มีไฟล์อยู่นับล้าน ๆ ไฟล์บนอินเตอร์เน็ต บางไฟล์ก็ใช้แสดงรูปภาพให้คุณดู ทำให้คุณได้ยินเสียงและเพลงต่าง ๆ ทำให้คุณดูวิดีโอได้และทำให้คุณอ่านเรื่องราวต่าง ๆ ตลอดจนรันโปรแกรมบนเครื่องคอมพิวเตอร์ของคุณได้ ไฟล์บางไฟล์เหล่านี้สามารถใช้บนคอมพิวเตอร์ใด ๆ ก็ได้ ไม่ว่าจะเป็นเครื่องแมคอินทอชหรือเครื่องพีซี ตัวอย่างเช่น ไฟล์กราฟิก ไฟล์เสียง ไฟล์วิดีโอ สามารถไปเล่นบนเครื่องใด ๆ ก็ได้ ตราบใดที่คอมพิวเตอร์เหล่านั้นมีซอฟต์แวร์พิเศษ ( ปกติจะเรียกว่า player ) ซึ่งทำหน้าที่เรียกดู รันโปรแกรม หรือฟังเสียงจากไฟลืชนิดนั้น ๆ แต่บางไฟล์ก็ต้องการฮาร์ดแวร์พิเศษเพื่อจะให้มันทำงานได้ ส่วนไฟล์อื่น ๆ อย่างเช่นซอฟต์แวร์โปรแกรมที่คุณดาวน์โหลดมาอาจจะสามารถรันได้บนเครื่องรุ่นใดรุ่นหนึ่งเฉพาะเท่านั้น
โดยทั่วไปแล้วคุณจะพบไฟล์สามชนิดใหญ่ ๆ บนอินเตอร์เน็ต คือ ASCII ( American Standard Code for Information Interchange ), EBCDIC ( Extended Binary Coded Decimal Interchange Code ) และไฟล์ที่เป็นข้อมูลดิบในรูปเลขฐานสองหรือไฟล์แบบไบนารี ( Binary ) ทั้ง ASCII และ EBCDIC เป็นรหัสที่จะใช้แทนข้อมูลให้อยู่ในรูปที่เราเข้าใจได้ รหัส ASCII คือ รหัสคอมพิวเตอร์ที่แทนตัวอักษรแบบเดียวกับที่อยู่หน้าจอของคุณ อย่างเช่นตัวอักษร A หรือ a หรือเครื่องหมาย $ ข้อมูลในไฟล์ ตัวอักษร ( Text file ) แบบ ASCII จะไม่มีอะไรนอกจากข้อมูลแทนตัวอักษรแต่ละตัวอย่างตรง ๆ เท่านั้น ไฟล์ EBCDIC ก็มีลักษณะเช่นเดียวกับ ASCII เพียงแต่เป็นรหัสอีกแบบหนึ่งที่ใช้บนเครื่องคอมพิวเตอร์จำพวกเมนเฟรมเท่านั้น ส่วนไฟล์ไบนารีเป็นไฟล์ซึ่งเก็บข้อมูลที่มีรูปแบบหรือโครงสร้างพิเศษที่อาจแทนข้อมูลชนิดต่าง ๆ ได้มากมายและสามารถรันหรืออ่านโดยคอมพิวเตอร์หรือซอฟต์แวร์ที่ทำมาเฉพาะสำหรับไฟล์ Binary แต่ละแบบเท่านั้น
มีไฟล์ ASCII บางแบบซึ่งแตกต่างกับไฟล์ ASCII ที่เป็นตัวอักษรธรรมดา ก็คือไฟล์ ASCII ที่เก็บข้อมูลการจัดรูปแบบและรูปภาพที่ซับซ้อนไว้ภายใน ไฟล์ที่มีภาษาอธิบายการจัดรูปแบบเอกสาร ( Page Description Languege ) เช่น PostScript ก็ถือเป็นไฟล์ประเภทนี้เช่นกันที่จริงแล้วไฟล์พวกนี้ก็เป็นไฟล์ ASCII เหมือนกันแต่ทว่าตัวอักษรที่เป็นข้อมูลในไฟล์นั้นไม่ใช่ข้อมความธรรมดา แต่จะเป็นข้อความหรือคำสั่งเกี่ยวกับการจัดหน้าตาและการพิมพ์ไฟล์นั้น ๆ และในกรณีของไฟล์ PostScript นั้นคุณจะต้องพิมพ์โดยใช้พรินเตอร์แบบ PostScript ด้วย ซึ่งจะรู้ว่าควรจะพิมพ์ไฟล์ที่สร้างด้วยภาษา PostScript ออกมาได้อย่างไร นอกจากนี้ยังมีไฟล์ชนิดอื่นที่เก็บข้อมูลการจัดรูปแบบและกราฟิกของเอกสารในลักษณะคล้ายกัน เช่นไฟล์ของโปรแกรม Adope Acrobat เป็นต้น แต่ก็เป็นไฟล์ไบนารีแทนที่จะเป็นไฟล์ ASCII ซึ่งคุณจะต้องมีซอฟต์แวร์พิเศษใช้ในการอ่าน
ไฟล์ที่มีรูปแบบซับซ้อนเหล่านี้อาจเรียกดูได้สองวิธี วิธีหนึ่งคือขณะที่คุณกำลังออนไลน์อยู่กับอินเตอร์เน็ต หรืออีกวิธีหนึ่งคือขณะที่ไม่ได้ต่อเชื่อมอยู่ ในการดูไฟล์ขณะออนไลน์อยู่ คุณจะต้องมีโปรแกรมที่เรียกว่า plug-in หรือแอพลิเคชันตัวช่วย ( helper application ) ซึ่งทำมาโดยเฉพาะสำหรับตัว Web browser ที่ใช้เท่านั้น หรือถ้าไม่ได้ต่อเชื่อมอยู่ก็ต้องใช้ซอฟต์แวร์ตัวอ่านไฟล์นั้น ๆ ที่เรียกว่า Reader หรือ Player แทน
ไฟล์ประเภท เสียง ภาพ ภาพเคลื่อนไหว ( animation ) และวิดีโอ นั้นเป็นสิ่งปกติในอินเตอร์เน็ต ไฟล์เหล่านี้ล้วนเป็นไฟล์ไบนารีซึ่งจะมีข้อมูลเป็น 0 หรือ 1 อยู่ภายใน ไฟล์พวกนี้มักจะมีขนาดใหญ่และต้องการวอฟต์แวร์ตัวอ่านพิเศษในการที่จะเล่นหรืออ่านมัน ไฟล์เหล่านี้บางไฟล์สามารถจะเล่นหรือเรียกดูได้โดยคอมพิวเตอร์เฉพาะแบบเท่านั้น แต่ก็มีไฟล์ไบนารีแบบอื่น ๆ อีกมากที่สามารถเล่นหรือเรียกดูได้ด้วยคอมพิวเตอร์หลายประเภท ถ้าคุณมีซอฟต์แวร์หรือ Player ที่ถูกต้อง ไฟล์บางอย่างเช่นพวก streaming audio และstreaming video สามารถถูกเรียกดูได้ทันทีในระหว่างที่คุณติดต่อออนไลน์อยู่กับอินเตอร์เน็ตและกำลังดาวน์โหลดมันมาที่เครื่องของคุณ โดยไม่ต้องรอให้ดาวน์โหลดเสร็จทั้งไฟล์ก่อน ( จึงเรียกว่า streaming คือมาเป็นสายหรือลำดับที่สามารถอ่านตอนต้น ๆ ขึ้นมาได้ทันทีไม่ต้องรอให้ได้ข้อมูลส่วนท้ายไฟล์ครบก่อน ) ขณะที่ไฟล์แบบอื่น ๆ นั้นต้องดูเมื่อคุณดาวน์โหลดมันมาทั้งหมดแล้วเท่านั้น
1. ไฟล์ที่แตกต่างกันมากบนอินเตอร์เน็ต แต่ละไฟล์จะมีข้อมูลบรรจุอยู่ในส่วนหัว ( header ) ของไฟล์ ซึ่งก็คือบรรทัดแรกของไฟล์นั้นหรืออาจจะกำหนดเป็นจำนวนกี่ไบต์แรกนับจากจุดเริ่มต้นของไฟล์แทนก็ได้ ซอฟต์แวร์ซึ่งสามารถอ่านหรือเรียกดูไฟล์นั้น ๆ จะอ่านข้อมูลที่ส่วนหัวของไฟล์ก่อน เพื่อแยกแยะชนิดของไฟล์ แล้วจึงจะสามารถจัดการกับไฟล์นั้นอย่างถูกต้องตามชนิดของมันได้
2. คุณจะพบกับไฟล์กราฟิกในหลาย ๆ รูปแบบ มีทั้ง GIF, JPEG, PCX และ TIF ในทั้งหมดนี้ GIF และ JPEG เป็นรูปแบบกราฟิกที่พบได้มากที่สุด ไฟล์สองแบบนี้จะสามารถใช้บนเครื่องคอมพิวเตอร์ที่แตกต่างกันได้ และสามารถที่จะดาวน์โหลดผ่านอินเตอร์เน็ตมายังคอมพิวเตอร์ของคุณได้อย่างรวดเร็ว โปรแกรมที่เป็นตัวอ่าน GIF หรือ JPEG จะอ่านไฟล์ GIF และ JPEG ที่เป็นไบนารี แล้วแสดงภาพออกมาที่คอมพิวเตอร์ของคุณ มีโปรแกรมตัวอ่าน GIF และ JPEG อยู่มากมายสำหรับคอมพิวเตอร์สารพัดชนิด ลักษณะการทำงานของไฟล์ GIF จะมีการเก็บข้อมูลไบนารีที่เมื่อใช้ตัวอ่านที่ถูกต้องแล้วจะแสดงภาพอย่างเช่น ยานกระสวยอวกาศออกมาให้คุณดูได้ คาร์ดแสดงผลบนคอมพิวเตอร์ของคุณจะเอาข้อมูลจากตัวอ่านนี้มาแสดงที่หน้าจอคอมพิวเตอร์ของคุณอีกทีหนึ่ง
3. มีไฟล์หลายชนิด เช่น PostScript ( ซึ่งมักจะมีนามสกุลเป็น .PS ) และ Adobe Acrobat ( ซึ่งมักจะมีนามสกุลเป็น .PDF ) ที่บรรจุข้อมูลซับซ้อนเกี่ยวกับเอกสารนั้น ๆ รวมทั้งการจัดวางรูปกราฟิก ขนาดและประเภทของฟอนต์ตัวอักษร และข้อมูลการจัดรูปแบบเอกสารที่จำเป็นในการแสดงภาพหรือพิมพ์ออกมา ซึ่งคุณจะต้องมีซอฟต์แวร์พิเศษในการเปิดอ่านไฟล์จำพวกนี้ สำหรับ PostScript คุณต้องมีตัวอ่าน PostScript และสำหรับ Acrobat คุณก็ต้องมีตัวอ่าน Acrobat ตัวอ่านเหล่านี้จะทำให้คุณสามารถมองเห็นการจัดรูปแบบของหน้าเอกสารและแสดงบนจอภาพได้อย่างครบถ้วน รวมทั้งสามารถพิมพ์ออกมาได้ด้วยถ้าคุณต้องการ
4. คุณจะได้พบไฟล์ไบนารีที่เป็นข้อมูลมัลติมีเดียหลายรูปแบบบนอินเตอร์เน็ต ซึ่งจะทำให้คุณฟังเสียง เล่นเพลง หรือเล่นวิดีโอได้ ไฟล์เสียงของทั้ง Windows ( มีนามสกุลเป็น .WAV ) และแมคอินทอชเป็นไฟล์ประเภทที่พบได้บ่อย คุณสามารถดาวน์โหลดมายังคอมพิวเตอร์ของคุณแล้วเล่นด้วยโปรแกรมที่เป็นตัวเล่นหรือ player ได้ ไฟล์เสียงแบบอื่น ๆ อย่างเช่นพวกที่สร้างโดยซอฟต์แวร์ของ RealAudio ทำให้คุณฟังเสียงไปในขณะที่คุณดาวน์โหลดได้โดยใช้โปรแกรมพิเศษของ RealAudio เอง ไฟล์แบบนี้เรียกว่า streaming audio ส่วนไฟล์วิดีโอและไฟล์ภาพเคลื่อนไหวอาจจะเป็นไฟล์ของ Windows ( ที่มีนามสกุล .AVI ) หรือไฟล์วิดีโอของแมคอินทอชคือ QuickTime และ MPEG ซึ่งไฟล์พวกนี้ก็ต้องการซอฟต์แวร์ตัวเล่นพิเศษสำหรับเรียกมันออกมาดูเช่นกัน นอกจากนี้ยังมีไฟล์วิดีโออื่น ๆ ที่จะทำให้คุณดูวิดีโอไปในขณะที่ไฟล์กำลังถูกดาวน์โหลดได้ ซึ่งเรียกว่า streaming video
5. มีไฟล์เก็บโปรแกรมหรือที่เรียกว่าไฟล์แบบ เอ็กซีคิวเตเบิล ( executable ) หลายประเภทที่คุณจะพบได้ในอินเตอร์เน็ต ซึ่งก็คือวอฟต์แวร์ที่คุณสามารถดาวน์โหลดมาที่เครื่องคุณแล้วใช้งานได้ เหมือนกับซอฟต์แวร์อื่น ๆ ที่คุณซื้อมานั่นเอง โดยทั่วไปซอฟต์แวร์นี้มักจะมีขนาดใหญ่และใช้เวลามากในการดาวน์โหลด จึงมักจะถูกบีบขนาด ( comperss ) ให้เล็กลงเพื่อให้ดาวน์โหลดได้เร็วขึ้น ซึ่งคุณจะขยายไฟล์นั้นกลับได้ด้วยซอฟต์แวร์ในการขยายขนาด ( decompress ) แล้วกันรันมันเหมือนกับโปรแกรมปกติ ส่วนมากซอฟต์แวร์ของพีซีจะถูกบีบขนาดด้วยโปรแกรมชื่อ PKZIP และไฟล์ที่ได้ก็มีนามสกุลว่า .zip ส่วนซอฟต์แวร์ของแมคอินทอชก็มีโปรแกรมที่ใช้บีบอัดให้เลือกหลาย ๆ ตัว โดยทั่วไปแล้วไฟล์ของพีซีสามารถใช้ได้กับเครื่องพีซีเท่านั้น ขณะที่ไฟล์ของแมคอินทอชก็ใช้ได้กับแต่เครื่องแมคเช่นกัน
6. คุณจะพบไฟล์ข้อความ ( Text file ) เป็นจำนวนมากบนอินเตอร์เน็ต ซึ่งมักจะเป็นไฟล์ ASCII ที่สามารถอ่านด้วยโปรแกรมจำพวกเท็กซ์เอดิเตอร์ ( text editor ) หรือเวิร์ดโปรเซสเซอร์ได้ ไฟล์เหล่านี้อาจจะเป็นบทความต่าง ๆ เป็นคำถาม ที่พบได้บ่อย ๆ ( FAQs ย่อมาจาก Frequently Asked Questions ) และคำตอบของมัน หรืออาจเป็นไฟล์ข้อมูลอื่น ๆ ก็ได้
17 กุมภาพันธ์ 2541
