ผมย้ายบ้านจากกลางกรุงมาอยู่แถวๆริมคลองรังสิตเมื่อ 4 ปีที่ผ่านมา ก็เพื่อให้ชีวิตในวันหยุดหายใจหายคอได้สะดวกกว่าเดิม และที่นี่จะมีตลาดนัดเป็นประจำทุกจันทร์ พุธ ศุกร์ เพราะย่านรังสิต หาตลาดยากกว่าหาเงินหลายเท่าตัว ตั้งแต่รังสิตคลองหนึ่งไปถึงคลองเจ็ด จะมีตลาดเล็กๆ หนึ่งแห่ง ห่างกันราว 14 - 15 กิโลฯ

วันหนึ่งที่ตลาดนัดริมคลองสี่ ผมเห็นไข่นกกระทาดิบกองขายเคียงข้างกับไข่ไก่ เลยแวะไปหยิบมาดู ก็เพราะไม่ได้เห็นไข่นกกระทาพร้อมเปลือกอย่างนี้มาหลายสิบปีแล้ว ส่วนใหญ่จะเห็นลอยอยู่ในถ้วยกระเพาะปลา ผมเป็นคนกินไข่ แต่เลี่ยงจะไม่กินไข่นก(ความจริงไก่กับนกก็เผ่าพันธุ์เดียวกัน) รวมไปจนถึงซากนกทอด หรือไม่ว่าจะต้มจะแกง ดูเหมือนนกจะเป็นเพื่อนสนิทในครอบครัวของผม มากกว่าจะเป็นอาหารให้รับประทาน

ผมพยายามนึกย้อนหลังไปถึงสมัยชั้นประถม แต่ก็ไม่แน่ใจว่า เคยเห็นขายไข่นกกระทากันบ้างหรือเปล่า แต่สมัยมัธยมจำได้แม่นยำว่า บ้านเรากำลังเริ่มนิยมเลี้ยงนกกระทาเพื่อเอาไข่ไว้ขายไว้บริโภค และด้วยความที่ไม่ได้เห็นนกกระทามา 20 -30 ปี ทำให้นึกภาพไม่ออกว่า ภาพชัดๆของนกกระทาเป็นอย่างไร จำได้เลาๆว่า คล้ายไก่แต่หางด้วน ดัวก็ไม่โต อกตั้งเล็กน้อย สีพอจะจำได้ แต่จำลวดลายไม่ได้เลย

ผมมีเพื่อนรุ่นน้องที่โรงพิมพ์ อาชีพประจำคือทำข่าว อาชีพเสริมเปิดท้ายขายของ วันเสาร์อาทิตย์จะยึดพื้นที่ริมห้างสรรพสินค้าชานกรุง เปิดตลาดสินค้าพระเครื่องและนกเขา ฝีมือเลี้ยงนกเขา กับพระเครื่อง ระดับเซียนในตองอูเหมือนกัน น้องคนนี้ทำอาชีพเสริมมานาน จนกลายเป็นอาชีพประจำไปแล้ว วันหนึ่งเมื่อไม่นานมานี้ ผมถามเขาว่า เดี๋ยวนี้มีคนเลี้ยงนกกระทาไหม ? เขาก็ตอบตามซื่อว่า ยังนิยมเลี้ยงกันอยู่ ไข่ยังขายได้ ผมบอกว่า ไม่ใช่อย่างนั้น เขายังนิยมเลี้ยงนกกระทา แบบศรัทธา เป็นสัตว์มงคลประจำบ้านหรือเปล่า เพื่อนรุ่นน้องตอบแบบตั้งคำถามกลับว่า "เขาเลี้ยงอย่างพี่ว่าด้วยเหรอ ?"!!

ครับ ! คนไทยคงจะขึ้นเครื่องหมาย "EX"(Extinct/สูญพันธุ์) ให้กับการเลี้ยงนกกระทาเชิงสัตว์มงคลไปแล้ว ทั้งๆที่น่าจะช่วยกันอนุรักษ์เอาไว้ ในฐานะวัฒนธรรมประจำชาติอย่างหนึ่งของคนไทยโบราณ