|
|
บทคัดย่อ กิตติกรรมประกาศ บทนำ การศึกษาเอกสาร อุปกรณ์และวิธีการ ผลการศึกษา สรุปผลการศึกษา วิจารณ์ผลการศึกษา เอกสารอ้างอิง ประวัติผู้วิจัย Guestbook 
อย่าลืมแวะไปเยี่ยม WetLab : ชีววิทยาน้ำจืด โดยเลือกจาก WetLab directories นะคะ |
จากการศึกษาโครงสร้างชุมชน ของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังหน้าดิน กับชีวมวลของเศษ ซากใบไม้ที่ร่วงจากต้นลงสู่ลำธาร
พบว่าเศษซากพืชส่วนใหญ่ที่รองรับได้ เป็นเศษซากใบไม้ (leaf litter) ในห้วยพรมแล้ง ชีวมวลของเศษซากใบไม้
ในฤดูหนาว มรปริมาณมากว่าในฤดูฝนอย่างมีนัยสำคัญ เนื่องมาจากช่วงเดือน พฤศจิกายน ถึงเดือนธันวาคม เป็นช่วงที่ต้นไม้เริ่มมีการผลัดใบ
ดังนั้น การร่วงของใบไม้ในฤดูหนาว จึงสูงกว่าในฤดูฝน ส่วนในห้วยหญ้าเครือ มีชีวมวลของ เศษซากใบไม้ในฤดูหนาว น้อยกว่าในฤดูฝน เนื่องจากมีการรบกวนและ ทำลายอุปกรณ์ที่รองรับใบไม้
โดยมีการรื้อ เคลื่อนย้าย และทิ้งสิ่งปฏิกูลลงไป เป็นอุปสรรคต่อการเก็บข้อมูล Boulton and Lake (1992) ได้ศึกษาเกี่ยวกับสารอินทรีย์หน้าดิน ในลำธารที่มีน้ำ เป็นครั้งคราว ที่รัฐวิคตอเรีย ประเทศออสเตรเลีย พบว่าปริมาณสารอินทรีย์หน้าดิน มีความหนาแน่นสูงสุด ในฤดูร้อน และความหนาแน่นจะต่ำเมื่อถึงฤดูหนาวและฤดูใบไม้ผลิ และปริมาณสารอินทรีย์ที่มี มากในฤดูร้อนนี้ จะพบว่า สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง มีความหนาแน่นสูงสุดในฤดูร้อนด้วย จากการศึกษาโครงสร้างชุมชน ของสัตว์ไม่มีการะดูกสันหลังหน้าดิน พบว่า ในห้วยพรมแล้ง กลุ่มสัตว์ gathering colletor วงศ์ที่พบมากที่สุด คือ ริ้นน้ำจืด (วงศ์ Chironomidae ) รองลงมาคือ ตัวอ่อนของแมลงชีปะขาวเข็ม ( วงศ์ Baetidae) ส่วนพวก filtering collector ที่พบมากคือ หอยแมลงภู่น้ำจืด (วงศ์ Mytilidae) รองลงมาคือ ตัวอ่อนของแมลงหนอนปลอกน้ำ รังไหม (วงศ์ Hydropsychidae) พวก scraper ได้แก่ หอยหอม (วงศ์ Thiaridae) และตัวอ่อนของแมลงชีปะขาว หัวโต (วงศ์ Heptageniidae) ซึ่งพบในปริมาณใกล้เคียงกัน ตัวห้ำ (perdator) ที่พบส่วนใหญ่จะเป็นตัว อ่อนของแมลงปอหนวดสั้น (วงศ์ Gomphidae) และตัวอ่อนแมลงปอเข็ม (วงศ์ Coenagrionidae) ส่วน Shredder พบน้อยมาก วงศ์ที่พบมีเพียงหนอนแมลงวันแมงมุม (วงศ์ Tipulidae ) เท่านั้น ในห้วยหญ้าเครือพบ กลุ่มสัตว์ gathering collector มากที่สุด และวงศ์ที่พบมากคือ ริ้นน้ำจืดเช่นกัน และตัวอ่อนของแมลงชีปะขาวหัวเหลี่ยม (วงศ์ Leptophlebiidae) และตัวอ่อนของแมลงชีปะขาวเข็ม (วงศ์ Baetidae) รองลงมาคือกลุ่ม scraper, filtering collector, predator, shredder ซึ่งผลการศึกษาสอดคล้องกับผลการศึกษาของ Dudgeon (1994) ซึ่งทำการศึกษาเกี่ยวกับโครงสร้าง ชุมชนสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังหน้าดิน ตามการได้มาของอาหารในลำธาร 6 แห่งในนิวกินี พบกลุ่ม gathering collector มากที่สุด และ scraper, filtering collector, predator และ shredder ตามลำดับ โดยกลุ่ม gathering colletor วงศ์ที่พบมากที่สุดคือ ตัวอ่อนแมลงชีปะขาวหัวเหลี่ยม และ แมลงชีปะขาวเข็ม ส่วนสัตว์พวก scraper ที่พบมากที่สุดในห้วยหญ้าเครือ คือ หอยหอม ซึ่งเป็นหอยฝาเดียว รองลงมาคือ ตัวอ่อนของแมลงชีปะขาวหัวโต (วงศ์ Heptageniidae) เป็นพวกที่ขุดกินสาหร่ายบนซับสเตรท เนื่องจากลำห้วยนี้มีก้อนหินขนาดใหญ่ ซึ่งเป็นที่ยึดเกาะที่เหมาะสม ต่อการเจริญเติบโตของเพอริไฟตอน จึงพบสัตว์ที่ขูดกินอาศัยอยู่บริเวณนี้เป็นจำนวนมาก filtering collector ที่พบมากคือตัวอ่อนของ แมลงหนอนหลอกน้ำรังไหม ส่วน shredder ที่พบในห้วยหญ้าเครือ มีปริมาณน้อย สอดคล้องกับผลการศึกษาของ Dudgeon (1994) ในลำธารในนิวกินี ซึ่งพบเพียง ร้อยละ 2 เท่านั้น ซึ่งแตกต่างจากที่ Vannote และคณะ (1980) ได้เสนอแนวคิดไว้ใน The River Continuum Concept ว่าบริเวณต้นลำธารมี shredder ในปริมาณมาก และจากการศึกษาของ Chadwick และ Canton (1983) ในลำธารรัฐโคโรราโด สหรัฐอเมริกา พบ Shredder เป็นจำนวนมากบริเวณต้นลำธาร แต่ผลการศึกษาครั้งนี้สอดคล้อง กับผลการศึกษาที่ประเทศฮ่องกงของ Dudgeon (1984 อ้างตาม Dudgeon และ Corlett, 1994) ที่พบว่า มี Shredder น้อยในบริเวณต้นน้ำ เนื่องมาจาก ความแตกต่างกันของฤดูกาล และ สถานที่ที่ทำการศึกษา เพราะในเขตร้อนจะมีจุลินทรีย์ ที่ทำหน้าที่ย่อยสลาย (decomposition) ซากอินทรีย์ต่างๆ จากการศึกษาโครงสร้างชุมชน สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังหน้าดิน พบว่า จำนวนชนิดและความหนาแน่นของ สัตว์ในฤดูฝนจะน้อยกว่า ในฤดูหนาว ซึ่งสอดคล้องกับผลการศึกษาของ (นฤมล แสงประดับ และวิโรจน์ หนักแน่น 2541) ที่ว่าจำนวนชนิด และความหนาแน่นของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังหน้าดิน จะลดลงอย่างมากในฤดูฝน เนื่องจากกระแสน้ำที่ไหลแรงในช่วงนี้จะพัดพา สัตว์เหล่านี้ไปกับกระแสน้ำ จากผลการศึกษาครั้งนี้พบว่า โครงสร้างชุมชน สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังหน้าดิน โดยแบ่งตามการได้มาของอาหาร ไม่มีความสัมพันธ์กันกับชีวมวลของเศษซากใบไม้ ที่ร่วงลงในลำธาร ซึ่งตรงกับการศึกษาของ Meyer (1980) อ้างโดย Webster และ Benfield (1986) โดยจุลินทรีย์อาจมีบทบาทสำคัญในการย่อยสลาย ซากอินทรีย์สารมากกว่า และผลจากการศึกษาของ Cummin (1973) พบว่า สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังหน้าดินกลุ่ม shredder ช่วยสลายเศษซากพืชที่มีขนาดใหญ่ ให้มีขนาดเล็กลง โดยจะกินใบพืชที่มีจุลินทรีย์ อาศัยอยู่ก่อนแล้ว การกินของ shredder นี้ จึงเป็นกระบวนการต่อเนื่อง จากกระบวนการย่อยสลาย ของพวกจุลินทรีย์ การสลาย (breakdown) เศษใบไม้ของ shredder นี้อาจมีส่วนสำคัญเป็นอย่างมาก ในกระบวนการสลายเศษซากใบไม้ ในแหล่งน้ำ ให้มีอัตราที่เร็วยิ่งขึ้น ( Kaushilk และ Hynes, 1968) 1.ควรมีการศึกษาอย่างต่อเนื่องในทุกฤดูกาล เป็นระยะเวลา ประมาณ 1 ปี เนื่องจากความแตกต่างของ ฤดูกาลอาจเป็นสาเหตุทำให้โครงสร้างชุมชนของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังหน้าดิน เปลี่ยนแปลงไป 2.ควรมีการศึกษาด้านชีววิทยาและนิเวศวิทยาของ ระบบนิเวศแหล่งน้ำไหล ในประเทศไทยอย่างกว้างขวางและต่อเนื่อง 3.ควรมีการศึกษาทางเดินอาหาร ของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังหน้าดิน ตามการได้มาของอาหารอย่างละเอียด เพื่อสร้างรูปวิธานที่ถูกต้องและชัดเจน ในการจัดจำแนกของแต่ละท้องที่ |
| HOME | บทคัดย่อ | กิตติกรรมประกาศ | บทนำ | การศึกษาเอกสาร | อุปกรณ์และวิธีการ | ผลการศึกษา | สรุปผลการศึกษา | วิจารณ์ผลการศึกษา | เอกสารอ้างอิง | ประวัติผู้วิจัย | |
|
|
