|
"Ey Güneş! Senin için Rodoslu Dorian halkı bu bronz heykeli Olympos'a ulaştırmak için, savaş dalgalarını uzaklaştırmanı ve kenti taçlandırmanı dileyerek yaptı. Kentimiz, yağmadan uzak kalsın. Sadece denizler değil, karalar da özgürlük meşalesinin ışığından yoksun kalmasın" (Heykelin ithaf yazısından) Sadece 56 yıl ayakta kalabilen Rodos Heykeli için Küçük
Pliny;
"Evet, yerde yatıyor ama muhteşem" demişti. Rodos
Heykeli sadece dev bir heykel değildi, aynı zamanda çok güzel
bir ada olan Rodos Adası halkının birliğini simgelemekteydi. Yeri; Rodos limanının girişindeydi. Tarihi; Antik Yunan'da belirli güçleri olan kent-devlet sistemi geçerliydi.
Lalysos, Kamiros ve Lindos gibi Rodos da, dört ada devletinden
biriydi. MÖ 408'de dört ada anlaşıp, Rodos'u başkent yapıp bir
birlik kurduktan sonra ekonomik yönden büyük başarı sağladılar.
Mısır Kralı Ptolemy, 1.Soter'le çok gelişmiş bir ticari ilişki
içindeydiler. MÖ 305'te Mekadonyalı Antigonid'ler, ticari rekabet
sonucunda bu Rodos-Mısır ticari birliğini savaşarak kırdılar
ama asla kente giremediler. MÖ 304'te barış yapıldı, birlik
yine kuruldu ve tüm askeri malzeme satıldı ve parasıyla Güneş
Tanrısı Helios adına dev bir heykelin yapılmasına karar
verildi. Heykel 12 yılda yapıldı ve MÖ 282'de bitirildi. Ama MÖ
226'da oluşan çok şiddetli depreme kadar ayakta durabildi. Kent
tamamen yıkılmıştı. Heykel ise en zayıf yeri olan dizlerinden
kırılarak devrilmişti. Rodoslular, Mısır Kralı 3. Ptolemy'den
restorasyon için maddi yardım istediler. Ama sonra bir kahin
heykelin yapılmasının yasaklandığı kehanetinde bulununca,
Ptolemy'nin yardımından vazgeçildi. Yaklaşık 900 yıl boyunca kırık
heykel öylece yerde kaldı. Tabii artık bir kalıntıydı. Sonra
garip bir şey oldu ve Suriyeli bir Yahudi heykeli satın alarak 900
devenin sırtına yükleyip taşıdı. Sonrası bilinmiyor. Tanımlama;
Aslında her ne kadar Rodos Limanı deniyorsa da, heykelin hangi
limanın ağzında durduğu bilinmiyor. Tahminler Mandraki Limanı
doğrultusunda... Resimde görüldüğü gibi heykelin boyutları
inanılmaz görünüyor. Devrildikten sonra limanın ağzını tıkadığından
söz eden antik yazarlar da var ama çelişki çok fazla. Heykelin
karada mı yoksa denizde mi 900 yıl yattığı pek anlaşılmıyor.
Yahudi tüccar neyi satın aldı? Bir kısmını mı? Ya da başka
bir şeyi mi? Heykel Rodoslu heykeltraş Lindoslu Chares başkanlığındaki bir komisyon tarafından yapıldı. Bronz parçalar halinde çalışıldı, sonra birleştirildi, ayakları ve topukları konuldu. Çatısının yapımında demir ve taş blokların kullanıldığı da sanılıyor. Kaidesi beyaz mermerdendi ve bittiği anda yüksekliği 33 metreydi. Tam olarak şekli ve görünümü bilinmiyor, çizimler anlatılardan yola çıkılarak yapılmış ve Fransız heykelci Auguste Bartholdi, Rodos Heykeli'nden esinlenerek modern dünyanın en çok tanınan ve en büyük ülkesini simgeleyen heykelini yaptı; New York'taki Özgürlük Heykeli'ni... Ne gariptir ki, her iki heykel de özgürlük adına yapıldı... |