Brasón dos Fontao (Guía da Galiza Máxica)

    Na tradición popular galega, o lobo é o nemigo principal do home entre os animás, un ser maléfico e endiañado, nocturno, dotado de poderes máxicos.
    O lobo non pode andar nin acometer máis que de noite, tempo dos espíritus e das pantasmas; e nictálope, ve no escuro, e, en troques, fuxe da luz e do lume, e tamén da música.Os seus ollos de noite teñen unha fulguración extrana, brilan como brasas, hasta confundirense coelas. Tén tanta forza na vista, que produz unha sorte de fascinación, e, por eixemplo, en Parada do Sil, din que a forza dos ollos do lobo estroi o fogo das escopetas, e asina, os tiros que se lle tiran de noite, nono matan. En Rodeiro (Lalín) din que non se lle debe disparar de frente, pois diste xeito non sai o tiro, sinón por detrás ou de costado.
    (...)
    Pra se botar á xente, xúntase sempre con outros; van acompañando a certa distancia ó camiñante que vai de noite, e cando vai chegar onde pode haber xente, é cando o acometen. Si un lobo soio logra matar un home, soe tapalo con follas e vai chamar por outros pra comelo entre todos. Cóntanse outras artimañas do lobo. Unha mnoi dina de nota é a seguinte: cando ve que a víctima (besta ou facenda) pódese defender, procura cegala, emborcallándose nunha lagorza e sacudíndose despóis pra botarlle barro ós ollos, do mesmo xeito que din que fai a águia cos veados, asegún unha creencia oriental recllida por Plinio e moi recoñecida na Edade Media.
Cando pra se salvar do lobo, un home agatuña por un árbore, o lobo é capaz de estalo agardando toda a noite, ou ben ponse a rilla-lo tronco deica tumbalo.
    O lobo produce no home dous efectos moi especiáis: o arripío e o embazamento. O primeiro consiste en que, cando o lobo ve ó home enantes de que o home o vexa a il, o home sinte un arripío polo corpo, que lle pon tódolos pelos de punta, tanto, que lle fair caír da cabeza a pucha ou chapéu, e sinte que a roupa se lle pon froxa... Por informes recollidos dentro e fora de Galiza, iste asunto foi posto a discusión non hai moito, ocn motivo de telo posto de mañifesto Don Eugenio d'Ors. O embazamento consiste no feito, ó parecer tamén comprobado, de toller a fala o lobo ó home, nas mesmas condiciós devanditas. A presencia, aínda non vista, do lobo causa no home unha compreta afasia, que pode durar hasta oito días, acompañada doutros fenómenos neriosos e fisiolóxicos. Istes efectos de verdadeira fascinación apóñense a dúas causas: ben á "forza da vista" do lobo - dun modo semellante ó do mal de o llo nas persoas- forza que se mañifesta no lume dos ollos do animal, ben ó "bafo", de xeito semellante ó que din da serpente.
(...)

Vicente Risco. "Etnografía. Cultura espiritual", en Historia de Galiza, dirixida por Ramón Otero Pedrayo

    Queda moito que contar sobre o lobo, que é un dos animais con mais forza no folclore galego. Teño escoitado moitas historias cando era nena.. aredor da lareira, xogando o tute, ou atendendo ás historias de lobishomes que algún veciño lle contaba ao meu avó.
    Para compensar horrendas historias, como a que lle escoitara á miña avóa sobre un lobo que saíu do seu escondrixo tras uns arbustos, para coller pola cabeza coas súas fauces a unha nena, e fuxir con ela sin que os seus país - que estaban segando a herba e a deixaran durmindo nunha mantiña- puideran facer nada, o meu avó aseguraba que o lobo non é quen de cruza-la carretera.
    Tamén se di que somentes se alimenta de carne unha cuarta parte do ano (existen moitas versións, por exemplo: tres meses vive do ar, tres de lama, tres de carne e durante outros tres folga), e tamén que só pode comer a parte esquerda das súas vítimas (a que pertence ao demo).
    Ten medo do lume, da luz e da música. Meu avó contaba moito a historia do gaiteiro que subido  a un carballo e, desesperado ante a negativa dos lobos a marcharen do lugar, sacaba a gaita, i estes fuxían. Esta historia repítese moito, e non somentes en Galiza: no concello de Ordino (principado de
Andorra) - que os días 7 e 8 de agosto organizará un festival de gaitas do mundo- o símbolo do pobo é un "sacaire" (gaiteiro) que no seu día fixo fuxir aos lobos ao tocar o instrumento. Pode atoparse incluso un monumento no pobo comemorando o evento.
        Anxel Fole escribiu moitas historias sobre lobos no Caurel (nunha delas intervén un irmán do meu avó).. mirarei de copiar algunha nesta páxina..
 
        Sinalar tamén, que o lobo branco é un dos moitos signos da morte coñecidos: cando alguén vai morrer, un lobo desta cor sobe a un penedo e ouvea fortemente

    A primeira lenda que deixo eiquí mandouma un amigo nun e-milio ( ¡graciñas Roi! ) - podedes atopa-lo no irc co nick de Percival - a historia escoitouna nunha aldea do Caurel, Teixeira.
 


Páxina anterior
Páxina Principal

Escribeme!...