การจัดการศึกษานอกโรงเรียนสายสามัญ
การจัดการศึกษานอกโรงเรียนสายสามัญ เป็นการจัดเพื่อขยายโอกาสทางการศึกษาและส่งเสริมให้ประชาชนที่พลาดโอกาสทางการศึกษาหาความรู้ด้วยตนเอง
อย่างกว้างขวางและต่อเนื่อง เพื่อนำความรู้ไปปรับปรุงคุณภาพชีวิต และความเป็นอยู่ให้ดีขึ้น หรือเพื่อเป็นพื้นฐานใน
การศึกษาต่อในระดับสูงต่อไป โดยกำหนดหลักสูตรการศึกษานอกโรงเรียนสายสามัญ ไว้ดังนี้1. หลักสูตรการศึกษาเบ็ดเสร็จพื้นฐาน
2. หลักสูตรการศึกษาเพื่อชุมชนในเขตภูเขา
3. หลักสูตรการศึกษานอกโรงเรียนระดับประถมศึกษา
4. หลักสูตรการศึกษานอกโรงเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนต้น
5. หลักสูตรการศึกษานอกโรงเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย
1. หลักสูตรการศึกษาเบ็ดเสร็จพื้นฐาน
การศึกษาเบ็ดเสร็จพื้นฐาน เป็นการจัดการเรียนการสอนให้กับผู้ไม่รู้หนังสือ ผู้ที่อ่านไม่ออกเขียนไม่ได้ หรือผู้ที่ยังไม่จบชั้น
ประถมศึกษาปีที่ 4 ให้สามารถอ่าน เขียน และคิดคำนวณ รวมทั้งการแก้ปัญหา โดยใช้กระบวนการ คิดเป็น สามารถนำไปใช้ใน
ชีวิตประจำวัน แก้ไขความเชื่อและวิธีดำเนินชีวิตอันเป็นอุปสรรคต่อการกินดีอยู่ดี เพื่อเป็นการช่วยยกระดับความเป็นอยู่ของชาวชนบท ซึ่งมีหลักสูตรเฉพาะที่หลากหลายสำหรับกลุ่มต่าง ๆ เช่น กลุ่มชาวไทยมุสลิมทางภาคใต้ กลุ่มชนชาวเขาทางภาคเหนือ เป็นต้น หลักสูตรเทียบเท่าระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 42. หลักสูตรการศึกษาเพื่อชุมชนในเขตภูเขา
หลักสูตรประถมศึกษาเพื่อชุมชนในเขตภูเขา พุทธศักราช 2524 เป็นหลักสูตรที่มีรูปแบบเฉพาะสำหรับกลุ่มคนชาวเขาที่ไม่รู้หนังสือในแถบภาคเหนือ และตะวันตกของประเทศไทย โดยเป็นการจัดการศึกษาที่ยึดชุมชนเป็นหลัก มุ่งให้เกิดการพัฒนาแก่บุคคล และชุมชนในเขตภูเขา กรมการศึกษานอกโรงเรียนตั้งใจที่จะขยายการให้บริการทางการศึกษาที่สนองตอบต่อความต้องการและปัญหาของชุมชน
ชาวเขาโดยเฉพาะ และส่งผลให้ชาวไทยภูเขาที่ไม่รู้หนังสือจำนวนมาก สามารถอ่านออกเขียนได้ หลักสูตรนี้เทียบเท่าระดับ
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 63. หลักสูตรการศึกษานอกโรงเรียนระดับประถมศึกษา พุทธศักราช 2531
เป็นการศึกษาที่มุ่งให้ผู้เรียนมีความรู้ความสามารถขั้นพื้นฐาน และให้คงสภาพการอ่านออกเขียนได้ คิดคำนวณได้และดำรงตนเป็นพลเมืองดีในระบอบการปกครองแบบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข โดยมีการจัดหลักสูตรการศึกษานอกโรงเรียนระดับประถมศึกษาดังนี้
ระดับประถมศึกษา (ป.6)
1. กลุ่มสภาพประสบการณ์พื้นฐาน (บังคับ) 190 สภาพ
1.กลุ่มสภาพประสบการณ์เสริม เลือกไม่น้อยกว่า 60 สภาพ
2.รวม 2 กลุ่มสภาพประสบการณ์ไม่น้อยกว่า 250 สภาพ
ผู้ที่จบหลักสูตรต้องผ่านสภาพประสบการณ์พื้นฐาน (บังคับ) 190 สภาพ และกลุ่มสภาพประสบการณ์ (เลือก) ไมน้อยกว่า 60 สภาพ การผ่านกลุ่มสภาพประสบการณ์ต่าง ๆ อาจผ่านได้โดยการเทียบโอนผลการเรียนหรือผ่านข้อทดสอบตามเกณฑ์ที่กำหนด ผู้เรียนจะต้องผ่านกลุ่มสภาพประสบการณ์รวมกันแล้วไม่น้อยกว่า 250 สภาพ และใช้เวลาเรียนไม่น้อยกว่า 500 ชั่วโมง ยกเว้นกรณีมีการเทียบโอนผลการเรียนก็สามารถจบได้ก่อนกำหนด
4. หลักสูตรการศึกษานอกโรงเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนต้น พุทธศักราช 2530
เป็นหลักสูตรต่อเนื่องจากหลัสูตจรการศึกษานอกโรงเรียนระดับประถมศึกษา การศึกษาระดับนี้มุ่งที่จะส่งเสริมให้ผู้ที่ต้องการศึกษาหาความรู้แต่พลาดโอกาสที่จะศึกษาต่อในระบบโรงเรียนได้มีโอกาสศึกษาหาความรู้ ฝึกทักษะและปลูกฝังเจตคติที่จำเป็นในการดำรงชีวิต และการประกอบอาชีพได้เท่าเทียมกับผู้อื่น สามารถปฏิบัติตนให้ดำรงอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุขตามสมควรแก่อัตภาพ หลักสูตรนี้มีความสอดคล้องกับหลักสูตรระดับเดียวกับในระบบโรงเรียนและมีความยืดหยุ่นพอเพียงที่จะให้ผู้เรียนเลือกเรียนได้ตามความสามารถ ความถนัด ความสนใจ และความต้องการของตน โดยมีการจัดหลักสูตรการศึกษานอกโรงเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ดังนี้
ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น
1. หมวดวิชาบังคับ 4 หมวดวิชา
1. ภาษาไทย
2. คณิตศาสตร์
3. ส่งเสริมคุณภาพชีวิต
4. โลกของงานอาชีพ2. หมวดวิชาเลือก ไม่น้อยกว่า 3 หมวด
- หมวดวิชาที่กำหนดไว้ในโครงสร้างหลักสูตร
3. รวมไม่น้อยกว่า 7 หมวด
การจบหลักสูตรนักศึกษาต้องผ่านหมวดวิชาบังคับ 4 หมวดวิชา และหมวดวิชาเลือกไม่น้อยกว่า 3 หมวดวิชา และต้องผ่านกิจกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิต (กพช.) ตามที่กรมการศึกษานอกโรงเรียนกำหนด
4. หลักสูตรการศึกษานอกโรงเรียน ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย พุทธศักราช 2530
เป็นการจัดการศึกษาที่จัดขึ้นเพื่อให้ผู้เรียนได้ศึกษาหาความรู้เพิ่มเติม โดยสามารถเลือกแผนการเรียนและสายวิชาที่เหมาะสมกับวัตถุประสงค์ เป้าหมายในการเรียนของตน ดังนี้
1. แผน ก. แผนการเรียนเพื่อการศึกษาต่อ เปิดสอน 4 สายวิชา คือ
1.1 สายคณิต-วิทย์ สำหรับผู้ที่ต้องการศึกษาต่อในกลุ่มสาขาวิชาเกี่ยวกับการแพทย์ วิศวกรรมศาสตร์ เกษตรศาสตร์ ฯลฯ
1.2 สายศิลป์-คำนวณ สำหรับผู้ที่ต้องการศึกษาต่อในกลุ่มวิชามนุษยศาสตร์ เศรษฐศาสตร์ นิติศาสตร์ พาณิชยศาสตร์
1.3 สายศิลป-ภาษา สำหรับผู้ต้องการจะศึกษาต่อในกลุ่มวิชาอักษรศาสตร์ มนุษยศาสตร์
1.4 สายทั่วไป สำหรับผู้ต้องการที่จะศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษาอื่น ๆ
2. แผน ข. แผนการเรียนเพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิต เปิดเฉพาะสายวิชาพัฒนาคุณภาพชีวิต
3. แผน ค. แผนการเรียนเพื่อการประกอบอาชีพ
โดยมีการจัดหลักสูตรการศึกษาอนกโรงเรยีนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ดังนี้
ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย
1. หมวดวิชาบังคับ 5 หมวดวิชา
1. ภาษาไทย 1
2. สังคมศึกษา 1
3. วิทยาศาสตร์ 1 หรือ 2
4. พลานามัย
5. พื้นฐานวิชาชีพ
2. หมวดวิชาเลือก
ไม่น้อยกว่า 3 หมวดวิชา
- หมวดวิชาที่กำหนดไว้ในโครงสร้างหลักสูตร
3. รวมไม่น้อยกว่า 8 หมวด
การจบหลักสูตานักศึกษาต้องผ่านหมวดวิชาบังคับ 5 หมวดวิชา และหมวดวิชาเลือกไม่น้อยกว่า 3 หมวดวิชา และจะต้องผ่านกิจกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิต (กพช.) ที่กรมการศึกษานอกโรงเรียนกำหนด
วิธีเรียน
การดำเนินงานการจัดการศึกษานอกโรงเรียนสายสามัญของหลักสูตรการศึกษานอกโรงเรียนระดับประถมศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น และระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ได้จัดการการเรียนการสอนออกเป็น 3 วิธี ดังนี้
1. วิธีเรียนแบบชั้นเรียน (ชร.) ผู้เรียนจะต้องเข้าเรียนในชั้นเรียนระหว่างเวลา 17.00 20.00 น.
2. วิธีเรียนทางไกล (ทก.) ผู้เรียนสามารถศึกษาด้วยตนเองจากเอกสารรายวิชา รายการวิทยุ/โทรทัศน์ และพบกลุ่มสัปดาห์ล่ะ 1 ครั้ง
3. วิธีเรียนแบบด้วยตนเอง (ตอ.) ผู้เรียนต้องศึกษาด้วยตนเองและเข้าร่วมกิจกรรมพบกลุ่มไม่น้อยกว่าร้อยละ 75