Καμία εγγύηση δεν έχουμε, ότι θα είμαστε στη ζωή όσο υπολογίζουμε. Οι πολλές γνώσεις μας, η εξυπνάδα μας, οι επιτυχίες μας σε άλλους τομείς, ακόμα και η καλοσύνη μας δεν αλλάζουν την παραπάνω απαισιόδοξη, αλλά λογική διαπίστωση! Αυτό και μόνο είναι αρκετό για να μη σνομπάρουμε τις εσωτερικές αναζητήσεις και για να δείχνουμε κάποιο σεβασμό στις προσπάθειες όσων στοχάζονται περί των φιλοσοφικών ζητημάτων. Ακόμα και όταν αυτές οι στοχαστικές προσπάθειες εκφράζονται ανώριμα, εμπεριέχουν ανοησίες και δεν αποφέρουν χρήματα.

Η ανακάλυψη και μόνο της άγνοιάς μας γι’ αυτά τα ζητήματα δε θα ήταν χαμένος χρόνος. Μπορεί να μας απαλλάξει από πολλές επιπόλαιες και μονόπλευρες απόψεις, να ανατρέψει μερικές πλάνες και να επηρεάσει τη συμπεριφορά μας. Στον αντίλογο, θα έλεγε κάποιος, ότι η ευχάριστη αυταπάτη και η βολική άγνοια είναι προτιμότερα. Σε αυτήν την περίπτωση, αργά ή γρήγορα θα προσγειωθούμε στη σκληρή πραγματικότητα τελείως απροετοίμαστοι. « Η ανθρωπότητα μπορεί να συγκριθεί μ’ ένα κοπάδι, που παίζει ήσυχο στο λιβάδι, ενώ ο χασάπης διαλέγει με το μάτι μέσα απ’ το κοπάδι τα ζωντανά που θα σφάξει. Τις μέρες της ευτυχίας μας, εμείς ούτε υποπτευόμαστε καν ποια συμφορά κείνη την ίδια ώρα μας ετοιμάζει η τύχη –αρρώστεια, καταδίωξη, καταστροφή, ακρωτηριασμό, τύφλωση, τρέλλα, θάνατο, ή ό,τι άλλο», έγραφε ένας από τους βαθύτερους γνώστες της πραγματικότητας, ο Arthour Schopenhauer.

ΣΥΛΛΟΓΙΣΟΥ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ, ΠΡΑΞΕ ΛΙΓΟΤΕΡΟ μπορώ να πω κάπως αντιδραστικά προς τη συνηθισμένη, ακραία και υπερβολική νοοτροπία του αισθησιοκρατικού ανθρώπου. Κάνε την αναζήτηση τρόπο ζωής και ζήσε με πρόνοια, όχι παρασυρμένος. Με κάθε πράξη και κίνησή σου χρησιμοποιείς γνώση και προκαλείς συνέπειες, χωρίς να γνωρίζεις και να έχεις υπολογίσει καλά, αυτό μη το ξεχνάς. Ο άνθρωπος εμπρός στη γνώση είναι πολύ μικρός, όπως και εμπρός στο Σύμπαν. Η βιασύνη, η επιπόλαιη βεβαιότητα, και η προσδοκία από την τύχη εξαναγκάζουν σε άλλες πράξεις με μεγαλύτερη άγνοια. Περιορίζουν τον αυτοέλεγχο και τα πράγματα μας παρασέρνουν. Μάθε πριν σου τύχει!

Το μόνο πράγμα, το οποίο είναι πάντοτε και παντού μαζί μας, είναι ο εαυτός μας και αξίζει να επενδύσουμε σε αυτόν, για να διαθέτουμε την ευτυχία και τη γνώση πάντοτε και παντού μαζί μας, χωρίς αυταπάτες. Η φιλοσοφική αναζήτηση και η ανάπτυξη των απόψεων δεν περιορίζεται στα εξωτερικά πράγματα ή σε μερικές σχέσεις τους, όπως οι εξειδικευμένοι επιστημονικοί κλάδοι. Η διάνοια με τη φιλοσοφική δραστηριότητά της αυτοανακαλύπτεται και αυτοαξιοποιείται. Ανακαλύπτει την άγνοιά της για ορισμένα βασικά ζητήματα, των οποίων η γνώση θα έπρεπε να υπάρχει θεωρητικά πριν από κάθε άλλη. Για να καθορίζουμε εμείς σαν αυτοτελείς τη συμπεριφορά μας και για να ζούμε προσανατολισμένοι. Ενώ αντιθέτως, χωρίς αυτή τη γνώση παρασυρόμαστε από μερικά πράγματα και αφήνουμε τον εαυτό μας στην τύχη του.

Υπάρχουν ζητήματα, τα οποία αποκαλούμε «φιλοσοφικά» και εμπλέκονται άμεσα με τα ζητήματα άλλων ειδικών χώρων. Ζητήματα, όπως για την ύπαρξη του Θεού και το ρόλο του στη ζωή, για τη σχέση της ύλης με την ψυχή και το πνεύμα, για την ανθρώπινη συμπεριφορά, για τις ηθικές αξίες, για την ελευθερία και για τα όρια της αξιοπιστίας. Γνωστά ζητήματα για τα οποία πολλοί ισχυρίζονται και παραδέχονται, ότι δεν έχουν απαντηθεί ξεκάθαρα και είναι δυσεπίλυτα. Κάποιοι αμφισβητούν τη σημασία τους, τα ειρωνεύονται και οι πιο πολλοί τα θέτουν σε τελευταία προτεραιότητα ή δεν τα συνυπολογίζουν καθόλου στη διαμόρφωση των απόψεών τους, Για διαφορετικούς λόγους, τα βρίσκουν εμπόδιο στα σχέδια και στις επιθυμίες τους και δεν διαθέτουν χρόνο για τέτοιες αναζητήσεις. Ωστόσο στο ύφος τους θα παρατηρήσουμε τη μεγάλη αυτοπιστία για τις ιδέες τους και τη μαθηματική βεβαιότητά τους για τις λύσεις που προτείνουν στα ψυχολογικά και κοινωνικά προβλήματα.

Απλές έννοιες, όπως η κίνηση στο χώρο και ο χρόνος, μπορούν να οδηγήσουν θετικές επιστήμες, όπως είναι η φυσική, στις στοές της Φιλοσοφίας και σε γελοίες θεωρίες. Ας φανταστούμε, που μπορεί να οδηγήσει η επιπόλαια εμπλοκή και η μεροληπτική αποκοπή των φιλοσοφικών ζητημάτων, όταν συμβαίνουν στο χώρο των κοινωνικών και των πολιτικών επιστημών, από το στόμα όσων τις υπηρετούν.

Όταν τηρούμε το λόγο μας και αφήνουμε στην άκρη τα μεγάλα ζητήματα της Φιλοσοφίας λόγω δυσκολιών, αυτό είναι σεβαστό και έντιμο. Σεβαστό και ειλικρινές είναι ακόμα να εκφράσει κάποιος τις απόψεις του μαζί με την παραδοχή της ανεπάρκειας των επιχειρημάτων του ή τονίζοντας την αβεβαιότητά του. Η υποκρισία και η υπεροψία πρέπει να καταγγέλλονται. Δεν μπορούμε να προσπερνάμε αδιάφορα την περιφρόνηση του δημιουργικού πνεύματος, της ταπεινής αναζήτησης και τα φαινόμενα της ιδεολογικής εξαπάτησης. Αυτό γίνεται με την προβολή επιπόλαιων απόψεων, με την καπήλευση των πνευματικών προσπαθειών και με την απόκρυψη των μη βολικών ζητημάτων. Όχι μόνο από κάποιους γραφικούς τύπους αλλά προκλητικά από το χώρο της δημοσιογραφίας, της πολιτικής και της επιστήμης.

Η φιλοσοφική και εσωτερική αναζήτηση δεν μας απομακρύνουν από την πραγματικότητα. Εκτός από την αναζήτηση νοήματος στη ζωή και στο Σύμπαν, αυτά μας προσανατολίζουν στην πιο κοντινή μας πραγματικότητα, ακόμα και για την επιβίωσή μας μέσα στην κόλαση, θα λέγαμε με κάποια υπερβολή. Η ανθρώπινη συμπεριφορά, οι ανθρώπινες σχέσεις και οι ηθικές αξίες βρίσκονται μέσα στο χώρο της Φιλοσοφίας και αυτή είναι η πιο άμεση επαφή της με τη ζωή μας. Ποιος μπορεί να μείνει αδιάφορος και ανεπηρέαστος από τον πόνο, τη δυστυχία και την καταστροφή, που προκαλείται από τη νοοτροπία, την ιδεολογία, τη συμπεριφορά και τη δράση του διπλανού μας; Υπάρχει, λοιπόν, ένας πρόσθετος και ίσως ο πιο ισχυρός λόγος για τον οποίο δεν πρέπει να σνομπάρουμε την εσωτερική αναζήτηση και τον στοχαστικό τρόπο ζωής: Η Αντίδραση! Η Αντίδραση στην ξέφρενη, ασυνεπή, άδικη και  επιπόλαιη δράση του ανθρώπου -συμπεριλαμβανομένου του εαυτού μας-, η οποία συνήθως προκαλείται και τροφοδοτείται από αυταπάτες και λάθη του. Αυτή την προσγειωμένη άποψη της εσωτερικής αναζήτησης, όχι μόνο δεν πρέπει να την παραβλέπουμε ή να την περιγελούμε αλλά αντιθέτως να μας φοβίζει!