STATUT VKL 1588

	STATUT VIALIKAHA KNIASTVA LITOŬSKAHA 1588


	RAŹDZEŁ TRECI. Ab šlachieckich volnaściach i pašyreńni Vialikaha Kniastva Litoŭskaha.



	Artykuł 12. Ab niedavańni čužaziemcam hodnaściaŭ i pasadaŭ usialakich, a pierasialencam ź inšych haspadarstvaŭ i asiełaści nie davać. Taksama My, Haspadar, abiacajem i zaćviardžajem pad prysiahaju Našaju, jakuju ŭčynili jość Vialikamu Kniastvu Litoŭskamu j usim stanam hramadzianaŭ jaho – biaručy toje sa Statutu staroha karala Jaho miłaści Žyhimontna Pieršaha ("Staroha" – pier.), hetamu haspadarstvu Vialikamu Kniastvu Litoŭskamu dadzienamu, dy ŭ hety Statut układajučy j toje dazvalajučy – što ŭ hetym haspadarstvie Vialikim Kniastvie Litoŭskim i va ŭsich ziemlach, jamu naležačych, hodnaściaŭ duchovych i śvieckich, haradoŭ, dvaroŭ, abšaraŭ ziamielnych, starostvaŭ, arendaŭ, pasadaŭ ziamlackich i haspadarskich va ŭładańnie abo ŭ karystańnie j spažyvańnie, i viečnaściaŭ anijakich čužaziemcam i zamiežnikam, ani susiedziam hetaha haspadarstva davać nia možam. Ale ŭsio toje My j naščadki Našyja Vialikija Kniazi Litoŭskija davać budziem volnyja tolki Litvie (Biełarusi – pier.), Rusi (Ukrainie – pier.), Žamojcii (Letuvie – pier.) – rodzičam staražytnym i ŭradžencam Vialikaha Kniastva Litoŭskaha dy inšych ziemlaŭ, hetamu Vialikamu Kniastvu naležačych. A chto by z čužaziemcaŭ, zamiežnikaŭ i susiedziaŭ hetaha haspadarstva j usich ziemlaŭ, jamu naležačych, navažyŭsia što z taho ŭprasić, uziać i ŭ karystańnie pryjści, dy, uzhadany budučy, taho adrazu nie addaŭ, tady majomaść jahonaja ŭsia pavinna być uziataja da stołu j skarbu Našaha Vialikaha Kniastva Litoŭskaha. Adnak ža j tubylcam, chacia j rodzičam Vialikaha Kniastva Litoŭskaha, hodnaści j pasady ŭsialakija musiać być dadzienyja tolki dobra znanym i sapraŭdna, nia vydumlena ŭ tym vajavodstvie abo paviecie asiełym. A chacia by chto ź jakoha narodu za svaje zasłuhi ŭ hetaj Rečy Paspalitaj pryjšoŭ da asiełaści z łascy darunku Našaha abo jakim inšym čynam, tady j takovy tolki asiełaści henaje ŭžyvać maje prava, učyniŭšy śpiarša prysiahu paśla ŭziaćcia henaje asiełaści na pieršych pasiedžańniach sudoŭ zamkavych henaha pavietu pierad uradnikami ziamlackimi abo zamkavymi taho ž pavietu, jakija na toj čas tam być zmohuć, što musić być addanym i dabrazyčlivym hetamu haspadarstvu Vialikamu Kniastvu Litoŭskamu tak, jak i tubylcy, słužačy złužbu ziamlackuju hetamu ž haspadarstvu. Ale j takovyja asoby da hodnaściaŭ i ŭsialakich pasadaŭ duchovych i śvieckich nie pavinny być dapuščanyja, ani ad Nas, Haspadara, pastaŭlenyja – čaho piačatary j pisary Našyja ŭ abaviazkach svaich prytrymlivacca zmušanyja buduć.


advarotna	tytulnaja	dalej