ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΚΕΝΤΡΑ ΠΡΟΒΛΕΨΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ - ΒΑΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

Μερική απασχόληση: Οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος - Η στατική εικόνα
"ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ" ΜΙΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΙΝΕ/ΓΣΕΕ, Τεύχος 12, Μάρτιος 1996

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος για τα έτη 1991, 1992, 1993 οι εργαζόμενοι σε καθεστώς μερικής απασχόλησης αυξήθηκαν από 139.599 το 1991 σε 176.195 το 1992, για να μειωθούν το 1993 σε 162.309 άτομα.

Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι ένα ποσοστό 4,5% του εργατικού δυναμικού δηλώνει ότι βρίσκεται στο καθεστώς της μερικής απασχόλησης.

Σε ότι αφορά την κατανομή των φύλων στη μερική απασχόληση, σύμφωνα με την ετήσια έκδοση (1994) της διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, το ποσοστό των γυναικών στο σύνολο των μερικώς απασχολουμένων το 1990, στην Ελλάδα, στις ΗΠΑ και στην Ιταλία ήταν 65%. Στη Γερμανία και το Βέλγιο το ποσοστό αυτό ήταν 90%.

Το σύστημα της μερικής απασχόλησης είναι ανεπτυγμένο και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως στην Ολλανδία, όπου τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια ο αριθμός των μερικώς απασχολουμένων αυξήθηκε κατά ένα εκατομμύριο άτομα. Το 1992 η αναλογία εργαζομένων μερικής απασχόλησης - πλήρους απασχόλησης ήταν 1 προς 4, ενώ το 1977 η αναλογία αυτή ήταν 1 προς 6. Αυτό σημαίνει ότι η μερική απασχόληση αυξήθηκε πολύ περισσότερο από εκείνη της πλήρους απασχόλησης στα κράτη - μέλη.

Ο μέσος όρος αύξησης της μερικής απασχόλησης την ίδια περίοδο για την ΕΟΚ των 12 είναι της τάξης του 27,7% (Ολλανδία 46%, Ιταλία 69%), ενώ ο αντίστοιχος μέσος όρος αύξησης της πλήρους απασχόλησης είναι 2,4% (Δανία 14,8%). Έτσι η μερική απασχόληση αποτελεί το 30% του συνόλου των μισθωτών στην Ολλανδία, το 26% στη Δανία και το 23% στην Αγγλία. Ο μέσος όρος των απασχολουμένων με μερική απασχόληση στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί το 14% του συνόλου των μισθωτών, που αντιστοιχεί σε 14,5 εκατομμύρια μισθωτοί.

Τομείς

Αναφορικά με τη συμμετοχή των μισθωτών με μερική απασχόληση, στους τομείς οικονομικής δραστηριότητας παρατηρούμε τα ακόλουθα: Οι υπηρεσίες διατηρούν την πρώτη θέση, με μέσο κοινοτικό όρο 18,6% του συνόλου των μισθωτών στις υπηρεσίες (Ολλανδία 36%, Αγγλία και Δανία 31%). Ο γεωργικός τομέας διατηρεί τη δεύτερη θέση, με μέσο κοινοτικό όρο 14,8 (Ολλανδία 29%) ενώ η βιομηχανία έχει το μικρότερο ποσοστό 5,3% (Ολλανδία 14%, Δανία 12%).

Στον τομέα των υπηρεσιών την πρώτη θέση κατέχουν τα εστιατόρια - ξενοδοχεία (32%), το λιανικό εμπόριο (30%), οι πιστωτικοί οργανισμοί με τις ασφαλιστικές εταιρείες (12,5), τα πρακτορεία; ταξιδίων (9%) και οι μεταφορές (7%). Στο βιομηχανικό τομέα τα αντίστοιχα ποσοστά είναι: βιομηχανία χάρτου και εκδόσεις (12,5%), δέρματος (11%), υποδημάτων και ενδυμάτων (11%), ειδών διατροφής, ποτών και καπνού (10%), κλωστοϋφαντουργίας (9%).

Η Ελλάδα

Στην Ελλάδα σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με επιφυλάξεις λόγω της εκτεταμένης παραοικονομίας, στην Ελλάδα (40% του ΑΕΠ) ισχύουν τα ακόλουθα: Καταρχήν η Ελλάδα, παρουσιάζει χαμηλό ποσοστό μερικής απασχόλησης με -19,7%, έναντι 10% της πλήρους. Ο γεωργικός τομέας προηγείται με (12,5%) και ακολουθούν οι υπηρεσίες με (4,7%) (κύρια στους πιστωτικούς - ασφαλιστικούς οργανισμούς και στα πρακτορεία ταξιδίων με (4,1%) και η βιομηχανία με (2,5%) και κύρια το δέρμα με (5%). Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα διατηρεί την πρώτη θέση στην έκτακτη απασχόληση με 17,6% έναντι 9,6% της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Συμπεράσματα

Συμπερασματικά απ' αυτή την ποσοτική αποτύπωση των εξελίξεων της μερικής απασχόλησης σε σχέση με αυτόν της πλήρους απασχόλησης σημαίνει ότι οι θέσεις μερικής απασχόλησης στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση διαπιστώνουμε ότι:

• Ο μεγαλύτερος ρυθμός αύξησης της μερικής απασχόλησης σε σχέση με αυτόν της πλήρους απασχόλησης σημαίνει ότι οι θέσεις μερικής απασχόλησης υποκαθιστούν θέσεις πλήρους απασχόλησης.
• η παράλληλη αύξηση της μερικής απασχόλησης με αυτή της ανεργίας, σημαίνει ότι αυτή η μορφή ευελιξίας Δε συμβάλλει στη μείωση της ανεργίας, και ως εκ τούτου δεν αντιμετωπίζει την αύξηση της μακροχρόνιας ανεργίας.
• η επέκταση της μερικής απασχόλησης συμβαδίζει με περιορισμένο επίπεδο εισοδήματος που σε πολλές περιπτώσεις προσεγγίζει τα όρια της φτώχειας.

Αρχική σελίδα