Fenerbahçe'nin Gizli Tarihi -1 
           Selahattin Duman,  Ağustos 1996 
         İLK TURK FUTBOLCUSU FENERLİ FUAD BEY'Dİ 
... 1900'lü yılların başında Kadıköy'de oturan James Lafontaine adındaki İngiliz olmasaydı, Osmanlı tebası belki futbol topuyla daha geç tanışacaktı O zaman da Galatasaray'ın kuruluş yılı 1905, Fenerbahçe'nin kuruluş yılı 1907 olmayacaktı. Belki renkleri, belki isimleri bile başka başka olacaktı. Ya da o zamanın Kadıköy'ünde, James Lafontaine adlı futbol hastası yerine George Brown adında 
bir çim hokeyi meraklısı başka bir İngiliz yaşasaydı belki de bugün milletce başka bir spora aşık olacaktık. Hintliler ya da Pakistanlılar gibi. Futbolu bağrına sokan İngiliz James Lafontaine, 1900'lu yılların başındaki hallerini şöyle anlatıyor: "Biz üç beş İngiliz Moda çayırında bu işe başladık. Ancak iki takım kuracak sayıda oyuncumuz vardı. Aynı insanlarla oynamaktan canımız sıkılıyordu. Lakin Türk genclerini bu işe teşvik etmekten de korkuyorduk..." 
Acaba neden korkuyorlardı? Türk gençlerinin kuracağı takıma yenilip millete rezil rüsva olmaktan mı? Yoksa maç sırasında aşka gelecek seyircilerden dayak yemekten mi? 
FUTBOL YASAK 
Devir Sultan İkinci Abdülhamid Efendimizin devri. Padişahımız, halifemiz iyidir hoştur da biraz vehimlidir. Ahalinin "futbol bahanesiyle" dahi olsa yan yana gelip, kalabalık teşkil etmesinden hoşlanmaz. "Nerede çokluk orada şeylik..." politikası güttğünden, Müslüman ahaliden üç dört kişinin yan yana yürümesini 
bile yasaklamış. İşte James Lafontaine'i korkutan şey bu. Türk gençlerini futbola alıştırayım derken başının belaya girmesinden çekiniyor. O yüzden de maçlarında Türk gençlerini oynatmıyorlar. Ama boş bir tedbir bu. Olimpiyat oyunlarının yapıldığı stadyumun önünde "kokoreç satmayı planlayacak kadar" gözü kara girişimcilere sahip bir milletin çocuklarını, Abdülhamid'in yasakları durdurabilir mi? Durduramamış nitekim... İngilizlerin, Rumların aralarında 
futbol oynadığı, Kuşdili, Moda, Papazın Cayırı, Baklatarlası, Taksim Kışlası gibi yerlere biriken Müslüman ahali "Bu ne iştir..." deyip maç seyretmeye başlamış. Seyrettikçe de iştahlanmış. Yerinde duramaz olmuş. O vakitler bugünkü gibi tribünlü, tel örgülü sahalar yok. Futbol sahası dedikleri yer dört tarafı açık 
alanlar. James Lafontaine İngiltere'ye döndükten sonra Daily Mirror'da yayımlanan hatıralarında bu durumdan şikayet ediyor: "Maçın olmadık bir yerinde, kafasında fesiyle bir Türk seyirci dalar, yakaladığı  topu tekmeleyip havaya dikmeye çalışırdı. Bu yüzden maçlarımız sık sık kesintiye uğrardı. Bu futbol heveslilerini durduracak bir polis kuvveti bulunmadığından çok sıkıntı 
çekerdik..." 
       FUAD HÜSNÜ BEY; 
          Bizim Ergun Hiçyılmaz'ı tanırsınız. Hem iyi bir tarihçi hem iyi bir arşivci hem de   sıkı Fenerlidir. 1992'de yayımlanan "Türk Futbol Tarihi" adlı çalışmasının birinci  cildinde, Türklerin futbol hevesini örnekleri ile naklederken ilginç bir şahsiyeti   tanıtıyor. İlk kez futbol sahasına çıkan bir Türk'ten, Fuad Hüsnü Bey'den söz  ediyor. Abdülhamid'in donanmasının amirallerinden Hüseyin Hüsnü Paşa'nın  Mekteb-i Bahriyesi'nde (Deniz Harp Okulu) okuyan oğlu Fuad Hüsnü Bey bilinen  ilk futbolcumuz. Fuad Hüsnü Bey mükemmel İngilizce konuşabildiği için  Moda'daki İngilizlerle ahbaplık ediyor. O zaman İstanbul'da futbol topu da yok,   futbol malzemesi satan bir yer de. Fuad Hüsnü Bey, İngiliz ahbaplarından bir top  tedariklenip başlıyor üzerinde tepinmeye. Kah boş bir arsa bulup peşinden  koşuyor kah bir duvarın karşısına geçip durmadan şut atıyor. Papazın Cayırı  mevkiindeki bir okul duvarını futbol topuyla dövmekte olan Fuad Hüsnü'yü yakın  arkadaşı Reşat Danyal Bey görüyor. Önce hayretler içinde bir süre  seyrediyor. 
          Sonra yanına sokulup soruyor: - Hayırlar ola Fuad. Duvarı 
yıkmaya mı Calışıyorsun? Fuad Hüsnü, yakın arkadaşı Reşat Bey'e Once derdinin duvarı   yıkmak değil de futbol talim etmek olduğunu anlatıyor, ardından da bir teklifte  bulunuyor: - Neden bizim bir futbol takımımız yok? Gel biz de takım kuralım.  Reşat Danyal Bey'in aklı yatıyor bu işe "İlk Türk futbolcusu" olarak tarihe  geçecek olan Fuad Hüsnü'nün liderliğinde birkaç delikanlı bir araya geliyorlar. 
İstanbul'un ilk Osmanlı takımını kuruyorlar. Fuad Hüsnü ve Reşat Danyal ile  birlikte Şevki Bey, Fahri Bey, Nurettin Bey, Emcet Bey, Hafız Mehmet ve Hafız  Mustafa kardeşler, Kemani Nuri Bey ve Tamburacı Osman Pehlivan. İsimleri  tespit edilenler bunlar. Kadronun yarısı mevlide giden hafızan ekibi, diğer yarısı   saz takımı gibi bir şey. 
          BLACK STOCKINGS 

 Bugünkü Fenerbahçe Stadyumu'nun yeri o vakitler  Papazın Cayırı 
diye biliniyor.Sonraları  Onio  Club'ın mülkiyetine geçecek ve futbol sahası olarak kullanılacak.  Her neyse. İşte bu çayırın yanından geçen yolun üzerinde bir Halil Mahmudiye ilkokulu,  onun da yanında Hurşit Ağa'nın kahvesi var. Fuad Hüsnü Bey'in öncülüğünde
kurulan ilk futbol takımımız bu kahveyi kendine lokal yapmış. Burada buluşup  takım kurma işini konuşuyorlar. En önemli sorun da takıma ne isim  verecekleri. Türkçe bir isim katiyen olamaz. Çünkü Osmanlı tebasına futbol yasak. Padişahimız, halifemiz Abdülhamid Han, en laf anlamaz zaptiyesini bu işe memur etmiş. Zaptiye Celal'in işi Türk gençlerine futbol oynatmamak. Ardına 
taktığı iki tüfekli nefer ile İstanbul-Kadıköy arasında mekik dokuyor.
Galatasaray Lisesi'nin bahçesi başta olmak üzere Mahmut Baba türbesini, Papazın Çayırı'nı Kuşdili'ni sürekli dolaşıp "futbol heveslisi" gençlere göz açtırmıyor. O vakit Boğaz köprüleri olmadığından karşıdan karşıya kolayca geçilemiyor. Bu da futbol meraklısı delikanlılara arada bir arsalara çıkıp top tepikleme fırsatı yaratıyor. Zaptiye Celal'in şerrinden korkan Fuad Hüsnü ve  arkadaşları kurdukları takıma İngilizce olarak "Siyah Çoraplılar" manasına 
gelen "Black Stockings" adını koyuyorlar. Planları kendilerine de İngiliz süsü vermek. İki üç idman yapıp, futbol topuna ayaklarını biraz alıştırdıktan sonra da Moda'nın Rum gençlerine maç teklif ediyorlar. Onların da canına minnet. Teklif kabul ediliyor. 26 Ekim 1901 tarihinde Papazın çayırı mevkiinde Rum takımının karşısına çıkan acemi Osmanlıların işi zor tabii. Maçı 5-1 kaybediyorlar. Bu
arada Fuad Hüsnü Bey eğrisini doğrusuna getirip bir gol atıyor ve spor tarihine  "Gol atan ilk Türk" olarak bir kez daha geçiyor. Ama maçın yapılacağını haber  alan bir muhbir durumu hemen Zaptiye Celal'e jurnalliyor: "Karşılıklı kaleler kurup, Rumlarla aynı kıyafet-i labis olduğu halde top endahtı ile talim icra etmekte olduklarından..." BASKIN VAR Yani diyor ki: "Karşılıklı kaleler kurmuşlar, Rumlarla aynı kıyafeti giymişler. Top oynayıp darbe talimi yapıyorlar." Neferlerini toplayan Zaptiye Celal baskına hazırlanırken yakınları da 
Fuad Hüsnü'nün babası olan Hüseyin Hüsnü Paşa'ya haber uçuruyorlar: - Aman Paşa, senin oğlan padişahımızın yasağını dinlemeyip top oynamakta. Zaptiye de baskına hazırlanmakta. Yetiş, oğlunu hapislere düşmekten kurtar. Zavallı Paşa, telaşla faytonuna atlayıp "olay mahaline" doğru at koştururken, Zaptiye Celal de           kendi askerini yola çıkarıyor. İkisi de aynı vakitte Papazın Çayırı'na ulaşıyorlar. At üstündeki Zaptiye Celal ile arkasındaki süngü takıp "Allah Allah" nidasıyla sahaya dalan neferlerini gören Türk futbolcular çil yavrusu gibi dağılıyorlar. Kimisi mezarlık yönüne kimisi denize doğru kaçıyor. Rumlar ise şaşkın seyrediyor. Oysa futbol onlara da yasak ama Zaptiye Celal'in gücü İngiliz ve       Rumlara yetmediğinden sadece Osmanlı gençleri ile meşgul. Fuad Hüsnü Bey babasının faytonunu görünce içine atlayıp  canını kurtarıyor. Reşat Danyal ise yakalananlar arasında. Fuad Hüsnü baskından kaçıp kurtuluyor lakin eşkali tespit edilmiş, adı öğrenilmiş. Deniz Harp Okulu öğrencisi olduğundan askeri          mahkemeye çıkarılıyor. "Padişaha karşı bir tertip içinde" olmadığını ispatlamak için dil dokuyor. Müstantik yani Sorgu Hakimi olan Reşid Bey ise hayatında  futbol denilen şeyi duymamış. "Top" denince de Fatih Sultan Mehmet'in  "Balyemez topu" gibi bir şey anlıyor. - Elinizin altında top da varmış, diye  tutturuyor. Fuad Hüsnü Bey futbol topuyla askeriye topu arasındaki farkı  göstermek için "suç aletini" mahkemeye getiriyor. böylece müstantik efendi  bunun bir gülle olmadığını anlıyor. Yalnız kafasına takılan bir mesele daha var. 
Jurnal zaptında "Rumlarla aynı kıyafet-i labis" deniliyor ya. Buradan tek tip  forma giydikleri manasını çıkarmakta. Fuad Hüsnü onun da çaresini buluyor.   Müstantik Reşid Bey'den izin isteyip futbol kıyafetini giyerek huzuruna geliyor.    Hakim, karşısındaki komik görünümlü gence uzun uzun hayretler içinde     bakıyor. Sonra onun özel bir komiteci kıyafeti giymediğine hükmediyor.   Komitecilik, 
ihtilalcilik ciddi bir iş. "Bu genç güpegündüz don gömlek gezdiğine 
göre olsa olsa kafadan sakattır." diye düşünüp takipsizlik kararı veriyor. Ama Fuad Hüsnü'ye bir gözdağı vermekten de geri kalmıyor: - Kazık kadar adamsın. Bir de paşa çocuğu olacaksın. Böyle don paça gezmeye utanmıyor musun? Fuad Hüsnü böylece paçayı kurtarırken Dışişleri'nde çiçeği burnunda bir memur  olarak çalışan Reşat Danyal arkadaşı kadar talihli çıkmıyor. Tahran Sefareti'ne  yani İran'a sürülüyor........... 

                                    İleri>>