![]() |
ตำนานเมืองหาดใหญ่มีที่มาที่ไปจากการบอกเล่า การบันทึกหลากหลายมากที่สุดเรื่องหนึ่งและต่อไปนี้ก็คือ อีกตำนาน หนึ่งและบอกเล่าผ่าน ลุงกี่ จิระนคร ลูกชายคนที่ ๔ ของ ขุนนิพัทธ์จีนนคร ผู้ซึ่งได้ชื่อว่าเป็นผู้บุกเบิกสร้าง เมืองหาดใหญ่คนแรก |
หาดใหญ่เริ่มตั้งเมืองขึ้นมาเมื่อปี ๒๔๕๙ ซึ่งเป็นปีที่ผมเกิดพอดี เลยจำเวลาจุดนี้ได้ดี |
จุดกำเนิดเมืองหาดใหญ่ที่คลองอู่ตะเภา บริเวณข้างที่ว่าการอำเภอหาดใหญ่ปัจจุบัน โดยตรงนั้นมีเหมือนท่าเรือเล็กๆ ที่ใช้ข้ามระหว่างหาดใหญ่กับควนลัง แต่ในหน้าแล้งจะมีสันดอนใหญ่กลางคลองที่สามารถเดินข้ามได้ |
จุดดังกล่าวนี้ เป็นตลาดนัดที่พ่อค้า แม่ค้าเดินเรือมาจากสงขลามาติดต่อค้าขายกับคนหาดใหญ่และยังเป็นจุด ที่พักแรมด้วย |
เรื่องนี้ยืนยันจากอีกคนหนึ่งคือ คุณหมอพลับ ไชยวงศ์ ที่ได้บันทึกไว้ว่า บ้านหาดใหญ่อยู่ริมคลองเตยช่วงทาง เข้าปลายสาย ๓ จันทร์นิเวศน์ สุดถนนนิพัทธ์อุทิศ ๓ กับทุ่งเสา เขาเรียกบริเวณนี้ว่าบ้านหาดใหญ่ ซึ่งคุณพ่อผม (ขุนนิพัทธ์จีนนคร) ได้ทำพิธีเปิดตั้งเมืองหาดใหญ่ในปี ๒๔๖๗ ตอนนั้นผมอายุ ๖ - ๗ ขวบ |
ส่วนเรื่องของการสร้างเมือง ลุงกี่เล่าว่า เกิดขึ้นหลังจากที่ขุนนิพัทธ์ฯ ได้ย้ายบ้านจากข้างที่ว่าอำเภอหาดใหญ่ มาปลูกห้องแถวหลังคาจาก 5 ห้อง ที่หลังสถานีรถไฟ ซึ่งปัจจุบันก็คือถนนธรรมนูญวิถี (ขณะนั้นใช้ชื่อถนนเจียกีซี อันเป็นชื่อเดิมของขุนนิพัทธ์ฯ) |
หลังจากที่ได้มาปลูกบ้าน ขุนนิพัทธ์ฯ ก็ทำผังเมืองขึ้นมาโดยใช้ถนนเจียกีซี พร้อมกับการตัดถนนอีก ๓ เส้น คือเจียกีซี ๑, ๒, และ ๓ แต่ต่อมาในยุคจอมพล ป.พิบูลย์สงคราม (ปี ๒๔๘๖) ซึ่งเป็นยุครณรงค์วัฒนธรรมไทย ก็ได้ให้มีการ เปลี่ยนชื่อถนนจากชื่อต่างประเทศเป็นชื่อไทย |
เจียกีซี เปลี่ยนเป็น ธรรมนูญวิถี เจียกีซี ๑ เปลี่ยนเป็น นิพัทธ์อุทิศ เจียกีซี ๒ เปลี่ยนเป็น ไทยอิสระ เจียกีซี ๓ เปลี่ยนเป็น ๒๔ มิถุนา |
แต่พอเลิกสงคราม นายประเสริฐ ซึ่งเป็นนายอำเภอหาดใหญ่ขณะนั้นได้แย้งในเรื่องการตั้งชื่อถนน พร้อมกับให้ เปลี่ยนชื่อถนนเจียกีซี ๑, ๒, และ ๓ อีกครั้ง โดยให้เป็น นิพัทธ์อุทิศ ๑, ๒, และ ๓ ซึ่งเป็นการให้เกียรติตาม บรรดาศักดิ์ของผู้สร้าง คือ ขุนนิพัทธ์อุทิศจีนนคร |
การสร้างเมืองหาดใหญ่นอกจากคนแซ่เจีย ซึ่งก็คือพ่อผม (เจียกีซี) แล้ว ยังมีอีกแซ่หนึ่งซึ่งถือเป็นคนเริ่มเช่นกันคือ แซ่ซี ซึ่งก็คือ ฉี จือ กิ่น (ลุงของซีกิมหยง) และ ฉี ยก สิน (พ่อของซีกิมหยง) ที่ต่อมาได้บรรดาศักดิ์เป็น ขุนศุภสาร ลุงกี่ ย้อนอดีตถึงผู้เริ่มสร้างเมืองหาดใหญ่ว่ามาจาก ๒ แซ่ เท่านั้น |
ส่วนคนอื่นๆ ที่ตามมาร่วมกันสร้างเมืองก็มีคุณพระเสน่หามนตรี ซึ่งเป็นนายอำเภอหาดใหญ่ในสมัยต่อมา ที่ต่อมาได้มีบรรดาศักดิ์เป็นหลวงทิพย์ ซึ่งได้พัฒนาที่ได้ที่บริเวณฝั่งตรงข้าม ๕ ห้องแรก เหนือถนนธรรมนูญวิถี |
มีพระยาอรรถกระวีสุนทร ที่ลุงกี่ระบุว่า ได้เข้ามาซื้อที่ดินจากขุนนิพัทธ์ฯ แถวร้านขายข้าวต้มนายยาว (ปัจจุบัน) ไปถึงธนาคารนครหลวงไทย ซึ่งคนเหล่านี้ถือเป็นรุ่นที่ ๒ |
ข้อมูล : เล่าเรื่องเมืองหาดใหญ่ เว็บไซท์คลองอู่ตะเภา
![]() |
บริษัท พีรพัฒน์ เคมี อุตสาหกรรม จำกัด
![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |