Σελίδα 9

Τόπος εκτελέσεων η πηγάδα της Σοχιάς

  Η πηγάδα είναι στη Σοχιά, στο ανατολικό τμήμα της πόλης και κοντά στη μεγάλη ελιά Συρίμπεη. Από τους εκτελεσθέντες αναφέρουμε ελάχιστα ονόματα, που πήραμε από το ληξιαρχείο του Δήμου Αμαλιάδας, διότι με διαταγή των Γερμανών, απαγορευόταν να γράφει ο Δήμος στα βιβλία του τους εκτελούμενους.
  Αυτοί είναι οι I.Β. Σέτας την 16.8.43, Γ.Ν. Σταθόπουλος την 21.12.43, Ν. Κασκούρας εκ Φλώκα την 21.12.43, Β.Δ. Θάνος ή Θανόπουλος εκ Ζαχάρως την 27.9.43, Ν.Γ. Αντωνόπουλος την 17.7.44, Χαρ. Π. Ζαρκοστάθης την 26.2.44, Ν. Κ Κοτσέτας την 14.6.44, Κων. Α. Ζαφειρόπουλος την 27.9.44, Δημ. Δ. Τζουτζούκος την 26.7.44 κ.ά.
  Τα πτώματα των εκτελουμένων έμεναν επί τόπου 2-3 μέρες πολλές φορές και κανείς δεν μπορούσε να πλησιάσει, διότι υπήρχε σχετική απαγορευτική διαταγή των Γερμανών και μόνο κατόπιν αδείας τους τα παρελάμβανε Δήμος Αμαλιάδας και τα μετέφερε κατ' ευθείαν στο νεκροταφείο για να ταφούν .
  Για να τρομοκρατήσουν τον κόσμο οι Γερμανοί έκαναν πολλά και ποικίλα τεχνάσματα, που έδειχναν όλη τη βαρβαρότητά τους. Περικύκλωναν με αστραπιαίες κινήσεις τα πιο πολυάνθρωπα τετράγωνα της αγοράς και άνοιγαν αμέσως καταιγιστικό πυρ με όλα τα ατομικά και αυτόματα όπλα, υποχρεώνοντας τον κόσμο να εγκαταλείπει τα σπίτια και τα καταστήματά του και να κατευθύνεται σε ορισμένο τόπο συγκέντρωσης.
  Ο λαός, ευρισκόμενος μπροστά σε μια τέτοια κατάσταση πυρός, έτρεχε έξαλλος και πανικόβλητος. Πολλές φορές οι βάρβαροι πυροβολούσαν στο ψαχνό και αρκετά ήταν τα θύματα των συμπολιτών .

Δεν υπήρχε ελπίδα εξόδου!

  Στον τόπο της συγκέντρωσης γινόταν έλεγχος ταυτοτήτων .Αυτό ήταν ένα πρόσχημα, ενώ η ουσία ήταν η σύλληψη των πολιτών. Συλλαμβάνονταν λοιπόν κατά δεκάδες οι ατυχείς συμπολίτες και οδηγούνταν στην περίφημη Γκεστάπο, από την οποία δεν υπήρχε ελπίδα εξόδου τους.
  Τους κρατούσαν εκεί σαν όμηρους και επακολουθούσαν ανακοινώσεις από τις γερμανικές αρχές που έλεγαν ότι, άμα κακοποιείται ένας Γερμανός, θα τουφεκίζονται 50 Έλληνες.

Μπλόκα για μελλοθάνατους!

  Ο κόσμος ζούσε διαρκώς υπό το κράτος του τρόμου και οι περισσότεροι είχαμε εγκαταλείψει την πόλη και μέναμε στα κτήματα, αλλά κι εκεί δεν υπήρχε απόλυτη ασφάλεια γιατί κι από κει περνούσαν γερμανικές περίπολοί και μας συλλάμβαναν.
  Μεγάλοι πίνακες είχαν κολληθεί στο Δημαρχείο και στις γωνιές της αγοράς που έγραφαν τα ονόματα των εκτελεσθέντων λόγω αντιποίνων σε άλλες περιφέρειες.
  Οι Γερμανοί στο έργο τους ήταν σκληροί και άκαμπτοι. Κανένας δεν μπορούσε να τους πλησιάσει και να τους μιλήσει για οποιονδήποτε συλληφθέντα. Όποιος συλλαμβανόταν στα διαβόητα "μπλόκα", εθεωρείτο μελλοθάνατος.
  Οι Γερμανοί, για να μας τρομοκρατούν και για να μας έχουν συγκεντρωμένους στα χέρια τους για κάθε ενδεχόμενο, υποχρέωναν κάθε πολίτη της πόλης να τους προσφέρει οχτώ ημερομίσθια για την εκτέλεση οχυρωματικών έργων στην περιοχή του σταθμού Αμαλιάδας.

Κάθε μέρα...

  Για τον σκοπό αυτόν είχαν αποταθεί στο Δημαρχείο και είχαν αξιώσει, κάθε οκταήμερο να τους δίνει τα ονόματα 40 πολιτών, που επί 8 μέρες θα πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους στις γερμανικές αρχές.
  Η υποχρεωτική αυτή εργασία διήρκεσε μέχρι την αποχώρησή τους από την πόλη. Κάθε μέρα, λοιπόν, εργάζονταν μέσα στο λιοπύρι 40 άτομα, και με την άμεση επίβλεψη των Γερμανών .

Ανάλογα με την όρεξη...

  Οι εργαζόμενοι είχαν μεγάλο φόβο, γιατί αν γινόταν κάτι στην περιφέρεια σε βάρος των Γερμανών , αυτοί θα εκρατούνταν αμέσως σαν όμηροι και απ' αυτούς θα τουφεκίζονταν σαν αντίποινα μερικοί ή και όλοι, ανάλογα με την όρεξη που θα είχαν τα αιμοβόρα αυτά θηρία.
  Τα οχυρωματικά έργα που κατασκευάζονταν δεν ήταν σημαντικά και απ' αυτό φαίνεται ολοκάθαρα ότι σκοπός τους ήταν η συγκέντρωση των 40 ατόμων και όχι η εκτέλεση των έργων .

Όλοι ανεξαιρέτως!

  Οι εργαζόμενοι εφοδιάζονταν με ένα σημείωμα απ' το οποίο φαινόταν ότι εκτέλεσαν την υπηρεσία τους. Όταν οι Γερμανοί έκαναν τα περίφημα εκείνα μπλόκα, ζητούσαν μαζί με τις ταυτότητες και τα σημειώματα εργασίας και όποιος δεν είχε, εκρατείτο.
  Η εργασία αυτή ήταν υποχρεωτική, όπως είπαμε, για όλους, άσχετα από κοινωνική τάξη και μόρφωση. Δεν γινόταν καμιά εξαίρεση. Γιατροί, δικηγόροι, διευθυντές Τραπεζών, δημόσιοι υπάλληλοι κ.λ.π., όλοι έπρεπε να περάσουν από αυτό το κανάλι.
  Οι γερμανοί είχαν επεκτείνει τα τρομοκρατικά τους μέσα και στην ύπαιθρο, την οποία πολλές φορές επισκέπτονταν με πλήρη πολεμική εξάρτηση και σκόρπιζαν και εκεί τον όλεθρο και τη συμφορά. Όταν ακουγόταν η φράση "οι γερμανοί έρχονται", ο κόσμος οπουδήποτε κι αν βρισκόταν , εγκατέλειπε τα πάντα και προσπαθούσε να τους αποφύγει τρεπόμενος προς την αντίθετη κατεύθυνση.

Για την εξαφάνιση της φυλής μας

   Ήταν απόλυτα δικαιολογημένος ο φόβος του κόσμου της υπαίθρου, γιατί οι Γερμανοί με διάφορα προσχήματα συλλάμβαναν και εκτελούσαν τους χωρικούς ή και κατέστρεφαν τα σπίτια τους. Σκοπός τους ήταν η λεηλασία και η εξαφάνιση της ελληνικής φυλής. Ήθελαν να κρατούν τα πάντα σε διαρκή τρομοκρατία και γι ' αυτό τα έλεγχαν με τα φοβερά όπλα τους. Και για να επιτύχουν αυτό το σκοπό εκτελούσαν μικρούς και μεγάλους, αδιακρίτως φύλου, αλλά πάντοτε με ένα καλά μελετημένο πρόσχημα.

Κεραμιδιά και Δάμιζα

   Ένα από τα σατανικά αυτά τεχνάσματα μεταχειρίστηκαν προκειμένου να καταστρέψουν τελείως δύο από τα καλύτερα χωριά της κάτω Πηνείας, Δάμιζα και Κεραμιδιά και να εξοντώσουν τους φιλήσυχους κατοίκους τους "δια πυρός και σιδήρου". Ισχυρίστηκαν ότι κάποτε εκεί κοντά φονεύθηκαν δύο γερμανοί στρατιώτες και αμ' έπος αμ' έργον. Μεγάλη στρατιωτική φάλαγγα ξεκίνησε την αποφράδα εκείνη μέρα της 18ης Ιουλίου 1944 και περικύκλωσε τις δυο Κοινότητες. Έβαλαν φωτιά στα σπίτια και σκότωναν όποιον συναντούσαν ή όποιον προσπαθούσε να σωθεί με τη φυγή.

Και γέρους και παιδιά

  Πολλοί σώθηκαν, άλλοι όμως καθώς γέροι, παιδιά και γυναίκες βρήκαν τραγικό θάνατο. Σκότωναν αδιάκριτα και χωρίς οίκτο. Καμιά ηλικία νηπίων ή γερόντων δεν συγκινούσε τα άγρια αυτά θηρία με τα κακούργα ένστικτα. Τα θύματα και από τις δύο κοινότητες αριθμούνταν κατά δεκάδες. Μεταξύ των θυμάτων θυμόμαστε πρόχειρα τους Αριστ. Ανδριόπουλο, Σπύρο Δραγώνα και την σύζυγό του, Ευγενία Μπουντουβή, Βασιλική Κωνσταντοπούλου, Βασ. Παναγιωτόπουλο και την σύζυγό του, Μέλπω Ανδριοπούλου και άλλους.
  Τα τραγικά αυτά γεγονότα τα αφηγείται παραστατικότατα ως εξής, ο Γ .Δ. Δημακόπουλος, δικηγόρος, ο οποίος μίλησε στο πολιτικό μνημόσυνο των σφαγιασθέντων κατοίκων, (Δάμιζας και Κεραμιδιάς), των Κοινοτήτων αυτών , στις 22 Ιουλίου 1945 στην Κεραμιδιά, όπου παρευρίσκονταν πολλοί επίσημοι του Νομού μας, μεταξύ των οποίων και ο βουλευτής Ηλείας Βασ. Στεφανόπουλος:
  "Μέσα σ' αυτό το ανθρώπινο μακελειό ξεχωριστή θέση παίρνει η σφαγή της Πασχαλίνας Παπαπροκοπίου. Σε μια στιγμή βλέπει ένα γερμανό, που άρπαξε το μικρό παιδί της για να το σφάξει. Τότε η μάνα έξαλλη από τη φρίκη και τον πόνο και με οδηγό το μητρικό φίλτρο, τρέχει πέφτει στα πόδια του δημίου του παιδιού της και κλαίγοντας τον ικετεύει να μην το σκοτώσει.

Η Μάνα θυσιάζεται για το παιδί

  Ο δήμιος όμως δε συγκινείται, απεναντίας εξαγριώνεται, αρπάζει τη νεαρή γυναίκα από τα μαλλιά, την ξαπλώνει χάμω και μπροστά στο παιδί της κόβει το κεφάλι με μαχαίρι. Το παιδί αλλόφρον από το μακάβριο αυτό θέαμα, τρέχει, ξεφεύγει από τον κίνδυνο και μεταδίδει την είδηση στον πατέρα του. Κι έτσι για μια ακόμη φορά η Μάνα σώζει το παιδί της δίνοντας τη δική της ζωή. Μ' αυτό τελειώνει το δράμα της Κεραμιδιάς.