Kisa Haberler

GAZETE TARAMA

Bunun yani sira Baris ve Catisma Arastirmasi Uzmanlarinin yillik raporu 04.06.2003 tarihinde basina aciklanmistir. Türkiye'yi stratejik olarak önemli sayan rapor, ayni zamanda biraz Türkiye'ye karsi tedirgin bir tavir koymaktadir. AB icin Türkiye'nin önemliliginin vurgulanmasinin yani sira, AB'nin eylem yetisi açisinden Türkiye üyeliginin bir risk tasidigi da gündeme getirilmektedir. Herseye ragmen rapor bizim cografyamizin ve gelecegin AB politikalarinin nasil olabilecegi acisindan önemli (genis kapsamli degerlendirmeler esliginde) öneriler sunmaktadir. Iki raporun ortak olanin, "paylasmamak" in beraberinde getirebilecegi sonuçlar diyebiliriz. Zira biri doktriner politikanin sonucu, digerisi ise proje üzerine kurulu politikalarin sonucu. Bu degerlendirmeden sonra artik diyebiliriz ki, Türkiye bundan hangi saptamalari/dersleri çikarmasi gerekiyor. Yani Türkiye'nin uzun soluklu yol haritasi ne olacak? Ilkin Türkiye dünya politikalarindaki son gelismelerin etrafinda acikca degerlendirip ortaya koymalidir. Baska bir degisle "dünya politikasının yeni sahnesinde barış için “yapısal erk/güç” olarak yer alma niyetin de ve isteğin de mi?" belirgince ortaya koymalidir:

Buna göre Türkiye Demokrasisini güçlendirmeli ve Türkiye’nin Demokrasisini tehlikeye sokmayici sekilde ulusötesi demokrasi icin kurumlarina ve de kendine sekil vermelidir.

Böylesi bir yapilanma uluslararasi iliskilerin medenilesmesine katkilar sagliyacaktir. Hemde kendi kamuoyunu ve de dünya kamuoyunu arkasina alma yollari bununla açilabilecektir. Zira artik klasik demokrasi anlayisi tarih konulari arasina girmistir.

"Ulusal ortak çikarlari"miz ve dünya barisi ve refah içerisinde özgürlüklerimiz artik en önemli belirleyenlerdir. Zaman kimlik merkezli neo-clanist dönemi asmistir ve de soguk savas kalintili düsünceler artik talep görmeyecektir.

Bu yapıların değişime uğratılması, bu gibi ülkelere sistemlerin ihraç edilmesi ile mümkün değildir. Bunun en kötü örneklerini soğuk savaş dönemindeki Sovyetler Birliğinin paraşütlerle sosyalizm taşımalarının neticelerinde gördük. Kaldı ki, soğuk savaş sonrasında ABD’yi “güvenlik çıkmazı” ile baş başa bırakan sorunların bir çoğu kendinin o dönemdeki taraflılığından kaynaklanmaktadır.

Pew Raporundaki verileri sadece müdahale sonrasi gelismelere göre degerlendiremeyiz. Elbette bu nahhos olan durumun tarihsel bir arka plani var. Gerci hic bir yüzyil daha önceki yüzyildan hesap sormadi; ne 20.yüzyil 19. dan ne 19. 18. den, ne de digerleri bir öncekinden. Artik ortak 21. Yüzyilimiz var ve bu yüzyilin diger yüzyillardan farki herseyimizin ortak olacagi. Ortak tarih, ortak gelecek, ortak ulusal çikarlarimiz vs. Bu ortakligimiz bir önceki yüzyilda olup bitenleri artik tarih disiplinine birakti!!! Artik o yüzyilda neler olmus olmamis onlar oturum yanitlar arayacaklar; ama onlarin arayislari bir ülkeyi ve birilerini suçlayabilme etrafinda gelisemiyecek. Zira gecen yüzyilin adaleti de o yüzyilda kaldi. Zira açikca pew raporunda görüyoruz ki, o tarihin düzenleyicisine de güven kalmadi. Yani tarih artik 21.Yüzyildan baslayacak ve eski tarih yeni sahipleriyle ortakça gelisecek. Aroganslik, avro-sövenistlik, NGO-Seperatizmi vs sosyal - siyasal psikolojik manevralar ortakçaligimiza engel olusturamayacaklar. Artik insanlar 20:Yüzyilda kaybettikleri evleri vs icin hukuksal olarak üzülemiyecekler; sadece nostaljik olarak animsayacaklar. Iste böylesi bir yüzyila girdik. Bunun icin insanlar donanmalilar sosyal darvinizmin son kaleleri de düsmekte. Bu yüzden dolayi Türkiye enstituler, organizasyonlar vs üzerinden baris icin taleplerini iktisadi, sosyal ve askeri kurumlar üzerinde etkin kilmak için harakete geçmelidir.

Düsünce fabrikalari olusturmak ve bilgi akisini saglamak için gerekli kurumsallasmaya gitmelidir. Baris için fikirlerin/düsüncelerin rekabeti ve transferi kapsaminda gerekler yerine getirmeli ve etkin bir sekilde asagida ki sorulara yanit aranmalidir:

• „Savas“tan sonra Iran‘da, Ürdün‘de, Suriye‘de, Suudi Arabistan‘da ve herseyden önce Irak‘da ne olacaktir?
• Bu „savas“in Israil ve Filistin Çatismasina etkisi ne olacaktir?
• Radikal Islam durdurulabilir mi? Bu „savas“ OrtaDogu‘yu ne kadar radikallestirecektir? Ve bu bizi ne kadar etkileyebilir?

Bu sorular etrafinda gündeme yeni bir tartisma platformu gelecektir:

.

Büyük güçlerin üstün yeri olarak ifade edilen çok kutuplu dünya düzenine ve çok taraflı dünya iç politikasını düzenleyici ulusötesi kuruluşlara süper güç ABD başkaldırdı ve terörizmi bahane ederek dünya politikasını yeniden ideolojikleştirerek onlara ve dünyanın diğer kalanlarına soğuk savaş ilan etti. Bu süreç beraberinde “kamuoyu” duyarlılığını beraberinde getirse de bütün yollar neorealizmin kuramsal egemenliğine gidiyor.

Bu platformdaki Katılımcılar, Ortadogu ve Akdeniz bölgesinin her yerindeki kültür ve uygarlık geleneklerinin, bu kültürler arasındaki diyaloğun ve beşeri, bilimsel ve teknolojik düzeydeki alışverişlerin halklarının birbirine yakınlaşmasında, karşılıklı anlayışın geliştirilmesinde ve birbirlerini daha iyi algılamalarının sağlanmasında vazgeçilmez önem taşıyan bir etmen olduğunu kabul ederler.

Katılımcılar bu ruhla Kibris' da baris’in tesisi için sosyal, kültürel ve beşeri konularda bir ortaklık kurmayı kararlaştırırlar Bu amaçla:

Kültürler ve dinler arasında diyalog ve saygının halkların yakınlaşmasının zorunlu bir ön koşulu olduğunu kabul ederler. Bu bağlamda KKTC'nin taninmamasi nedeniyle kurulamayan kitle iletişim araçlarının yeniden insasi, karşılıklı bir zenginleşme kaynağı olarak tarihsel kültürlerin korunmasi ve Maras gibi kendine terk edilen bölgelerdeki tahribatin giderilmesi için uzmanlarin yollanmasi;

İnsan kaynaklarının geliştirilmesi, özellikle gençlerin eğitimi ve öğretimi; Her ortağın kültürel kimliğine saygı göstererek kültürler arası alışverişleri ve farklı dillerin öğrenilmesini destekleme ve kalıcı bir eğitim ve kültürel programlar politikası uygulama;  bu bağlamda, taraflar özellikle idari usullerin iyileştirilmesi yoluyla beşeri mübadeleleri kolaylaştıracak önlemler almayı taahhüt ederler;

Herseyden önce KKTC'nin ekonomik, sosyal ve kültürel öncelikleri tesbit edilir ve sorun giderici planlamasi yapilir. Ekonomik gelişmeyle el ele gitmesi gerektiğini düşündükleri sosyal gelişmenin önemini kabul ederler. Gelişme hakkı dahil temel sosyal haklarin yerlestirilmesi ve gelistirmesi icin yardimci olunabilecegini teklif ederler;

Sivil toplumun Baris’a vazgeçilmez bir katkı yapabileceğini kabul ederler ve bunu halklar arasında karşılıklı anlayışın ve yakınlaşmanın artması için vazgeçilmez bir etmen olarak görürler;

Dolayısıyla, ülke hukukları çerçevesinde, gelişmede aktif rol oynayan siyasi ve sivil toplum önderleri, kültürel ve resmi dinsel çevreler, üniversiteler, araştırma çevreleri, kütüphaneciler, çevreciler, arkeologlar, medya, örgütler, sendikalar, kamu işletmeleri ve özel işletmeler baris icin seferber etmeyi ve aralarindaki mübadeleleri kolaylastirmak üzere gerekli ademi merkeziyetçi işbirliği araçlarını güçlendirmeyi ve/veya uygulamaya koymayı kararlaştırırlar;

Bu temelde, ademi merkeziyetçi işbirliği programları bağlamında gençler arasındaki temasların ve mübadelelerin teşvik edilmesinin önemini kabul ederler;

Demokratik kurumların olusumunu desteklemeye ve hukuk devleti ile sivil toplumu güçlendirmeye yönelik eylemlere hazir olduklarini beyan ederler;

Ic ve disari göç olgusunun Kibris'da oynadığı önemli rolün farkındadırlar. Başka şeylerin yanı sıra, mesleki eğitim programları ve istihdam yaratılmasına yardımcı olacak programlar yoluyla göç baskısını azaltmaya yönelik işbirliğini güçlendirmeyi kararlaştırırlar. Bunun için uluslararasi düzeyde bir KKTC/Kibris fonu olustururlar ve AIHM / Konseyin alabilecegi kararlarin magdüriyeti bu fondan karsilanir. Böylelikle her türlü olasi küstahliklar baris adina geri teptirilir.

Terörizmi ve silahlanmayi önleme konusundaki işbirliğini çeşitli önlemlerle güçlendirmeyi ve terörizme karşı birlikte daha etkili bir mücadele sürdürmeyi kararlaştırırlar.

Aynı şekilde, uyuşturucu kaçakçılığı, uluslararası suçlar ve yolsuzluklarla ortaklaşa ve etkili bir biçimde mücadele etmeyi gerekli görürler.

Irkçılık, yabancı düşmanlığı ve hoşgörüsüzlüğe karşı kararlı bir kampanya açılmasının öneminin altını çizerler ve bu amaçla işbirliğine girmeyi kararlaştırırlar.