Cancioneiro de San Andrés
("Etnografía. Cultura espiritual" - Vicente Risco)

    A romaxe de San Andrés tén seu cancioneiro propio, do que se ocuparon Maciñeira e Xosé Ramón Fernández:

Fun ó Santo San Andrés  
aló no cabo do mundo;  
sólo por te ver meu santo  
tres días hai que non durmo.  

Tres días hai que non como,  
tres días hai que non durmo,  
para ir a San Andrés  
que está no cabo do mundo.  

A San Andrés de Teixido  
fun coa cesta na cabeza,  
fun por mar e vin por terra  
o santiño mo agradeza.  

Meu divino San Andrés,  
este ano aló non vou;  
pola falta de diñeiro  
moita xente se quedóu.  

Indo para San Andrés,  
aló na punta do cabo,  
díxome unha caldrupeira:  
romeiro, tí qués o caldo?  

Paséi a ponte do Porco,  
paseille a man polo lombo,  
meu divino San Andrés  
o voso camiño é longo.  

Meu señor San Andresiño  
que está na alta ribeira,  
véñolle pedir, meu santo  
a salvación verdadeira.

 Fun ó santo San Andrés,  
fun alá e hei de volver,  
quedoume a miña mantilla  
no seu altar por coller.  

Fun ó santo San Andrés,  
fun coa miña empanada:  
anque o santo é milagroso  
é amigo da fuliada.  

O San Andrés de Teixido  
está dereito na porta  
mirando para os romeiros  
como lle baixan a costa.  

Meu divino San Andrés,  
tellas do voso tellado,  
elas de lonxe parecen  
outro fino amartelado.  

Meu señor San andresiño  
que estás na alta montaña,  
este ano vin, solteira  
pró o que vén, virei casada.  

Indo para San Andrés  
seica me veu un agoiro,  
non poiden levar a pedra  
ó primeiro amilladoiro.  

O divino San Andrés  
mandóu empedrar o mar  
para que os seus romeiriños  
o foran a visitar. 
 
    A iste cancioneiro de San Andrés de Teixido semella pertencer o soado romance de "Dama Gelda":
Camiño de San Andrés
nas ponlas dunha silveira
en onde estaba encantada
a hermosa moura Zulema.
Encantouna cando estaba
collendo nas azucenas
en o xardín do seu pazo
Aldonza Cambas a meiga,
camiño de San Andrés
deixouna nunha silveira
para encantar ós romeiros
que iban por aquela terra.
...............

    Moi diferente é o das "Tres Comadres, do que coñecemos a seguinte versión, que pomos en comparanza coa que da Manciñeira:
 
 

Elas eran tres comadres  
e dun barrio todas tres,  
fixeron unha merenda  
para ir ó San Andrés.  
Unha puxo vinte ovos  
outra puxo vintetrés,  
outra puxo unha empanada  
coas cortezas ó rives  
....  
....  
Alá pola media noite  
todas falaban inglés.  
Unha dixo pola lúa:  
"Mira que doblón de a dez".  
Outra pola pel do viño:  
"Mira que neno sin pés".  
Aló pola media noite  
chega o marido de Inés,  
palos nunhas, palos noutras,  
palos levan todas tres.  
  

Retrouso:  
O xancuminé  
pirixel cun cómini  
á trispilistrás  
pola túa fe,  
a xacodalber  
que xan pirulé

 Elas eran tres comadres  
e dun barrio todas tres  
fixeron a merendiña  
para ir o San Andrés.  
Unha puxo trinta ovos  
para cada unha dex,  
outra puxo unha empanada  
de tres codos a un través.  
Outra dixo: "Hai que ir por viño;  
comadre, canto hei traer?"  
"Traiga osté canado e medio  
para volver outra vez".  
Unha dixo pola lúa:  
"mira que bolo alí tés".  
Outra dixo polo boto:  
"Mira que neno sin pés"  
Aló pola media noite  
veu o marido de Inés,  
pau á unha, pau á outra  
iba o demo en todas tres.  

Retrouso:  
Ó cabo de tara meses  
tarará todas as tres.  
Sargento Miguelez,  
peregil con tres con tres.  
Con dominum quod  
Con dominum olé e olé,  
pola túa fe  
e o salto das vertes do champirulé.  
 
 
 
 
San Andrés de Teixido
Romances e Cantigas de Cego
 
 
Páxina Principal
Escribeme!...