สายหยุด (Desmos chinensis Lour.)

สายหยุดหยุดกลิ่นฟุ้ง	ยามสาย
สายบ่หยุดเสน่ห์หาย	ห่างเศร้า

ลิลิตเตลงพ่าย...กรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส

เป็นไม้เลื้อยขึ้นเป็นซุ้มใหญ่ ดอกสีเหลือง ๆ มีลักษณะคล้ายกับดอกกระดังงาไทย แต่กลีบแข็งกว่าเล็กกว่าและกลีบกางโค้งคล้ายก้ามปู ส่งกลิ่นหอมแต่เช้าตรู่และจะค่อย ๆ ลดน้อยลงเรื่อย ๆ จนหมดกลิ่นในตอนเที่ยงวัน

สายหยุดมีถิ่นกำเนิดในเอเชีย อยู่ในวงศ์เดียวกับกระดังงา การะเวก นมแมว และลำดวน ในวรรณคดีบางครั้งใช้ชื่อ สาวหยุด พันธุ์ไม้ชนิดนี้มีใบดก ใบอ่อนสีนวลอมเขียวหรืออมแดง ใบแก่สีเขียวเข้ม ผิวใบค่อนข้างมัน ขอบเป็นคลื่นเล็กน้อย ดอกออกตามซอกใบและห้อยลง ดอกบานใหม่สีเขียวอมเหลือง วันต่อมาเป็นสีเหลืองทองจนถึงสีเหลืองอมน้ำตาล กลีบผอมยาว บิดเล็กน้อย ดอกออกตลอดปี ปลูกเลี้ยงค่อนข้างง่าย ขยายพันธุ์โดยใช้กิ่งตอน หรือเพาะจากเมล็ด

สายหยุดก็หยุดกลิ่น	เพราะถวิลละอายใจ
เกรงกลิ่นพระทรามวัย	วรรัตนะกานดา
สายหยุดจะหยุดไย	อรไทยบ่อได้มา
จักหอมพยอมกา	นนบ้างก็ช่างมัน

พระนลคำฉันท์...พระนิพนธ์กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์