|
Διεθνής
Οικονομική (ΣΤ' εξάμηνο) |
|
Ύλη (κ) |
Η Πολιτική Οικονομία των Διεθνών Σχέσεων (Gilpin):
1, 2 , 3 (μόνο 89-106), 4, 5, 6
Η Πρόκληση του Παγκόσμιου
Καπιταλισμού (Gilpin):
4, 5
Φάκελος Σημειώσεων: όλος |
|
ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ (2005) |
|
Α. Μάρτιος 2005 |
|
Ι.
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
ΘΕΜΑΤΑ |
1. Ποιες είναι οι
κύριες φάσεις στην ανάπτυξη του Διεθνούς εμπορίου από το 1870 έως τη
δεκαετία του 1990;
2. Ποιοι παράγοντες συνετέλεσαν
στην ανάπτυξη του Εμπορίου από τα μέσα του 19ου αιώνα μέχρι τον Α' παγκόσμιο
πόλεμο;
3. Ποια είναι τα βασικά
ερωτήματα που θέτει το ζήτημα της περιφερειοποίησης. Εξηγήστε.
4. Σε παγκόσμιο επίπεδο ποια
είναι τα σημαντικότερα κύματα περιφερειοποίησης μετά τον Β' παγκόσμιο
πόλεμο;
5. Ποιες διαδικασίες
περιλαμβάνει η τεχνολογική παγκοσμιοποίηση; |
|
ΙΙ.
ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΕΣ
ΚΑΙ ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ
ΤΗΣ
ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ |
6. Περιγράψτε σύντομα
τα κύρια χαρακτηριστικά της οικονομίας της αγοράς.
7. Πως βλέπει τη σχέση της
οικονομίας με την πολιτική (Κράτος):
> Η Φιλελεύθερη Αντίληψη
> Η Εθνικιστική Αντίληψη
> Η Μαρξιστική Αντίληψη
8. Ποιες οι απόψεις των
Φιλελευθέρων, των Εθνικιστών και των Μαρξιστών σχετικά με:
α. Το αμοιβαίο και σχετικό όφελος στο Διεθνές Εμπόριο
β. Την οικονομική αυτάρκεια και την οικονομική αλληλεξάρτηση των χωρών.
9.
Ποια είναι τα κύρια
χαρακτηριστικά της ιστορικής περιόδου κατά την οποία έζησαν οι Εμποροκράτες;
10. Οι Ρεαλιστές πώς συσχέτισαν
τις απόψεις τους με την εκβιομηχάνιση της Αμερικής και της Γερμανίας
(Hamilton, List)
11.
Ποιοι είναι
κατά τον Μαρξ οι τρεις νόμοι που διέπουν τον Καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής
και ποια η συμβολή του Λένιν σ' αυτούς; |
|
ΙΙΙ.
ΘΕΩΡΙΕΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ |
12. Πως συνδέει ο
κλασικός οικονομολόγος
Adam Smith
(1723-1790) τον καταμερισμό εργασίας με την αύξηση της
παραγωγικότητας και το διεθνές εμπόριο;
13. Ποια θεωρείτε τα
ουσιαστικότερα επιχειρήματα της κριτικής ανάλυσης της θεωρίας του
συγκριτικού πλεονεκτήματος του:
- του D. Ricardo
- των Νεοκλασικών οικονομολόγων
Αναλύστε αναπτύσσοντας τα επιχειρήματά σας.
14. Ποιες είναι οι βασικές
υποθέσεις που θέτουν στη θεωρία του συγκριτικού πλεονεκτήματος:
- οι κλασικοί
- οι νεοκλασικοί
Περιγράψτε σύντομα τις υποθέσεις και σχολιάστε τις κριτικά.
15. Με ποιες από τις υποθέσεις
του νεοκλασικού υποδείγματος του Διεθνούς Εμπορίου έρχεται σε σύγκρουση η
λειτουργία των μεγάλων επιχειρήσεων.
16.
Άσκηση: Δίδονται τα ακόλουθα
στοιχεία κόστους παραγωγής:
1 ΜΟΝΑΔΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
1 ΜΟΝΑΔΑ ΡΟΥΧΙΣΜΟΥ
ΕΛΛΑΔΑ
3 ΕΡΓΑΤΟΩΡΕΣ
4 ΕΡΓΑΤΟΩΡΕΣ
ΕΥΡΩΠΗ
1 ΕΡΓΑΤΟΩΡΑ
2 ΕΡΓΑΤΟΩΡΕΣ
Ποιο είναι το κόστος ευκαιρίας για την παραγωγή Τροφίμων και Ρουχισμού στην
Ελλάδα και στην Ευρώπη;
Πως διαμορφώνεται το Συγκριτικό Πλεονέκτημα και οι εξειδικεύσεις για την
Ελλάδα και την Ευρώπη;
Με την έναρξη του εμπορίου μεταξύ των δύο χωρών, πως διαμορφώνονται οι
όροι εμπορίου (λόγος ανταλλαγής προϊόντων) μεταξύ Ελλάδας και Ευρώπης;
17.
Σχετικά με την εμπειρική
επαλήθευση του θεωρήματος
E. Heckser
(1919) και B. Ohlin (1933)
αναζητείστε τα ευρήματα της εργασίας W. Leontief
και
αναφέρετε την εξήγηση του γνωστού "παραδόξου".
18. Ποια τα βασικά σημεία της
θεωρίας του Linder (1961).
Ποιες κατά τη γνώμη σας είναι οι αιτίες ανάπτυξης του ενδοκλαδικού εμπορίου;
19.
Ποια αδύνατα σημεία της
θεωρίας του Συγκριτικού Κόστους επιχειρεί να καλύψει η θεωρία του"Κύκλου
Ζωής του Προϊόντος" του
R.Vernon;
- Ποια είναι τα βασικά στοιχεία της θεωρίας αυτής;
- Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στο διεθνές εμπόριο μιας χώρας αν ένα ή και
περισσότερα προϊόντα της ακολουθήσουν τον "Κύκλο Ζωής";
- Πως επηρεάζει η μηχανολογία αντιγραφής τη θεωρία του "Κύκλου Ζωής του
Προϊόντος"; |
|
ΙV.
ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ
ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ
ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ
ΤΗΣ
ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ |
20.
Συγκρίνετε τα σημαντικότερα σημεία των
θεωριών:
α. Της δυαδικής οικονομίας
β. Του σύγχρονου παγκόσμιου συστήματος του I. Wallerstein
(1979)
21.
Εξηγήστε τη βασική ιδέα της θεωρίας της ηγεμονικής σταθερότητας. Κατά τον
Kindelberg
ποιος πρέπει να
είναι ο ρόλος του κεντρικού ηγέτη.
|
|
Β. Απρίλιος 2005 |
|
Ι.
ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ
ΕΜΠΟΡΙΟ
ΚΑΙ
ΙΣΟΖΥΓΙΟ
ΔΙΕΘΝΩΝ
ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ |
1. Με ποιο τρόπο
καταρτίζεται το ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών στην Ελλάδα;
2. Στο νέο εννοιολογικό πλαίσιο
κατάρτισης του Ισοζυγίου Εξωτερικών Συναλλαγών ποιες κατηγορίες φυσικών και
νομικών προσώπων θεωρούνται κάτοικοι;
3. Ποια η διάρθρωση του
Ισοζυγίου Εξωτερικών Συναλλαγών;
4. Ποιους λογαριασμούς
περιλαμβάνει το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και τι μας δείχνει ο
λογαριασμός αυτός;
5.
Πότε ένα κονδύλι καταχωρείται
στην πίστωση και πότε στη χρέωση;
6. Ποιες οι αιτίες ανισορροπίας
στο Ισοζύγιο Πληρωμών μιας χώρας;
7. Ποια μέτρα μπορεί να πάρει
μια χώρα προκειμένου να επηρεάσει ένα έλλειμμα ή ένα πλεόνασμα στο Ισοζύγιο
Πληρωμών της;
8. Κατά τη γνώμη σας ποια μέτρα
εξωτερικής οικονομίας ή εσωτερικής οικονομικής πολιτικής θα πρέπει να
επιλέξει μια αναπτυσσόμενη χώρα προκειμένου να αντιμετωπίσει ένα έλλειμμα
στο Ισοζύγιο Πληρωμών της;
9. Ποια είναι τα κυριότερα
προβλήματα του ελληνικού εμπορικού ισοζυγίου; Με ποιους τρόπους επιδιώκεται
η κάλυψη του ελλείμματος;
10.
Πως παρεμβαίνει το κράτος προκειμένου να
καλύψει:
α) βραχυπρόθεσμα ένα έλλειμμα στο ισοζύγιο πληρωμών;
β) μακροπρόθεσμα ένα έλλειμμα στο ισοζύγιο πληρωμών;
11. Περιγράψτε
τις αλλαγές στη σύνθεση των εξαγωγικών δομών του ελληνικού εμπορίου βάση:
α) Την κλαδική σύνθεση των εξαγωγών
β) τους επιχειρηματικούς φορείς των εξαγωγών κατά τις περιόδους 1950-1960,
1960-1973, 1974-1980, 1981-1985, 1995-2000 |
|
ΙΙ.
ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΕΣ
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ |
12. Το διεθνές εμπόριο
πραγματοποιείται μόνο μέσα στις ανοιχτές αγορές ανάμεσα σε ανεξάρτητους
εμπορευόμενους και αν όχι που αλλού και με ποιο τρόπο;
13. Μπορεί το ίδιο αγαθό να
παράγεται ταυτόχρονα σε πολλές χώρες και σε κάθε μία από αυτές να
κατασκευάζεται ένα κομμάτι του; Συζητείστε τις προϋποθέσεις.
14. Τι είναι η Πολυεθνική
Επιχείρηση; Ποιες είναι οι διαφορές της "Πολυεθνικής Επιχείρησης" με την
"Εθνική Επιχείρηση";
15.
Με ποια κριτήρια επιλέγουν οι ΠΕ τις χώρες εγκατάστασης;
16. Ποιο είναι το κεντρικό νόημα
της θεωρίας του Vernon;
Πως αξιολογείτε την ισχύ που έχει σήμερα η θεωρία αυτή στην
ερμηνεία του διεθνούς καταμερισμού εργασίας;
17. Η
εκλεκτική θεωρία του Dunning
στην προσπάθειά της να αναλύσει το φαινόμενο της διεθνούς παραγωγής
χρησιμοποιεί τρεις ομάδες παραγόντων. Ποιες είναι αυτές οι ομάδες και κατά
την άποψή σας στις σημερινές συνθήκες ποια είναι η πιο σημαντική;
18. Πως
εξηγείται το γεγονός ότι ένα μεγάλο μέρος των Ξένων Άμεσων Επενδύσεων (ΞΑΕ)
συγκεντρώνεται στις ΗΠΑ, ΕΕ, Ν.Α. Ασία και Κίνα; Αναπτύξτε.
19. "Ο πολιτικός παράγοντας"
έχει ιδιαίτερη σημασία στις επενδυτικές και παραγωγικές αποφάσεις των Π.Ε.
Συζητείστε την πρόταση.
20. "Τεχνολογία" και "Πολυεθνική
επιχείρηση". Πως συνδέονται οι δύο αυτές έννοιες μεταξύ τους; Τι
αντιλαμβάνεστε με τον όρο "Μονοπωλιακό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα" της ΠΕ;
21.
Στα πλαίσια της θεωρίας του Διεθνούς
Επιχείρησης τι είναι η εσωτερίκευση και τι εξωτερίκευση; Αναφέρατε κάποιους
βασικούς λόγους που οδηγούν στην εσωτερίκευση των επιχειρηματικών
δυνατοτήτων και κάποιους άλλους που οδηγούν στην εξωτερίκευση.
22.
Τι είναι το Licensing; Σε ποια
κατηγορία (εσωτερίκευσης ή εξωτερίκευσης) υπάγεται το Licensing;
23.
Τι είναι το φασόν;
Σε ποια κατηγορία (εσωτερίκευσης ή εξωτερίκευσης) υπάγεται
το φασόν;
24. Τι
είναι η τεχνολογική στρατηγική συμμαχία
(Technological partnership alliance); Η συγκεκριμένη
συμμαχία είναι εσωτερίκευση ή εξωτερίκευση;
25. Τι
είναι η "εξαγορά επιχείρησης";
Η συγκεκριμένη εξαγορά είναι εσωτερίκευση ή εξωτερίκευση;
26. Η
διαδικασία των Πολυεθνικών Επιχειρήσεων ακολουθεί τη διάρθρωση της ελληνικής
βιομηχανίας; Σε ποιους βιομηχανικούς κλάδους βλέπουμε να συγκεντρώνονται οι
ΠΕ στη δεκαετία του 60 και σε ποιους στην τελευταία δεκαετία;
27.
Διατυπώνεται η άποψη ότι η
φιλελευθεροποίηση των παγκοσμίων οικονομικών συναλλαγών συμβάλλει στην
ανάπτυξη του Διεθνούς εμπορίου και των άμεσων επενδύσεων. Από την άλλη
πλευρά παρατηρείται στα πλαίσια της ΕΕ μαι σημαντική αναδιάρθρωση των
παραγωγικών δραστηριοτήτων των ΠΕ, η οποία μεταξύ άλλων αντανακλάται και στο
κλείσιμο θυγατρικών μονάδων σε επί μέρους τόπους εγκατάστασης. Θεωρείτε ότι
το φαινόμενο αυτό έρχεται σε αντίθεση με την παραπάνω άποψη; Αναπτύξτε τα
επιχειρήματά σας.
28. Σε
ποιο βαθμό και για ποια χρονική περίοδο μπορεί η θεωρία του "Κύκλου Ζωής του
Προϊόντος του R.Vernon να
ερμηνεύσει ικανοποιητικά την πορεία των Αμερικάνικων Πολυεθνικών Εταιρειών;
29. Τμήμα
της Αμερικάνικης Κοινής Γνώμης αντιμετωπίζει με καχυποψία τις επενδύσεις των
Αμερικάνικων Πολυεθνικών Εταιρειών στο εξωτερικό. Εξηγήστε τους λόγους.
30. Ποιες μορφές συνεργασίας
επιλέγουν οι Σύγχρονες Πολυεθνικές Εταιρείες;
31.
Στις δεκαετίες του 1970 και του 1980 ποια
ήταν τα κύρια χαρακτηριστικά και οι στόχοι των Ιαπωνικών πολυεθνικών
Εταιρειών. |
|
Γ. Μάιος 2005 |
|
Ι.
ΔΙΕΘΝΕΣ
ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟ
ΣΥΣΤΗΜΑ -
ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟΙ
ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ |
1. Ποια είναι τα κύρια
χαρακτηριστικά και τα κριτήρια με τα οποία διακρίνονται οι διάφοροι τύποι
Διεθνών Νομισματικών Συστημάτων; Περιγράψτε αναλυτικά, αναφέροντας
παραδείγματα συγκεκριμένων Νομισματικών Συστημάτων.
2. Ποια είναι τα συστήματα
συναλλαγματικών ισοτιμιών που καθόριζαν το Διεθνές Νομισματικό Σύστημα από
το 1945 έως τα τέλη της δεκαετίας του 1970; Αναπτύξτε.
3. Ποια είναι τα κύρια
χαρακτηριστικά ενός ΔΝΣ; Αναπτύξτε επειχειρηματολογώντας με παραδείγματα τα
οποία να αναφέρονται στου Χρυσού Κανόνα και στο μεταπολεμικό Σύστημα του
Bretton Woods.
4.
Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του Νομισματικού Συστήματος του Χρυσού
Κανόνα (1870-1924) και ποιες οι βασικές δυσκολίες του.
5. Ποιοι οι σημαντικότεροι
στόχοι του Bretton Woods (1944-1971) και ποια
τα κύρια χαρακτηριστικά του;
6. Πότε δημιουργήθηκε
το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και ποιοι οι αρχικοί στόχοι του; Πως
διαμορφώνονται οι στόχοι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου από τη δεκαετία
του 1970 και μετά;
7. Εξηγήστε τους λόγους
εξασθένισης και την πορεία "κατάρρευσης" του Νομισματικού Συστήματος του
Bretton Woods.
8. Πως αντιμετώπισαν οι
Ευρωπαϊκές χώρες την εξασθένιση του του Διεθνούς Νομισματικού Συστήματος του
Bretton Woods;
9. Αντιπαραβάλλετε τις
έννοιες "έλλειψη δολλαρίων" και "περίσσεια δολλαρίων".
10.
Ποια η λειτουργία των
Ειδικών Τραβηκτικών Δικαιωμάτων (SDR); Πότε και γιατί
καθιερώθηκαν;
11. Πως
εντάσσονται οι νέοι θεσμοί που δημιούργησε το Νομισματικό Σύστημα του
Bretton Woods στους αρχικούς του στόχους; |
|
ΙΙ.
Η
ΕΥΠΑΘΕΙΑ
ΤΟΥ
ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ
ΧΡΗΜΑΤΟ-
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ |
1. Τι γνωρίζετε για τη
θεωρία της χρηματοοικονομικής αστάθειας του Minsky;
2.
Να καταγράψετε την οικονομική δυναμική των "ασιατικών τίγρεων" κατά τη
διάρκεια του 1980 και του 1990.
3. Σε ποιους παράγοντες
αποδίδεται η χρηματοπιστωτική κρίση των χωρών της Ν. Ασίας το 1997-1998 και
ποια μέτρα θα πρέπει να ληφθούν, κατά την άποψη ορισμένων οικονομολόγων
(όπως ο Ch. Kindleberg και o J. Tobin),
για την αποφυγή στο μέλλον παρόμοιων καταστάσεων; |
|
ΙIΙ.
ΔΑΣΜΟΙ
ΚΑΙ
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ |
1. Ποια
νομίζετε είναι τα ισχυρότερα επιχειρήματα υπέρ των δασμών;
2.
Σχολιάστε κριτικά τα επιχειρήματα υπέρ των νηπιακών βιομηχανιών ή νεαρών
οικονομιών. Ποια είναι η σχέση τους με το συγκριτικό πλεονέκτημα;
3. Περιγράψτε τον τρόπο
λειτουργίας, την επίδρασή τους στις τιμές των προϊόντων των ακόλουθων μέτρων
μη δασμολογικής προστασίας, καθώς και τη στάση της
GATT και του ΠΟΕ σε αυτά τα μέτρα.
Πριμοδοτήσεις - Επιδοτήσεις - Dumping - Τεχνικοί και
Υγειονομικοί Κανονισμοί - Κρατικές Προμήθειες. |
|
ΙV.
ΔΙΕΘΝΗΣ
ΕΜΠΟΡΙΚΗ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ |
1. Τι ήταν και τι όριζε
η Γενική Συμφωνία Δασμών και Εμπορίου (GATT);
Ποιες ήταν οι κύριες αρχές της;
2.
Πότε έγινε ο Γύρος του Κέννεντυ;
(α) Ποιοι ήταν οι κύριοι στόχοι του;
(β) Ποια ήταν τα νέα θέματα που έθεσε;
(γ) Ποια ήταν τα κύρια αποτελέσματά του;
3. Πότε ξεκίνησε ο Γύρος της
Ουρουγουάης και πότε ολοκληρώθηκε;
(α) Ποιοι ήταν οι κύριοι στόχοι του;
(β) Ποια ήταν τα νέα θέματα που έθεσε;
4.Τι προέβλεπε η GATT
και τι ο ΠΟΕ (Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου) για τις υπανάπτυκτες χώρες και
ποια είναι τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι χώρες αυτές;
5.
Πως εξελίσσονται οι όροι εμπορίου μετά το β' παγκόσμιο
πόλεμο;
6. Πώς εμφανίζεται το πρόβλημα
του εξωτερικού χρέους των αναπτυσσόμενων χώρων;
7. Σε σχέση με τις
αναπτυσσόμενες χώρες ποια είναι τα επιχειρήματα του Raoul
Prebish εναντίον της τωρινής μορφής του εξωτερικού
εμπορίου;
8.
Οι υπανάπτυκτες χώρες ποια αιτήματα επιχειρούν να προωθήσουν μέσω της
Unctad;
9.
Τι οδήγησε στο νέο προστατευτισμό της δεκαετίας του 1970;
10. Ποιες είναι οι επιπτώσεις
του Νέου Προστατευτισμού:
(α) στη δομή του διεθνούς εμπορίου
(β) στη γεωγραφική κατανομή της παγκόσμιας οικονομίας;
11. Τι είναι η
NAFTA (Βορειοαμερικανική
Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου);
α) Ποιες είναι οι σπουδαιότερες προβλέψεις της ως προς τους διαφόρους τομείς
δραστηριοτήτων περιοχής;
β) κατά τη γνώμη σας ποιες προβλέψεις αναστάτωσαν τους μεξικάνους
καλλιεργητές;
γ) ποιες προβλέψεις της NAFTA θεωρείτε ότι
συγγενεύουν με εκείνες του Γύρου της Ουρουγουάης του GATT;
12. Πότε
δημιουργήθηκε ο ΠΟΕ, ποιο το περιεχόμενό του, το θεσμικό του καθεστώς και ο
τρόπος λήψης των αποφάσεων;
13. Ποιο το
περιεχόμενο του ΠΟΕ σχετικά:
(α) Με την πνευματική ιδιοκτησία
(β) Το εμπόριο των υπηρεσιών
14. Τι συνέβη
στο Σηάτλ το Νοέμβριο του 1999 υπό την προεδρία του Μπιλ Κλίντον;
(α) Ποιες χώρες συμμετείχαν στη συνάντηση;
(β) Ποιοι οι οικονομικοί στόχοι της συνάντησης;
15. Ποια αντεπιχειρήματα
εκφράζονται σχετικά με τον ΠΟΕ;
16. Ποια είναι
τα βασικά θέματα της ημερήσιας διάταξης του Γύρου Ντόχα; |
|
SOS |
 |
Όλες οι φροντιστηριακές ερωτήσεις |
|
Έχετε θέματα; Στείλτε τα μας
στο e-mail
topatzis@mycosmos.gr |
