Στοπ ! Είναι έγκλημα...

Μου έκαψαν τα χέρια τα τρία σπαρακτικά γράμματα τοξικοεξαρτημένων, που είχαν ξαναποκτήσει επαφή με τη ζωή και την ελπίδα και ξαφνικά, από τη μια στιγμή στην άλλη, νιώθουν πάλι μελλοθάνατοι: Στα προγράμματα μεθαδόνης αρκετό καιρό (2-4 χρόνια) και οι τρεις, πετάχτηκαν ανελέητα στο δρόμο, έρμαια των εμπόρων του λευκού θανάτου. Η δικαιολογία εξωφρενική και αδιανόητη - για όσες χώρες εφαρμόζουν τα προγράμματα συντήρησης με μεθαδόνη: Οι δύο, λέει, έκαναν χρήση αλκοόλ και η μία χασίς... Και για να τους τιμωρήσουν (!) τους σπρώχνουν ξανά στην πρέζα. Πού ζούμε, αλήθεια;

«... Ο κόσμος -γράφει ο I. Αδ.­ ξαφνικά χάθηκε από εμπρός μου (...) Προσπαθώ να συνειδητοποιήσω το μέγεθος μιας σκληρότητας, που δεν πίστευα ότι μπορεί να υπάρξει. Δεχθείτε, παρακαλώ, αυτήν την κραυγή απόγνωσης και αγωνίας (...) Αισθάνομαι ξανά μελλοθάνατος...».

«Είμαι απελπισμένη -γράφει η Ε.Β. Δεν περίμενα τέτοια σκληρότητα. Είμαι 41 χρόνων και με πολύ λίγο κουράγιο...».

Τι γίνεται, λοιπόν; Λειψά τα προγράμματα, χιλιάδες στις λίστες αναμονής (της ντροπής) και τώρα διώχνονται και οι «τυχεροί», μόλις κατάφεραν να σταθούν στα πόδια τους; Στη διοίκηση του ΟΚΑΝΑ απευθύνονται τα γράμματα (απ' όσο ξέρω δεν συζητήθηκαν ακόμη σε συνεδρίαση). Μόλις μου κοινοποιήθηκαν τα έδωσα στον (υπερφορτωμένο, με τι να πρωτοασχοληθεί;.) υπουργό Υγείας Αλ. Παπαδόπουλο, που μου υποσχέθηκε να τα δώσει στην αρμόδια υφυπουργό Χρ. Σπυράκη. Δεν ξέρω ποιος, τελικά, είναι αρμόδιος. Αυτό που ξέρω είναι ότι πρόκειται για έγκλημα εν ψυχρώ και πρέπει πάραυτα να σταματήσει...

Kαταφύγιo η φυλακή για 2Οχρονο τοξικομανή !

Mιά ζωή παλεύει με τα ναρκωτικά, χωρίς η ίδια να έχει άμεση σχέση. Ο σύζυγός της, χρήστης ναρκωτικών επί 25 χρόνια. Κι ενώ αγωνιζόταν η ίδια για τη ζωή του, ξαφνικά συνέβη αυτό που πάντοτε απευχόταν . Ο γιος της, 20 , ετών σήμερα, πιάστηκε πριν από λίγα χρόνια στα γρανάζια της τοξικομανίας...Κι ενώ ο νεαρός έμπαινε στον κόσμο των ναρκωτικών, ο πατέρας του, κουρασμένος, προ του φάσματος του θανάτου, προσπαθούσε να ξεφύγει. Εντάχθηκε στο πρόγραμμα απεξάρτησης του ΟΚΑΝΑ Θεσσαλονίκης, καταβάλλοντας κάθε προσπάθεια να βγει καθαρός. Πριν από έναν χρόνο πέρασε και ο γιος του από εκεί. Λίγο από περιέργεια, λίγο για να συμπαρασταθεί στον πατέρα του, με την κρυφή ελπίδα να παρασυρθεί κι εκείνος στον δρόμο της αποτοξίνωσης.Οι υπεύθυνοι, αν και δεν είχαν δικαίωμα να τον εντάξουν στο πρόγραμμα λόγω ηλικίας  ( σ.σ.: έπρεπε να έχει συμπληρώσει το 21o έτος), θέλησαν να τον βοηθήσουν .Συζήτησαν μαζί του και όταν διαπίστωσαν πως το παιδί είχε διάθεση να προσπαθήσει, κίνησαν όλες τις διαδικασίες προκειμένου να επιτραπεί από τη Διοίκηση του ΟΚΑΝΑ μια εξαίρεση. Να παρακολουθήσει δηλαδή το πρόγραμμα απεξάρτησης ένας... ανήλικος. Η απάντηση ωστόσο ήταν αρνητική. Ο νεαρός απογοητευμένος άρχισε πάλι να αναζητεί τη δόση του. Τότε ήταν που έφθασε στο σημείο να διαπράξει κλοπές για να εξασφαλίσει τό αντίτιμο των ναρκωτικών .'Έτσι, δεν άργησε να συλληφθεί και να καταλήξει στη φυλακή. Το Δικαστήριο Ανηλίκων τού επέβαλε ποινή φυλάκισης 3 ετών. Και από τη στιγμή εκείνη άρχισε νέα περιπέτεια. Ο νέος, λόγω της χρήσης σκληρών ναρκωτικών, είχε προσβληθεί από διαβήτη και τα προβλήματα που αντιμετώπιζε είχαν πολλαπλασιαστεί. Από φυλακή σε φυλακή και από νοσοκομείο σε νοσοκομείο, αγωνιζόταν να επιβιώσει. Η καθημερινή ανάγκη ινσουλίνης τον υποχρέωνε να μεταβαίνει από τη φυλακή στο νοσοκομείο, αφού το γεγονός ότι ήταν κρατούμενος δεν του επέτρεπε να εισαχθεί κανονικά και να νοσηλευθεί. Επιθυμία της μητέρας του -που μέσα στη δυστυχία της έψαχνε διεξόδους -ήταν να μεταφερθεί το παιδί της στις Φυλακές Κορυδαλλού, για να κάνει τη θεραπεία του στο νοσοκομείο των φυλακών .'Ήρθε όμως η ώρα του Εφετείου. Της εκδίκασης της υπόθεσης των κλοπών σε δεύτερο βαθμό. Η μείωση της ποινής του -από τα τρία χρόνια σε 18 μήνες με αναστολή -δεν χαροποίησε κανέναν .Γιατί ο νεαρός έπρεπε να αποφυλακιστεί. Και να ζήσει ελεύθερος, σ' έναν κόσμο γεμάτο  πειρασμούς. «Καλύτερα να μείνει ο γιος μου στη φυλακή, παρά να βγει και να ξαναμπλέξει με τα ναρκωτικά», ψέλλιζε μέσα στην απόγνωσή της η δυστυχής μάνα, που ένιωθε να απειλείται για άλλη μια φορά η οικογένειά της από τον εφιάλτη της ηρωίνης.

   Από πού πάνε γιά την Ευρώπη ;

  Τα ναρκωτικά είναι η μεγάλη μάστιγα της σημερινής εποχής. Είναι ένα θλιβερό κοινωνικό φαινόμενο και η εξάπλωσή του είναι ραγδαία τα τελευταία χρόνια, οι δε επιπτώσεις τoυς είναι άμεσα προσωπικές, οικογενειακές και οικονομικές για τoυς χρήστες, αλλά και κοινωνικές, η δε αντιμετώπισή του φρονούμε ότι δεν είναι η ενδεδειγμένη. Οι χρήστες είναι στην πραγματικότητα άρρωστα άτομα, δηλαδή πλήρως εξαρτημένα, σωματικά και ψυχικά, από τις ουσίες αυτές. Η πρόληψη είναι σχεδόν ανύπαρκτη για τη χώρα μας, η ενημέρωση άγνωστη, τα αίτια πολλαπλά, δηλαδή κοινωνικά, οικονομικά, οικογενειακά, προσωπικά. Η γενική αντιμετώπιση δεν είναι η κατάλληλη, φρονούμε, δε, ότι δεν υπάρχει η κατάλληλη «βούληση» γι' αυτό. Η αντιμετώπιση του τοξικομανούς δεν μπορεί να γίνεται με κατασταλτικά μέσα, δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται αυτός σαν εγκληματίας, αλλά σαν ασθενής. Υπάρχουν περιπτώσεις που οι γονείς είτε καταδίδoυν οι ίδιοι τα παιδιά τoυς στις διωκτικές αρχές, προκειμένου να συλληφθούν για να «σωθούν», είτε επεμβαίνουν και παρακαλούν για να παραμείνουν περισσότερο χρόνο κρατούμενοι. Αυτό, βέβαια, δεν είναι η κατάλληλη και ενδεδειγμένη αντιμετώπιση του προβλήματος, αλλά ό,τι χειρότερο για τον άρρωστο. Πρωτίστως υπεύθυνο για τη δημιoυργία της κατάστασης είναι το οικογενειακό, αλλά και το κοινωνικό περιβάλλον, το οποίο οφείλει να προβαίνει στην πρόληψη τoυ προβλήματος και όχι σε άμεσους κατασταλτικούς μηχανισμούς, αφού ο εγκλεισμός σε σωφρονιστικό κατάστημα δεν αποφέρει κανένα θετικό αποτέλεσμα, αλλά μάλλον το αντίθετο από το επιδιωκόμενο. Βέβαια, σε ορισμένες ακραίες περιπτώσεις η αποφυλάκιση με περιοριστικούς όρους μπορεί να έχει ολέθρια αποτελέσματα, αλλά για άλλους λόγους. Γνωρίζω, δε, από προσωπική μου εμπειρία κατά τη θητεία μου επί τετραετία σε σχετικό ανακριτικό τμήμα του Πρωτοδικείου Αθηνών, την περίπτωση ατόμου που αφέθηκε ελεύθερο με περιοριστικούς όρους μετά την απολογία του και, μετά 3ήμερο, βρέθηκε νεκρός από υπερβολική δόση. Η νομοθεσία μας προβλέπει μεν τη λειτουργία Ειδικών Θεραπευτικών Καταστημάτων και Ειδικών Τμημάτων Καταστημάτων Κράτησης ( άρθρο 14 Ν .1729/1987 , όπως αντικαταστάθηκε με Ν. 2161/1993), στην πράξη όμως τα Καταστήματα αυτά είτε δεν λειτουργούν είτε υπολειτουργούν, η δε εισαγωγή σ' αυτά επαφίεται στην κρίση και τη θέληση του ασθενούς, ενώ η μόνη λύση αντιμετώπισης του προβλήματος είναι μόνον ο υποχρεωτικός εγκλεισμός του τοξικομανούς σε ειδικό θεραπευτικό πρόγραμμα αποτοξίνωσης από τον ανακριτή ή το δικαστήριο μέχρι την πλήρη αποθεραπεία του.

Θωμάς Θεμελής    ΠΡΩΤΟΔΙΚΗΣ