Βιβλία για την Αμαλιάδα

 

  Θεόδωρου Ι. Σιμιτζή : "Προσωπικές εντυπώσεις και Ιστορικά ντοκουμέντα για την πόλη της Αμαλιάδας την περίοδο 1900-1950" ( Αθήνα 1993 -Εκδόσεις Γκοβόστη.)
Ο Θεόδωρος Σιμιτζής (πατέρας του συγγραφέα Αντώνη Σιμιτζή) ήταν δήμαρχος στην πόλη μας   στα χρόνια 1954 - 58 και 1962 - 64. Το βιβλίο εκδόθηκε με δαπάνες του Δήμου Αμαλιάδας ύστερα από   πρόταση του τότε Δήμαρχου Δ.Ράλλη. Πολύτιμη προσφορά. Διαβάστε μερικά αποσπάσματα:

"..Η Σοχιά εκείνα τα χρόνια ήταν ξέβαθη και ο κόσμος για να περάσει, εκεί που έγινε αργότερα η κεντρική γέφυρα προς το καφενείο του Κίντου, έβαζε πέτρες. Αυτό μου είπε ο Νίκος Κιντής, που κάποτε τον ρώτησα, σαν γέρος που  ήταν.

  Έτσι  μου είπε   την βρήκε το 1875 που ήρθε από τα βουνά στην Αμαλιάδα. Και ακόμα παλαιότερα, έφερνε πολύ νερό που άλεθαν δύο νερόμυλοι, μέσα σχεδόν στην πόλη. Ο μύλος του Κατσουρίδα και ο άλλος κοντά στην κεντρική γέφυρα."

"..Στη Δευτέρα Ελληνικού είχα καθηγητή τον ποιητή και συγγραφέα Κώστα Βάρναλη. Εκεί διορίσθη το πρώτον καθηγητής και έμεινε ένα σχολικό έτος. Έφαγα από δαύτον τρία γερά σκαμπίλια, που τα θυμάμαι ακόμα. Μ' έδειρε διότι ήθελε να με τρομοκρατήσει επειδή είδα κάποια άσεμνη χειρονομία του σε δύο μαθήτριες την ώρα του διαλείμματος ! "

"..Δυστυχώς, οι πυροβολισμοί κατά του φυλακίου κοντά στο Γεράκι επαναλήφθηκαν και αυτή τη νύχτα. Το γεγονός αυτό εξαγρίωσε τους κατακτητές και το άλλο πρωί , στις 30 Ιουλίου 1943, παρέλαβαν από τις φυλακές τους Χαρ. Δ. Γιαννακόπουλο, πρόεδρο και Δημ. Τσάμη, συνταξιούχο δάσκαλο, τους μετέφεραν με αυτοκίνητο στο χωριό και τους εκτέλεσαν. Ύστερα πυρπόλησαν το χωριό. "

 


 

   Θόδωρου Σκανδάμη :  " ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΚΑΝΔΑΜΗΣ   - Ο Αμαλιαδίτης ποιητής και άνθρωπος του θεάτρου.   Αφηγηματική εργογραφία" - Αθήνα 1993. Ντοκουμέντο για την κοινωνική και πολιτιστική ζωή στην Αμαλιάδα από το 1880 μέχρι την Κατοχή. Διαβάζουμε :

"..Σε μεγάλα κέφια ο Σκανδάμης, θα ξεσηκώσει τις Απόκριες για μιά μαζική εκδήλωση καμιά εκατοστή νέους από την πόλη και τα γύρω χωριά, θα τους πείσει να λάβουν μέρος σ'αυτή "επί όνων ή και άλλων ζώων ανεβασμένοι", αλλά και μουντζουρωμένοι οι περισσότεροι σαν γύφτοι και θα διοργανώσει ένα γύφτικο γάμο-κωμωδία, χωρίς προηγούμενο στην περιοχή. Κωμωδία πάνδημη και έμμετρη, με κύρια μέρη :  α) τη σύνταξη ενός προικοσυμφώνου, β) την παράδοση της προίκας

και γ) μιαπαρωδία γαμήλιας τελετής, μέσα στους ογκηθμούς των γαϊδουριών της συγκέντρωσης και τους θορύβους από τα οικιακά σκεύη που ορισμένοι θα κουβαλούν μαζί τους.
  Η εκδήλωση , που θα γίνει "εις το κεντρικόν μέρος του άνω χωρίου ... όπου ήτο φρέαρ με υψηλά περί το μέτρον ... και πλατέα φιλιατρά" και θα πάρει μεγάλες διαστάσεις, καθώς θα έλθουν σύσσωμοι και οι κάτοικοι των περιχώρων, θα ενθουσιάσει τον κόσμο, που θα τρέξει πατείς με πατώ σε για να την παρακολουθήσει, και θ'αφήσει εποχή.
  Η εκδήλωση (παραλλαγμένη σε κάποια σημεία της) θα ξαναγίνει μιά-δυό χρονιές ακόμη και θα μείνει ως "Γαϊδουρόγαμος".
  Αργότερα, σε μιά άλλη εκδήλωση που θα διοργανώσει, Πάσχα αυτή τη φορά, το θέαμα θα είναι τελείως διαφορετικό. Το πλήθος, που θα κατακλύσει την πλατεία Καλίτσα, θα παρακολουθήσει σ'αυτή την περίπτωση το κάψιμο ενός ομοιώματος διαβόλου, γεμάτου βαρελότα και ευανάφλεκτα μείγματα.
  Το γεγονός ... θα επαναληφθεί και τις επόμενες χρονιές. Κι' από τότε, το ομοίωμα του διαβόλου θα καθιερωθεί να καίγεται κάθε χρόνο του Αγίου Γεωργίου μέχρι και σήμερα."

 

 


 

Βασίλη Δάρα (πατέρα της μεγάλης μας αθλήτριας Σοφίας Δάρα) : "Γύρω από την Αμαλιάδα και τους ανθρώπους της" ( Αθήνα 1999 - Εκδόσεις Φιλιππότη).
  Εικόνες από την Αμαλιάδα και πορτραίτα συμπατριωτών μας. Παραθέτουμε τους τίτλους των κεφαλαίων του βιβλίου :
  Ο Τρύγος, Λιομάζεμα, Το σκάψιμο στ' αμπέλι, Το εργοστάσιο της Κουρούτας, Κούλουμα στη Φραγκαβίλλα, Η Σοχιά τότε και τώρα, Ο Τσιφλικάς.
  Και στα πορτραίτα : Νίκος Μπελογιάννης, Αντώνης Πετραλιάς, Κωνσταντίνος Ρηγόπουλος, Χρήστος Δάρας, Άκης Ντελόπουλος, Ντίνος Καψάσκης, Μήτσος Γεωργιάδης, Νικόλαος Μάργαρης, Γιώργος Φωκάς, Νικόλαος Σκανδάμης, Μενέλαος Παγουλάτος, Διογένης Ξυδιάς, Μαρία Μαρινάκη - Χάρβαλου, Μαρί Παπακωνσταντίνου, Πόπη Πεντόβολα, Ρεγγίνα Παγουλάτου.
 

 

 

  Πάνου Παναγόπουλου : "Αμαλιάδα- Αναδρομή στην ιστορία της" - Αθήνα 1973. Το βιβλίο βρήκαμε στη βιβλιοθήκη της Αμαλιάδας.

 


  Πολλές αναφορές στην γενέτειρά τους Αμαλιάδα έχουν και οι συγγραφείς :

 

  Μήτσος Αλεξανδρόπουλος στο βιβλίο του   "Αυτά που μένουν" - Αθήνα 1994. Στη σελίδα 67 διαβάζουμε :
"..Στα "Απομνημονεύματά" του ο Βάρναλης λέει για τους Αμαλιαδίτες πως ήταν τετραπέρατοι, αλέγροι, ανοιχτόκαρδοι, προοδευτικοί, φιλόξενοι. Μιλάει και για την ευκολία με την οποία τραβούσαν τις κάμες ή τη μαυροβουνιώτικη μπιστόλα κι έλυναν τις διαφορές τους. Έτσι ήταν όπως τα λέει. Και στα χρόνια τα δικά μας, τρεις και τέσσαρες δεκαετίες ύστερ' από τον Βάρναλη, σε κάθε Αμαλιαδίτικο σπίτι θα έπρεπε να αναλογούν ένα-δύο όπλα, όχι πια μαυροβούνες, αλλά τα πολύ τελειότερα συστήματα, τα κολτς, τα μπράουνινγκ, τα πιο μεγάλα νικελωμένα σμιθ, τα ναγκάν με το βαθύ γερανί χρώμα που τα θεωρούσαν τα πιο καλά περίστροφα, οι Αμαλιαδίτες τα έλεγαν λεγκάν. Όλοι εκείνοι οι άνθρωποι που περνούσαν από το σπίτι μας είχαν μαζί τους περίστροφα. Τη δεύτερη

ή τρίτη μέρα του πολέμου, στα 1940, πέταξε ξαφνικά μια φήμη ότι κάτω στη θάλασσα, 6-7 χιλιόμετρα δυτικά, αποβιβάστηκαν Ιταλοί. Οι Αμαλιαδίτες βγήκαν στους δρόμους πάνοπλοι. Και είχαν προηγηθεί τέσσερα χρόνια δικτατορίας με αυστηρά μέτρα για την παράνομη κατοχή όπλων."

 

 


 

Βασίλης Δάρας  στο βιβλίο του  "Το γράμμα" - 1998, διαβάζουμε :
".. Ο Σακελλαριάδης έμεινε χρόνια στην Αμαλιάδα. Πάντα ευχάριστος τύπος, γελαστός και αγαπητός, ξεχώριζε από τους άλλους θρησκευτικούς. Παντρεύτηκε στην Αμαλιάδα και έγινε ο ευτυχής πατέρας της μεγάλης μας ηθοποιού Αιμιλίας Υψηλάντη."
"..Ένας γιατρός με μεγάλη δραστηριότητα τόσο στον επιστημονικό όσο και στον κοινωνικό τομέα που το πέρασμά του από την Αμαλιάδα άφησε έντονα τα ίχνη της επιστημονικής και ανθρώπινης παρουσίας του, ήταν ο Αντώνης Πετραλιάς, ο γιατρός των φτωχών, ο άνθρωπος που ποτέ δεν έλεγε όχι σε κάθε κλήση αρρώστου είτε ήταν φτωχός ή πλούσιος, είτε τον πλήρωναν είτε όχι...

Προοδευτικός άνθρωπος με έντονο το πνεύμα του πατριωτισμού, έπαιξε σημαντικό ρόλο στο φούντωμα της Εθνικής Αντίστασης στην Αμαλιάδα. Πρόσφερε πολλές υπηρεσίες γι' αυτό και οι Αμαλιαδίτες τον ετίμησαν πάντοτε. Τον έστειλαν σαν αντιπρόσωπό τους στη Βουλή και εξελίχθηκε σ' ένα από τα πιο σημαίνοντα πολιτικά πρόσωπα του νομού Ηλείας."

 


[Αρχική σελίδα] [Η πόλη μας] [Από την Καλίτσα ..στην Αμαλιάδα] [Φωτογραφίες - 1]
 [Φωτογραφίες - 2] [Βιβλία για την Αμαλιάδα] [Ο Θ. Σιμιτζής θυμάται] [Ηλειακές Συνδέσεις]