![]() ![]() |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
Kakanakan:
bapukung & mangindung anak
Perkahwinan
http://www.fortunecity.com/boozers/upsidedown/445/kahwin.html
Alat muzik
1. Agong
2. Panting
Pakaian urang bahari
Batik Sasirangan
Tapih Samarinda
Baju laung
Orang
Bandang:
(Sumbangan
dari ALLAN)
Bahari urang babandang, bila padi (banih ujar urang alai) masak, padi diambil kada pakai karat atawa mesin kaya wayah ini, tapi di katam pakai "ranggaman' sebalah tangan mengatam sebalah tangan lagi "menjangkum" padi, padi nang dijangkum tadi disambat urang "gamai". Gamai dibawa bulik dikumpulakan di "berumahan". bila malam limbah isyak hanyar gamai ni diirek "bedarau". Masa mairek padi urang berami-ramian menyanyi, ngaran lagunya "maahoi".
Limbah
diirek hanyar padi di"uroi" maasingkan padi wan hampa. Padi yang sudah
diuroi disukat pakai gantang, zakatnya dikaluarkan ka asnaf yang lapan.
Urang babandang datang ka wayah ini kada kalupanan bazakat, tu sababnya
rajaki barkat. Esoknya di "hilai" jamur dua tiga hari sampai karing. Bila
karing "sepalih" ditaruhi dalam gudang sepalih di "kisak"/tumbuk dijadikan
baras. Adat urang bahari baras hanyar ini dibagi ("mambarakat") surang
saikit ka kulaan seberataan marasani baras hanyar. Hampa barat ditaruhi
jua "malaran" ujar urang kasan maringkani hayam atawa itik.
Ma amping
(ALLAN^)
Bahari urang babandang ni kada am makmur kaya demini, amun limbah mananam
tu
singkip babanar, bilangnya ties pang, bapulir kada baduit lagi.Taga barkat
urang
babandang, baras kada manukar, iwak kawa bacari malunta atawa mangagau.
Pahadangan mahadangi padi masak handak maulah wadai gen kada kawa, napa
kada
beduit pang handak manukar tapung. Jadi amun anak handak wadai tarpaksalah
maulah amping.
Padi pulut (lakatan) limbah maurai, taga isinya sudah kancang, dikatam
lalu diirik.
Imbah itu disanga sampai bia-bia handak malatup.
Tuntung manyanga ditumbuk dalam lasung wan halu, pulut (lakatan) sanga
ini bila
ditumbuk inya kada hancur taga jadi liper kaya daun duit-duit. Talah manumbuk
ditampi pang, maasingakan awan kulit padi. Limbah itu dicapuri saiikit
nyiur baparut,
gula wan garam. Bah nyaman babanar....taga ulun gen lawas sudah kada maulah
amping.
ISTILAH
BERTANAM PADI
(Angah
da`Sugih)
MARANDAM-Banih yang handak diulah Paribanih disalamkan 2,3
malam hagan malakaskan ianya malatik.
MAMADAT -Banih yang dirandam tu diangkit,ditiiskan 1,2 hari
sampai ia malatik kaluar mata putih sikit.
MANAMPAK-Paribanih yang malatik tadi dihambur/tabur di atas
bulanak yang diratakan kaya tilam(1,1.5 inci luku).
MARACUN -Ni,handak maracun hagan matiey tikus ka hagan matie
rumput tagah tampat handak malabuh tampakan tu?
MANAJAK -Ni kaya urang main golf tu la,cuma tajak tu kaya ai
parang no.7.Mambuang tagah/rumput pakai tajak tu la
MALABUH -Tampakan yang dah tumbuh sakilan , dipacahkan labih
kurang sakaki parsagi,diandak ditampat radihan.
MARADIH -Labuhan tadi dipacahkan kaya ibutangan ditanam asal
taandak atas tanah yang babanyu 4,6 buting sabaris.
MAMUNTAL-Rumput dibandang yang ditajak/ditrektar dipilihi
dikumpulkan bapulau2(BATABOL) Kakaya kalapa sawit.
MANARIK -Puntalan tu ditarik ka panggir atawa kaparanggan.
Mun ditiring kaya urang malihat konsert....
MAANGKIT-Puntalan yang ditarik tu diangkat/disusun di atas
batas atawa paranggan indadagin diulah busut.
MARAMU -Rumput/Ratik yang tatinggal/takipai ditangah Bandang dipilihi pulang
sampai bandang tu Mining.
NGURIK SAMAI-Radihan baumur 20-25 hari,sadangnyaai dicabut.
Pisau mancabut samai mangurik kaliling samai.
Amun kada patuh , mau sakit pinggang 3 hari.
MAIKAT SAMAI-Samai yang dicabut diikat 40,50 katul hagan di
susun dikawasan bandang yang handak ditanami.
MANGUYAK SAMAI-Samai ni amun talampau ganal kada hingkat man
cakak awan kukku kambing.Kuyakla halui2..
MANANAM -Samai yang dikuyak,ditajak/ditanam katanah baatur,
(barisan).Guna tangan bulih,Kukku kambing gin bulih
MANYULAM-Mana2 Samai(Padi) yang ditanam tu matian,ianya akan
diganti awan padi samaian yang lain hagan manuhi.
MARUMPUT-Mahadangi padi tu ganal sampai maurai,rumput dihiga padi
dipilihi/dibuang maelak ianya makan baja padi.
MAHAMBUR BAJA-Amun bandang lingai awan rumput baja di hambur
rata saluruh bandang yang bapadi(Bat saurang).
MANGARAT -Amun padi maurai tu masak,ianya gin dikarat awan
pisau pangarat(Sabit).Disusun babaris 2,3 cakak.
MAAMBIL GADAP-Karatan tadi diambil 2,3 tabol awan tali pukul
an diulah dari karung baja / kalaras pisang.
MAMUKUL -Gadap yang diambil tadi dibawa ka tong,dipukul kuat
atas tangga dalam tong.Ada yang nyambat pupoh padi.
MANYAHAN-Padi yang dipukul dalam tong tu dibuat dalam guni,
bajangkum atawa bajahit.Diangkat ka balakang urang
yang taguh,bawa ka jalan atawa ka rumah.(50-90KG).
MAHILAI PADI-Padi yang disahan tadi kada pati karing.Hagan
manjual,manyimpani atawa maulah paribanih ianya
kana dibarsihi lapas tu biarkan karing saikit.
MANGARUNG -Padi yang sudah dihilai,dibuat dalam guni katat2
(Aci rujak)lapas tu dijahit pisit2,samada handak dijual,maulah jakat,maulah
paribanih,nyimpani.
MANYALUKUT LUNGGUKAN-Batang padi(KADAPAN) yang dah dipukul
dibiarkan 2,3 hari sampai karing.Lapas
dihambur labihkurang,dicucuh awan api.
Mangalugur pang nyaraknya.
Tambahan:
MAMBALANJAKAN DUIT-Bulihi duit tu,bawa-bawa la mbelanja iey
kakawanan.Order,"Mamak!Ruti canai tatak-
tatak,buati kuah limut-limut ya!!..."
Suku-sakat Ikan Haruan
Cubaam kita seberataan manggambarkan kaya apa rupanya
yang dingaranni:
Anakan
Kalacingan
Lusukan
Haruan
Bujuk
Toman
Ampar-ampar pisang: (sumbangan TUHALUS)
Unggal-ungal apung
(sumbangan Lela)
cuk cuk bimbik (sumbangan lela)
4/5 urang kakanak. sorang mesti `jadi' membongkok (macam sujud). yg lain-lain letak tangan telentang atas belakang dia. pastu sorang nyanyi lagu ni sambil letakkan `barang kecil' dlm tangan salah sorang yg lain. gini lagunya....
( org yg `kena' tadi mesti teka `barang' tu kat tangan siapa, kalau betul... orang tu pulak `jadi'... kalau tak betul... dia akan `jadi' lagi... gitulah seterusnya.... )
DAM BIGI ASAM (tuhalus)
|
![]() ![]() |
1. Madihin
2. Hadrah
3. Mambaca Manaqib
Koleksi resipi banjar
http://www.fortunecity.com/boozers/upsidedown/445/resepi.html
WADAI
balungan hayam
sasunduk lawang
pupudak
cangkarok
gagatas
kuser
lalapan/ulam
(sumbangan Allan)
Koleksi petua banjar
http://members.tripod.com/~serambi_banjar/lungsur.html
Ubat
Herba
(Sumbangan:
Ina K Kurau + KanCur JeRaNgaU)
Kasai
Sakit Parut
(tabib KanCur JeRaNgaU)
Ambil 3 , 5 atau
7 pucuk rumput Untalan Sawa.
Ambil saculit kapur
lalu dipangsar di tapak tangan.
Imbah tu, sapukan
ke parut yang sakit dari atas ke bawah.
InsyaALLAH , kada
lawas imbah tu, mauai bakantut.
Sakit
Gulu
@ salahoo.
(LUNCUP)
i. ambil bantal kakabu, jamur ka hangat lapas tu rabahi pang.
ii. ambil parang, belakangnya tabangkan ka
tihang, lapas tu
baincaan gantalkan ka gulu.
awas!!! pepadahan ke dua jangan sawat ditireng
oleh kakaanakan, takutan kaina
digayatnya bujur gulu.
Curik
(uthams)
ketuhukan mandi menyalam dalam sungai,
ada kalanya banyu masuk ka dalam talinga,
amun sawat bacurix, ambil buah pinang masak
parah banyu dr kulitnya, lilihi ka dalam
talinga yang bacurix....insyaallah ampih.