๑.๑ เพื่อรักษาความปลอดภัยให้แก่อาคารสถานที่ บุคคล หรือทรัพย์สินของทางราชการ
๑.๒ เพื่อเป็นกำลังส่วนหนึ่งสำหรับเตรียมพร้อม
๑.๓ เพื่อรักษาความสงบเรียบร้อยภายในหน่วยทหาร
๑.๔ เพื่อให้มีหน้าที่เป็นเวรยาม มีความอดทน และสามารถใช้ปฏิภาณไหวพริบในการ
ปฏิบัติหน้าที่ด้วยตนเอง

๒.๑ การรักษาการณ์ด้วยทหารอากาศโยธิน
๒.๒ การรักษาการณ์ด้วยสารวัตรทหาร
๒.๓ การรักษาการณ์ด้วยหน่วยรักษาการณ์
๒.๔ การรักษาการณ์ด้วยเวรยามประจำส่วนราชการ

๓.๑ นายทหารเวรอำนวยการ
๓.๒ นายทหารเวร
๓.๓ ผู้ช่วยนายทหารเวร
๓.๔ เสมียนเวรหรือจ่าเวร
๓.๕ ผู้ช่วยเสมียนเวร หรือผู้ช่วยจ่าเวร
๓.๖ เวรยามอื่น ๆ

๔.๑ ผู้ที่ได้รับเงินเดือนอัตรา นาวาอากาศเอกพิเศาขึ้นไป
๔.๒ นายทหารที่มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้า ฯ แต่งตั้งเป็นราชองครักษ์เวร
๔.๓ รองหัวหน้าส่วนราชการ เสนาธิการ หรือหัวหน้าฝ่ายเสนาธิการของหน่วยที่ขึ้นตรง
ต่อผู้บัญชาการทหารอากาศ หรือส่วนราชการถัดลงไปอยู่ต่างถิ่น หรือสถานที่ทำงานแยกไปตั้งอยู่
ต่างหากจากส่วนราชการชั้นเหนือ
๔.๔ นายทหารสัญญาบัตรที่มีหน้าที่เก็บลูกกุญแจที่เก็บเงินของทางราชการ
๔.๕ ผู้มีราชการที่ได้รับอนุญาต ให้งดเว้นเป็นลายลักษณ์อักษรจากหัวหน้าหน่วย
ส่วนราชการที่ขึ้นตรงต่อผู้บัญชาการทหารอากาศ หรือส่วนราชการถัดลงไปที่อยู่ต่างท้องถิ่น
หรือสถานที่ทำงานแยกไปอยู่ต่างหากจากส่วนราชการชั้นเหนือ

๕.๑ ส่วนราชการที่ขึ้นตรงต่อผู้บัญชาการทหารอากาศ หรือส่วนราชการถัดลงไปที่อยู่
ต่างท้องถิ่น
๕.๒ ส่วนบัญชาการกองทัพอากาศ และกรมการเงินทหารอากาศ จัดรวมเป็นแห่งเดียวโดย
คำสั่งของผู้บัญชาการกองทัพอากาศและเจ้ากรมสารบรรณทหารอากาศ รับผิดชอบดำเนินการ

๖.๑ แต่งเครื่องแบบปกติเทาคอพับ แขนยาว หรือเครื่องแบบฝึก
๖.๒ มีเครื่องหมายแสดงตัว เป็น
๖.๒.๑ ปลอกแขนทำด้วยผ้าขาว กว้าง ๑๑.๕ เซนติเมตร กึ่งกลางปลอกแขน
มีข้อความ "นายทหารเวรอำนวยการ" "นายทหารเวร" "ผู้ช่วยนายทหารเวร" "เสมียนเวร"
"จ่าเวร" หรือเจ้าหน้าที่เวรอื่น ๆ แล้วแต้กรณี ปักด้วยด้ายหรือไหมสีน้ำเงินดำ ขนาด
ตัวอักษรสูง ๒ เซนติเมตร โดยมีอักษรย่อบอกชื่อส่วนราชการต่อท้าย
๖.๒.๒ สวมติดแขนเสื้อข้างขวากึ่งกลางระหว่างไหล่กับข้อศอก โดยให้ตัวอักษร
อยู่ทางด้านนอก มองเห็นได้ง่าย
๖.๒.๓ สำหรับข้าราชการกลาโหมพลเรือน หรือลูกจ้างประจำ ให้แต่งเครื่องแบบ
ชนิดที่มีลักษณะสอดคล้องกับเครื่องแบบที่กล่าวไว้ข้างต้น

๗.๑ นายทหารเวรอำนวยการและนายทหารเวร มีอาวุธปืนพกพร้อมด้วยกระสุนเต็มอัตรา
๑ ซองกระสุน เป็นอาวุธประจำกายขณะปฏิบัติหน้าที่เวร ตำแหน่งละ ๑ กระบอก โดยใช้ประกอบกับ
ซองเป็นชนิดร้อยเข็มขัดคาดเอว มีรูปร่างและชนาดเหมาะสมกับขนาดซองปืน การร้อยซองปืนกับ
เข็มขัดคาดเอว ให้ร้อยอยู่ทางด้านขวาระหว่างกางเกงสำหรับสอดเข็มขัดด้านหน้าและด้านข้าง
เข็มขัดคาดเอวทำด้วยด้ายถักสีเทา เช่นเดียวกับใช้ประกอบเครื่องแบบฝึก
๗.๒ สำหรับผู้ช่วยนายทหารเวรของส่วนราชการใด ซึ่งหัวหน้าส่วนราชการนั้นพิจารณา
เห็นว่ามีความจำเป็นและสมควรจะให้มีอาวุธปืนพกเป็นอาวุธประจำกายในขณะปฏิบัติหน้าที่
ด้วยก็ได้โดยให้สั่งการไว้เป็นลายลักษณ์อักษร

๘.๑ หัวหน้าส่วนราชการ ผู้มีอำนาจสั่งจัดเวรยามประจำส่วนราชการ และผู้บังคับบัญชา
ตามลำดับชั้นจนถึงหัวหน้าส่วนราชการขึ้นตรงต่อผู้บัญชาการทหารอากาศ
๘.๒ ผู้บัญชาการทหารอากาศ
๘.๓ ผู้บังคับบัญชาเหนือผู้บัญชาการทหารอากาศ ขึ้นไป

๙.๑ รอง ผู้ช่วย ของผู้บังคับบัญชา ตามข้อ ๘.
๙.๒ เสนาธิการทหารอากาศ
๙.๓ เสนาธิการหรือหัวหน้าฝ่ายเสนาธิการของส่วนราชการนั้น ๆ
๙.๔ นายทหารสัญญาบัตรผู้ได้รับมอบอำนาจจากผู้บังคับบัญชา ตามข้อ ๘. เป็นลายลักษณ์
อักษร
๙.๕ ผู้บังคับทหารอากาศดอนเมือง เฉพาะส่วนราชการที่ตั้งในกองทัพอากาศดอนเมือง
๙.๖ นายทหารเวรอำนวยการกองทัพอากาศ และผู้ช่วยนายทหารเวรอำนวยการกองทัพ
อากาศ เฉพาะส่วนราชการที่ตั้งในกองทัพอากาศ ดอนเมือง

๑๑.๑ นายทหารเวรอำนวยการ
๑๑.๑.๑ เป็นผู้มีอำนาจบังคับบัญชาเวรยามประจำส่วนราชการนั้น ๆ
๑๑.๑.๒ หมั่นออกตรวจสถานที่และการรักษาการณ์ของส่วนราชการนั้น ๆ ทุกแห่ง
โดยเฉพาะตั้งแต่ ๒๔๐๐ ถึง ๐๖๐๐ ให้ตรวจอย่างน้อย ๑ ครั้ง
๑๑.๑.๓ หากมีเหตุการณ์ไม่ปกติเกี่ยวกับการรักษาความปลอดภัย หรือการ
รักษาการณ์เกิดขึ้น ให้พิจารณาดำเนินการโดยควรแก่กรณี หากเหตุการณ์สำคัญและไม่อาจ
พิจารณาดำเนินการได้ให้รีบรายงานผู้บังคับบัญชาชั้นเหนือทราบทันที
๑๑.๑.๔ ต้องอยู่ในบริเวณสถานที่ราชการของส่วนราชการนั้น ๆ ตลอด ๒๔ ชม.
๑๑.๒ นายทหารเวร
๑๑.๒.๑ ขึ้นตรงต่อนายทหารเวรอำนวยการส่วนราชการนั้น ๆ
๑๑.๒.๒ เป็นผู้มีอำนาจบังคับบัญชาเวรยามประจำส่วนราชการนั้น ๆ ในตำแหน่ง
รองลงไป
๑๑.๒.๓ ดูแลรักษาอาคารสถานที่และความสงบเรียบร้อยในส่วนราชการนั้น ๆ
๑๑.๒.๔ ประจำอยู่ ณ ที่ทำการของส่วนราชการนั้น ๆ ตลอด ๒๔ ชม. และ
ให้หมั่นออกตรวจสถานที่และการรักษาการณ์ของเวรยามทุกตำแหน่ง โดยเฉพาะตั้งแต่
๒๔๐๐ ถึง ๐๖๐๐ ให้ตรวจอย่างน้อย ๑ ครั้ง
๑๑.๒.๕ พิจารณารับการติดต่อจากบุคคลภายนอกและควบคุมให้ปฏิบัติตาม
ระเบียบการรักษาความปลอดภัยของส่วนราชการนั้น ๆ
๑๑.๒.๖ ควบคุมบุคคลและยานพาหนะที่ผ่านเข้าออกบริเวณส่วนราชการนั้น
ให้เป็นไปตามระเบียบของทางราชการ ว่าด้วยการผ่านเข้าออก
๑๑.๒.๗ ควบคุมการนำพัสดุเข้าออก ตามระเบียบที่ส่วนราชการนั้น ๆ กำหนด
๑๑.๒.๘ ตรวจและดำเนินการตามที่เห็นสมควรต่อบุคคลที่สงสัยว่า เป็น
ผู้กระทำผิด ในเขตรับผิดชอบ เพื่อส่งเจ้าหน้าที่ที่มีอำนาจในการสอบสวนดำเนินการต่อไป
๑๑.๒.๙ ตรวจสอบและควบคุมการรับฝาก เก็บ รักษา และจ่ายกุญแจสำนักงาน
คลัง สถานที่สำคัญ และยานพาหนะ ซึ่งส่วนราชการนั้น ๆ ได้กำหนดให้นำมาฝาก
๑๑.๒.๑๐ ควบคุม ดูแล การเปิดปิดกำปั่นเงิน และที่เก็บกำปั่นเงินราชการ
ให้เป็นไปตามระเบียบกองทัพอากาศว่าด้วยการเงิน
๑๑.๒.๑๑ ตรวจการปิดสถานที่ราชการให้อยู่ในสภาพที่ปลอดภัย และพิจารณา
เปิดสถานที่ราชการนอกเวลาราชการ เมื่อมีความจำเป็นและควบคุมโดยใกล้ชิด
๑๑.๒.๑๒ ปฏิบัติหน้าที่อื่น ๆ ตามที่ผู้บังคับบัญชามอบหมาย
๑๑.๓ ผู้ช่วยนายทหารเวร เป็นผู้ช่วยนายทหารเวรในการปฏิบัติหน้าที่ ข้อ ๑๑.๒ และ
ปฏิบัติหน้าที่ตามที่นายทหารเวรมอบหมาย
๑๑.๔ เสมียนเวร
๑๑.๔.๑ ขึ้นตรงต่อนายทหารเวร
๑๑.๔.๒ รับผิดชอบในการรับส่งหนังสือราชการ และการติดต่อสื่อสาร ซึ่งมีถึง
ส่วนราชการผู้บังคับบัญชา หรือเจ้าหน้าที่ของส่วนราชการนั้น ๆ นอกเวลาราชการ
แล้วให้นำเสนอนายทหารเวร
๑๑.๔.๓ ดูแลรักษาทรัพย์สินของทางราชการที่อยู่ในความรับผิดชอบ
๑๑.๔.๔ ดูแลรักษาความสะอาด ความเรียบร้อยของสถานที่ราชการ
๑๑.๔.๕ เมื่อมีเหตุการณ์ไม่ปกติเกิดขึ้น ให้ดำเนินการขั้นแรกไปก่อนเท่าที่
เห็นสมควรแล้วรีบรายงานให้นายทหารเวร หรือผู้บังคับบัญชาโดยด่วน
๑๑.๔.๖ ปฏิบัติหน้าที่อื่น ๆ ตามที่ผู้บังคับบัญชามอบหมาย
๑๑.๕ จ่าเวร มีหน้าที่เช่นเดียวกับเสมียนเวร และมีหน้าที่เพิ่มเติมดังนี้
๑๑.๕.๑ ควบคุมดูแลให้ทหารกองประจำการปฏิบัติตามกำหนดเวลาที่ทางราชการ
ได้กำหนดไว้ในเรื่องการปฏิบัติงานประจำของทหารกองประจำการ
๑๑.๕.๒ รับผิดชอบในการตรวจสอบยอดและส่งยอดทหารกองประจำการ
ในเรื่องการ ขาด หนี ลา ป่วย โทษ และคงกอง ตามกำหนดเวลาต่อผู้มีหน้าที่เกี่ยวข้อง
๑๑.๕.๓ ตรวจเวรยามที่อยู่ในความรับผิดชอบ
๑๑.๕.๔ กวดขันวินัยทหารกองประจำการ ให้เป็นไปตามแบบธรรมเนียมของ
ทหารโดยเคร่งครัด
๑๑.๖ ผู้ช่วยเสมียนเวร หรือผู้ช่วยจ่าเวร มีหน้าที่เป็นผู้ช่วยเหลือเสมียนเวร หรือจ่าเวร
๑๑.๗ เวรยามอื่น ๆ มีอำนาจหน้าที่ตามที่ผู้มีอำนาจสั่งจัดเวรประจำส่วนราชการ
ได้กำหนดไว้ในคำสั่งและตามระเบียบปฏิบัติเกี่ยวกับหน้าที่นั้น ๆ

๑๒.๑ นายทหารเวรอำนวยการ ให้จัดจากนายทหารชั้นสัญญาบัตร ที่มียศตั้งแต่
เรืออากาศเอกขึ้นไป
๑๒.๒ นายทหารเวร ให้จัดจากนายทหารชั้นสัญญาบัตร ที่มียศตั้งแต่เรืออากาศตรีขึ้นไป
หรือพันจ่าอากาศเอก ผู้ที่ทางราชการสั่งให้ทำหน้าที่ในตำแหน่งชั้นสัญญาบัตร
๑๒.๓ ผู้ช่วยนายทหารเวร ให้จัดจากนายทหารชั้นประทวนที่มียศตั้งแต่จ่าอากาศเอกขึ้นไป
๑๒.๔ เสมียนเวร หรือ จ่าเวร ให้จัดจากนายทหารชั้นประทวนที่มียศตั้งแต่จ่าอากาศตรี
ขึ้นไป
๑๒.๕ ผู้ช่วยเสมียนเวร หรือผู้ช่วยจ่าเวร ให้จัดจากนายทหารชั้นประทวนที่มียศตั้งแต่
จ่าอากาศตรีขึ้นไป สำหรับผู้ช่วยเสมียนเวรจะจัดจากข้าราชการกลาโหมพลเรือนชั้นต่ำกว่า
สัญญาบัตร หรือลูกจ้างประจำก็ได้
๑๒.๖ เวรยามอื่น ๆ ให้จัดจากข้าราชการ ทหารกองประจำการ หรือลูกจ้างประจำ ตาม
ความจำเป็นและเหมาะสม

๑๓.๑ ให้หัวหน้าส่วนราชการ หรือผู้ที่ได้รับมอบหมาย ออกคำสั่งแต่งตั้งเจ้าหน้าที่เวรยาม
ประจำส่วนราชการ เป็นลายลักษณ์อักษร และแจ้งให้ผู้ที่จะต้องเข้าเป็นเวรยามประจำส่วนราชการทราบ
ล่วงหน้าอย่างน้อย ๒๔ ชั่วโมง
๑๓.๒ หากผู้ใดถูกแต่งตั้งเป็นเจ้าหน้าที่เวรยามประจำส่วนราชการ ในวันหยุดราชการตลอด
๒๔ ชั่วโมง มาแล้ว ให้ยกเว้นไม่ต้องจัดเข้าเป็นเจ้าหน้าที่เวรยามประจำส่วนราชการในรอบต่อไป
หนึ่งครั้ง เว้นแต่ผู้มีอำนาจแต่งตั้งจะสั่งเป็นอย่างอื่น

๑๕.๑ เวรยามตำแหน่งใด จะต้องทำรายงานเป็นลายลักษณ์อักษร และให้เป็นไปตามที่
ส่วนราชการนั้น ๆ กำหนด
๑๕.๒ การรายงานเป็นลายลักษณ์อักษร ให้กระทำในสมุดรายงานประจำวัน เมื่อถึงกำหนด
เวลารับส่งเจ้าหน้าที่เวรยาม เป็นไปตามที่ส่วนราชการนั้น ๆ กำหนด
๑๕.๓ การรายงานด้วยวาจา ให้กระทำเมื่อ
๑๕.๓.๑ พบผู้มีอำนาจสั่งแต่งตั้งเจ้าหน้าที่เวรยามในโอกาสแรกของวันรุ่งขึ้นประจำ
ส่วนราชการ
๑๕.๓.๒ ผู้มีอำนาจตรวจการปฏิบัติกิจรักษาการณ์ ตามข้อ ๙. และเจ้าหน้าที่
เวรยามชั้นเหนือมาตรวจ
๑๕.๓.๔ มีเหตุการณ์ไม่ปกติเกิดขึ้น โดยรายงานต่อผู้มีอำนาจบังคับบัญชาทันที
๑๕.๔ การรายงานด้วยวาจา ให้ใช้คำรายงานว่าดังนี้
"กระผม (ยศ, ชื่อ) เป็น (หน้าที่เวรยาม) ประจำ (ชื่อส่วนราชการ) ระหว่างรักษาหน้าที่ เหตุการ (ปกติ หรือไม่ปกติ ถ้าไม่ปกติให้ชี้แจงเรื่องที่เกิดขึ้น) ครับ"

๑๖.๑ ห้ามเสพของมึนเมาทุกชนิด
๑๖.๒ ห้ามใช้กิริยา วาจา ไม่สุภาพต่อผู้มาติดต่อ
๑๖.๓ ขณะปฏิบัติหน้าที่ ห้ามถอดเครื่องแต่งกาย เครื่องหมายแสดงตัว อาวุธประจำกาย โดยไม่จำเป็น
๑๖.๔ ห้ามร้องรำทำเพลง หรือส่งเสียงดัง โดยไม่มีเหตุผลอันสมควร
๑๖.๕ ห้ามออกไปนอกที่ตั้งส่วนราชการ นอกจากออกไปปฏิบัติการตามหน้าที่ที่เกี่ยวกับ
การรักษาการณ์
๑๖.๑ ห้ามกระทำการใด ๆ อันไม่สมควรต่อการปฏิบัติหน้าที่เวรยาม หรือทำให้บกพร่อง
ต่อหน้าที่เวรยาม

๑๗.๑ สมุดรายงานสำหรับนายทหารเวรอำนวยการประจำส่วนราชการ
๑๗.๒ สมุดรายงานสำหรับนายทหารเวร
๑๗.๓ สมุดรายงานสำหรับเสมียนเวร
๑๗.๔ สมุดรายงานสำหรับจ่าเวร
๑๗.๕ สมุดบันทึกการติดต่อ - เยี่ยม
๑๗.๖ สมุดรับฝากกุญแจต่าง ๆ
๑๗.๗ เอกสารอื่น ๆ ที่จำเป็น

๑๙.๑ ผู้ที่จะเข้าเป็นนายทหารเวรอำนวยการกองทัพอากาศ และผู้ช่วยนายทหาร เวรอำนวยการกองทัพอากาศ ได้แก่ นายทหารสัญญาบัตรเหล่านักบิน เหล่าทหารต้นหน และเหล่าทหารอากาศโยธิน ซึ่งสำเร็จการศึกษาจากโรงเรียนเสนาธิการทหารอากาศ สถาบันวิชาการทหารอากาศชั้นสูง หรือสถานศึกษาอื่น ๆ ที่เทียบเท่า และนายทหาร สัญญาบัตรเหล่าอื่น ๆ ซึ่งสำเร็จการศึกษาจากโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า โรงเรียนนายเรือ หรือโรงเรียนนายเรืออากาศ ยศนาวาอากาศโท และนาวาอากาศเอก ที่สังกัดส่วนราชการ ณ ที่ตั้งกองทัพอากาศดอนเมือง
ฯ ล ฯ
๑๙.๓ ผู้มีคุณสมบัติตามข้อ ๑๙.๑ ได้รับการยกเว้นไม่ต้องเข้าเป็นนายทหารเวรอำนวยการ
กองทัพอากาศ ได้แก่
๑๙.๓.๑ ผู้ที่ดำรงตำแหน่งนาวาอากาศเอกพิเศษ ขึ้นไป
๑๙.๓.๒ ผู้ที่ได้รับพระบรมราชโองการโปรดเกล้า ฯ แต่งตั้งให้เป็น
ราชองครักษ์เวร
๑๙.๓.๓ รองผู้บังคับทหารอากาศดอนเมือง รองผู้บังคับการกองบิน เสนาธิการกองบิน ผู้บังคับฝูงบิน และ ผู้บังคับกองพัน
ฯ ล ฯ

การแต่งกายในการรักษาการณ์ด้วยสารวัตรทหาร, คู่มือการปฏิบัติงานเหล่า สบ. วิชา แบบธรรมเนียม,
หน้า ๒๓๔-๒๔๗
- ข้อบังคับทหารว่าด้วยการรักษาการณ์ที่ ๖/๓๖๗๐ ทับ ๒๔๘๔ ลง ๑ ก.ย.๘๔
- ระเบียบ ทอ.ว่าด้วยการรักษาการณ์ พ.ศ.๒๕๒๐ (แก้ไขถึงฉบับที่ ๖ พ.ศ.๒๕๒๘
- ระเบียบ ทอ.ว่าด้วยการรักษาการณ์ พ.ศ.๒๕๒๙ (ฉบับที่ ๗)
- ระเบียบ ทอ.ว่าด้วยการรักษาการณ์ (ฉบับที่ ๘) พ.ศ.๒๕๓๒