นักเรียนทราบมาแล้วจากบทเรียนเรื่องการลำเลียงสารในร่างกายว่าสารอาหารต่างๆ ที่ย่อยแล้วจะถูกดูดซึมและลำเลียงไปสู่เซลล์ต่างๆทางระบบหมุนเวียนเลือด ในบรรดาสารอาหารเหล่านั้นมีน้ำตาลกลูโคสด้วย ในคนปกติจะมีระดับน้ำตาลในเลือดประมาณ 90-100 มิลลิกรัมต่อเลือด 100 ลูกบาศก์เซนติเมตร แต่อาจสูงกว่านี้ในขณะที่มีการดูดซึมสารอาหารพวกคาร์โบไฮเดรตหรืออาจต่ำลงเล็กน้อยระหว่างมื้ออาหาร นอกจากนี้น้ำตาลอีกส่วนหนึ่งจะเก็บไว้ในเซลล์ตับและกล้างมเนื้อในรูปของพอลิแซ็กคาร์ไรด์ คือ ไกลโคเจนซึ่งร่างกายจะนำมาใช้เมื่อขาดแคลนพลังงานดังภาพ

ภาพ   กราฟแสดงน้ำตาลในเลือดของคนปกติ

ก. หลังจากรับประทานอาหารประเภทคาร์โบไฮเดรต                         ข. ขณะออกกำลังกาย

        ในขณะที่มีการออกกำลังกายอย่างหนัก เช่น ว่ายน้ำ วิ่งแข่ง เซลล์จะต้องใช้พลังงานมาก นั่นหมายถึงต้องใช้กลูโคสซึ่งเป็นแหล่งพลังงานที่สำคัญเป็นจำนวนมากด้วย แต่ระดับน้ำตาลยังไม่ต่างจากระดับปกติมากนักดังเส้นกราฟ ข.ในภาพ

        ที่เป็นเช่นนี้อธิบายได้ว่า ขณะที่ร่างกายต้องใช้พลังงานมาก ไกลโคเจนที่เก็บไว้ในตับและกล้ามเนื้อได้ถูกเปลี่ยนเป็นกลูโคสส่งเข้ามาในกระแสเลือด ทำให้น้ำตาลในเลือดอยู่ในระดับสูงกว่าปกติเล็กน้อย

        นักเรียนคงเคยได้ยินชื่อ โรคเบาหวาน (diabetes mellitus) มาแล้วคำว่า diabetes เป็นภาษากรีกมีความหมายว่า "ผ่านโดยตลอด" ส่วนคำว่า mellitus มีความหมายว่า "หวานเหมือนน้ำผึ้ง" คนไข้ที่เป็นโรคเบาหวานจะมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงกว่าในคนปกติช่วงเวลาที่มีระดับน้ำตาลในเลือดสูงหลังจากรับประทานอาหารพวกคาร์โบไฮเดรตก็นานกว่าคนปกติด้วย ดังกราฟ

ภาพ   กราฟแสดงระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยโรคเบาหวานหลังจากรับประทานอาหารเทียบกับคนปกติ

ก. คนปกติ               ข. คนเป็นโรคเบาหวาน

                                                       กลับไปหน้าแรก