Savas Ikiz'in Uluslararasi Iliskiler Sayfasina Hos Geldiniz
Uluslararasi Iliskiler ve Politika
International Politics and Relations
Dergi: Dünya Politikasi
___________________________________________________________________________________________________________________
Ana Konular: “Güçler Durumu“, „Paktlar“, „Jeo-Politika“
Klasik realpolitik bakislar, „uluslararasi güçler durumu“nu, „çatisma ve paktlar yapisini“ ön plana koyarlar. Buna göre de Dis Politikalarina sekil vermeye calisirlar. Bunun böyle olmasindaki temel sorun „Güvenlik“ dir.
Güvenliklerini garanti almak isteyen egemen/souvereign devletler, devletler üssü yapilanislara katilirlar. Bu bir sekilde realpolitik „Sifir Toplamli Oyunlarin“ giderilmesine katkida bulunur (Win-Win). Bu, Güc ve Etki icin mücadelenin ortadan kalktigi anlamina gelmez.
GÜCLER DURUMU, PAKTLAR, JEO-POLİTİKA
Transatlantik Birlik
Dogu – Bati çatismasi üzerine kurulu bati paktinin artik 1990‘dan sonra önemliligini (bu cerceve de) yitirmisligi üzerine tartismalar sürerken 11. Eylül saldirisi sonrasi birligin gelecegi yeniden gözden gecirilmeye baslanmistir. Buna ragmen „realpolitik“ çikar politikalari açisindan birlik ortaklari arasinda asimetrik/dengesiz rekabet belirgince ortaya çikmistir ve hala sürmektedir:
- „Kesin Güç“ ABD‘nin dis politika önceliklerinin degismesi (1).
- Avrupa‘nin kendi askeri erkini gelistirme gayretleri (2 3
- Amerikan Unilateralizmi ve avrupa multilateral utilitarizmi arasinda olusan anlayis farkliliklari 3, (4) ve yeni dünya politikasinda AB‘nin kendi gelecegi öne çikarmasi (5, 6,
Herseye ragmen, her iki taraf da ilkin birligin degerlerinin korunmasindan yanalar. (7; 8; 9) (10).
Devletler Dünyasini Sekillendirme Mücadelesi
Soguk savas sonrasinda tek süper güc olarak kalan ABD ile diger büyük gücler arasinda acik ya da gizli bir erk mücadelesi oldugu ortadadir. Bu „Çok Kutuplu bir Sistemin“ çekirdeklerini olusturmaktadir. Bu durumda ABD Dis Politikasinin stratejik eregi dünya politikasinda üstünlügünü korumak oluyor. (11). Antiterörizm adina dünya politikasinin yeniden ideolojiklestirilmesi bu amaca yarıyor ve baska bir degisle „yeni bir soguk savas“ dönemine kapiyi aciyor.
Erk ve Etki mücadelesi cografik arenalar da gerceklesiyor, ama ayni zamanda „dünya ic polika“larinin olusturuldugu (UNO, IMF, WTO) kurullarında da oluyor.
Uluslararasi Organizasyonlar Arenasi
"Global Governance" yani „Dünya Iç Politikasi“ kurullarinda, herseyden önce BM‘de, „Güçlülerin Hukukuna“ karsi „Hukukun gücünü“ getirmek temel bir yaklasim olmalidir. Ama buralar öyle arenalar ki, burada devletler kendi çikarlarini kabul ettirmek için mücadele ederler. 12. (13
Dogu Avrupa Arenasi
Dogu Avrupa etki alani icin mücadelenin en önemli yapi taslarini olusturuyor. NATO‘nun ve AB‘nin dogu genislemesi gündeminde olmasi bu arenayi cok önemli kiliyor. Balkan da düzenleci güc ABD, güvenlik politikasi ortagi olarak Türkiye ile örnegin „terörizm“ kapsaminda siki isbirligi icinde calismak isteyecektir. Zira Irak krizinde Rusya dan gerekli destegi bulamamıstır (14).
Hazar Bölgesi Arenasi
Petrol Rezervleri ve Transit yollari ile Hazar Denizi bölgesinde "Great Game" sözkonusudur 15. Burada „militan islamizm“ sorunu oldugu dile getirilmektedir.
Orta Dogu Arenasi
Petrol Rezervlerinin denetimi, „Kaygili Devletler“, Filistin Çatismasi, Mutlakiyetci Rejimler, Bin Ladin gibi Devlet Disi Örgütler, Güven Duyulmayan Yönetimler ve Temel Dogal Kaynaklar vs gibi sorunlar 16 17 18
Dogu Asya Arenasi
„Üç kutuplu güc yapılanması“ nda bazi dengesizlikl er ortaya çikmasina ragmen, Dogu Asya Arena‘sinda yeni ittifak olasiklari ortaya çikacaktir. 19
Güney Asya Arenasi
Hindistan ve Pakistan Arasinda ki Kasmir çatismasinin süreklilik kazanmasinin beraberinde bircok sorunlarin ortaya cikmasi kaygilari ortada ( 20). Bu bölgede sadece Kasmir söz kunusu degil, aksine Hindistan‘in dünyada ki yeni yeri de önemlidir. (21, (22, |