Önce Filistinliler.. Amerikanca'da "pain in the ass" diye bir tabir vardır. Türkçesi "karın ağrısı." Bu Filistinliler öyle bir şey mi? Son birkaç haftadır, yani İsrail'in operasyona başlamasından itibaren, bizim basında çıkan yazılara bakarsan, "pain in the ass"ın daniskası. Hani bir punduna getirebilseler ve asıl önemlisi azıcık cesaretleri olsa, "canlı bombalara karşı meşru müdafa yapan İsrail"e gönüllü asker yazdıracak kendileni abiler.

Filistinliler kim peki? Abilere göre bu adamlar acınası, ama pek de tekin olmayan, genelde terörist ve en azından fena halde huzursuz, hırçın, yaramaz tipler. Böyle "izlenim"lerin ötesinde cevaplar ise Internet'teki kaynaklarda mevcut.

Tarihlerini "Palestine Net"ten de, Rockfeller Vakfı destekli "Passia.org"dan da öğrenebilirsin. Mesela İsrail devletinin kurulmasından 72 yıl önce, Filistin'den Osmanlı'nın meclisine temsilciler gelmiş. Ama daha da gerilere gidecek olursan, yüzlerce yıl öncesine, buralarda iki dil de konuşuluyor, iki - hatta üç - dinde de ibadet ediliyormuş. Yani Filistinli de, Yahudi de eski evsahibi. Bundan da öncesi prehistoryanın alanına giriyor. Milattan önce 5 - 10 bin yılları arasında ilk yerleşik tarım toplulukları görülüyor. Tabariyya Gölü'nün güneyinde bulunan fosillerden de, bölgedeki insan yaşamının 600 bin yıl önceye gittiği anlaşılmış durumda.

İsrail'in tarihi açısından ise (tabii 1948'den başlayan değil, binlerce yıl geriye giden tarih), İsrail Dışişleri Bakanlığı'nın altında epeyce kaynak var. Milattan önce 17. yüzyıla kadar gidiyor.

İki topluma iki IndyMedia sitesi

Yakın geçmişe gelecek olursak, 19. yüzyıl sonlarından itibaren başlayan Yahudi kolonizasyon girişimleri giderek hızlanmış ve İngiltere ile ABD destekli bu girişimler sonucu, bugün İsrail'in sınırları içinde kalan bölgede yeniden bir Yahudi nüfusu oluşmuş. 1882 - 1903 arası ilk göç dalgasında, ağırlıklı olarak Doğu Avrupa ülkelerinden 25 bin göçmen bölgeye geliyor. 1914'e kadar 40 bin göçmen daha ekleniyor buna. 1919 - 23 arası 35 bin daha. Bu göç dalgalarının sonunda öyle bir fiili durum oluşuyor ki, Birleşmiş Milletler, İngiltere'nin çekilmesiyle birlikte, bölgeyi Arap ve Yahudi yönetimlerine ayıran kararı çıkarıyor.

Yüzlerce yıl evsiz kalmış olanların bu kez yüzlerce yıl önceki komşularını evsizleştirmesi de böyle başlıyor. Şiddetin şiddeti doğurması da. Bugün İsrail vatandaşı Yahudiler'in kat kat fazlasının dünyanın dört bir yanında başka ülkelerin vatandaşı olarak yaşaması gibi, bölgede yaşayan Filistinliler'in de yaklaşık iki katı dünyanın çeşitli yerlerine dağılmış durumda.

İsrail'le ilgili yüzlerce web kaynağına ulaşmak için portal olarak kullanılabilecek bir site var. Yahoo'vari tasarlanmış bu siteden, "Sanat ve Eğlence", "İş ve Ekonomi", "Eğitim", "Sağlık", "Haber ve Medya" gibi ana kategorilerden alt kategorilere inerek sitelere ulaşabilirsin.

Filistin'le ilgili kaynaklara yönelmek için de Palestine Net iyi bir başlangıç noktası olabilir. Ama asıl güncel haber ve enformasyon için başvurulabilecek kaynaklar..

Ne zamandır "Indy Media" ("Bağımsız Medya") diye bir oluşum var. Dünyanın dört bir yanından gönüllü gazetecilerin oluşturduğu ve sürekli beslediği bu online haber ağının İsrail - Filistin'de bir değil, iki ayağı bulunuyor: "IndyMedian İsrail" ve "IndyMedia Jerusalem." Birincisi Yahudiler'e yönelik, ikincisi ise Filistinliler'e. Birincinin Hibruca ve İngilizce sayfaları, ikincinin Arapça ve İngilizce sayfaları var. İkisi de sadece haber veriyor, "disinformation"la, manipülasyonla işleri yok.

"Palestine Chronicle", Filistinliler'in de Yahudiler'in de haber yaptığı, yorum yazdığı bir online yayın. Güncellemesi fena değil.

Sörf yaparken İsrail gazetelerini de araştırdım. "IsraelInsider" adlı bir online günlük gazete çıktı karşıma. Haber başlıklarında, seçiminde, İsrail'in devlet politikasını yansıttığı izlenimi veriyor. Bu arada anasayfada bir anket vardı: "İsrail sizce Yaser Arafat'la ne yapmalı?" diye soruyor. Çoğunluğun ne cevap verdiği konusunda kendimden emin, sonuçlara baktım ve nasıl çuvalladığımı gördüm. İşte cevaplar ve oranları:

- Görmezden gelmeli 2.5 %

- Onunla masaya oturmalı 73.9 %

- Sınır dışı etmeli 8 %

- Planlayarak öldürmeli 10.4 %

- Kazara öldürmeli 5.1 %

Bir başka online İsrail yayını olan "Forward", özellikle anasayfasındaki uzun link listesi nedeniyle ilgilenenlerin mutlaka göz atması gereken bir kaynak.

Filistin kaynakları arasında, "Electronic Intifada" ile "Alternative News" öne çıkıyor. Gerek habercilik, gerekse Web uygulamaları açısında son derece profesyonelce hazırlanmış bu kaynaklardan ilki, adından da anlaşılabileceği gibi, Filistin'in siyasi mücadelesinde aktif rol oynayanlarca hazırlanıyor. Yayını ise ABD merkezli. Bunlara bir de "Palestine Media Watch"ı eklemek gerek.