MSN MESSENGER
topatzis@mycosmos.gr

Διεθνής Οικονομική (ΣΤ' εξάμηνο)

Ύλη (κ)

Ερώτηση

Απάντηση

Η θέση που διατυπώνεται στο θεώρημα των E. Heckser και B. Ohlin είναι ότι τα εξαγώγιμα προϊόντα μιας χώρας θα πρέπει να ενσωματώνουν σχετικά μεγάλες ποσότητες από τον συντελεστή που έχει σχετική επάρκεια. Η βασική κριτική αυτού του θεωρήματος ασκήθηκε από τον Leontief ο οποίος μετά από έρευνα διαπίστωσε πως οι ΗΠΑ θα έπρεπε να ειδικευτούν στην παραγωγή προϊόντων έντασης εργασίας και να εισάγουν προϊόντα έντασης κεφαλαίου, παρ̵ όλο οι ΗΠΑ είναι σχετικά πλούσιες σε κεφάλαιο, πράγμα που έρχεται σε αντίθεση με το θεώρημα των Heckser και Ohlin.

Για να πραγματοποιήσει τη μελέτη εργάστηκε ως εξής: Προσπάθησε, λαμβάνοντας υπ̵ όψιν μόνο δύο συντελεστές- το κεφάλαιο και την εργασία, να εξετάσει τη διάρθρωση του εξωτερικού εμπορίου των ΗΠΑ. Χρησιμοποίησε στους υπολογισμούς του τον πίνακα εισροών ̵ εκροών για να συγκρίνει το κεφάλαιο-εργασία σε εξαγωγικές βιομηχανίες των ΗΠΑ και σε παραγωγικές μονάδες της χώρας. Αυτό που βρήκε λοιπόν, ήταν ότι ο λόγος κεφαλαίου/ εργασίας ήταν χαμηλότερος στις βιομηχανίες εξαγωγικών προϊόντων απ̵ ότι στις βιομηχανίες υποκατάστατων εισαγωγών. Αυτό το προφανώς «παράδοξο» ερμηνεύτηκε με διάφορους τρόπους:

Ο ίδιος ο Leontief αναγνώρισε το γεγονός ότι οι μονάδες εργασίας δεν είναι συγκρίσιμες διεθνώς. Για να εξισώσει τη διαφορά του εργατικού δυναμικού των ΗΠΑ με αυτού των άλλων χωρών όρισε έναν αρκετά αυθαίρετο συντελεστή (3). Ο καταλληλότερος τρόπος για την μέτρηση της εργασίας θα ήταν να αναχθεί σε «μονάδες αποτελεσματικότητας», ώστε να είναι δυνατές οι συγκρίσεις.

Επίσης, μία δεύτερη κατηγορία κριτικών αναφέρεται στη μεθοδολογία που ακολούθησε για τις στατιστικές μετρήσεις. Αμφισβητείται ο τρόπος που υπολογίζονται οι εντάσεις κεφαλαίου. Ο χαμηλός λόγος κεφαλαίου-εργασίας σε ορισμένες βιομηχανίες επηρέασε τα αποτελέσματα αφού αυτά δεν ήταν αντιπροσωπευτικά. Ένα άλλο σημείο στο οποίο στηρίζεται η κριτική της μεθοδολογίας του Leontief είναι ότι δεν έκανε απ̵ ευθείας σύγκριση της σχετικής επάρκειας των συντελεστών των ΗΠΑ με τις άλλες χώρες. Αυτό είναι σημαντικό γιατί θα ήταν δυνατό οι ΗΠΑ να χρησιμοποιούν μεθόδους μεγαλύτερης έντασης κεφαλαίου από τις χώρες του εξωτερικού για την παραγωγή τόσο των εξαγώγιμων όσο και των προϊόντων που ανταγωνίζονται τις εισαγωγές.

Ακόμα πιο σωστή στην κρητική της ως προς τον πυρήνα της μελέτης του Leontief είναι η διαπίστωση πως στους παραγωγικούς συντελεστές εκτός από την εργασία και το κεφάλαιο περιλαμβάνονται και άλλοι που δεν πάρθηκαν υπ̵ όψιν στη μελέτη του Leontief, και πως εάν αυτοί είχαν υπολογιστεί τα ευρήματα της εργασίας του Leontief θα διέφεραν σημαντικά.

Μία άλλη παρατήρηση είναι πως η διάρθρωση των εισαγωγών και των εξαγωγών των ΗΠΑ σχετικά με τους συντελεστές που περιέχουν δείχνουν ότι οι εξαγωγές των ΗΠΑ χρησιμοποιούν μεγαλύτερες ποσότητες εξειδικευμένης εργασίας απ̵ ότι οι εξαγωγές των άλλων χωρών. Αυτό οδήγησε στη σκέψη ότι αν ο συντελεστής κεφάλαιο συμπεριλάβει και το ανθρώπινο κεφάλαιο τα ευρήματα της θεωρίας του Leontief θα συμφωνούν με τη θεωρία Heckser-Ohlin.