Ο Ρότζερ Ζελάζνυ γεννήθηκε το 1937 στο Οχάιο των ΗΠΑ και αποφοίτησε το 1962 από το Πανεπιστήμιο Κολούμπια, με μάστερ στην αγγλική γλώσσα. Την ίδια χρονιά άρχισε να εργάζεται στη Διεύθυνση Κοινωνικής Ασφάλισης της Βαλτιμόρης, δουλειά την οποία εγκατέλειψε το 1969 για να ασχοληθεί αποκλειστικά με το γράψιμο. Το πρώτο του έργο, ένα διήγημα με τον τίτλο Passion Play, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Amazing το 1962. Στα επόμενα χρόνια δημοσιεύει τακτικότατα (πολλές φορές μάλιστα και με το ψευδώνυμο Harrison Denmark) κερδίζοντας την εκτίμηση του κοινού, των συναδέλφων του και των κριτικών και σαρώνοντας τα βραβεία Επιστημονικής Φαντασίας Νέμπιουλα (που απονέμεται από την Ένωση Αμερικανών Συγγραφέων Επιστημονικής Φαντασίας) και Χιούγκο (που απονέμεται από τους αναγνώστες).

Το 1962 στις ΗΠΑ πρωτοδημοσιεύουν επίσης έργα τους οι Σάμιουελ Ντιλέινι, Τόμας Ντις, Χάρλαν 'Eλισον, Ούρσουλα Λε Γκουέν. Μαζί με αυτά τα μεγάλα ονόματα της ΕΦ ο Ζελάζνυ θεωρείται ηγετική και αντιπροσωπευτική μορφή του Αμερικάνικου Νέου Κύματος. Ο όρος αυτός, που επινοήθηκε από την εκδότρια Τζούντιθ Μέριλ, χαρακτηρίζει τη στροφή των έργων ΕΦ από ιστορίες στηριγμένες αποκλειστικά σε μια καινούργια επιστημονική ή τεχνολογική ιδέα και με έμφαση στην περιγραφή του εξωτερικού κόσμου σε ιστορίες που μοιράζουν το βάρος τους και στον εσωτερικό κόσμο, ειδωμένες μέσα από το πρίσμα της ψυχολογίας, της κοινωνιολογίας, της ανθρωπολογίας και της γλωσσολογίας, εξερευνώντας θεολογικά, κοινωνικά ακόμη και σεξουαλικά θέματα.

Περισσότερο από όλους τους συναδέλφους του ο Ζελάζνυ εξέφρασε αυτή την στροφή με το αναμφισβήτητο ταλέντο του να αφηγείται ιστορίες με ποιοτική λογοτεχνική γραφή και φιλοσοφικό βάθος. Η επιστήμη και η τεχνολογία, όπως και τα αρχετυπικά μυθολογικά σύμβολα και δομές που τόσο συχνά χρησιμοποιεί είναι αφορμές για να ξετυλίξει μια συναρπαστική ιστορία και να ψυχογραφήσει σε βάθος τους χαρακτήρες του. Ο ήρωας, του οποίου το μοτίβο υπάρχει σε πολλά έργα του, είναι υπεύθυνος της μοίρας του αλλά και ζυμώνεται από τις καταστάσεις. Η πορεία του προς την εκπλήρωση του στόχου του συμβαδίζει με την εσωτερική του ωρίμανση. Στα έργα του διαφαίνονται στοιχεία της κλασσικής του παιδείας, τολμηρά αλλά και επιτυχημένα παντρεμένα με μύθους, θρύλους, λαογραφικά στοιχεία, ποίηση και περιστασιακά ντυμένα με τη γλώσσα του μέσου Αμερικανού. Η πλοκή του διηγήματός του The doors of his face, the lamps of his mouth (1965) το οποίο τιμήθηκε με το βραβείο Νέμπιουλα το 1966 παραπέμπει στο κλασσικό "Μόμπυ Ντικ" του Χέρμαν Μέλβιλ. Την ίδια χρονιά κερδίζει το βραβείο Χιούγκο για τη νουβέλα του Dream Master (1965). Το μυθιστόρημα This Immortal (1966) που του χάρισε το βραβείο Χιούγκο δανείζεται στοιχεία από την Ελληνική μυθολογία, ενώ στο Lord of Light (1967), ένα από τα καλύτερα μυθιστορήματά του με το οποίο κέρδισε ένα ακόμη Χιούγκο, συναντάμε το Ινδουιστικό Πάνθεο. Ο όποιος σκεπτικισμός μπορεί να δημιουργηθεί από αυτό το σμίξιμο κατασιγάζεται από την ποιητική, λυρική γλώσσα, το ευφυέστατο και καυστικό χιούμορ του Ζελάζνυ, και την αυθεντικότητα και αμεσότητα των ολοκληρωμένων χαρακτήρων του. Στην Εγκυκλοπαίδεια Επιστημονικής Φαντασίας (Encyclopedia of Science Fiction) ο John Clute χαρακτηρίζει τη γραφή του Ζελάζνυ "στηριγμένη στη γλώσσα, ασφυκτικά γεμάτη από ειρωνία και διαβρωτικά παιχνιδιάρικη...και είναι ευρύτερα γνωστός για τα φάνταζι έργα του, ιδιαίτερα για τα Χρονικά του Άμπερ...τα οποία αποτελούν το πιο σημαντικό δημιούργημά του”.

Το 1970 κυκλοφόρησε το "Εννιά Πρίγκηπες στο 'Αμπερ" (Nine Princes in Amber). 'Εμελλε να είναι το πρώτο από δέκα βιβλία που συνολικά απαρτίζουν τα Χρονικά του 'Αμπερ. Ο καμβάς πάνω στον οποίο υφαίνεται η πλοκή αντλεί στοιχεία από τη μεσαιωνική Αγγλία καθώς και από Ευρωπαϊκούς θρύλους και μυθολογίες. (Προκειμένου να μην περάσουν τα παραπάνω στοιχεία απαρατήρητα από τον Έλληνα αναγνώστη κρίναμε σκόπιμο να τα συμπεριλάβουμε στις σημειώσεις στο τέλος του βιβλίου.) Η γλώσσα του έργου αποκαλύπτει όλη τη γκάμα του ταλέντου του Ζελάζνυ συνδυάζοντας στοιχεία λυρισμού, φιλοσοφικής διάθεσης, σπιρτόζικου χιούμορ και εκτενείς περιγραφές χαρακτήρων και τοπίων. Στο μόνο αληθινό κόσμο, το 'Αμπερ και στην απειρία των παράλληλων κόσμων-Σκιών, συμπεριλαμβανομένης και της Γης, ζει η βασιλική οικογένεια του 'Αμπερ, της οποίας οι ίντριγκες και οι μηχανορραφίες έκαναν τους κριτικούς να χαρακτηρίσουν το έργο "Σαν τον 'Αρχοντα των Δαχτυλιδιών ειδωμένο μέσα από τα μάτια του Ρέιμοντ Τσάντλερ”. Η ιστορία ξετυλίγεται γεμάτη αγωνία και ανατροπές σε ένα κόσμο ζωγραφισμένο με κάθε λεπτομέρεια και με τους υπερ-άνθρωπους ήρωες σκιαγραφημένους τόσο ρεαλιστικά που όλα αποκτούν μια αίσθηση οικειότητας και αυθεντικότητας. Ο κεντρικός χαρακτήρας των Χρονικών, ο Κόργουιν, είναι πλασμένος από τη στόφα του ήρωα που κυριαρχεί στα περισσότερα από τα μεγάλα έργα του Ζελάζνυ. Είναι πνευματώδης, αυτοσαρκαστικός, ρομαντικός, μοναχικός. Εξελίσσεται και ωριμάζει, μέσα από τη μάχη που δίνει για να σώσει τον κόσμο του, παλεύοντας ταυτόχρονα με τους εσωτερικούς του δαίμονες.

Mετά το δέκατο βιβλίο ο Ζελάζνυ είχε δηλώσει: "Η πλοκή ολοκληρώνεται ικανοποιητικά για τον αναγνώστη στο τέλος του δέκατου βιβλίου. Αλλά θα μπορούσα να συνεχίσω. 'Εχω ακόμη μερικά πράγματα να πω”.

Στις 14 Ιουνίου 1995 πέθανε από καρκίνο, δημιουργώντας και γράφοντας σχεδόν μέχρι τις τελευταίες μέρες του και αφήνοντας φτωχότερο τον κόσμο της ΕΦ.

Στα τριάντα χρόνια της συγγραφικής του προσφοράς ο Ζελάζνυ έγραψε πάνω από πενήντα βιβλία και εκατόν πενήντα διηγήματα. 'Ενα από τα πιο σκοτεινά και βίαια έργα του, το Damnation Alley (1969) μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο με σημαντικές αλλαγές το 1977 από τον Τζακ Σμάιτ. Το διήγημά του Home is the Hangman, (1976) τιμήθηκε και με δυο βραβεία ΕΦ Χιούγκο και Νέμπιουλα. Δεν περιορίστηκε αυστηρά στην επιστημονική και ηρωική φαντασία. Δημοσίευσε αρκετές ποιητικές συλλογές και συνεργάστηκε με αρκετούς συγγραφείς όπως ο Phillip Dick, ο Fred Saberhagen και ο Robert Sheckley. 'Ηταν άνθρωπος με ποικίλα ενδιαφέροντα πέρα από τη μεγάλη του αγάπη, το γράψιμο. Οι γνώσεις του στις πολεμικές τέχνες, (ήταν δάσκαλος του Αϊκίντο) διαφαίνονται στις λεπτομερώς χορογραφημένες σκηνές πάλης ή μονομαχίας στα έργα του.

O Ρότζερ Ζελάζνυ άφησε την σφραγίδα του στο χώρο της ΕΦ έχοντας δημιουργήσει ένα φανατικό κοινό, έχοντας αποσπάσει διθυραμβικές κριτικές και έχοντας κερδίσει το σεβασμό και την εκτίμηση των συναδέρφων του. Ο Paul Anderson έγραψε γι αυτόν: "'Ενας από τους καλύτερους συγγραφείς μας...'Ενας αριστοτέχνης, με γραφή γεμάτη ρώμη αλλά και λυρισμό, ένας αφηγητής υποβλητικών, συναρπαστκών ιστοριών που διεγείρουν την σκέψη”.

φίλοι πέρασαν από αυτή τη σελίδα!

This page hosted by Get your own Free Home Page