STATUT VIALIKAHA 1588
|
||
|
||
|
||
RAŹDZEŁ TRECI. Ab šlachieckich
volnaściach
|
||
|
||
|
||
|
||
Ab volnaści
pajechańnia Taksama pazyčajem i ŭchvalajem na viečny čas, kab kniazi j panovie charuhoŭnyja, šlachta, i kožnaja asoba rycarskaja j usialakaha stanu hetaha haspadarstva Vialikaha Kniastva Litoŭskaha mieli volnaść i moc pajechać dy pajści z hetych ziemlaŭ Našych Vialikaha Kniastva dla nabyćcia navukaŭ, u piśmiennaści naćvičańnia j ŭčynkaŭ rycarskich, i, taksama, budučy niamohłaha zdaroŭia svajaho, dla lekavańnia da ŭsialakich ziemlaŭ i krainaŭ, aproč ziemlaŭ niepryjacielaŭ Našych, z kim by hetaje haspadarstva Naša na toj čas vajavała. Adnak ža, heta pavinna być takim čynam, kab u majontkach ichnych, u toj čas niabytnaści ich samych, słužby Našy ziamlackija nie byli zaniadbanymi, ale Nam i naščadkam Našym, jak i pry ich było zaŭždy, kolki vielakroć by patreba pakazvała, pavodle ŭchvały j pastanovy ziamlackaje, byli adsłužanymi. A kali by syn pajechaŭ pa rycarstvu, a baćka ŭ domie zastaŭsia, dy ŭ niabytnaści jaho by pamior i nie pakinuŭ paśla siabie druhoha syna darosłaha abo apiakuna, abo blizkaha rodziča ŭ majontkach, tady abaviazany My, Haspadar, a ŭ niabytnaści Našaj u hetym haspadarstvie ŭrad Našyj ziamlacki sudovy musić apiakuna, čałavieka dobraha, ruplivaha, cnatlivaha, nabožnaha j dobra ŭ hetym haspadarstvie j u hetym ža paviecie, dzie tyja majontki lažać, asiełaha, nad takovymi majontkami pastavić. Jon by za ich słužbu ziamlackuju vykonvaŭ i majontki ad kryŭdaŭ i škodaŭ baraniŭ, dy ŭ sudzie adkazvaŭ pavodle artykułaŭ, nižej ab apiakunach pakładzienych. A kali toj z čužych ziemlaŭ pryjedzie, maje prava majontki j majomaść svaju da rukaŭ svaich uziać jak ułasnaść svaju. A toj apiakun musić u toj apiecy spravoŭvacca j spravazdaču ab apiecy svajoj ŭčynić takim čynam, jak i kožny inšy apiakun pavodle navuki hetaha Statutu. A budzie li toj, jaki padarožničaje ŭ čužoje ziamli, pažadaje kamu inšamu toj majontak svoj pieradać abo ŭ apieku daručyć, toje jamu volna budzie. A toj lepšy apiakun tomu, jaki padarožničaje, adpaviadacca abaviazany jak vyšej apisana.
|
|
||||
|
|