ประวัติ

บริการ

ข่าวสาร

นานาสาระ

สื่อใหม่

ห้องสมุดประชาชน "เฉลิมราชกุมารี" ความหมาย ห้องสมุดประชาชน "เฉลิมราชกุมารี "เป็นห้องสมุดประชาชนจังหวัด หรือ ห้องสมุด ประชาชนอำเภอ ที่กระทรวงศึกษาธิการโดยกรมการศึกษานอกโรงเรียนได้รับมติจาก ค.ร.ม. เมื่อวันที่ 29 มกราคม 2534 ให้จัดสร้างเนื่องในวโรกาส สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามราชกุมารี ทรงเจริญพระชนมายุ 36 พรรษา

ประวัติความเป็นมา กรมการศึกษานอกโรงเรียนได้พิจารณาเห็นว่าเพื่อสนองพระราชปณิธานและแนวทางพระราชดำริ
ในการส่งเสริมการศึกษา สำหรับประชาชนตามที่ทรงแสดงไว้ในโอกาสต่าง ๆ เช่น ในโอกาสที่ทรงมีพระมหา
กรุณาธิคุณเสด็จเป็นองค์ประธานในการประชุม สมัชชาสากลว่าด้วยการศึกษาผู้ใหญ่ เมื่อวันที่ 12 มกราคม 2533 ได้ทรงพระราชทานลายพระหัตถ์เชิญชวนให้

"ร่วมกันทำให้ชาวโลกอ่านออกเขียนได้

             และในบทพระราชนิพนธ์เรื่อง "ห้องสมุดในทัศนะของข้าพเจ้า" ได้ทรงกล่าวว่า ความรู้ของมนุษย์เป็นมกรดกตกทอดกันมาแต่โบราณเมื่อมีการประดิษฐ์คิดค้นอักษรขึ้นผู้มีความรู้ก็ได้
บันทึกความรู้ของตน สิ่งที่ตนค้นพบเป็นการจารึก หรือเป็นหนังสือทำให้ บุคคลอื่นในสมัยเดียวกัน หรืออนุชนรุ่นหลัง ได้มีโอกาสศึกษาทราบถึง เรื่องนั้น ๆ และได้ใช้ความรู้เก่า ๆ    เป็นพื้นฐาน ที่จะหาประสบการณ์ คิดค้นสิ่งใหม่ ๆที่เป็นความก้าวหน้าเป็นความเจริญสืบ ต่อไป
               ห้องสมุดเป็นสถานที่เก็บเอกสารต่าง ๆ อันเป็นแหล่งความรู้ดังกล่าวแล้ว จึงเรียกได้ว่าเป็นครูเป็นผู้ชี้นำให้เรามีปัญญา วิเคราะห์ วิจารณ์ให้รู้สิ่งควรรู้อันชอบด้วยเหตุผลได้
                ข้าพเจ้าอยากให้เรามีห้องสมุดที่ดี มีหนังสือครบทุกประเภทสำหรับประชาชน หนังสือประเภทที่ข้าพเจ้าคิดว่า สำคัญที่สุดอย่างหนึ่งคือ หนังสือสำหรับเด็ก วัยเด็กเป็นวัยเรียนรู้ เด็ก ๆ ส่วนใหญ่สนใจจะทราบเรื่องราวต่าง ๆ แปลก ๆ ใหม่ ๆ อยู่แล้ว ถ้าเรามีหนังสือที่มีคุณค่าทั้งเนื้อทั้งเนื้อหา และรูปภาพให้เขาอ่าน ให้ความรู้ความบันเทิง เด็ก ๆ จะได้เติบโตขึ้นผู้ใหญ่ที่สมบูรณ์ที่รอบรู้ มี ธรรมะประจำใจ มีความรักบ้างเมือง มีความต้องการปรารถนาจะทำแต่ประโยชน์ที่สมควร
กระทรวงศึกษาธิการจึงได้ขอพระราชทานพระราชานุญาตดำเนินโครงการจัดตั้งห้องสมุดประชาชน
ซึ่งได้รับพระราชทานนามว่า ห้องสมุดประชาชน "เฉลิมราชกุมารี" โดยจะเริ่มก่อสร้างห้องสมุด
รุ่นแรกจำนวน 37 แห่ง เพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ใน วโรกาสที่พระชนมายุ 36 พรรษา ในปี 2534 และจะวางแผนดำเนินการจัดตั้งอย่างต่อเนื่องจนครบ ทุกอำเภอภายในระยะ เวลา 10 ปี ระหว่างปี 2534 - 2543 ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่องค์การสหประชาชาติ ได้ประกาศให้เป็นทศวรรษแห่งการส่งเสริมการรู้หนังสือ
        ห้องสมุดประชาชนแต่ละแห่งจะสร้างขึ้นด้วยความร่วมมือของประชาชนในท้องถิ่นหน่วยงาน ภาครัฐและเอกชน จากความจงรักภักดีและความสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณของสมเด็จพระเทพ รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เพื่อพร้อมใจน้อมเกล้าฯ ถวายเพื่อ สนองพระราชปณิธาน ให้ชุมชนมีแหล่งความรู้ที่พร้อมพรั่งสมบูรณ์ซึ่งจะเป็นแบบอย่างของการพัฒนาห้องสมุดสืบต่อไปโดย
มีการจัดส่วน บริการและกิจกรรม คือ
                           1) ห้องอ่านหนังสือทั่วไป
                     2) มุมเด็กและครอบครัว
                       3) ห้องเอนกประสงค์
                       4) ห้องโสตทัศนศึกษา
                       5) ห้องเฉลิมพระเกียรติ

สาระสำคัญ
              วัตถุประสงค์ในการจัดตั้งมุ่งที่จะกระจายโอกาสทางการศึกษาไปสู่ประชาชนในชนบท ด้วยการจัดตั้งและพัฒนาห้องสมุด ประชาชน อำเภอ ให้เป็นแหล่งความรู้สำหรับประชาชนทุกเพศทุกวัย และเป็นศูนย์กลางสนับสนุนการผลิตและเผยแพร่เอกสารสิ่งพิมพ์ ไปสู่ที่อ่านหนังสือในระดับหมู่บ้านทั้งนี้ โดยได้กำหนดวัตถุประสงค์เฉพาะในการดำเนินการไว้ดังต่อไปนี้
                  1. พัฒนารูปแบบของห้องสมุดประชาชนอำเภอ เพื่อสนองตามแนวพระราชดำริ เพื่อให้เป็นตัวอย่างของห้องสมุดในอนาคตที่จะเป็นแหล่งความรู้และศูนย์กลางสนับสนุนเครือข่ายการเรียนรู้
ในระดับหมู่บ้าน
                  2. จัดตั้งห้องสมุดประชาชนอำเภอให้ครบทุกอำเภอ โดยจะคัดเลือกอำเภอที่มีความพร้อมและความจำเป็นเร่งด่วน ดำเนินการจัดตั้งเป็นรุ่นแรกจำนวน 37 แห่ง ในช่วงปี 2534 - 2535 เพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และทยอยการจัดตั้งในอำเภออื่น จนครบทั่วทั้งประเทศในช่วง ปี 2536 - 2543
                  3. พัฒนาห้องสมุดประชาชนอำเภอที่จัดตั้งอยู่เดิมแล้วให้มีคุณภาพและมีความพร้อมที่จะให้บริการตามบทบาท และภารกิจของห้องสมุดในอนาคต

                  4. ประสานงานกับหน่วยงานภาครัฐและเอกชนรณรงค์ส่งเสริมการอ่าน เพื่อกระตุ้นให้ประชาชนหน่วยงานภาครัฐและเอกชน เห็นความสำคัญของการอ่าน และการจัดตั้งห้องสมุดประชาชนเพื่อจะได้มีส่วนร่วมรับผิดชอบในการดำเนินโครงการ และใช้ประโยชน์จากห้องสมุดที่จะจัดตั้งขึ้นจากวัตถุประสงค์ดังกล่าว กรมการศึกษานอกโรงเรียน
จึงมีนโยบายให้ห้องสมุดประชาชนทุกประเภท ซึ่งรวมทั้งห้องสมุดประชาชน เฉลิมราชกุมารีด้วยมีกิจกรรมหลักดังนี้
                  1. ศูนย์ข้อมูลข่าวสารชุมชน มีกิจกรรมที่จัดในลักษณะดังนี้
                          1) ด้านส่งเสริมการอ่านและการค้นคว้า เช่น การประกวดการอ่าน การจัดนิทรรศการ การเล่านิทาน การเล่าเรื่องจากหนังสือ การประกวดยอดนักอ่าน การโต้วาที การปาฐกถา เป็นต้น
                          2) ด้านการใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่น เช่น การอภิปราย การบรรยาย การศึกษาดูงานใน ท้องถิ่น การรวบรวมผลงานของภูมิปัญญาในท้องถิ่น เป็นต้น
                        3) ด้านห้องสมุดเคลื่อนที่สู่ชุมชน เช่น การนำย่าม ถุง กระเป๋า หีบ เรือ รถยนต์ รถไฟเคลื่อนไปตามชุมชน จัดหาหนังสือไปบริการตามจุดหรือหน่วยงานสำคัญ เช่น เรือนจำ โรงงาน บ้านพักคนชรา โรงพยาบาล เป็นต้น
                           4) ด้านส่งเสริมการรวมกลุ่มประชาชนตามความรู้และความสนใจ เช่น กลุ่มสนใจ กลุ่มวิชาชีพ ชมรมต่าง ๆ เช่น ชมรมนักอ่าน ชมรมอนุรักษ์ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ชมรมสมุนไพร การแข่งขันกีฬา เป็นต้น
                           5) ด้านครอบครัวสัมพันธ์ เช่น จัดให้มีสนามเด็กเล่น จัดมุมเด็กและมุมครอบครัว จัด ตามวันสำคัญ ๆ เช่น วันพ่อ วันแม่ วันครอบครัว วันตรวจสุขภาพ เป็นต้น

                 2. ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้ของชุมชน มีกิจกรรมที่จัดในลักษณะ ดังนี้ ;
                        1) ด้านแนะแนวการศึกษานอกโรงเรียน เช่น แนะแนวการศึกษาอาชีพ ทำเนียบตลาดแรงงาน แหล่งทรัพยากร จัดป้ายนิเทศ ตลาดนัดทัวร์อาชีพ ศึกษาดูงาน เป็นต้นงาน
                         2) ด้านจัดและให้บริการชุดทดลอง ชุดสาธิตต่าง ๆ เช่น สาธิตการทดลองนวัตกรรม ใหม่ ๆ เช่น เครื่องดักยุง ระบบน้ำหยด การทดสอบความชื้นของข้าว การทดลองความเป็นกรดเป็นด่างของดิน เป็นต้น
                       3) ด้านจัดพื้นที่สำหรับบริการตามหลักสูตรการศึกษานอกโรงเรียนของสถาบันต่าง ๆ เช่น จัดมุมทางไกล ตนเอง ชั้นเรียน มุม มสธ. มุม มร. เป็นต้น

                      3. ศูนย์กลางการจัดกิจกรรมของชุมชน หรือเป็นศูนย์ประชาคมมีกิจกรรมที่จัด ในลักษณะ ดังนี้
                          1) บริการสถานที่จัดประชุม สัมมนา การแสดงผลิตภัณฑ์ เช่น การจัดประชุมสมาชิกชมรม สมาคม และแสดงกิจกรรมชมรม จัดมุมแสดงสินค้าพื้นเมือง จัดแสดงศิลปวัฒนธรรมพื้นบ้าน การแต่งงาน เป็นต้น
                         2) กิจกรรมเด็กและครอบครัว เช่น วันเด็ก วันแม่ วันพ่อ การบรรยายเกี่ยวกับเด็กและครอบครัว เป็นต้น
                          3) กิจกรรมอเนกประสงค์ของชุมชน เช่น ศิลปวัฒนธรรม การแต่งงาน การดำเนินการเชิงธุรกิจ สนามเด็กเล่น เป็นต้น
                     4. พัฒนาเครือข่ายการเรียนรู้ในชุมชน มีกิจกรรมที่จัดในลักษณะ ดังนี้
                          1) ด้านข้อมูลข่าวสารและสื่อ เช่น การหมุนเวียนสื่อสารนิเทศไปยังห้องสมุดโรงเรียน ที่อ่านหนังสือประจำหมู่บ้าน ศูนย์การเรียน และแหล่งความรู้ในชุมชนใกล้เคียง เป็นต้น
                          2) ด้านการพัฒนา การผลิต เผยแพร่ และฝึกอบรม เช่น ผลิตเอกสาร แผ่นปลิว อบรมพัฒนาบุคลากร ที่เกี่ยวข้องในการดำเนินงานเพื่อที่จะให้การเผยแพร่สื่อสารนิเทศสู่เครือข่ายอย่าง มีประสิทธิภาพ เป็นต้น
                       จากวัตถุประสงค์ทั้ง 4 ข้อดังกล่าว กรมการศึกษานอกโรงเรียน จัดเพื่อให้ประชาชน ในชุมชนทุกเพศ ทุกวัย ทุกระดับการศึกษา ทุกอาชีพได้รับการศึกษานอกโรงเรียนจากการจัดบริการและ กิจกรรมห้องสมุด เพื่อใช้ในการปรับปรุงอาชีพ ความเป็นอยู่ พัฒนาคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้น เป็นการศึกษาตามอัธยาศัยที่ส่งเสริมสนับสนุนการศึกษาในระบบและนอกระบบโรงเรียนอีกส่วนหนึ่งด้วย

บทบาทหน้าที่

            1. ศูนย์ข่าวสารข้อมูลของชุมชน หมายถึง จัดห้องสมุดให้เป็นแหล่งศึกษาหาความรู้ ค้นคว้า วิจัย โดยมีการจัดบริการหนังสือ เอกสารสิ่งพิมพ์ สื่อโสตทัศน์
            2. ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้ของชุมชน เป็นแหล่งส่งเสริม สนับสนุน และจัดกิจกรรมการเรียนรู้
            3. ศูนย์กลางจัดกิจกรรมของชุมชน หมายถึง การให้บริการแก่ชุมชน ในการจัดกิจกรรมการศึกษา และศิลปวัฒนธรรม เช่น การประชุมขององค์กร การจัดกิจกรรมวันสำคัญตามประเพณี การจัดสวนสุขภาพ สนามเด็กเล่น และสวนสาธารณะ เป็นต้น
            4. ศูนย์กลางสนับสนุนเครือข่ายการเรียนรู้ในชุมชน หมายถึง การจัดให้เกิดกระบวนการที่จะเชื่อมประสานระหว่างห้องสมุดและแหล่งความรู้ในชุมชนอื่น ๆ เช่น ที่อ่านหนังสือประจำหมู่บ้าน สถานศึกษา แหล่งประกอบการ ภูมิปัญญาท้องถิ่น

ประวัติห้องสมุดประชาชน "เฉลิมราชกุมารี" อำเภอวังทรายพูน

                    เนื่องในมิ่งมงคลสมัยที่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารีทรงมี
พระชนมายุ ครบ 3 รอบ พระนักษัตร   ในปีพุทธศักราช 2534 เพื่อเป็นการสนองพระราชปณิธาน และแนวทางพระราชดำริ ในการส่งเสริมการศึกษา สำหรับประชาชนกระทรวงศึกษาธิการจึงได้
พิจารณาขออนุมัติ จากคณะรัฐมนตรี ดำเนินโครงการจัดตั้งห้องสมุดประชาชนอำเภอจังหวัด พิจิตรจัดสร้างห้องสมุดประชาชน ในปี 2534 จำนวน 1 แห่ง บริเวณ ที่ว่าการอำเภอวังทรายพูน ค่าใช้จ่าย ในการดำเนินการจัดสร้างห้องสมุดประชาชนอำเภอ ใช้งบประมาณทั้งสิ้น 3 ล้านบาท โดยแยกออกเป็น
                     ค่าก่อสร้างและครุภัณฑ์         2.3     ล้านบาท
                     ค่าหนังสือ                      0.8    ล้านบาท
            1. เป็นงบประมาณของรัฐ    จำนวน 1.5   ล้านบาท
            2. เป็นเงินสนับสนุนสมทบ   จำนวน 1.5   ล้านบาท
                    จากส่วนราชการ คณะสงฆ์จังหวัดพิจิตร ภาคเอกชน ห้างร้าน บริษัท มูลนิธิ ชมรม สมาคม และประชาชนชาวพิจิตร เปิดบริการตั้งแต่วันที่ 1 กุมภาพันธ์   2536 เป็นต้นไป

ลักษณะอาคารห้องสมุดประชาชน "เฉลิมราชกุมารี"

รูปแบบตัวอาคารเป็นอาคาร 2 ชั้น ขนาดความกว้าง 13 เมตร ความยาว 15 เมตร ตามแบบแปลนของกรมการศึกษานอกโรงเรียน จัดเป็นห้องสมุดขนาดกลาง

ชั้นบน
เปิดบริการ 4 ห้อง เป็นห้องหนังสือ ห้องพระเกจิอาจารย์จังหวัดพิจิตร ห้องโสตทัศนศึกษา ห้องเฉลิมพระเกียรติฯ ข้อมูลท้องถิ่น และ มุมคนดังเมืองพิจิตร

ห้องเฉลิมพระเกียรติ หัวใจของสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” คือ ห้องเฉลิมพระเกียรติ ซึ่งมีวัตถุประสงค์นำเสนอพระราชประวัติ พระปรีชาญาณและพระมหากรุณาธิคุณที่สถาบัน
พระมหากษัตริย์มีต่อประชาชนชาวไทย แบ่งเป็น 4 ส่วน คือ

    5.1   ห้องนิทรรศการเกี่ยวกับพระราชประวัติของสมเด็จพระเทพ
รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
     5.2   พระราชนิพนธ์ของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี พระราชนิพนธ์ของพระบรมวงศานุวงศ์
ในราชวงศ์จักรี ;
      5.3   นิทรรศการเกี่ยวกับพระอัจฉริยภาพของสมเด็จพระเทพ
รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีในด้านศิลปกรรม วรรณกรรม การดนตรี
    5.4   พระราชกรณียกิจและโครงการพระราชดำริในรัชกาลปัจจุบัน
ของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

ห้องโสตทัศนศึกษา

มีวัตถุประสงค์ที่จะจัดบริเวณสื่อ เพื่อการศึกษค้นคว้าส่งเสริมการศึกษา
ด้วยตนเองมีสื่อพื้นบ้าน ได้แก่ วิดีทัศน์ เทปเสียง มีสื่อ สไลด ์ ซีดีรอม และคู่มือ ประกอบการฟัง
และการชม

ห้องเอนกประสงค์

ในแต่ละห้องสมุดจะนำเสนอในรูปแบบที่แตกต่างกันแต่จะครอบคลุม
ประเด็นในเรื่องประวัติศาสตร์ โบราณคดีของพื้นที่นั้น ๆ ภูมิศาสตร์และสิ่งแวดล้อม ศิลปวัฒนธรรม ประเพณี อาชีพ
การส่งเสริมคุณภาพชีวิต คนดีมีฝีมือ ภูมิปัญญาท้องถิ่น;

ชั้นล่าง
เป็นห้องทำงานบรรณารักษ์ มุมเด็ก มุมหนังสือใหม่ มุมวารสาร มุมนิทรรศการ ห้องสรง

ห้องสมุดประชาชน "เฉลิมราชกุมารี" อำเภอวังทรายพูน จังหวัดพิจิตร ตั้งอยู่ที่ หมู่ 4 ต.หนองพระ อำเภอวังทรายพูน

ห้องสมุดประชาชน "เฉลิมราชกุมารี" อำเภอวังทรายพูน จังหวัดพิจิตรมีการจัดโครงสร้างการ
บริหารงาน เพื่อความสะดวกในการบริหารและจัดการห้องสมุดดังนี้

ฝ่ายบริหาร	ฝ่ายเทคนิค	ฝ่ายบริการ
งานบริหารทั่วไป	งานพัฒนาทรัพยากรห้องสมุด	งานบริการยืม-คืนสื่อ
งานธุรการ/สารบรรณ	งานจัดซื้อวัสดุห้องสมุด	งานบริการตอบคำถามและช่วยการค้นคว้า
งานบัญชี/การเงิน	งานทะเบียนสื่อห้องสมุด	งานบริการแนะแนว
งานอาคารสถานที่	งานวิเคราะห์หมวดหมู่และทำบัตรรายการ	งานบริการหนังสืออ้างอิง
งานพัสดุ	งานซ่อมบำรุงสื่อห้องสมุด	งานบริการ มสธ.
งานโครงการ	งานจัดทำบรรณนิทัศน์	งานจัดนิทรรศการ
	งานดรรชนีวารสารและสื่ออื่น ๆ	งานบริการอินเตอร์เน็ต
		งานบริการสืบค้นข้อมูลห้องสมุดด้วยคอมพิวเตอร์

นางศศิกาญจน์ เพชรทอง ตำแหน่ง เจ้าหน้าที่ห้องสมุด 5
วุฒิการศึกษา ปริญญาตรี

บรรณารักษศาสตร์
มหาวิทยาลัยรามคำแหง

นางสาวประภาภรณ์ จันละมูล ตำแหน่ง เจ้าหน้าที่ห้องสมุด
วุฒิการศึกษา ปริญญาตรี

บรรณารักษศาสตร์และสารนิเทศาสตร์(วิชาชีพครูเสริม)
สถาบันราชภัฏพิบูลสงคราม

นายนิกร เรื่องลือ ตำแหน่ง นักการภารโรง
วุฒิการศึกษา ประถมศึกษาปีที่ 6