ปรับปรุงปืนใหญ่โบราณ

            กรมสรรพาวุธถือเป็นเกียรติประวัติที่น่าภูมิใจเมื่อได้รับการติดต่อจากสำนักพระราชวังในเดือนพฤษภาคม พ.ศ.2533 ให้ส่งชุดเจ้าหน้าที่ไปสำรวจปืนใหญ่จำนวน 115 กระบอก ซึ่งขุดพบระหว่างการเตรียมงานสมโภช กรุงรัตนโกสินทร์ 200 ปี   ตั้งแต่เมื่อปี พ.ศ.2525                        

 ปืนใหญ่โบราณคู่กรุงเทพฯ

        ปืนคู่บ้านคู่เมืองเหล่านี้ถูกฝังเอาไว้ริมกำแพงพระบรมมหาราชวังเมื่อใดไม่ปรากฏหลักฐาน ช่างแสงสมัยก่อนได้เอาลูกปืนใหญ่ใส่อุดลำกล้องไว้ไม่ให้ลำกล้องด้านในเสียหาย เมื่อมีการขุดพบได้นำออกตั้งแสดงกลางแจ้งไว้รอบ ๆ อาคารพิพิธภัณฑ์ในพระบรมมหาราชวัง ต่อมาฐานซึ่งเป็นไม้ก็ผุกร่อน และลำตัวปืนก็มีสนิมจนทำลายหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่เกี่ยวกับปืนนี้เสียเป็นอันมาก             

การซ่อม

           ทางเลขาธิการสำนักพระราชวังได้มอบหมายให้  ศจ.นพ.สำราญ วังศพาห ์ ทำการศึกษาและซ่อมแซม   (ซึ่งต่อมาท่านก็ได้กลาย เป็นผู้เชี่ยวชาญปืนใหญ่โบราณของประเทศ)    งานที่ทางกรมสรรพาวุธต้องทำส่วนมากคือ  เคาะ ขัด ตกแต่งสีใหม่โดยใช้สีที่ดูเหมือนผิว เหล็กเคลือบ ทางรางวางปืน และหล่อฐานปืนคอนกรีต ทำรางปืนใหญ่ไม้ และล้อปืนใหญ่ไม้สัก

ปืนใหญ่ไม้?

            ปืนใหญ่เล็ก ๆ ทำด้วยไม้ 15 กระบอก ถูกเก็บไว้ ใต้พระที่นั่งจักรี มาเป็นเวลานานได้ถูกนำมาซ่อมแซมด้วย หลักฐานทางประวัติศาสตร์ระบุว่าไว้ยิงสัญญาณในพระราชพิธีต่าง ๆ มีชื่อประจำปืนอยู่ 14 กระบอก คือ
                   
พรพระสยาม            พรหมประสิทธิ        วิษณุประสาท            เทวราชรังสรรค์
                    ขวัญเมืองมิ่ง             ยิ่งยศเสริม                แสงนรินทร์              ศิลปนารายณ์
                    สายอสุนี                   พลีอารักษ์                รักษาพระศาสนา       สัมมาทิฐิ
                    หักเมืองมาร    และ   บาดาลถล่ม
           ปัญหาที่ไม่คาดมาก่อนก็คือ น้ำหนักของปืนใหญ่กว่า 100 กระบอก มีมากมายเกินกว่าที่พื้นหินที่ใช้ปูในพระบรมมหาราชวัง (นำมาจากเมืองจีนเมื่อ 200 ปีก่อน) จะรับได้ทำให้ต้องเป็นธุระยกแผ่นหินออกแล้วอัดพื้นให้แน่นใหม่ก่อนปูเข้าที่เดิม  นอกจากนี้ยังมีงานทำล้อปืนใหญ่อีก 2 กระบอก และซ่อมรถลาก ซึ่งทั้งหมดนี้ทางกรมก็สามารถทำให้ลุล่วงไปได้ด้วยเวลาเพียง 2 เดือนเศษเท่านั้น

หน้าที่ผ่านมา

หน้าต่อไป

[Home] [ประวัติความเป็นมา] [เดินชมพิพิธภัณฑ์] [ปืนดีที่สะพานแดง] [ผลงานที่ภูมิใจ] [ห้องภาพ]