Usługa WWW

W początkowym okresie istnienia Internetu możliwości jego wykorzystania przez domowych użytkowników były niewielkie. Sytuacja uległa zmianie gdy, w 1989 roku Timothy Berners-Lee opracował koncepcję nowej sieci. Był on pracownikiem Europejskiego Laboratorium Fizyki Jądrowej w Genewie (CERN). Początkowo sieć ta miała służyć wymianie dokumentacji i ułatwieniu kontaktów między grupami naukowców. Podstawową cechą wyróżniającą tę usługę była możliwość logicznego łączenia ze sobą poszczególnych doku­mentów. Polegało to na tym, że w przypadku niezrozumienia jakiegoś terminu wystarczyło wskazać to słowo, aby otworzyć inny dokument i przeczytać jego objaśnienie. Taki dostęp do informacji okazał się na tyle atrakcyjny, że stał się obowiązującym standardem dla wszystkich użytkowników Sieci. W październiku 1990 roku usługę oficjalnie nazwano World Wide Web (WWW) czyli ogólnoświatową Pajęczyną.

Dzisiaj WWW jest najpopularniejszą z dostępnych usług w sieci Internet. Do tego stopnia, że dla początkującego użytkownika WWW i Internet to synonimy. Badania przeprowadzone w 1995 roku wykazały, że przeglądanie stron WWW stanowiło 25% globalnego ruchu w sieci. Dzisiaj procent ten jest zapewne dużo większy. WWW jest zbiorem dokumentów stworzonych najczęściej, choć niekoniecznie, za pomocą języka HTML i odnoszących się do siebie nawzajem dzięki tzw. odnośnikom. Umożliwia przeglądanie informacji w Internecie po podaniu odpowiedniego adresu. Ponieważ nadsyłane informacje łączą się tematycznie, przez sieć możemy zapoznać się z wiadomościami ze źró­deł rozrzuconych po całej kuli ziemskiej.

Pomimo że dokumenty te są umieszczone na różnych komputerach w odległych od siebie geograficznie miejscach, wspólny system nazw oparty na tzw. URL umożliwia stworzenie w ramach danego dokumentu odnośnika do niemal każdego innego, dostępnego w sieci Internet.

Wielką popularność WWW zawdzięcza niezwykłej łatwości obsługi, tworzenia i otrzymywania odpowiednich dokumentów, a także atrakcyjnej stronie graficznej.

Strony WWW można odwiedzać za pomocą programu - przeglądarki WWW (np. Internet Explorer lub Netscape Navigator). Do przeglądania WWW używany jest protokół HTTP.

Wiele firm wykorzystuje tę usługę do celów reklamowych, informacyjnych lub handlowych.

Standard nazewniczy używany m. in. w protokole HTTP, umożliwiający jednoznaczne identyfikowanie serwerów i zgromadzonych w nich zasobów hipertekstowych.
W odniesieniu do stron WWW spełnia podobną rolę jak scieżka dostępu w odniesieniu do plików zapisanych na dysku komputera.

Adres URL rozpoczyna się się od nazwy protokołu (np. HTTP), po której następuje hierarchiczna nazwa serwera oraz ścieżka dostępu do zasobu w ramach danego serwera. URL (ang. Uniform Resource Locator) to napis stworzony wg. pewnych ściśle zdefiniowanych reguł, który pozwala na wskazanie lokalizacji i sposobu dostępu do każdego dokumentu osiągalnego za pomocą podstawowych usług sieci Internet.

Na podstawie wpisanego przez nas adresu przeglądarka zgodnie z wykorzystywanym przez WWW protokołem HTTP (ang. HyperText Transfer Protokol), formułuje żądanie przesłania wybranej strony lub pliku. HTTP służy do zdalnego sterowania pracą serwera. WWW jest usługą typu klient–serwer. Strony są umieszczane na komputerze, który pełni funkcję serwera stron WWW. Zadaniem serwera jest realizowanie poleceń otrzymywanych od użytkowników i wysyłanie plików. Klientem jest komputer, na którym jest uruchomiona przeglądarka WWW i wybrany w niej został adres strony na serwerze.

Język HTML

Specjalny język służący do opisu strony oraz odniesień z poszczególnych jej elementów do innych dokumentów. Język ten powstał na potrzeby internetowej usługi WWW. Był to rewolucyjny przełom w przekazywaniu informacji bowiem na początku istnienia Internetu (lata siedemdziesiąte) komunikacja ograniczała się do przesyłania krótkich informacji tekstowych.

HTML (ang. HyperText Markup Language) umożliwia umieszczenie na stronie tekstu zdefiniowanych dyrektyw co do sposobu jego prezentacji, wyróżnienia pewnych jego elementów edytorskich jak akapity, nagłówki itp. Pozwala także umieszczać bezpośrednio na opisywanych stronach grafikę, a w najnowszych wersjach również inne typy dokumentów.

Pewne zdefiniowane przez autora strony elementy (np. fragmenty tekstu) mogą dodatkowo wskazywać na inne dokumenty. Wskazanie takie odbywa się przez zdefiniowanie tzw. URL jednoznacznie określającego dokument w obrębie odpowiedniej przestrzeni (np. w lokalnej kartotece lub w sieci Internet). Technikę tą określa się mianem hipertekstu. Strony napisane tym języku są interpretowane przez przeglądarkę WWW. HTML jest stale rozwijany, a kolejne jego wersje wzbogacane są o nowe możliwości. Pliki zawierające strony napisane w języku HTML charakteryzują się rozszerzeniem “.html” bądź “.htm”. Można napisać poprawny skrypt w zwykłym notatniku a plik opatrzyć rozszerzeniem ".html". Często HTML nazywany jest po prostu skryptem. Skrypt posiada tą zaletę, że nie wymaga kompilacji, a więc dodatkowych, zazwyczaj drogich i skomplikowanych narzędzi programistycznych.

Skrypty HTML zazwyczaj pisane przez specjalne programy-edytory np: Front Page Expres Microsoftu. Strona w takim programie tworzona jest łatwo i szybko podobnie jak pisanie dokumentów w Wordzie. Bardziej zaawansowani użytkownicy lubią pisać strony w zwykłym notatniku ponieważ mają większą kontrolę nad wyglądem kodu źródłowego i lepiej poznają tajniki tego języka. Wadą jest tu jednak znacznie dłuższy czas "wklepywania" poszczególnych znaczników. Edytory robią to już automatycznie bez naszej wiedzy i kontroli. Piszący strony WWW w specjalnych edytorach w zasadzie nie muszą wcale znać składni skryptów i znaczeń poszczególnych jej elementów. Autor strony tworzonej na przykład we FrontPage-u musi znać tylko ogólną koncepcję swojej strony tzn. rozmieszczenie i rodzaj czcionki, położenie obrazków tabel i linii podobnie jak ma to miejsce w dokumencie Worda.

Budowa dokumentu.

Dokument HTML zawarty jest pomiędzy dwoma znacznikami <html> i </html>. Zawiera jednak pewne osobliwe znaczniki, zwane z angielska "tagami". Tagi, których jest kilkadziesiąt (i jeszcze trochę dodatkowych parametrów), stanowią język HTML. Same składają się z nawiasów kątowych, między którymi znajdują się ściśle określone litery. Na przykład <H1> jest otwierającym znacznikiem tytułu pierwszego stopnia. Większość znaczników składa się z części otwierającej oraz zamykającej, która zawiera dodatkowo tzw. ukośnik (slash). Na początku dokumentu pomiędzy wspomnianymi znacznikami znajdują się znaczniki dotyczące nagłówka <head> i </head>. W nagłówku znajdują się informacje o sposobie kodowania dokumentu, programie za pomocą którego został dokumet napisany, informacje o autorze, słowa kluczowe dzięki którym nasza strona będzie znajdowana w przeglądarkach. Wszystkie te parametry podajemy przy znaczniku: <meta>, który akurat nie ma części zamykającej. Następnie pomiędzy znacznikami <title> i </title> podajemy tytuł naszej strony. Na koniec zamykamy nagłówek znacznikiem </head>. Teraz pomiędzy znacznikami <body> i </body> opisujemy zawartość naszej strony. Oczywiście po zamknięciu opisu znacznikiem </body> piszemy również znacznik końca dokumentu </html>. Powyższe informacje dotyczą każdego dokumentu html, strony głównej "Index.html" jak i jej podstron. Stronę główną dla powszechnie przyjętych standardów należy nazywać "Index.html".