De viervoeter sprak met Jacky Deblaere

Naar de eerste schooldag van het nieuwe millennium werd in Het Trappenhuis extra uitgekeken. Nadat het interim-directieduo Ingrid/Roland gedurende een vol trimester een frisse wind door de school had laten waaien, kreeg de school eindelijk haar nieuwe directie. Waarom was zo'n lange zoektocht nodig geweest? Wie was de vermetele die het aangedurfd had in onze arena te treden? Zij die gedacht hadden dat de S van Superman zijn borst zou sieren, waren eraan voor hun nieuwsgierigheid. De speld die men in de symbolische hooiberg gevonden had droeg namelijk een onopvallend T-shirt als u en ik. Zijn naam bleek Jacky Deblaere. Wij besloten hem enkele maanden de kans te geven zich aan zijn nieuwe vivarium aan te passen, alvorens hem te strikken voor dit interview.

Jacky DeblaereHoe kwam je ertoe te solliciteren voor een directiefunctie in het freinetonderwijs?
- Jacky Deblaere - Al op de normaalschool had ik belangstelling voor Freinet, en ik koos zijn Invarianten als thema voor mijn eindejaarswerk. Na een jaar traditioneel onderwijs, vervolgens een jaar vrijwilligerswerk in Honduras en twee jaar in het Bijzonder Onderwijs, was ik vanaf de eerste schooldag van de Brugse freinetschool Klimop een enthousiast medewerker. Deze school is een onafhankelijk initiatief en behoort tot het niet-confessionele vrije net. Ik zou daar zes jaar als onderwijzer blijven, tot ik mij liet detacheren naar de Jongerenwerking van Oxfam Wereldwinkels. Eerlijke bananen en de World Shake fruitmix waren er twee jaar lang niet onbelangrijke onderdelen van mijn werkterrein.
Na deze tijdelijke job stond ik vorig jaar september weer voor de klas in het freinetonderwijs, nu in de nieuwe Brugse freinetschool De Boomhut; van het Gemeenschapsonderwijs. Tot ik de vacature zag voor deze directiefunctie op Het Trappenhuis.

Is dit voor jou geen erg tamme job na je antecedenten bij Oxfam? Geen raids meer op hoofdzetels van oliemultinationals, geen acties meer voor een rechtvaardiger economie ten opzichte van de derde wereld. De voormalige bananenactivist is nu een radertje geworden in de administratieve papiermolen van het stedelijk onderwijs?
- Jacky Deblaere - Je mag die acties met de Jongerenwerking van Oxfam niet overschatten. Het grootste gedeelte van de tijd was ik bezig met vrij saai bureauwerk en met de ontwikkeling van educatief materiaal. Daarmee vergeleken is mijn huidige job veel geanimeerder. Ik ben terechtgekomen in een gemeenschap waarin wordt gewerkt en geleefd, niet op een eiland. Mijn job verschilt niet zoveel van die van een klassenleerkracht, zeker in die zin dat ik ook niet weet aan wat eerst te beginnen. Er is zo veel boeiends dat op je afkomt. Als klassenleerkracht moet je wel wat vaker brandjes blussen.

Eindelijk geparkeerd in een vaste job voor de volgende 25 jaar; tot grote vreugde en gemoedsrust van vader en moeder?
- Jacky Deblaere - Geparkeerd, ja. Maar voor hoelang, daar durf ik geen termijn op kleven. Ondanks de eerste zware maanden die ik hier achter de rug heb ben ik nog steeds erg tevreden. Het enige dat ik mis is zelf werken met kinderen.

Zie je jezelf nog terugkeren naar de klas? Dit is niet ondenkbaar, nu men er luidop over spreekt om directiefuncties niet meer met benoemingen in te vullen, maar met hernieuwbare mandaten voor beperkte duur.
Nogmaals Jacky Deblaere- Jacky Deblaere - Ik ben geen directeur geworden omdat ik zou uitgeblust zijn als onderwijzer, integendeel.  Ik amuseerde me nog steeds te pletter in de klas en kan terugblikken op een toffe periode. Dat van die mandaten geeft mij wel een wat raar gevoel; een dergelijk principe zou dan eigenlijk evenzeer voor alle onderwijzend personeel moeten gelden. Een terugkeer naar de klas wil ik niet uitsluiten; de dag dat deze job me geen ruime voldoening meer zou geven, ben ik weg.

Waarom bleek deze job zo moeilijk in te vullen? Het is uniek in de geschiedenis van ons stedelijk onderwijs dat een directiefunctie opengesteld werd voor mensen van buiten het net!
- Jacky Deblaere - Ik geloof dat het alles te maken heeft met de moeilijke versmelting van de twee scholen tot Het Trappenhuis. Twee scholen, De Blokkendoos en De Kleine Harp, elk met elk hun eigen schoolbevolking en elk met hun eigen geplogenheden. Slechts een buitenstaander kan hier objectief naar kijken en als niet betrokken partij de conflicten uit het verleden opzij schuiven, zonder ze evenwel te negeren. Ik heb de heterogeniteit van deze school van bij de aanvang steeds als een positief element en als een belangrijk potentieel ervaren. We hebben hier een kleine, goed hanteerbare school, waarin op teamgebied de zaken duidelijk in beweging zijn.

Wat is je enerzijds meest tegengevallen, en wat is je anderzijds onverwacht meegevallen sinds je aankomst op de school?
- Jacky Deblaere - Uiterlijke dingen als de slordige ingang en de rommelige, onverzorgde speelplaats vielen me het eerst op. Maar duidelijk positief vond ik dat een zekere rust en een grote bedrijvigheid hier hand in hand blijken te gaan. Mijn keuze voor deze school was heel bewust; ik kende ze al sinds jaren van buitenaf. Ook kende ik in Gent De Harp van vroeger als correspondentieklas. Voor mezelf had ik reeds uitgemaakt dat de ideale freinetschool een openbare school moest zijn, opdat er zo weinig mogelijk drempels zouden zijn ingebouwd, zodat ze de maatschappij zo goed mogelijk kan weerspiegelen.

Welke stempel wens je te drukken op je beleid voor Het Trappenhuis?
- Jacky Deblaere - Vooreerst vind ik teamwerk zeer belangrijk. Een goed functionerend schoolteam moet de drijvende kracht vormen voor deze school. Het administratieve werk dat achter de schermen gebeurt, is natuurlijk ook niet te onderschatten, want het heeft belangrijke consequenties voor deze school. Ik was dan ook gelukkig hier een goed werkend secretariaat aan te treffen.
De tweede stempel is de uitbouw van een schoolwerkplan in al zijn facetten, met alles erop en eraan. De doorlichting van deze week bewijst dat we in de goede richting gaan. Wij werden geprezen als een voorbeeld, als een 'gerenommeerde school', die sterk scoort in de totale ontwikkeling van het kind.
Derde punt waar ik werk wil van maken is de betrokkenheid van de ouders en de info naar de ouders.
Vierde punt, op lange termijn, is onze betrokkenheid met de maatschappij; onze kritische houding tegenover de samenleving. Ik wil de opstelling van de school als eiland tegengaan.

Als ouder stel ik een groeiende desinteresse vast bij de nieuwe ouders voor het freinetluik van het pedagogisch concept van deze school, een fenomeen bij de Gentse freinetscholen in het algemeen. Ouders opteren voor een bepaalde freinetschool omdat ze een goede reputatie heeft, en niet langer omdat ze Freinet hanteert als pedagogische methode.
- Jacky Deblaere - Het zou er kunnen op wijzen dat na 15 jaar de freinetmethode in Gent aanvaard is en geïntegreerd in het onderwijslandschap. Dat ze niet langer als een buitenbeentje wordt ervaren. We denken dat deze scholen meer en meer vergleden naar het hanteren van freinettechnieken en minder oog hebben voor de maatschappelijke visie van Freinet of de subversieve aspecten ervan.

IntegratieluikIk hoor je niet spreken over het integratieluik in het pedagogisch concept van deze school?
- Jacky Deblaere - Je hebt er me al evenmin tot nu toe iets over gevraagd! Toen ik voor deze school solliciteerde, heb ik het profiel van de schoolpopulatie opgevraagd. Dit profiel met 30 tot 40% migranten schrok me niet af; ik zie het integendeel als een uitdaging. Ik heb tot nu toe weinig rechtstreekse contacten met de ouders van de migrantenkinderen; ik wil hen eerst trachten te begrijpen. In Honduras heb ik het vreemdeling zijn zelf aan den lijve ondervonden en op een interculturele cursus heb ik geleerd vooral veel geduld op te brengen. Integratie is een proces van heel lange duur, waar men in Nederland al veel verder mee staat. Maar ik heb de volledige puzzel van deze school nog niet gemaakt.

De ultieme vraag: indien u als directeur van deze school een wens zou mogen doen, welke zou die dan zijn?
- Jacky Deblaere - Ik meen dat sommige van onze klassen materieel wel wat beter verdienen, zoals mooi ogend meubilair en wat schilderwerk, in plaats van afgedankt materiaal dat eerder aan scoutslokalen doet denken. De uitbouw van een goed uitgerust documentatiecentrum staat ook wel op mijn verlanglijstje.
Al van voor mijn aantreden hoorde ik gezeur over   " 't stad"   en de jarenlange lijdensweg van bestelbons en werkopdrachten. Maar in de praktijk zie ik vooral een reeks voordelen en verwonder ik me bijna dagelijks over een aantal faciliteiten die het stedelijk onderwijs biedt, waar wij als onderwijzers in het vrije net en in zelfs in het Gemeenschapsonderwijs niet durfden van te dromen.
Maar mijn belangrijkste wens hier is alles verder aan deze school in een positieve sfeer te laten verlopen. Mijn stap naar deze school toe was tot op zekere hoogte een stap in het duister en die is tot nu toe wel behoorlijk meegevallen.

Jan Boddaert
Overzicht Artikels
Copyright © De Viervoeter                     juni 2000.