ศูนย์ฝึกอบรมการพัฒนาชุมชนนี้ แต่เดิมเป็นพื้นที่ของเอกชนที่มีชื่อว่า "สวนมงคล" สร้างมาแต่ปี 2498 โดยเจ้าของสร้างสวนมงคล หรือนายมงคล ศรียานนท์ มาเพื่อใช้เป็นที่พักผ่อนหย่อนใจและตากอากาศสำหรับนักท่องเที่ยวทั่วไป

...ที่ตั้งของศูนย์ฯ ตั้งอยู่เลขที่ 88 บ้านสวนหงษ์ หมู่ที่ 2 ตำบลสาริกา อำเภอเมืองนครนายก จังหวัดนครนายก ห่างจากตลาดอำเภอเมืองนครนายก 16 กิโลเมตร และห่างจากกรุงเทพมหานคร 116 กิโลเมตร

ต่อมาในปี 2514 นายมงคล ศรียานนท์ มีความประสงค์จะขายสวนมงคล ซึ่งนายประสงค์ อิศรภักดี อธิบดีกรมการพัฒนาชุมชนสมัยนั้น ได้ดำริจะซื้อไว้ใช้เป็นสถานที่ฝึกอบรม และก้สำเร็จผลในปีรุ่งจึ้น คือ 2515 ซึ่งนายพัฒน์ บุญยรัตพันธ์ อธิบดีกรมฯ สมัยนั้น ได้ตัดสินใจซื้อสวนมงคล ในเนื้อที่ 45 ไร่ วงเงิน 7,500,000 บาท โดยแบ่งจ่ายเป็น 2 งวด

สวนมงคลแห่งนี้ ได้มอบสิ่งต่างๆ ให้กรมการพัฒนาชุมชนอย่างมากมาย ซึ่งนอกจากจะเต็มไปด้วยบรรยากาศอันร่มรื่นแล้ว ยังมีอาคารเรื่อนพักมากมาย ได้แก่ เรื่อนอำนวยการปัจจุบัน หอพักสุพรรณิกาณ์ (อดีตโรงช้าง) บังกะโล 2 หลัง (กลายเป็นเรือนวิทยากร 1 และ 2) โรงครัว บ่อน้ำบาดาล บ้านพักคนงานที่รื้อปลูกใหม่แล้วในปัจจุบัน เรือนเพาะชำที่ถูกปรับมาเป็นเรือนสัมมนา และสระน้ำ 4 แห่ง

เมื่อกรมการพัฒนาชุมชน ได้กรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินและที่ดิน จำนวน 45 ไร่ดังกล่าวแล้ว ได้มอบหมายให้สำนักงานเลขานุการกรมฯ รับผิดชอบดูแล ตั้งแต่ช่วงปี พ.ศ. 2515 – 2526 ต่อมาได้มอบหมายให้อยู่ในความรับผิดชอบของกองฝึกอบรม ในช่วงปี พ.ศ. 2526 – 2533 ใช้ในกิจการพัฒนาข้าราชการและลูกจ้าง จนถึงปี พ.ศ.2534 ได้โอนศูนย์ฝึกอบรมการพัฒนาชุมชนให้อยู่ในความรับผิดชอบของกองพัฒนาอาสาสมัครและผู้นำท้องถิ่น โดยเพิ่มภารกิจจากการพัฒนาข้าราชการและลูกจ้างให้เป็นสถาบันในการพัฒนาอาสาสมัครและผู้นำท้องถิ่น ทั้งที่มาจากหน่วยงานเอกชนและประชาชนโดยทั่วไป

ปัจจุบันศูนย์ฝึกอบรมการพัฒนาชุมชน จังหวัดนครนายก ได้อยู่ในความดูแลรับผิดชอบของกองฝึกอบรมตามพระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2545 และกฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการกรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย พ.ศ. 2545 โดยมี ดร.ขนิฏฐา กาญจนรังษีนนท์ รับผิดชอบการบริหารดำเนินกิจกรรมต่างๆ มาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2547 จนถึงปัจจุบัน

ภารกิจ ศูนย์ฝึกอบรมการพัฒนาชุมชน จังหวัดนครนายก เป็นสถานที่ฝึกบรม สัมมนา ประชุมข้าราชการ พนักงานและลูกจ้างของกรมการพัฒนาชุมชน หน่วยราชการและรัฐวิสาหกิจต่าง ๆ ตลอดจนใช้เป็นสถานที่ให้บริการแก่นักเรียน นักศึกษา และบุคคลทั่วไปที่มาใช้บริการทางวิชาการ (ตามระเบียบกรมการพัฒนาชุมชน ว่าด้วยการบริหารและการใช้ศูนย์ฝึกอบรมการพัฒนาชุมชน จังหวัดนครนายก พ.ศ. 2537)

สำหรับผู้ดูแลระดับหัวหน้างานศูนย์ฝึกอบรมการพัฒนาชุมชน หรือผู้ปกครองศูนย์ฯ ประกอบด้วย

....ใครไม่เคยไป ก็ไม่รู้ว่าบรรยากาศดีมากเพียงใด โดยเฉพาะเรือนอำนวยการซึ่งเป็นเรือนไม้สักเก่าแก่ที่แสนจะโรแมนติค มีแกรนด์เปียโนให้คนเก่งโชว์ความารถด้วยล่ะ

ที่สำคัญในปีงบประมาณ 2549 ศุนย์ฯ ได้รับการจัดสรรงบประมาณสร้างอาคารบรรยายหลังใหม่ วงเงิน 7 ล้านบาท โดยกำลังอยู่ในขั้นตอนของการกำหนดแบบแปลน และคาดว่า จะสามารถใช้งานได้ช่วงต้นปี 2549

นอกจากนี้ หอพักสุพรรณิการ์ ได้มีการปรับปรุงในส่วนของอาคารให้โล่งโปร่งสบายขึ้น

....อยากไปเยี่ยมเยียนแล้วใช่ไหมล่ะ งั้น...ขอเริ่มต้นที่ฟิวเจอร์ปาร์ครังสิต ซึ่งจะมีรถตู้ผ่านศูนย์ฯ เลยล่ะ (กรุงเทพ-เขื่อนคลองท่าด่าน) โดยรถจะเริ่มวิ่งตั้งแต่ 07.00 - 19.00 น. ค่าโดยสารเที่ยวละ 90 บาท

สำหรับท่านที่ถนัดขึ้นรถที่อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย จะมีรถตู้ กรุงเทพ - ปราจีนบุรี ค่าโดยสารเที่ยวละ 90 บาท คันแรกจะ Start 06.00 - 19.00 น. แต่ต้องลงที่โรงพยาบาลเมืองนครนายก จากนั้น ให้ต่อรถตู้สายเขื่อนคลองท่าด่านค่าโดยสารเที่ยวละ 20 บาท

ไปดูแผนที่กัน...