Kέντρα απεξάρτησης του εξωτερικoύ συγκεντρώνουν τα τελευταία χρόνια εκατοντάδες 'Έλληνες χρήστες. Η Αγγλία, η Ολλανδία, η Ισπανία, η Γαλλία και η Ελβετία είναι μερικές από τις χώρες όπου καταφεύγουν αρκετοί τοξικομανείς. Παράλληλα όμως ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια και κλινικές που υπόσχονται αποτελέσματα ακόμη και μέσα σε μια νύχτα σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης όπως η Βουλγαρία, όπου σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για τα Ναρκωτικά οι μέθοδοι. αντιμετώπισης που ακολουθούνται είναι αμφισβητήσιμες. την ίδια στιγμή και εντός των ορίων της χώρας μας, μετά τις ψυχιατρικές κλινικές, αναπτύσσονται τμήματα σε ιδιωτικά νοσοκομεία τα οποία υπόσχονται απεξάρτηση σε μικρό χρονικό διάστημα έναντι αμοιβής, η οποία συχνά αποκλείει αρκετούς.

Ο μεγάλος χρόνος αναμονής σε λίστες για τα θεραπευτικά προγράμματα αλλά ακόμα και ο κοινωνικός στιγματισμός των τοξικομανών είναι οι κυριότεροι λό­γοι που οδηγούν κάποιον στο εξωτερικό. «'Όταν ο γιος μου θέλησε να πάει σε κάποια Κοινότητα, προϋπόθεση ήταν να μείνει για ένα μήνα καθαρός. Ο μικρός δεν το άντεχε και αυτός ήταν ο λόγος που αναγκάστηκα να έρθω σε επαφή με μια κοινότητα στην Ισπανία. Εκεί σε δέχονται ακόμα και με τη σύριγγα στη φλέβα...», λέει ο κ. Γιάννης, πατέρας ενός παιδιού που επί δεκαπέντε χρόνια έδινε τη μάχη με τη μάστιγα των ναρκωτικών. «Βέβαια, τα προγράμματα εκεί κοστίζουν, αφού για τους 24 μήνες διάρκειας του προγράμματος πλήρωνα 1.000 δολάρια κάθε μήνα. Προσωπική μου άποψη είναι ότι και μια μέρα ζωής να κερδίσει ένας τοξικομανής έχει ελπίδες να ξεφύγει. Γι' αυτό δεν πρέπει να είμαστε απόλυτοι, αλλά δεκτικοί , σε καθετί που μπορεί να βοηθήσει».

'Όπως αναφέρει ο κ. Γιώργος Οικονομόπουλος, γιατρός με ειδικότητα ψυχιατρικής, ο οποίος ασχολείται με τις εξαρτησιογόνες ουσίες, «κυριότερες χώρες υποδοχής Ελλήνων είναι η Αγγλία, η Ολλανδία και η Ελβετία όπου λει­τουργούν ιδιωτικά κέντρα απεξάρτησης, με χορήγηση κυρίως μεθαδόνης αλλά και μιας άλλης ουσίας, της ναλτρεξόνης. Η ουσία αυτή δρα ως ανταγωνιστής της ηρωίνης. Μέχρι πρότινος κυκλοφορούσε με ελεύθερη συνταγογραφία και. στη χώρα μας. Πριν από ένα μήνα αποσύρθηκε από τα φαρμακεία και θα χορηγείται μόνο από τα κρατικά κέντρα υποκατάστασης. Σύμφωνα με τον ίδιο, το κόστος των προγραμμάτων στα ιδιωτικά κέ­ντρα του εξωτερικού κυμαίνεται από 4 μέχρι 10 εκατομμύρια δραχμές για όσο διάστημα διαρκούν.

Το κοινωνικά στίγμα που ακο­λουθεί κάθε τοξικομανή είναι για τον κ. Φαίδωνα Καλοτεράκη, υπεύθυνο του Προγράμματος «Iθάκη» , η αιτία της ροής χρηστών προς το εξωτερικό. Πάντως, όπως ο ίδιος αναφέρει, «τις περισσότερες φορές πρόκειται για σπατάλη χρημάτων , αφού η αποτελεσματικότητα των ιδιωτικών κέντρων είναι αμφίβολη». Προς τη Βουλγαρία κινούνται πολλοί χρήστες από τη Βόρεια Ελλάδα. «Την ίδια στιγμή, Βούλγαροι απευθύνονται σ' εμάς για συνεργασία σε προγράμματα εκπαίδευσης θεραπευτών». Σύμφωνα με την ευρωβουλευτή του ΠΑΣΟΚ  και πρώην πρόεδρο του Οργανισμού κατά των Ναρκωτικών (ΟΚΑΝΑ) κ. Μένη Μαλλιώρη, το τεράστιο πρόβλημα δημιουργείται από τις λίστες αναμονής. «Είναι απαράδεκτο να υπάρχουν σήμερα λίστες αναμονής», αναφέρει χαρακτηριστικά. 'Όπως εξηγεί «υπάρχουν δύο κύματα Εξόδου προς την Ευρώπη. Το ένα πρός τη Γαλλία όπου χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο η βουπρενορφίνη και σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου υπάρχουν αυτή τη στιγμή περισσότεροι από 50.000 χρήστες στο συγκεκριμένο πρόγραμμα. Το δεύτερο, που άρχισε πριν από μια δεκαετία κατευθύνεται προς την Ισπανία όπου αναπτύσσονται τα λεγόμενα προγράμματα ταχείας απεξάρτησης Προγράμματα «τούρμπο» χαρακτηρίζονται όσα υπόσχονται απεξάρτηση σε μικρό χρονικό διάστημα. «Πρόκειται τις περισσότερες φορές για εκμετάλλευση των τοξικομανών , καθώς αρκετοί είναι αυτοί που επιστρέφουν και ξαναπέφτουν στην ηρωίνη. Σε τέτοιου είδους προγράμματα, που λειτουργούν σε ιδιωτικές κλινικές, χρησιμοποιούνται διάφορες μέθοδοι απεξάρτησης», αναφέρει η Κ. Ελένη Χριστιά, γενική γραμματέας του Συλλόγου Εργαζομένων στον ΟΚΑΝΑ  η οποία εργάζεται σε μια από τις μονάδες υποκατάστασης στη Θεσσαλονίκη.

«Μπροστά στα πολύπλοκα ψυχολογικά προβλήματα και κοινωνικά αδιέξοδα που αντιμετωπίζουν οι χρήστες ουσιών, παρατηρείται το φαινόμενο κάποιοι από αυτούς να πείθονται από τις υποσχέσεις επιτήδειων για άμεση και ανώδυνη λύση του προβλήματός τους. 'Όμως μαγικές λύσεις δεν υπάρ­χουν», αναφέρει και ο διευθυντής του Κέντρου θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕθΕΑ) κ. Χαράλαμπος Πουλόπουλος. Ο ίδιος παρατηρεί πως «η απεξάρτηση και κοινωνική επανένταξη απαιτούν χρόνο καθώς και την ενεργητική συμμετοχή του εξαρτημένου. Η αποτοξίνωση που πολύ συχνά προβάλλεται ως η λύση διαρκεί λίγες μέρες και αφορά μόνο τη σωματική διάσταση του προβλήματος και αποτελεί προστάδιο της θεραπείας, όχι ολοκληρωμένη θεραπεία».

Λύση η μεθαδόνη

Από την πλευρά του, ο κ. Σπύρος Αναστασόπουλος, μέλος της διοίκησης του σωματείου Αγώνας Ζωής ( που αποτελείται από μέλη και φίλους του προγράμματος μεθαδόνης μακράς διαρκείας) υποστηρίζει ότι «οι άνθρωποι με εξάρτηση από τα ναρκωτικά δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να εμπιστεύονται επαγγελματίες ή μαθητευόμενους μάγους. Μοναδική λύση είναι τα προγράμματα μεθαδόνης μέσα από τα οποία μπορούν σε σύντομο χρονικό διάστημα να πατήσουν στα πόδια τους και να αποφασίσουν στην συνέχεια την πορεία που θα ακολουθήσουν».

Παράλληλα με τα κέντρα του εξωτερικού, ανοίγουν τις πόρτες τους και στη χώρα μας ιδιωτικές κλινικές απεξάρτησης. Μια από αυτές είναι και η Κλινική Αγίου Νικολάου στον Πειραιά, για την οποία παλαιότερα είχε διαταχθεί προκαταρκτική εξέταση από την Εισαγγελία Πειραιά για παράνομη εφαρμογή προγραμμάτων με ναλτρεξόνη, έπειτα από δημοσίευμα των «ΝΕΩΝ». Στην κλινική αυτή εξακολουθεί και σήμερα να λειτουργεί το πρόγραμμα αυτό, και όπως υποστηρίζουν στα «ΝΕΑ» οι υπεύθυνοι του προγράμματος, «αν ένας τοξικομανής μείνει έστω και ένα μήνα μακριά από την ηρωίνη, υπάρχει ελπίδα να σωθεί. Το όλο πρόγραμμα της ναλτρεξόνης διαρκεί ένα χρόνο».

Με την ουσία αυτή μπλοκάρουν οι υποδοχείς των οπιοειδών στον οργανισμό με αποτέλεσμα ο χρήστης να μη νιώθει την επίδραση της ηρωίνης. «Αδειάζουμε την ηρωίνη από τους υποδοχείς και χορηγούμε ναλτρεξόνη. Η διαδικασία διαρκεί έξι ώρες. Στη συνέχεια ο ασθενής παίρνει για ένα χρόνο χάπι ναλτρεξόνης ενώ έχει και ψυχολογική υποστήριξη Το πρόγραμμα κοστίζει γύρω στα 2 εκατομμύρια δραχμές. 'Έδρα του παγκόσμιου προγράμματος που ονομάζεται Πρόγραμμα Ταχείας Αποτοξίνωσης από οποιοειδή (URΟD) είναι η Ελβετία ενώ λειτουργεί και σε πολλά νοσοκομεία του κόσμου» .

Μόνο οι αφελείς και οι απελπισμένοι μπορεί να πιστέψουν ότι σε μία μέρα μπορεί ένας εξαρτημένος να γίνει καλά και νά μήν έχει ανάγκη Ηρωίνης ,αυτοί σε ποιούς απευθύνονται !!! και άν αποτύχει η θεραπεία επιστρέφονται τα χρήματα η μετά την απομάκρυνση εκ του ταμείου υπόλογος είναι ο ασθενής ;