หรือ วิหารพระศรีศากยมุนี พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหลานภาลัย โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเพื่อเป็นที่ประดิษฐานพระศรีศากยมุนี ตามพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก พระบรมชนก แต่มาแล้วเสร็จบริบูรณ์ในรัชกาลที่ ๓ ภายในมีจิตรกรรมฝาผนังฝีมือช่างในสมัยรัชกาลที่ ๓ เป็นภาพเล่าเรื่องไตรภูมิกถา และอดีตพระพุทธเจ้า บานหน้าต่างทั้งหมด เป็นไม้จำหลักลาย และเสริมปูนปั้นงดงามฝีมือช่างในรัชกาลที่ ๒ และที่ ๓ ส่วนบานประตูเป็นไม้ทั้งท่อนสลักลายอย่างงดงามวิจิตรเป็นชั้นซ้อนกันถึง ๕ ชั้น เฉพาะบานกลางเป็นฝีพระหัตถ์ของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิสหล้านภาลัย รัชกาลที่ ๒ ตลอดทั้งบาน ส่วนบานอื่นก็เป็นฝีมือช่างชั้นครู ที่อยู่ในความควบคุมของพระองค์เอง ทางด้านหลังองค์พระศรีศากยมุนี มีแผ่นไม้สลักภาพพุทธประวัติผนึกไว้ที่ฐานสันนิษฐานว่าเป็นฝีมือช่างสมัยรัชกาลที่ ๓ สลักเป็นสองตอน ตอนล่างเป็นภาพแสดงยมกปาฏิหาริย์ ส่วนตอนบนเป็นภาพโปรดพระพุทธมารดาบนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์

เป็นพระพุทธรูปหล่อขนาดใหญ่ปิดทอง มีพุทธลักษณะงดงามมาก ขนาดหน้าตักกว้าง ๓ วา ๔ นิ้ว สูง ๔ วา พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช โปรดให้อัญเชิญมาจากวัดพระมหาธาตุกลางเมืองเก่าสุโขทัย และโปรดให้ซ่อมองค์พระให้สมบูรณ์ เนื่องจากวัดในเมืองสุโขทัยถูกทิ้งให้ร้างขาดการบำรุงรักษา ปัจจุบันประดิษฐานอยู่ ณ พระวิหารหลวง วัดสุทัศนเทพวราราม

พระอุโบสถวัดสุทัศนเทพวรารามไม่มีพระระเบียงคดล้อมรอบ (ระเบียงคดล้อมรอบพระวิหารหลวง) ภายในพระอุโบสถประดิษฐานพระประธานองค์ใหญ่ ซึ่งหล่อขึ้นในสมัยรัชกาลที่ ๓ บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ คือ พระตรีโลกเชษฐ์ ด้านหน้ามีแท่นหินอ่อนเป็นที่ประดิษฐานพระอสีติมหาสาวก หรือพระสาวกของพระพุทธเจ้าองค์สำคัญ ๆ เป็นพระสาวกปูนปั้นระบายสีมาแต่เดิมที่สร้างขึ้นโดยพระราชประสงค์ของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ เนื่องจากแต่เดิมแท่นนี้สร้างขึ้นเพื่อประดิษฐานพระพุทธศาสดา พระพุทธรูปสมัยสุโขทัย ที่รัชกาลที่ ๔ โปรดให้อัญเชิญมาจากวัดประดู่ใน แต่ต่อมาโปรดให้อัญเชิญไปไว้ ณ วัดบวรนิเวศวิหาร ที่ฝาผนังโดยรอบพระอุโบสถ มีภาพจิตรกรรมโดยจิตรกรฝีมือเยี่ยมในสมัยรัชกาลที่ ๓ เป็นภาพชาดกส่วนผนังด้านทิศตะวันออกเป็นภาพป่าหิมพานต์

เป็นพระพุทธรูปหล่อขนาดหน้าตักกว้าง ๔ ศอก ๑ คืบ ๕ นิ้ว พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ โปรดให้หล่อขึ้นจากกลักฝิ่นที่ทรงประกาศให้เลิก และนำมาเผาให้หมดทั้งเมือง นับเป็นพระพุทธรูปอนุสรณ์ประวัติศาสตร์การเลิกฝิ่นในสมัยรัชกาลที่ ๓ พระพุทธเสฏฐมุนีประดิษฐานที่ศาลาการเปรียญในเขตสังฆาวาส

๕. พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล และพระสรีรังคาร

< ประวัติวัด     หน้าหลัก >