Milyonlarca öğrenci ve onların ailelerine verilen bu müjde mesajını bir Web sitesinden aldım. Ama ne yazık ki, ne mesaj Türkçe, ne de müjdeyi veren site bir Türk sitesi. Mesajı, ABD Eğitim Bakanlığı sitesinden aldım. Ne yazık ki, geçmişte ihracata ve yatırıma vergi indirimi sağlamış olan meclisimiz, eğitim görene böyle bir indirim sağlamış değil.

Geçen hafta, Yükseköğretim Kanunu'nda yapılması öngörülen bazı değişiklikler için hazırlanmış bir kanun tasarısından söz etmiştim. Halen mecliste, Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu ile Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşülmekte olan tasarı kanunlaşacak olursa, dar gelirli ailelerin çocuklarını üniversitede okutması daha da zorlaşacak. NTV'deki bir haberden YÖK Başkanı Kemal Gürüz'ün sözlerini de aktarmıştım. Ne demişti YÖK başkanı? "Tasarıyla, mevcut durumda ortalama 100 dolar düzeyinde olan harçlar, 400-450 dolara yükselecek.."

Yukarıdaki alıntıyı yaptım, çünkü üniversitelerin öyle ya da böyle, şu ya da bu düzeyde paralı olduğu ABD'de, bu durumu dengelemeye yönelik uygulamaların da mevcut olduğunu vurgulamak istedim. Devlet ve özel sektörden kaynaklanan burslar, vergi indirimleri, okulda çalışma olanaklarının yaygınlığı..

Bizdeki üniversite sistemini - işletmecilik açısından - ABD'deki sisteme benzetmeye hazırlandığı izlenimi veren Milli Eğitim Bakanlığı'nın (kanun tasarısı onlardan geliyor), vergi indirimi ve burs mevzuatlarına yönelik bir çalışması ise yok bildiğim kadarıyla.

Kanun tasarısının gerekçe bölümünde ne deniyordu? "Üniversitelerimizin, gerek eğitim - öğretim ve gerekse araştırma - geliştirme faaliyetleri bakımından çağın gerektirdiği evrensel kalite düzeyine ulaşabilmeleri ve bilimsel, teknolojik ve sosyoekonomik gelişmelere göre kendilerini sürekli olarak yenileyebilmeleri için, yükseköğretimde sağlıklı bir rekabet ortamının tesis edilmesinde yarar vardır.."

Kemal Gürüz çok daha açık söylüyor: "Üniversitelerde artık 700 dolara profesör çalıştırmak imkânsız.."

"Burs" aranıyor

1980'lerin başlarından beri, yani 20 yıldır, üniversitelerle ilgili düzenlemeler merkezi biçimde TBMM çatısı altında yapılıyor. Ya yasama olarak ya da yürütme olarak. Hocanın maaşı 700 dolarda kalmışsa, bu da eğitim hayatı açısından bir sorun yaratıyorsa, eğitim hayatı çok da önemli bir şey değil demektir. Yok eğitim hayatının ne kadar önemli olduğu şimdi farkedilmişse, o zaman geçmiş meclis faaliyetlerinin, o faaliyetleri yönlendiren partilerin ve politikacıların bir eleştirisi falan olmalı ortada. Ama yok. Sanki profesör maaşları "elde olmayan nedenler"le 700 dolar seviyesinde kalmış gibi bir hava hakim tasarıyla ilgili tüm konuşmalara.

Hadi vatandaş olarak bunu yedik ve şimdi önümüze bakmayı kabul ettik diyelim. En önemli sermayesi sayılabilecek hocalarını kaçırmamak için üniversiteler bir şey yapabilmeli. Peki. Bunun için üniversitelerin mali kaynaklarının artırılması zorunluluğuna da peki. Hatta, bu kaynakların, öğrenci harçlarının 4 - 4.5 kat artırılarak sağlanmasına, alternatifler üzerinde fazla kafa yormamaya da, buna bile peki. Ama bari o zaman, aileler açısından ağırlaşan mali şartları hafifletmek için bir şeyler yapılmaz mı? Geçen haftaki yazıda, Milli Eğitim Bakanlığı sitesinin anasayfasında bursla ilgili herhangi bir linke rastlamadığımı yazmıştım. Bu hafta yeni bir link girdi. Görünce heyecanlandım. "Burs Duyurusu" diye başlayan linke hemen tıkladım. Girdiğim sayfa şöyle başlıyordu: "Kültürel ilişkilerimiz çerçevesinde Yabancı Hükümetlerce 2002-2003 öğretim yılı için Hükümetimiz emrine verilen burslarla ilgili bilgiler aşağıda belirtilmiştir."

Meğer dört yıllık fakülte mezunları için verilen yurtdışı burslarıyla ilgiliymiş. Döndük gene başa. Bu kez, "Sıkça Sorulan Sorular" sayfasını deneyim dedim. Bu sayfada "TC Washington Büyük Elçiliği Eğitim Müşavirliği" linki bile var. "Özel öğrencilikle ilgili çeşitli sorulara cevaplar bulabilirsiniz" deniyor. Bu da var, ama bursla ilgili bir şey gene yok. Demek burs, "sıkça sorulan" bir şey değil.