PHYSICS

 
 
 
 
 

Home My Greek page Physics links page Science Science Fiction

Σεισμός στην Αθήνα   17/9/99 Ο πρόσφατος σεισμός που έγινε στην Αθήνα στις 7 Σεπτεμβρίου και είχε μέγεθος 5.9R προκάλεσε πολλά προβλήματα και σημαντικές καταστροφές και είχε σαν αποτέλεσμα την απώλεια ανθρώπινων ζωών. Μετά από την όλη αυτή ταλαιπωρία είναι λογικό ο κόσμος, και ιδιαίτερα οι κάτοικοι των περιοχών που έγιναν οι μεγαλύτερες καταστροφές, να φοβάται την πιθανή καταστροφή που θα μπορούσε να προκαλέσει ένας επερχόμενος σεισμός. Είναι σημαντικό σε αυτή τη φάση να δούμε κάποια στοιχεία. Πρώτον πριν αρχίσουμε να πανικοβαλλόμαστε θα πρέπει να αξιολογήσουμε τις συνθήκες του σεισμού. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι ο πρόσφατος σεισμός είχε ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που τον έκαναν τόσο καταστροφικό. Το σημαντικότερο είναι το μικρό βάθος του επίκεντρου καθώς και η μικρή απόσταση από την Αθήνα. Έχει ακουστεί κατά κόρον από τα μέσα μαζικού πανικού και παραπληροφόρησης ότι αν με τον 5.9 έγιναν τέτοιες ζημιές, ένας σεισμός μεγαλύτερου μεγέθους θα ισοπέδωνε ολόκληρη την Αθήνα. Τα πράγματα δεν είναι όμως τόσο απλά. Η κλίμακα Ρίχτερ απεικονίζει την ενέργεια που εκλύεται από ένα σεισμό και όχι την καταστροφικότητά του. Μέτρο της καταστροφικότητας ενός σεισμού είναι οι επιταχύνσεις που προκαλούνται στο έδαφος από την διάδοση των κυμάτων. Αυτές οι επιταχύνσεις μεταφέρονται στις κατασκευές και επειδή η επιτάχυνση ισοδυναμεί με δύναμη έχουμε την επίδραση δυνάμεων στα κτήρια. Ο σεισμός που προκάλεσε όλες αυτές τις καταστροφές τις προκάλεσε ακριβώς επειδή δημιούργησε μεγάλες επιταχύνσεις, δηλαδή δυνάμεις, στις κατασκευές. Δεύτερον είδα τις τελευταίες μέρες να καλούν στα δελτία ειδήσεων τον ένα σεισμολόγο μετά τον άλλο και να απαιτούν να τους προβλέψει τον επόμενο σεισμό. Λυπήθηκα αφάνταστα αυτούς τους ανθρώπους που βρέθηκαν στην τραγική αυτή θέση. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι ο επιστήμονας δεν είναι Θεός. Οι επιστήμονες δουλεύουν με θεωρίες και δεδομένα που συλλέγουν. Βάζουν τα δεδομένα μέσα στη θεωρία και από εκεί παίρνουν αποτελέσματα και βγάζουν συμπεράσματα. Οι σεισμοί είναι από τα πολυπλοκότερα φαινόμενα στη φύση. Καταλαβαίνω την αγωνία των πληγέντων αλλά δεν μπορείς να ζητάς από τον άλλον να το παίξει Πιτ Παπαδακος και να σου πει που, πότε και πόσο μεγάλος θα είναι ο επόμενος σεισμός. Είναι τραγικός ο τρόπος με τον οποίο έγινε εκμετάλλευση του όλου θέματος της πρόγνωσης των σεισμών από τα κανάλια. Και ακόμα πιο τραγικοί είναι αυτοί οι άνθρωποι, που θέλουν να λέγονται δημοσιογράφοι, που χωρίς καμία γνώση πάνω στο θέμα βγάζανε συμπεράσματα για το πιο ρήγμα ενεργοποιήθηκε και αν θα έχουμε σεισμό μέσα ή έξω από την Αθήνα. Είδα με έκπληξη την ρεπόρτερ του ANT1 να λεει ότι η ομάδα ΒΑΝ έκανε ανακοίνωση ότι θα γίνει σεισμός στη Λαμία ενώ αυτό που είχε ακούσει ήταν ότι το ΒΑΝ που είναι στημένο στη Λαμία μέτρησε κάποιο σήμα. Και μετά φυσικά υπήρχε και το ανάλογο ρεπορτάζ με τους Λαμιώτες να έχουν βγει στους δρόμους με τα σώβρακα. Το ΒΑΝ είναι μια θεωρητική μέθοδος πρόγνωσης σεισμών που ακόμα αναπτύσσεται. Η ανακοίνωση που έστειλε η ομάδα ΒΑΝ στον υπουργό κ. Λαλιώτη απλώς εξέφραζε την ανησυχία της για ενδεχόμενο σεισμό. Η ανησυχία αυτή οφειλόταν σε κάποιο σήμα που είχε ανιχνεύσει ο σταθμός της Λαμίας και η επεξεργασία του οποίου είχε δώσει κάποια στοιχεία. Κανένας δεν ανέφερε ότι με βεβαιότητα θα γίνει σεισμός. Και ήταν μεγάλο λάθος του κ. Λαλιώτη που ανακοίνωσε την πρόβλεψη σεισμού. Πριν κάνει οποιαδήποτε κίνηση θα έπρεπε να ζητήσει να ενημερωθεί από ειδικούς για το νόημα και τη σημασία του εγγράφου που έλαβε. Το μόνο που κατάφερε ήταν να προκαλέσει πανικό. Ακόμα θα πρέπει να σταματήσει αυτή η διαμάχη ανάμεσα στους σεισμολόγους για την μέθοδο ΒΑΝ . Εφόσον τα μηχανήματα μετράνε κάποιο σήμα πρέπει να διερευνηθεί η σχέση του με το φαινόμενο. Η ομάδα ΒΑΝ κάνει μια ερμηνεία, σε τελική ανάλυση όσοι διαφωνούν ο μόνος τρόπος είναι να αποδείξουν ότι δεν υπάρχει σχέση μέσα από την ίδια τη θεωρία. Και κάτι ακόμα, ο επιστήμονας έχει ευθύνη πρώτα απέναντι στην επιστήμη του και μετά απέναντι στους άλλους, με την έννοια ότι δεν μπορείς να ασκείς έλεγχο στον επιστήμονα για τον τρόπο με τον οποίο θα διεξάγει την ερευνά του και για τα συμπεράσματα που αυτός βγάζει από τα δεδομένα που έχει. Είναι κατακριτέος μόνο όταν προσπαθεί να μπει σε πεδία που δεν είναι ειδικός. Τέλος πρέπει όλοι να καταλάβουμε ότι η Ελλάδα είναι σεισμογενής περιοχή και πρέπει να συνηθίσουμε να ζούμε με τους σεισμούς. Η μοναδική προστασία είναι η σοβαρότητα με την οποία πρέπει να αντιμετωπίζουμε τις καταστάσεις. Άλλωστε μην ξεχνάμε ότι σε τελική ανάλυση εμείς χτίζουμε τα σπίτια στα οποία ζούμε.     Εδώ είναι η διεύθυνση για το site του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Αστεροσκοπείου Αθηνών http://www.gein.noa.gr/Greek/home-gr.html   Και κάτι για το ΒΑΝ http://www.agu.org/sci_soc/van2.html

Sign My GuestbookView My Guestbook         vagelford@oocities.com