YILDIRIMLAR

Yıldırımlar Hakkında Kısa Bilgiler

Yıldırım Boşalmasının Olabileceği Yerler Nelerdir?
Yıldırım, bilindiği üzere bir kümülonimbus bulutu topluluğunda oluşmaktadır. Bu gökgürültülü yağmur fırtınası bulutları; hernerede yeterli yukarı hareket, dikey karasızlık, dondurucudan daha soğuk bir dereceye kadar çıkan yoğun bir bulut meydana getiren nem katmanları var ise, oluşabilmektedirler. Buradan da anlaşılabileceği üzere, yıldırım içeren bulutların, uygun meteorolojik koşulları bulduğu hemen hemen heryerde oluşabilecekleri görülmektedir. Yani, yeryüzünde yıldırım açısından güvenli bölge kavramını geliştirebileceğimiz bir ortam bulunmamaktadır. Bu bize bölgesel olarak yıldırım boşalmasının seçici olmadığını anlatır.



Bu durumda bizim için önemli olan, yıldırımın yeryüzüne düşmesi anında temas ettiği nokta konusundaki seçiciliği olacaktır.

Yıldırım yeryüzünde hemen hemen heryere düşebilir. Raporlar ve fotograflarla gösterilmiş bir yıldırım boşalması olayında, yıldırımlı fırtına bir bölgeden 230 feet uzaklıkta oluşmasına rağmen, yıldırım bölgede 50 feet yakınında metal bir direk olmasına karşıne yere düşmüştür.
Yıldırımların düşmek için genellikle bölgede bulunan en uzun objeyi seçmiş oldukları tabiki inkar edilemez. Özellikle gökdelenler, yüksek yapılı binalar, kuleler vs. yıldırım boşalmasındaki kanal yolunu kısaltmaları açısından genellikle yıldırımın tercih etmiş olduğu yol olmaktadırlar ama yinde de buna tam anlamıyla güvenmek yanlış olur. Bir başka deyişle yıldırımlarların yeryüzüne ulaşana kadar seçmiş oldukları belli başlı bir düşme yeri bulunmamaktadır. Düşme alanına yakın bulunan uzun bir objeye düşme ihtimali çok fazla olmasına karşın, bu objenin biraz uzakta kalması durumunda yıldırımın yere düşme ihtimali de bir o kadar fazladır.

Resim Kaynagi: National  Geographics  Dergisi JULY 1993

Yıldırımlardaki Zik-Zag Form Neden Oluşur?
Yıldırımlar neden düz bir çizgi halinde değildirler? 

Bu iniş formunu daha kolay anlayabilmek için çok basit bir deney yapılabilir. Bir bardak suyu ufak bir çıkıntı veya tepeciğin en üst noktasında boşaltığımız anda su aşağıya doğru bir yol alacaktır ancak suyun yolu boyunca karşısına çıkan ufak tefek engeller, taşlar, engebeler vs. suyun bu engellerin etrafından geçecek şekilde kıvrımlı bir yol izlemesine yol açacaktır. Yıldırımlar da aynı şekilde, boşalma anında iletken kanal boyunca ilerlerken karşılarına çıkan bir çok değişik gazlar, element veya parçacıklarla karşılaşmaktalar ve buda yıldırımın düşerken kıvrımlı bir yol izlemesine neden olmaktadır.

Resim Kaynagi: National Geographics Dergisi JULY 1993