Wat is leven, en hoe begon het ? - Reactie Peter Scheele 3

Groen rond balletje: Wat is leven en hoe begon het? - Reacties
Correspondentie met Peter Scheele - 3 Quick toer

home: groenrondballetje
Studies: Wat is leven en hoe begon het?
wat is leven - commentaar
wat is leven - reacties algemeen

Reacties: Wat is leven en hoe begon het?

Reageerl: groenrondballetje@yahoo.com

krant: Hoeksteenkrant

Jongerencentrum de Hoeksteen

Hoeksteenkrant, pasen 2002

Groen rond balletje

Hoeksteenkrant, pasen 2002

Groen rond balletje

De voorafgaande brief van Peter Scheele
Gehele brief aan Peter Scheele
Antwoord van Peter Scheele

De voorafgaande brief van Peter Scheele

Antwoord van Peter Scheele

wat is leven - commentaar

Quick toer: commentaar op Peters standpunt

Goede wetenschap is falsificeerbaar (te testen)

Samenvattende vergelijking van biologische theorieen:
verschillen tussen evolutieleer en degeneratie

Samenvattende vergelijking van biologische theorieen:
overeenkomsten tussen evolutieleer en degeneratie

Bron:

Quick
toer:

Quick
toer:
1

Quick
toer: 2

Quick
toer: 3

Quick
toer: 4

Quick
toer: 5

Quick
toer: 6

Quick
toer: 7

Quick
toer: 8

Quick
toer: 9

Quick
toer: 10

Quick
toer: 11

Quick
toer: 12

Quick
toer: 13

Quick
toer: 14

Quick
toer: 15

Quick
toer: 16

Gehele brief aan Peter Scheele

De Quicktoer
Samenvatttende vergelijking evolutie en degeneratie
Welke evolutieleer is doel van je aanval?
De grootheid van God



		Quick toer: Commentaar op Peters standpunt. Bedankt Peter dat je mij gewezen hebt op het feit van ' Slecht verwoorden van mijn (Peters) standpunt'. Ik heb inmiddels de tijd genomen om jouw boek te bestuderen, en ik wil daar aan de hand van bijlage 1, Quick tour, een globaal overzicht van alle argumenten [PS:D-Q]. 1) Je begint met de aanname dat moleculaire evolutie, het ontstaan van nieuwe genen / eiwitten niet kan, en dat nieuwe eigenschappen slechts verlies van oude eigenschappen zijn [PS:D-Q]. Helaas bestaan vele voorbeelden van het verwerven van nieuwe eigenschappen door mutaties en / of recombinatie. Het gaat om reageerbuis experimenten, virussen en menselijke antilichaamproducerende en kankercellen. Een aantal voorbeelden heb ik reeds weergegeven in de paragraaf Methodes van verandering en voorruitgang [JJ:WIL-9]. - Bij antilichaamproducerende cellen worden nieuwe mutaties gemaakt die zorgen dat het antilichaam nog sterker bindt aan het antigeen. - Een tweede voorbeeld is bijvoorbeeld het Mond- en klauwzeer (MKZ) virus. De virusvarianten die in een rund of varken aanwezig zijn, kunnen niet direct gebruikt worden voor het maken van MKZ-vaccin. Het MKZ-vaccin wordt namelijk gemaakt in een hamsternier-kankercel (BHK) die in suspensie groeit. Het virus uit zieke dieren kan echter wel gebruikt worden om monolagen van cellen de infecteren. Na het opkweken in die monolagen ontstaan mutanten die wel de suspensiekweek kunnen infecteren. Een van deze mutanten is al voldoende voor een infectie, dus vermeerdering op zich kan niet de oorzaak zijn. Blijft over verandering van de aanwezige mutanten en het ontstaan van nieuwe mutanten [eigen werk]. - Met name de experimenten die in een reageerbuis zijn uitgevoerd, bewijzen dat de mechanismen van mutaties, en vooral ook van recombinatie, onder invloed van selectie, op zeer effici�nte wijze, nieuwe, anders en beter functionerende genen kunnen produceren. Enzymen die DNA kopi�ren kunnen in een reageerbuis onder invloed van mutaties en recombinatie evolutie bewerkstellen [Coco'01]. - Het verhogen van het maken van fouten (mutatieratio) leidt zelfs tot versnelde evolutie, iets wat al tientallen jaren wordt gedaan met zogenaamde mutagenen stoffen en nu ook kan door de kopieerenzymen meer foutgevoelig te maken [Cohen'01]. - Het meest recente en directe keiharde bewijs voor vooruitgang door moleculaire evolutie is een artikel dat laat zien dat je door opeenvolging van puntmutaties, een verbetering in het uitvoeren van ��n complexe functie. Die vooruitgang door mutatie, en dus evolutie, gaat zelfs veel sneller als men seksuele recombinatie ook een rol laat spelen [Zhang'02]. Dit alles lijkt mij een principe bewijs van het idee dat 'mutatie en / of recombinatie kan leiden tot vooruitgang onder druk van selectie'. En daarmee een principe bewijs dat evolutie mogelijk is. De feiten die ik hier citeer zijn direct strijdig met jouw aanname: "Mutaties zijn daarmee echter absoluut nog geen BRON van nieuwe variatie. Ze ge- en misbruiken alleen maar wat van oorsprong al voorhanden was in de soorten [PS1] Ik begrijp deze aanname niet. Mutatie is in gewoon Nederlands verandering van een nucle�nezuur (erfelijk materiaal). Als iets veranderd, dan hoeft het nieuwe toch niet van tevoren aanwezig te zijn? Immers als het nieuwe van tevoren al aanwezig was, hoeft iets niet te veranderen, maar zou selectie volstaan. 2) Zinnige eiwitten ontstaan inderdaad niet door toeval alleen [PS:D-Q], maar door het samenspel van toeval en natuurlijke selectie, zoals reeds aangetoond bij het vorige argument. Selectie in samenspel met mutatie is voldoende voor het verkrijgen van nieuwe eigenschappen, zie principes van de methodes hierboven. Bij antilichaamproducerende cellen worden nieuwe mutaties gemaakt die zorgen dat het antilichaam nog sterker bindt aan het antigeen. Aangezien een drijvende kracht bestaat (selectie) voor genen is je berekening uitgaande van volstrekt willekeurigheid van mutatie ongeldig. Onder punt 1, hier boven had ik ook al aangegeven dat de uitkomst van de berekening niet juist was. - In je berekeningen lijk je helemaal gemist te hebben dat mutatie en selectie een continue wisselwerking met elkaar aangaan. Elders in je boek schrijf je terecht dat het mogelijk is dat ��n mutatie een gen zo verandert dat het niet meer functioneel is. Voor die ene verandering bestaan 20 mogelijkheden. Hier ga je er echter vanuit dat 300 opeenvolgende mutaties gelijktijdig nodig zijn alvorens selectie mogelijk is; hierdoor zijn er 20300 (extreem veel) mogelijke varianten. Als iedere mutatie uitgeselecteerd wordt, komt de kans voor verandering de verandering van een eiwit via puntmutaties in de grote orde van 20*300 = 6000 varianten. De varianten die niet worden uitgeselecteerd, doen immers verder niet meer mee. Na het goed formuleren van je theorie, zou ik je willen adviseren om je berekening door een statisticus te laten controleren. 3) In je derde argument schrijf je dat essenti�le genen niet kunnen evolueren [PS:D-Q]. Hemoglobine, h�t eiwit dat zuurstof in het bloed transporteert, lijkt mij een essentieel (noodzakelijk) gen, immers zonder hemoglobine, kan een mens niet leven. Desondanks zijn varianten van hemoglobine ge�volueerd in de mens, die weliswaar minder stabiel zijn, maar een evolutionair voordeel in de strijd tegen malaria bieden [JJ:WIL-8]. - Cytochroom c geef jij als voorbeeld van een essentieel gen dat volgens jou niet kan evolueren (veranderen) [PS:D-6], ... "omdat verlies van functie de dood van de drager betekend"[PS:D-Q]. Echter, ofschoon vele veranderingen in humaan cytochroom c fataal zijn, toch kun je met een mutaties in cytochroom c volwassen worden [Robinson'00; Shoubridge'01]. Met andere woorden, ook cytochroom c kan veranderen (evolueren). 4) Eiwitten zijn te complex en te gespecialiseerd om te evolueren [PS:D-Q]. Je lijkt een soort van grote veranderingen is evolutie idee te hebben. Eiwitten kunnen op twee manieren evolueren, en het feit dat ze dit doen: zie punt 1. Door subtiele puntmutaties kan de bindingssterkte aan bepaalde DNA-sequentie toenemen en die aan andere afnemen. Zodoende kan een gespecialiseerd eiwit, zoals een DNA bindend eiwit elders op het DNA binden. Een complex eiwit bestaat uit kleinere functionele delen, domeinen genaamd. Een zo'n domein zorgt b.v. voor DNA-binding en een tweede b.v. voor hormoonbinding. Op het genoom liggen deze domeinen veelal ver van elkaar af (honderd tot duizend keer de grootte van die stukjes DNA zelf). Nadat het DNA naar RNA is vertaald worden deze domeinen door splicing (uitknippen van niet-vertaalde stukken RNA) aan elkaar gezet, zodat ze elkaar direct opvolgen in het eiwit. Dit principe betekend in het geval van DNA recombinatie, dat de kans dus honderd tot duizend keer zo groot is dat het tussen de domeinen van het eiwit gebeurd dan er binnen. Dat betekend dat de functionele structuur van het eiwit behouden blijft, terwijl het eiwit kan recombineren. Dit is nog een extra reden waarom selectie van gerecombineerde van genen (evolutie) leidt tot functionele vooruitgang [Zhang'02]. 5) De meeste genen kennen zelfs helemaal geen variatie [PS:D-Q]. In tegenstelling tot jouw bewering, kennen vrijwel alle genen variatie. Je verwart volgens mij heterozygotie, verschillende allelen binnen het individu (ieder mens heeft alle genen in tweevoud) met polymorfisme, de verschillende allelen in de populatie. De definitie van polymorfisme wil echter nog wel eens verschillen van 1 tot honderden basenparen verschil [Schork'00]. De enige toets hiervoor is het volledig lezen van het genen in kwestie (sequentieanalyse), bij meerdere personen die geen familie van elkaar zijn. De data is overigens ook voorhanden uit het humane genoom project, waar juist om deze reden twee keer het genoom van meer dan 5 mensen is gelezen. Volgens het lab dat het humane genoom opgehelderd hebben zit dat vol met variatie oftewel 'single nucleotide polymorfisms' (SNPs) [Bentley'00]. Dus de meeste genen hebben wel variatie! Ken jij een menselijk gen zonder variatie? Zelfs de essenti�le genen (zie hierboven) hebben variatie! 6) Helemaal met je eens wat betreft de stelling: soorten die niet uit elkaar zijn ontstaan zijn niet uit elkaar ontstaan. Maar waarom komt uit deze situatie de conclusie naar voren dat mutaties kunnen niet verantwoordelijk geacht worden voor het ontstaan van de genen [PS:D-Q]. Dit is hierboven punt 1 reeds beargumenteerd. 7) Genduplicatie is een mogelijk gevolg van recombinatie of retroviraal overbrengen. Het menselijke genoom bevat vele tientallen stille retrovirussen en recombinaties komen gemiddeld zo'n 100-150 keer voor bij de delingen die leiden tot de vorming van geslachtscellen. Duplicaties zullen hierbij dus wel plaats vinden. De conclusie dat mutatie geen nieuwe varianten oplevert naar verdubbeling haal je uit argumenten 1 en 3. Argument 1 is al aangetoond onjuist te zijn. Argument 3 is niet van toepassing, omdat het gen verdubbelt is en het tweede gen niet meer essentieel (noodzakelijk) is, want er is nog een eerste gen! 8) Hier ben ik het met jou eens, veel, maar dus niet alle (zie punt 1!), voorbeelden van evolutie zijn vormen van degeneratie [PS:D-Q]. 9) Wederom ben ik het met jou eens, variatie alleen is geen bewijs voor evolutie [PS:D-Q]. Het verkrijgen van nieuwe en / of verbeterde eigenschappen door mutaties die leiden tot variatie dat uitgeselecteerd wordt, is wel bewijs voor evolutie. 10) Je praat over de potentie van een oerwolf om tientallen verschillende vari�teiten van honden en wolven te veroorzaken. Deze variaties zijn in wezen kleine verschillen in het erfelijk materiaal. Voor sommige genen gaat het om tientallen, of honderden varianten. Hoe kunnen die ooit in een ouder paar oerwolven hebben gezeten (beide hebben slechts 2, mogelijk verschillende, kopie�n van elk gen, dus samen 4). Met andere woorden: alleen mutatie kan ervoor zorgen dat uit 2 oerdieren, meer dan 4 verschillende varianten laten ontstaan. - Daardoor is er een uitwaaiering vanuit de oersoorten naar allerlei sub- en ondersoorten, die ieder op zich door recombinatie en selectie ontstaan, en daarmee genetisch verarmen ten opzichte van hun moedersoort [PS1]. Het viel Darwin op dat die geslachten die het meest uitgewaaierd waren naar soorten genetisch gezien het rijkst waren (grootste aantal verschillende allelen). Darwin constateerde dat genetische rijkdom het grootst is bij soorten in soortrijke geslachten en in de geslachten van geslachtrijke families. Of anders geformuleerd: Juist die genera (of als je wilt oersoorten) waaruit vele soorten zijn ontwikkelt, kennen ook binnen de soorten grote variatie [CD:OOS-2]. Deze constatering is een van de pijlers waarop Darwin de evolutieleer heeft geformuleerd, en dit is direct strijdig met de degeneratie gedachte die jij formuleert. 11) Er is een einde aan doorselecteren [PS:D-Q]. De meeste muizenstammen na inteelt honderden generaties doorgefokt worden, en kunnen nog steeds geselecteerd worden. Dus waar ligt het einde van doorselecteren dan? 12) Verlies aan genen kan leiden tot nieuwe variatie [PS:D-Q]. Maar zie punt 1, nieuwe variatie kan ook komen door mutaties in genen. 13) Je stelt dat nieuwe variatie is altijd variatie op hetzelfde thema [PS:D-Q]. Dit klopt voor de meeste waargenomen gevallen van variatie. In de gevallen van soortvorming, blijven de grote lijnen van biologische organisatie vrijwel onveranderd. Deze voorspelling doe je ook aan de hand van de evolutieleer. Grote veranderingen kosten meer tijd dan kleine. Voordat jouw boek was uitgekomen, werd biologische soortvorming gezien, een bewijs van macro-evolutie. Inmiddels is dat bewijs meerdere malen geleverd. In je boek neb je echter hebt de definities van macro-evolutie veranderd van soortvorming naar de vorming van nieuwe typen, gedefinieerd in argument 16. Harde bewijzen voor 'mega-evolutie', themaoverstijgende variatie ontbreken. Dit wordt voorspeld door de evolutieleer, immers om de variatie nodig voor een nieuwe typologie is een langdurig proces van mutatie en selectie nodig. Of dit echt plaatsvindt, is dus de vraag. Wel bestaan aanwijzingen voor het vormen van nieuwe typologie. De ene soort bestaat uit gevonden overgangsfossielen, de andere uit divergente evolutie, vergelijkbare structuren krijgen totaal verschillende functies. Voorbeelden hiervan zijn de vleugels van een vleermuis, de vinnen van de dolfijn en de armen van de mens. Al deze structuren hebben vergelijkbare opbouw in botstructuren. Aangezien alle botten met een andere functie in al deze drie biologische soorten terug zijn te vinden, noemt men dit divergente evolutie. 14) Het ontwikkelen van een embryo is typologische differentiatie. De vorm en functie veranderingen in de embryologie worden niet veroorzaakt door genetische verandering tijdens de ontwikkeling van het embryo. 15) Dezelfde functies worden door verschillende genen gerealiseerd [PS:D-Q]. Dat is ook een klassiek voorbeeld van convergente evolutie: dezelfde selectiedruk zorgt voor dezelfde aanpassingen. Jouw beweringen dat evolutionisten ervan uitgaan dat alles dezelfde oorsprong heeft [PS:D-15] is niet waar. Je bent duidelijk niet op de hoogte van het begrip convergente evolutie. Convergente evolutie, is het uiterlijk naar elkaar toegroeien, ondanks verschillende oorsprong door hetzelfde selectiemechanisme. Een voorbeeld convergente evolutie zijn de vinnen van een dolfijn vergeleken met die van haaien. De bouw van de botten verschilt volledig, ondanks uiterlijke overeenkomst. Het tegenovergestelde is divergente evolutie, vergelijkbare structuren krijgen totaal verschillende functies. Voorbeelden hiervan zijn de vleugels van een vleermuis, de vinnen van de dolfijn en de armen van de mens. Al deze structuren hebben vergelijkbare opbouw in botstructuren. In tegenstelling tot convergente evolutie wordt divergente evolutie wel als bewijs voor gemeenschappelijke afstamming gezien. Divergente evolutie laat namelijk overeenkomsten in het basisbouwplan zien, bij structuren met totaal verschillende functie (de rol van functie als selecterende kracht op de structuur kan dus worden uitgesloten). 16) Idem boven. Je definieert de grenzen voor een type als ei- en zaadcellen van twee soorten elkaar kunnen bevruchten, ook als er geen levensvatbaar embryo ontstaat. Dit impliceert dat de degeneratietheorie en biologische soortvorming accepteert. Soortvorming was voorheen de definitie van macro-evolutie, dus in die zin accepteer je dan dus ook macro-evolutie. Als ik je goed begrijp houdt jouw grens op bij een soort van mega-evolutie, evolutie over de typologische grenzen heen, hetgeen een tijdrovend proces is. Ook Darwin ging uit van het idee dat meerdere bestaande soorten een gezamenlijke voorouder hebben, en dat alle soorten uit 1 of meerdere voorouders stammen [CD:OOS-14], dus in zoverre zijn jullie het dus eens. In tegenstelling tot de voorkant van je boek "hoe de huidige inzichten van de genetica onthullen dat de soorten of typen niet door natuurlijke selectie zijn ontstaan", ga je uiteindelijk ervan uit dat soorten binnen het type wel zijn ge�volueerd of gedegenereerd door natuurlijke selectie.

		Goede wetenschap is onder andere falsificeerbaar [Lett'90]. Falsificeerbaarheid is eenvoudig te testen. De the�stische evolutionaire gedachte en de degeneratietheorie maken een aantal duidelijk verschillende voorspellingen in het aantal generaties dat een soort bestaat. Beide theorie�n gaan uit van een andere ontstaansdatum van de soort. De degeneratietheorie voorspeld een leeftijd van maximaal 6.000 tot 10.000 jaar voor de mens en voor alle andere soorten (zowel dieren als planten) een oorsprong die gelijk is of jonger dan die van de mens). De meest gangbare evolutietheorie voorspeld dat de modernste oermens zo'n 50.000 tot 100.000 jaar oud is, en dat andere diersoorten aanmerkelijk ouder zijn, oplopend van de verschillende zoogdieren en vogels via de verschillende reptielen en via de verschillende amfibie�n, naar de verschillende vissen en de verschillende kraakbeenvissen (volgens de gangbare evolutionaire afstammingsschema's). De voorspelde verschillen kunnen nog groter worden, omdat de degeneratietheorie uitgaat van de genetische aftakeling van de individuen in een soort, waardoor latere generatie minder oud worden en dus de vroegere generaties mogelijk een langere generatie tijd hadden dan wat wij nu zien. Het aantal generaties of de generatietijd zal dan wel bepaald moeten worden. Indien je dit wenst wil ik je helpen met de falsificatie van de degeneratietheorie.

		Samenvattende vergelijking van biologische theorie�n - verschillen tussen evolutieleer en degeneratie Als ik het goed begrijp, Peter, corrigeer mij waar ik het mis heb: denk jij [PS:D] anders dan Darwin [CD:OOS] over (a) de grenzen van evolutie, mega-evolutie is volgens jouw niet mogelijk, terwijl Darwin dit wel aannam; (b) het herhalen van evolutie (c) het principe van moleculaire evolutie: mutaties zorgen volgens jou niet voor nieuwe variatie en middels selectie tot een verbeterde genfunctie. a - Wat betreft mega-evolutie; dit is niet bewezen, slechts aangetoond door (i) gevonden fossielen; (ii) vergelijking van bouwplannen met verschillende functies; (iii) vergelijking genen met en zonder functie. De feiten tonen mega-evolutie heel sterk aan op lager niveau, dus b.v. binnen de orde van de zoogdieren, maar zijn aanzienlijk zwakker in het aantonen op een hoger niveau. Verschillen in geslachtsbepalende genen op orde-niveau (vissen, amfibie�n, reptielen, vogels en zoogdieren) laten zien dat op dergelijke hogere niveaus een grens zeker denkbaar is. Of en tot hoever mega-evolutie een rol speelt staat dus nog ter discussie. b - In het begin van je flessennek-plaatje bestaat variatie. Ik ga uit van 2 oerdieren als begin van de soort. Twee dieren hebben maximaal 4 varianten per gen. Alle andere (vaak tientallen) varianten zijn dus ontstaan (door mutaties). Selectie verminderd het aantal aanwezige varianten. Waarom zou in de geselecteerde dieren geen nieuwe variatie meer kunnen staan, als dat oorspronkelijk wel kon? c - Het vakgebied van de biologie kent vandaag de dag talrijke bewijzen van het principe dat willekeurig mutaties leiden tot verbetering van het gen en van de soort (zie punt 1). Het ontkennen van dit argument heeft derhalve geen wetenschappelijke basis.

		Samenvattende vergelijking van biologische theorie�n - overeenkomsten tussen evolutieleer en degeneratie Behalve verschillen zie ik ook algemene punten in de verschillende theorie�n, die reeds binnen 50 jaar na het verschijnen van Darwins eerste boek gepubliceerd zijn: (d) niets kan niet de bron van iets zijn, dus een begin is geschapen (e) de feiten van evolutie die bestaan zijn niet strijdig met een persoonlijk geloof in God, d - De diepste oorzaak van de schepping is de liefde van de Schepper en Zijn bijbehorende eigen goedheid [Farley-5]. e - Het Geloof uit Genesis, blijft stevig en intact, zelfs als men de manier hoe verschillende soorten zijn ontstaan uitlegt aan de hand van de evolutietheorie" [Knabenbauer]. "Het is algemeen bekend dat de theorie van het spontaan ontstaan van bepaalde levensvormen zoals wormen en insecten aanvaard was theologen en filosofen, totdat, experimenteel bewijs het tegenovergestelde bewees" [Farley-4]. Ook zijn er enkele specifieke overeenkomsten tussen degeneratie en [PS:D] en biologische evolutie [CD:OOS]: (f) micro-evolutie, (g) soortvorming is macro-evolutie bestaat en (h) natuurlijke selectie (en mogelijk ook seksuele selectie) vormt de basis van micro- en macro-evolutie. f - Variatie binnen de soorten bestaat, en nieuwe ondersoorten ontstaan. g - Uit een oertype kunnen meerdere soorten ontstaan [PS:D-15]. h - "Het concept van 'natuurlijke selectie' is de grootste ontdekking die Charles Darwin gedaan heef t" [PS-1].

		Bron: [Bentley'00] - Bentley (2000) Med.Res.Rev. 20:189. [CD:OOS] - Charles Darwin (1859) The Origen of Species. [Coco'01] - Coco et al. (2001) Nature biotechnology 19:354 [Cohen'01] - Cohen (2001) The Scientist 15(23):12. [Farley] - Farley (1908) The Catholic Encyclopedia, Volume IV. http://www.newadvent.org/cathen/04470a.htm [JJ1] - email John Jacobs aan Peter Scheele, d.d. 13-11-2001 tesamen met artikel. [JJ:WIL] - John Jacobs: Wat is leven en hoe begon het? http://us.oocities.com/groenrondballetje/Wat_is_leven.html. [Knabenbauer] - Knabenbauer, "Stimmen aus Maria-Laach", XIII, 74; cf. Muckermann, "Attitude of Catholics towards Darwinism and Evolution", 78. [Lett'90] - James Lett: (winter 1990) A field guide to critical thinking, Skeptical inquire magzaine. [M1] - Murris aan Peter Scheele http://www.degeneratie.nl/nieuws_actueel/980901B&W.htm. [PS1] - email Peter Scheele aan John Jacobs, d.d. 11-01-2002. [PS:D] - Peter Scheele (1997) degeneratie, het einde van de evolutietheorie. [Robinson'00] - Robinson (2000) Pediatr.Res. 48:581. [Schork'00] - Schork (2000) Clin.Genet. 58:250. [Shoubridge'01] - Shoubridge (2001) Am.J.Med.Genet. 106:42. [Zhang'02] - Zhang et al. (2002) Nature 415:644. -getal - hoofdstuk van een boek of stuk; -Q = quick tour

Opgegooide ballen Het moge duidelijk zijn dat de absolute Waarheid slechts aan God is voorbehouden. In deze rubriek zullen de reacties op het stuk groen rond balletje worden geplaatst.

	Mocht je willen reageren op deze rubriek, stuur dan een schriftelijke reactie (liefste digitaal per email) naar groenrondballetje@yahoo.com