Nevit

Sayısal Terimce

Sayısal Terimce alfa kanalları: RGB ve CMYK dışında kalan görüntü bilgilerinin depolandığı 8bitlik alanlara verilen isim. Bu alanlar yerine göre seçilmişlik, maske, saydamlık gibi işlemlerde kullanılabilirler. Kanalların bir biri ile mantıksal (Boolean) etkileşimleri sonucu yeni kanallar yaratmak mümkün.

alias: (anti-alias) aliasing hatası dedikleri piksellerin köşelerinin merdiven vari şekilde tırtıklı olmasıdır. Köşede kalan piksellere ara tonda değerler vererek aliasing hatasından kurtulmak mümkündür. Bazı yerlerde aliasing'i zorunluluktan yaratıcı amaçlarda kullanmak gerekebilir.

Bezier eğrileri: Fransız matematikçinin adı ile anılan eğriler, köşe noktaları ve bu noktalar arasındaki çizgilerin eğriliklerini belirleyen değerler ile tanımlanır. Bu şekilde bir eğri üzerindeki tüm noktaları tek tek tanımlamak zorunluluğu ortadan kalkar ve bir eğri en az nokta ile tanımlanabilir hale gelir. Görüntü işleme programlarında Bezier eğrilerine çoğunlukla "path" veya yol denmektedir. Bu yollar köşe noktaları ve bu noktaların eğimini belirleyen kollar ile çizilir, gerektiğinde üzerinde her türlü oynama yapılabilir.

Bit depth: Görüntü renk derinliği, nokta başına kullanılan bit (bellek) alanı o noktanın tanımlayabildiği renk sayısını belirler. 1 bit=2renk, 2 bit=4 renk, 4bit=16renk, 5bit=32 renk, 8bit=256 renk, 24bit=16Milyon (gerçek) renk.

bitmap: Biteşlem kökeni nedeni ile farklı yerlerde farklı anlamlarda kullanılan bir kelime. 1. Windows işletim sistemleri ile gelen resim işleme programları görüntüleri bmp adında aslında hiç bir avantanjı olmayan bir biteşlem formatında kaydederler. 2. Sadece siyahlardan ve beyazlardan oluşan tek bitlik görüntülere bazı görüntü işleme programlarında bitmap denmektedır. Bu görüntülerde ara renkler yoktur, az yer kaplar, faks veya grafik amaçlı kullanım için uygundur.

blend: İki renk, iki etki arası geçiş, geçişme.

blur: Bulanıklaşma, netsizlik, keskinlik kaybı

bmp: bkz. bitmap, formatlar

Calculations: Hesap yapma anlamına gelen terim, görüntü işleme programlarında iki farklı görüntü arasında ekleme, çıkarma, fark bulma gibi mantıksal ve matematiksel işlemleri yaptırmaya denir. Ortaya çıkan sonuç ilk görüntülerden birine atanabildiği gibi yeni bir kanal veya yeni bir görüntü olarak da ortaya çıkabilir.

Calibration: Kalibrasyon, ayarlamak, ayar yapmak. Digital dünyada hiç bir şey mutlak değildir. Herşey ayarlanabilir veya ayarsız olabilir. Görüntü işleme sırasında sonuçların düzgün olması isteniyorsa öncelikle monitör,  ekran kartı, görüntü işleme programlarındaki ayarları kullanarak görüntünün ayarlı olduğundan emin olmak gerekir. Daha sonra çıkış kalitesinden emin olmak için kullanılan yazıcı gibi çıkış ünitelerinin ayarlanması gerekmektedir. Eğer görüntüler size ait bir tarayıcı üniteden geliyorsa bu ayarın da doğru yapılması gerekir. Kalibrasyon  için kullanılan standart slaytlar, kartlar ve görüntüleri donanım üreticinizden istemelisiniz.

CMS: Color Management System; Baskı ve ekran arasında farklı renk modları arasında uyum sağlayan sistem.

CMYK: Cyan, Magenta, Yellow, Black, Turkuaz, Mor, Sarı ve Siyah mürekkepler ile tüm renkleri üretmeyi amaçlayan ofset baskı sistem. Kağıda aktarılan mürekkep miktarı arttıkça ortaya çıkan renk koyulaşır. Boya mantığının doğasından dolayı bazı renklerin kesin üretimi mümkün değil, bu renkler ancak en yakın renkleri ile yer değiştirir.

CT, Continous tone: Siyahtan beyaza doğru sürekli ton. Sürekli tonlama yüksek kaliteli Scitex bilgisayarlarında kullanılmaktadır.

CPU: Merkezi İşlem Birimi, MİB, giriş aygıtlarından gelen bilgileri işleyen ve sonuç bilgilerini çıkış aygıtına gönderen işlemci. Hızı, yapabildiği işlem sayısı veya kullandığı saat ile ölçülür.

DCS: Desktop Color Seperation, Masaüstü Renk Ayırımı, Quark firmasından geliştirilen bu format ile renk ayırımı yapılmış görüntüler EPS-DCS (EPS-5) formatında kaydedilir. Belge dört renk ve bir simgeden oluşan beş belgeye ayrılır. Simge dokümanın görüntülenmesinde kullanılır. Boyutu küçük olduğu için belgeyi ağırlaştırmaz. CMYK bilgisini içeren diğer dört resim ise baskı sırasında kullanılır.

Defringe: Koyu zeminden açık renk bir nesneyi açık renk bir zemine yapıştırdığımız zaman veya açık bir zeminden kesilmiş koyu bir nesneyi koyu bir zemine yapıştırdığımız zaman kenarlarda izlenen zemine kalıntıyı yok etme işlemi. Bu kalıntılar yok edilmediği zaman oldukça rahatsız edici boyutlara ulaşabiliyoır.

Degrade: Geçişler, Değişik şekiller içerebilen renkler arasında geçişler, gölgeleme veya gerçekçi efektler yaratmak için kullanılır.

Desaturate: Doygunluk azaltmak. Canlı renklerin doygunluğunu azaltmak nihayi olarak gri ile sonuçlanan bir süreçtir.  Canlı renklerden oluşan bir görüntü Siyah/Beyazlaşır.

Diffussion: Saçılma, renklerin boya tanecikleri gibi saçılmasına denir.

Downsampling: Örneklem'in küçültülmesi. Bir görüntüde görüntüyü oluşturan piksel sayısında azaltmaya gidilerek görüntünün küçültülmesi. bkz.Çözünürlük

DPI: Dots Per Inch, İnch'e düşen nokta vuruşu, bu değer kullanılan donanım ile sınırlıdır. Değeri öğrenmek için yazıcı veya çıkış ünitesinin kitapçığına bakılması gerekir.

Duotone: Çiftonlama ve dupleks tekniği ile elde edilen baskılar. Mürekkep ve kalıp sayısı düştüğünden, baskı maliyetini azaltır.

EPS: Encapsulated Postscript, baskı için kullanılan postscript dilinde bir belgenin paketlenmiş hali.

Feather: Tüy, seçimlerde kenar yumuşaklığı.

Gamma: Siyah ile gri arasındaki mesafenin beyaz ile gri arasındaki mesafeye oranı. Normalde siyah ile beyaz arasındaki mesafe beyaz ile siyah arasındaki mesafeye eşit ise  siyah ve beyaz kareciklerden oluşan bir desen uzaktan bakıldığında, orta ton bir gri ile aynı renk görünür.

Gamut: Gam, çıkış ünitesinin (CMYK) kabul edebildiği renk aralığı. Bu aralık dışında kalan renklerin çıkış ünitesine gitmeden önce düzeltilmesi gerekir.

GCR: Gray Componenet Removal, çıkış ünitelerinde her renkten mümkün olduğu ölçüde eşit kullanımı sağlayan bir sistem. Daha doygun renk ler ve iyi koyu renkler verir.

Grain: Gren, film yapısını oluşturan tanecikler. Bu tanecikler düşük ISO değerindeki filmelerde küçük, yüksek ISO filmlerde veya sıcak banyo edilmiş filmlerde iri olur.

Grayscale: Gri skala, siyahtan beyaza kadar 256 gri tonu içeren skala, bu skalaya kullanarak yaratılmış görüntü.

HSL: Hue Saturation Lightness:  Renk, Doygunluk, Parlaklık. Hue, renk spektrumudur 0-360 derece arasında değişir.

HSB: Hue Saturation Brightness: bkz. HSL

Hue: Gökkuşağının tüm renklerinin bir daire üzerinde dizilmiş hali. Daire 0. derecede kırmızı ile başlar ve 360 derecede kırmızı ile sona erer.

Image: Görüntü. Görüntü kavramı resim, fotograf ve grafiği içeren birleşik bir kavramdır.

Interpolation: İki (renk) değeri arasındaki ara değerleri bulan algoritma (yöntem).

JPEG, JPG: Joint Photographic Experts Group tarafından geliştirilen gözün algılamadığı varsayılan detayların atılması yolu ile elde edilen kayıplı sıkıştırma metodu.

Contrast: Zıtlık, açık ve koyu alanlar arasındaki fark miktarı.

Lab: Lightness, a, b, uluslarası elektronikçiler tarafından geliştirilen donanımdan bağımsız renk skalası.

Layer: Katman, Disney'in keşfettiği üst üste konan saydamlara modern görüntüleme programlarında verilen isim. Üst üste bulunan her katman diğer katmanlardan bağımsız şekilde işlenebilir, sayısal teknolojinin imkanları ile alttaki katmanlar ile değişik yollarla etkileşebilir, saydam alanlarında alttaki görüntü olduğu gibi görünebilir. En altdaki katman saydamlık içeremez.

LPI: Çıkış ünitesinin bir inch'de bir birinden ayırt edilebilir şekilde çizebildiği çizgi sayısı. Donanım sağlayıcınızın ürün bilgisine bakınız.

Mask: Örtü, maske,  işlem sırasında işlemden etkilenmeyen alan.

Merge: Birleştirme, alınan birden fazla örneğin birleştirilmesi.

Noise: Gürültü, gerçek olmayan veri, verinin elde edilmesi, taşınması veya işlenmesi sırasında oluşan parazit bilgi. Çizik, toz, gren, TV'deki karlanma birer görsel gürültüdür. Yerine göre azaltılması veya arttırılmasına yönelik olanaklar mevcut.

Path: Yol, Bezier eğrilerini kullanan vektörel elemanlardır. Gerektiğinde seçimler yola, yollar seçime çevrilebilir, iki ucu kapalı eğrilerin içi düz renkler ile doldurulabilir, yol üzerinde herhangi bir fırçanın boyamak için hareketi sağlanabilir. bkz. Bezier eğrileri

Pattern: Doku, yan yana dizildiğinde dikişsiz bir görünüm yaratan karesel desen. Dokular doldurmak ve gerçekçi yüzeyler elde etmek üzere boyamak için kullanılabilir.

Pict: Picture, Macintosh bilgisayarların kullandığı bir görüntü formatı.

Piksel: Picture Cell, Picture Element, görüntüyü oluşturan bölünmez en küçük karesel birim. Bu küçük karelerin yan yana gelmesi ile ana görüntü oluşur. Sayıları arttıkça daha zengin bir görüntü elde edilebilir. Ancak çıkış ünitesinin kabul edebileceğinden daha fazla piksel kullanmak sadece alan ve zaman kaybı demektir. Piksel'in tek başına en ve boy değeri yoktur. Bu değerler çözünürlük kavramı içerisinde tanımlanır.

PPI: Piksel Per Inch, İnch'den okunan piksel sayısı. Taranan (örneklenen) görüntüdeki çözünürlük birimi.

PostScript: Çıkış ünitelerinin kullandığı ve Adobe tarafından geliştirilen vektörel işaretleme dili.

RAM: Hızlı Bellek, Verileri işlemcide işlenmek üzere depolayan bellek. RAM belleğin fazla olması işlem sırasında kat kat daha yavaş olan sabit diske gereksinimi azaltır. Bir çok program işlem yaptığı verinin iki katı kadar boş RAM bellek ister. Örneğin 3MB bir görüntü üzerinde çalışmak  için en az 9MB belleğin açıkta olmasında fayda var.

Rasterize: Vektörel görüntüleri piksel mantığında tekrar oluşturmak. Bu işlem sırasında istenilen çöünürlük ve boyutlar belirtilmelidir.

Resample: Tekrar Örnekleme, Çözünürlüğü değiştirilen dokümanda piksel sayısında değişiklik olursa yeni piksel eski piksellerden örneklenerek oluşturulur. Bu işlem sırasında bir miktar veri ve bilgi kaybı kaçınılmazdır.

Resolution: Çözünürlük, uzunluk biriminde bir birinden ayırt edilebilen nokta sayısı.  Nokta yoğunluğu gereğinden fazla ancak birbirinden ayırt edilemiyorsa israf, nokta yoğunluğu gerektiğinden az ise çözünürlüğün yetersizliğinden bahsedilir.

RIP: Raster Image Processing, Post Script dokümandan film oluşturma için kullanılan yazılım ve tekniğin adı.

ROM: Read Only Memory, Salt okunur bellek. Modern bilgisayarlarda çok az kullanılır.

Saturatation: Doygunluk, renk değerinin fazlalığı, rengin canlılığı.

Screen: Örtme, örtü dokusu, taramalarda görünen doku, geleneksel ofset dokusunda görünen yarım-ton half-tone dokusu.

Sharpen: Tonlar arası geçişde kontrastın artırılması, netlik benzeri bir etki yaratır. Gerçek netlik olmadığından fazlası rahatsız edicidir.

Snapshot: An fotoğrafı, enstantane, bulunulan konumun tüm detayları ile belleğe alınması. Daha sonra istendiğinde bu anın tekrar kullanılması.

Texture: Doku, bir alanı kaplayan dokunun cinsi.

Tiff: Tagged information File Format, kayıpsız oluşu ve alfa kanalları desteği, sıkıştırma seçeneği ve işletim sistemleri arasındaki uyumu nedeniyle JPG'den sonra en yaygın görüntü dosyası.

Trap: Şişirme, CMYK'da her alanın mevcut kapladığı alandan biraz daha yer kaplaması, kaymaları gizlemede kullanılır.

UCR: Under Color Removal, alt renk yok etme, CMYK'da mümkün olan her yerde CMY yerine siyah kullanılması.

Vektör: noktalar, yön ve eğimlerin tanımı ile oluşturulmuş yollar ve şekiller. Tanımlama biçimi nedeniyle aşırı büyütme sırasında piksel yolu ile tanımlanmış görüntülere üstünlük sağlar. Bu yolla karmaşık görüntü tanımlama zordur.

Dünyaya açılan kapı: Fotoğraf ile ilgili Haber Grupları



Main Page | Sign Guestbook | View Guestbook | Nevit