισαν στο ελάχιστο τον ιστορικό τους ρόλο, και διατήρησαν σε μια σταθερή ισορροπία, την αντίθεσή τους απέναντι στο κοινωνικό περιβάλλον και τις κοινωνικές τους αντιθέσεις. Σε καθένα απ' αυτά τα άτομα, μια οριστική δόμηση απέκλεισε την αλλαγή. Αυτά τα άτομα για να συνεχίσουν να επιβιώνουν πρέπει να παραμείνουν ίδια.

Αυτό που αγαπάμε στους άλλους δεν είναι το κορμί τους, αλλά ό,τι κάνει το κορμί τους ζωντανό. Και η ζωντάνια δεν είναι μια κάποια γεωγραφική κινητικότητα ούτε ένας αφηρημένος κοινωνικός (ή προσωπικός) τσαμπουκάς που βαφτίζεται σαν εξέγερση.

Το βόλεμα ορίζεται σαν η προσαρμογή σε μια κατάσταση που την διαλέγεις, αλλά που αδυνατείς να επέμβεις πάνω της, να της δώσεις καινούργιο περιεχόμενο κλπ. Με αποτέλεσμα να αυτονομηθεί από σένα, να κυριαρχήσει πλήρως πάνω σου.

Τα παγωμένα άτομα απαιτούν να τους δοθεί αυτό ακριβώς που τα ίδια είναι ανίκανα να νοιώσουν. Ανίκανα να χαρίσουν.

Το απελπισμένο ψάξιμο του οργασμού δεν καταλήγει παρά στον οργασμό της απελπισίας. Η ζωή είναι φευγάτη και όσο περισσότερο την κυνηγάς τόσο ξεμακραίνει. Οι νόμοι του καταναλωτισμού, βλέπετε. Μπορείτε να ζήσετε λίγο απ' όλα, αλλά δεν μπορείτε να ζήσετε τα πάντα. Τι κρίμα!

Η συλλογή εμπειριών δεν είναι παρά η θέληση για ζωή που βρυκολάκιασε, και που καταντάει το άτομο θεατή των ίδιων του των πράξεων. Χρονικογράφο μιας ζωής που την έζησε δι' αντιπροσώπων [ 3 ].

Οι καουμπόυδες έχουν επιβάλλει την παρουσία τους. Σκότωσε πριν σε σκοτώσουν. Καθόρισε πριν σε καθορίσουν. Φύγε πριν φύγουν. Τα κρεβάτια έχουν μεταμορφωθεί σε πεδία μάχης και σε νεκροταφεία.

Όλοι όσοι ισχυρίζονται ότι βρήκαν στον έρωτα ένα πάθος, που είναι οφθαλμοφανές ότι δεν υπάρχει σε κανένα άλλο τομέα της διαχωρισμένης ζωής τους, δεν είναι απλά ψεύτες αλλά, και επικίνδυνοι εχθροί. Γιατί συγκαλύπτουν το βασικό αίσχος αυτής της κοινωνίας.

Οι ανθρώπινες σχέσεις έχουν μεταμορφωθεί, σήμερα, σε Public Relatiοns.

Ο αγώνας για την ενότητα της ατομικής ζωής, ο αγώνας για την ολοκλήρωση του εαυτού, ο αγώνας για την ελευθερία δεν καταλήγει απλά, αλλά ξεκινάει και πετυχαίνει στην πορεία του την κατάργηση κάθε διαχωρισμού που έχει επιβληθεί πάνω μας. Ένας «ιδιώτης» πολίτης, ένας «ιδιώτης» εραστής, ένας «ιδιώτης» εργαζόμενος έχει περάσει ήδη με το μέρος των εχθρών μας.

Ο έρωτας, όταν βαδίζει χέρι-χέρι με το εμπόριο συμπεριφορών, την κοινωνική άνοδο, την οικονομική «ανεξαρτησία» τον κοινωνικό τσαμπουκά που επαιτεί ψίχουλα από τους εχθρούς μας, είναι απλά και μόνο γαμήσι, ξέσκισμα, χύσιμο. Δεν μας αφορά.

9.

Αν και διάφοροι «καλοθελητές» ισχυρίζονται ότι «υπάρχουν αρνητικοί λόγοι στην δημιουργία σχέσεων» γιατί τάχα «διαλέγουν την στάση τους μέσα στις σχέσεις και αυτό είναι κάτι που οι εχθροί της ευφυΐας δεν μπορούν να συγχωρήσουν», μην τους πιστεύετε. Τα χειμωνιάτικα βράδια είναι παγωμένα. Αν δεν μπορείτε να τα περάσετε μόνοι σας, περάστε τα με κάποιον άλλο. Οποιονδήποτε άλλο. Δεν έχει σημασία. Όπως είπε και ο κυνικός Διογένης, μετά την γνωστή μηχανή που του έστησε η εταίρα Λαΐδα:

«Όταν σβήσει η λυχνία…»

Μετά τιμής και εσαεί ημέτερος

Χρήστος Μόρφος
Πόλη των Αθηνών
Νοέμβριος 1986

ΣΗΜΕIΩΣΕIΣ:

[ 1. ] Το ένα τρίτο, περίπου, αυτού του τμήματος της «φλυαρίας» αποτελείται από αποσπάσματα του πονήματος: "Revolutionary Self-Theory, A Beginner's Manual", Spectacular Times, Lοndοn 1985. Από 'δώ και κάτω, τα εντός εισαγωγικών αποσπάσματα ανήκουν στους Ντεμπόρ, Βουαγιέ, Βανεγκέμ, Μπλοκ, Καστανέντα και ποιος ξέρει σε ποιους άλλους.

[ 2. ] Τεράστιες ποσότητες χαρτιού και μελάνης ξοδεύτηκαν τις τελευταίες δεκαετίες για να αποσαφηνιστεί η έννοια της λέξης αλλοτρίωση. Οι Χόπι χρησιμοποιούν μια ανάλογη λέξη: Kοyaanisqatsi, που σημαίνει ταυτόχρονα: 1. τρελή ζωή 2. ζωή χωρίς ισορροπία, 3. ζωή σε αναστάτωση, 4. ζωή σε αποσύνθεση, 5. ζωή που μας προτρέπει σε άλλο τρόπο ζωής.

Σε κάποιο από τα επόμενα τεύχη θα δημοσιεύσουμε αποσπάσματα μιας μελέτης για την γλώσσα των Χόπι. Για να γίνει αντιληπτό το «επίπεδο βαρβαρότητας» των δεκάδων εκατομμυρίων Ινδιάνων που σφαγιάστηκαν τους τελευταίους πέντε αιώνες από τους «πολιτισμένους» χριστιανούς των ΗΠΑ.

[ 3. ] Χρονικό: αφήγησις ιστορικών γεγονότων μόνο κατά την χρονικήν σειράν και ουχί κατά την εσωτερικήν των σχέσιν.

[ 4. ] «Το θέαμα δεν είναι ένα σύνολο εικόνων, αλλά μια κοινωνική σχέση ατόμων μεσολαβημένη από εικόνες.» (Ντεμπόρ: Η κοινωνία του θεάματος).