![]() |
![]() |
![]() |
Cyprinus carpio |
Γριβάδι Είναι ψάρι της οικογένειας των κυπρινιδών, πολύ παλιάς Ασιατικής καταγωγής, ήδη αρκετά γνωστό στην αρχαιότητα, διαδομένο σ' όλη την Ευρώπη, με εξαίρεση τις πιο νότιες περιοχές (όπου υπάρχει σε λίγα μέρη), πολύ διαδομένο στην κεντρική Ευρώπη, σε διάφορες ποικιλίες. Ο κυπρίνος έχει κοντό και χοντρό σώμα, με ψηλή τοξοειδή ράχη. Το στόμα είναι σχετικά στενό και έχει τέσσερα μικρά μουστάκια. Στη ράχη το ραχιαίο πτερύγιο είναι πολύ αναπτυγμένο σε μήκος και υποστηρίζεται από μια πρώτη δυνατή, αγκαθωτή, δαντελωτή αχτίνα. Ο κοινός καρπός είναι συνήθως πιο αδύνατος από τ' άλλα είδη και γιατί συναντιέται πιο εύκολα σε ταραγμένα νερά, αν όχι σε ρεύματα. Τα άλλα είδη παρουσιάζουν - γενικά - μεγαλύτερη μονιμότητα και οκνηρία. Υπάρχουν κοινοί καρποί με ράχη καφετιά - πρασινωπή και λέπια αρκετά ανοιχτού χρώματος στα πλευρά, άσπρη κοιλιά, συχνότερα με ράχη καφετιά και λέπια καφετιά - χρυσαφιά, κιτρινωπή κοιλιά και καφετιά με τάση προς τα κοκκινωπά πτερύγια. Ο καρπός « με καθρέφτες» κι ο γυμνός, έχουν συνήθως καφετί χρώμα, πιο σκούρο στην ράχη, κιτρινωπό στην κοιλιά με πτερύγια καφετιά με τάση για το κόκκινο. Το χρώμα του δέρματος των καρπών επηρεάζεται, πάνω απ' όλα, από τις περιβαλλοντολογικές συνθήκες και γι' αυτό συναντιούνται καρποί πιο ανοιχτού χρώματος και άλλοι πολύ σκούρου χρώματος. Είναι ψάρι αρκετά ανθεκτικό ζει και αναπτύσσεται στις λίμνες καθώς και στους μεγάλους θολούς ποταμούς , προτιμά όμως τις λίμνες και περιοχές με λασπώδες υπόστρωμα. Πρόκειται για αργοκίνητο ψάρι του βυθού που μετακινείται κυρίως τη νύχτα. Ζει σε ένα ευρύ φάσμα θερμοκρασιών, προτιμά όμως θερμοκρασίες από 20ο – 25ο βαθμούς . Το ψάρεμα του καρπού είναι ενδιαφέρον πάνω απ' όλα για δυο λόγους: τη δυνατότητα πιασίματος πάρα πολλών στα νερά που αποτελούν το ιδιαίτερο περιβάλλον τους και την δυνατότητα συνάντησης καρπών αξιόλογων διαστάσεων. Σε ηλικία 3 -4 χρόνων το μήκος του φτάνει τα 25-40 εκατοστά και το βάρος του τα 3 kg , μπορεί υπό ευνοϊκές συνθήκες να πετύχει αύξηση του βάρους και 1kg ανά έτος. Ακόμη μπορεί, να φτάσει το 1 μέτρο σε μήκος και τα 20-30 κιλά σε βάρος. Η μέγιστη καταγραφή που έχει γίνει είναι 120 εκατ. μήκος, 37,3 kg βάρος και ηλικία περίπου στα 47 έτη. Οι κυπρίνοι των 4-6 κιλών δεν είναι σπάνιοι ούτε στα δικά μας νερά αν και το πιάσιμο τους δεν είναι συχνό, αυτό οφείλεται, πάνω απ' όλα, στην μεγάλη πονηριά που χαρακτηρίζει αυτό το ψάρι όταν φτάνει σε ορισμένες διαστάσεις. Η πονηριά του καρπού μπορεί να αποτελέσει το τρίτο στοιχείο που κάνει εξαιρετικά ενδιαφέρον το ψάρεμα του, ακόμη και για την αντίσταση που προβάλλει με αξιοσημείωτη δύναμη και διάρκεια. Είναι ψάρι βυθού, που εύκολα συνηθίζει στις πιο διαφορετικές τροφές· Είναι παμφάγο, ταΐζεται κυρίως με τα υδρόβια έντομα, νύμφες εντόμων , σκουλήκια, μαλάκια, σπόρους ζιζανίων δέντρων, κ.α. Μερικές φορές καταναλώνει το γόνο άλλων ψαριών, Οι ενήλικοι ξεριζώνουν και καταστρέφουν την καταδυόμενη υδρόβια βλάστηση και επομένως μπορούν να είναι καταστρεπτικοί στην πάπια και τους εγγενείς πληθυσμούς ψαριών. Πιάνεται με το σκουλήκι, με διάφορα μίγματα, νωπά ή ψημένα, με σπόρους δημητριακών, ξερούς ή μαλακούς ακόμη και με μπουκιές από βραστές πατάτες, όπως συνηθίζεται σε πολλές περιοχές της κεντρικής Ευρώπης. Είναι πάντοτε αναγκαίο να γίνονται με προσοχή όλοι οι χειρισμοί του ψαρέματος, αρχίζοντας από το σιωπηλό πλησίασμα στο μέρος του ψαρέματος, γιατί ο θόρυβος των βημάτων ή των κουπιών απομακρύνει τους καρπούς και οπωσδήποτε τους κάνει επιφυλακτικούς για αρκετές ώρες. Η ορμιά που χρησιμοποιείται για το ψάρεμα του καρπού έχει απλή σύνθεση, αλλά ο χειρισμός για την παρουσίαση του δολώματος αν και όχι περίπλοκος, πρέπει να γίνει με επιμέλεια και προσοχή. Είναι αναγκαίο - πάνω απ' όλα - να καθοριστεί η τοποθεσία συγκέντρωσης ή περάσματος των ψαριών, πράγμα που γίνεται παρατηρώντας με υπομονή όλα τα φαινόμενα που θα μπορούσαν να μαρτυρήσουν την παρουσία του ψαριού: φύκια που κινούνται, χωρισμένα σε διαδρόμους, σχηματισμός φυσαλίδων αέρα στο πέρασμα τους, ελαφρά αναταραχή στον βυθό που προκαλεί τον σχηματισμό ενός αραιού «σύννεφου» από λάσπη κ.λπ. Μετά, γίνεται το μαλάγρωμα της περιοχής, ιδιαίτερα όταν το ψάρεμα γίνεται με μίγματα ή βρασμένα δημητριακά. Το μαλάγρωμα πρέπει να συνεχιστεί και να επαναληφθεί για περισσότερες μέρες ιδιαίτερα, αν είναι γνωστή η παρουσία στην περιοχή που έχουμε διαλέξει κάποιου μεγάλου καρπού. Μερικοί κάνουν το μαλάγρωμα ορισμένες ώρες, ιδιαίτερα τα χαράματα και το σούρουπο και ψαρεύουν μόνο αυτές τις ίδιες ώρες. Τέλος, πρέπει να βάλουμε στην πράξη, όλα εκείνα τα τεχνάσματα που μπορούμε να φανταστούμε για να ξεπεράσουμε τη δυσπιστία των ψαριών. Η ορμιά, συνήθως είναι από δυνατό, απλό νήμα νάιλον που μπορεί να υποστηρίζεται ή όχι από ένα φελλό, να έχει ή όχι βαρίδι, αλλά φελλός και βαρίδι τοποθετούνται μόνο αν είναι απαραίτητα. Το αρμίδι της κάθετης ορμιάς είναι καλά ορατό στον καρπό που τριγυρίζει τεμπέλικα, και είναι εξαιρετικά προσεκτικός (λίγα εκατοστά πάνω απ' τον βυθό). Το βαρίδι προκαλεί μια αφύσικη αντίδραση στην μπουκιά την οποία παίρνει με την άκρη των χειλιών. Στη μια και στην άλλη περίπτωση, ο καρπός αποφεύγει να τσιμπήσει και εγκαταλείπει την τροφή, έτσι θα είναι αρκετά δύσκολο να πιαστεί την ίδια μέρα. Σε ήρεμα νερά, αρκεί να τοποθετήσουμε στο νήμα της ορμιάς το αγκίστρι ή το τσιγκελάκι (ανάλογα με το δόλωμα που χρησιμοποιούμε) γιατί το βάρος του δολώματος θα βοηθήσει έτσι ώστε ο εξακοντισμός και η τοποθέτηση της να γίνουν στην επιθυμητή απόσταση και κατεύθυνση. Αυτή η συμβουλή έχει αξία, κύρια για τις τοποθεσίες που είναι πλούσιες από φύκια, που ανάμεσα τους το δόλωμα θα βυθιζόταν αν η ορμιά είχε επιβαρυνθεί με το μολύβι. Τα γνωστότερα δολώματα γι' αυτό, το κυπρινιδές είναι: Το σκουλήκι της γης, η φουντίτσα από κόκκινα σκουλήκια, καθώς επίσης και η φουντίτσα από κάμπιες της εμετικής μύγας, περιορισμένα στις τοποθεσίες που κατακλύζονται από ψαράδες που χρησιμοποιούν αυτά τα δολώματα. Πολύ περισσότερο αποτελεσματικά είναι τα ζυμάρια: Απλό ζυμάρι από ψημένο καλαμπόκι ανακατεμένο με λίγο αλεύρι σταριού που το κάνει πιο στέρεο πάνω στο τσιγκελάκι, αλεύρι από καλαμπόκι, από κουκιά, δημητριακά γενικά, χονδροειδές ζυμάρι με πίτουρο και άσπρο αλεύρι, ζυμάρι ψίχας ψωμιού και δυνατού τυριού σε μικρή ποσότητα. Αυτά είναι τα ζυμάρια που συνηθέστερα χρησιμοποιούνται και το ένα αξίζει όσο το άλλο, σε σχέση με το μαλάγρωμα της περιοχής. Πολλοί ψαράδες, πιστεύουν στην αποτελεσματικότητα των αρωμάτων και μ' αυτά πλουτίζουν τα μίγματα τους (άνιθο, κίμινο, δυόσμο), Άλλοι ακόμη, έχουν εμπιστοσύνη στη γλυκιά γεύση των ζυμαριών. Είναι πιθανή η αποτελεσματικότητα των αρωμάτων να είναι αρκετά πιο περιορισμένη, απ' όσο γενικά θεωρείται και θέλοντας, εν πάση περιπτώσει, ν' αρωματίσουμε τα ζυμάρια είναι καλό πάντα να μην υπερβάλλουμε σ' αυτή τη μέθοδο παρασκευής των δολωμάτων. Επίσης καλό είναι και το μαλακό σιτάρι. Οι Γάλλοι χρησιμοποιούν σπόρους από σιτάρι και κανναβούρι, πολύ βρασμένους, ενώ Γερμανοί, Τσεχοσλοβάκοι και άλλοι ψαράδες της κεντρικής Ευρώπης θεωρούν αξεπέραστα τα αποτελέσματα που έχει η ψίχα του ψωμιού με βραστή πατάτα ή ακόμη με λίγο πουρέ πατάτας. Η άμυνα του καρπού είναι πάντα βίαιη. Βάζει σε σκληρή δοκιμασία την αντοχή της ορμιάς και του καλαμιού και - θα έλεγα - την ηρεμία του ψαρά. Το ψάρι γενικά ορμάει προς τα κάτω, με κινήσεις φυγής που συχνά είναι ταχύτατες και ασυγκράτητες. Σπάνια χτυπιέται αλλά εξαντλεί κάθε δυνατότητα συνάντησης εμποδίων γύρω από τα οποία τυλίγει την ορμιά που το σέρνει. Προσπαθεί λοιπόν, να πέφτει μέσα στα φύκια, ανάμεσα σε ρίζες, ξύλα και άλλα βυθισμένα αντικείμενα· αν τα φτάσει είναι σχεδόν βέβαια πως χάθηκε για τον ψαρά. Λέγεται, χωρίς να έχει αποδειχθεί, ότι προσπαθεί να χρησιμοποιήσει το δυνατό ραχιαίο πτερύγιο για να κόψει την ορμιά. Συχνά, πράγματι, το νήμα μπερδεύεται στο «πριόνι» αυτού του πτερύγιου και μπορεί να κοπεί, αλλά αυτό συμβαίνει σαν συνέπεια των άτακτων κινήσεων της άμυνας του ψαριού. Η Αναπαραγωγή γίνεται στα τέλη της άνοιξης όταν η θερμοκρασία του νερού υπερβεί τους 17ο -18ο βαθμούς. Εναποθέτει τον γόνο σε ρηχά και καθαρά νερά της λίμνης, ανάμεσα σε υδρόβια φυτά. Κατά τους χειμερινούς μήνες όταν η θερμοκρασία νερού κατέβει κάτω από τους 8ο βαθμούς περιορίζει αισθητά της μετακινήσεις του. |