YILDIRIMDAN KORUNMA


Türkiyede yıldırım kazaları insanların çok fazla dikkat etmelerini gerektirecek nitelikte olmamaktadır, buna rağmen önceden tedbirli olmak ve gerekmedikçe yıldırımlı fırtınalarda dışarıda veya açık alanlarda bulunmamak herzaman için insan varlığını tehdit eden yıldırım boşalmalarından kaçınmanın en önemli yolu olmuştur. Her ne kadar Türkiye için çok büyük tehditler söz konusu olmamasına karşın bu, yıldırımların tamamen bir doğa olayı olması 
nedeniyle asla tam bir güvenliliği sağlamamaktadır. Dünya üzerinde yıldırım boşalmalarından en fazla etkilenen yerlerden birisi ABD de Florida eyaletidir. Yıldırımlar Florida da diğer meteorolojik olaylardan daha fazla insan öldürmüştür. Florida'da yaşayan insanlar için alınması gerekli yıldırım önlemlerine bakacak olursak, bu tahmin edilebilir ki yıldırım tehditlerinin normal düzeyde olduğu bir ülkede yaşayan insanlar için yıldırım kazası geçirme olasılığını neredeyse sıfıra indirecektir. Florida'da gerçekleştirilen önemler aşağıdaki gibidir;

· Öncelikle statik yıldırımdan kaçınmak gerekmektedir ve bunun için yıldırımlı havalarda veya fırtına bulutlarının olduğu havalarda mümkün mertebede dışarıda bulunmamak en iyi önlemdir.
· Açık bir alana gitmeden önce (plaj, kamp, golf sahası vs.) hava tahminler hakkında bilgi edinilmesi.

· Hava durumları hakkında sık sık rapor veren radyo frekanslarını (Amerika ve özellikle Florida için NAOO hava radyosu yıldırım bölgeleri hakkında detaylı raporlar bile vermektedir ve bunlar elektronik eşya satan yerlerden temin edilebilir. Amerika için sadece hava durumlarının rapor edildiği farklı radyo frekansları bulunmaktadır.) dinleyebilmek için bu frekansları yakalayabilen radyoların taşınması.

· Fırtına beklenen bir havada yine de açık bir alana gitmek düşünülüyorsa bu duruma uygun bir plan yapılmalıdır ve eğer bir grup aktivitesi söz konusu ise, hava durumuna karşı uyarıda bulunacak birilerinin görevlendirilmesi.

· Bulunulan bölgeden ışıldama ve patlama metodu kullanılarak yıldırım tahmin edilebilir. Eğer yıldırım görülürse, gökgürültüsünü duyana kadar geçen saniyelerin sayılıp, bulunan sayının 5 ile bölünmesi yıldırımın uzaklığını verecektir. Örneğin; Yıldırım görüldükten 10 saniye sonrasında gökgürültüsü duyulursa bu, yıldırımın 2 mil uzaklıkta olduğunu gösterecektir. 10/5=2 mil

· Bulunulan bölgeye en yakın güvenlik sığınağının nerede olduğu ve oraya ulaşabilmenin ne kadar süreceği de önceden bilinmelidir. Tabi ki bunun için fırtınanın bulunulan bölgeye yaklaşıp yaklaşmadığının da önceden bilinmesi gerekmektedir.

· Fırtınadan kaçınabilmek için son derece hızlı hareket etmeli, yıldırım çakması ile gökgürültüsünün duyulması arasındaki sürenin hızla azalması durumunda hareket halinde olunmalıdır. Yıldırımın sadece yoğun yağmur olan fırtına alanlarına düşmediğini hatırlamak önemlidir. Yıldırım yağmur alanlarından çok uzaktaki bölgelere de düşebilmektedir. Raporlara göre bir yıldırımın, yıldırımlı fırtına alanından 20 mil uzaklığa kadar düşebildiği (Florida da) tespit edilmiştir.

· Yakın zamanlarda yapılan yıldırım analizlerinde yıldırım kurbanlarının çoğunun genelde genç erkekler olduğu tespit edilmiştir. Bu durum, insanların işleri ile ilgili genel aktivitelerini yaptıkları sırada yada eğlence sırasında meydana gelmektedir. Bunun dışında bir çok insanın fırtınadan önce yada bittikten sonra çarpıldığı, ve bu insanların çoğunun su yakınında veya ağaç altında oldukları tespit edilmiştir. Yapılan çalışmalar şunu göstermiştir ki; insanlar çok kısa süre içerisinde sığınak bulamadıkları taktirde ve de ağaçlık bir mekanda iseler, bodur bir ağaç bulup (etrafı uzun ağaçlarla çevrili olmak şartıyla) yere çömelmelidirler. 

Güvenli alanlar nelerdir?
Sağlam binalar ve otomobiller güvenli bölgelerdir. Alışveriş merkezleri, okullar, özel konutlar, ofis binaları genelde güvenli alanlardır. Ancak sağlam binalarda da metal objelerden uzak durulması gerekmektedir (musluk, borular, duş vs). Telefonlardan da uzak durulması önemlidir (telsiz telefonlar bu durumlarda çok daha güvenlidir.). Bütün binaların ve otomobillerin de yıldırımlı fırtınalarda güvenli olmadıkları hatırlanmalıdır. Örneğin; plaj kulübeleri, piknik barınakları, metal barakalar, üstü açılan arabalar vs.