 |
Ân oán khôn lường
(Truyện Trạng Lợn)
Hôm phụng sắc, Trạng vào ngọc bệ bái
mệnh. Lĩnh cờ biển, áo mũ xong, vua cho
Trạng ra vườn Ngự xem hoa, thị yến,
rồi trở ra bái yết các điện đài, cung
phủ. Trạng đi bái yết tất cả. Có
một ông quan thái sư thượng trụ họ Dương,
trên vua yêu dùng, thần thế đương mạnh,
có một người con gái. Nhân thấy Trạng chưa
có vợ, muốn gả con gái cho để thêm
cứng vây cánh, quan sai người bảo Trạng
rằng:
- Thái sư thấy ngài thiếu niên tuấn tú, có ḷng
yêu mến, quư trọng lắm. Nhân có một người
con gái tên là Hương Nương, tuổi trẻ,
đủ cả tài sắc. Nay muốn ngoài làm đông
sàng quư khách (1), thêm vẻ gia môn, thời thái sư
lấy làm quư hóa lắm.
Trạng vốn nghe thái sư là người gian
giảo, bụng vẫn ghét sẵn, làm điệu khiêm
tốn, nói rằng:
- Cửa thái sư là cửa quyền quư. Chúng tôi là
bậc ti tiện. Có lẽ đâu cú lại dám đậu
với phượng hoàng, kẻ tục lại sánh
với tiên bao giờ? Xin ngài tâu với thái sư
hộ.
Người ấy lại nói:
- Không phải thế. Nếu thái sư có quản
kẻ sang người hèn, thời gian đă chả
bảo tôi lại đây. Xin ngài cứ nhận trước
vu quy rồi sau sẽ vinh quy, lại được là
quư tế quan thái sư nhất triều, dư thần
dư thế, chả hóa hay thêm ra ư?
Trạng nói:
- Được vậy thế thời cũng hay
thực. Nhưng tôi nhất thiết tưởng, thái sư
là họ Dương tôi cũng họ Dương. Ngài
dạy như thế chúng tôi sợ tai mắt thiên
hạ quan chiêm, tránh làm sao khỏi người ta chê cười
phỉ nhổ được. Vả, tôi cũng đă
có nơi ước nguyện từ lúc tấm cám, có
đâu dám phụ t́nh. Đa tạ thái sư, quyết
không dám nhận.
Người mối thấy Trạng khăng khăng
một mực như vậy, về tâu với thái sư,
thái sư cười, nói rằng: "A! Thằng này dám
vô lễ với ta"! Từ đó thái sư đêm
ngày chỉ t́m kế hại Trạng.
Nói về khi Trạng vinh quy, quân gia, xe ngựa đi
đến trang trại Bùi tướng công. Tướng
công được tin mừng lắm, cùng với con gái
là Bùi Phấn Khanh ra nghênh tiếp Trạng vào trang
nghỉ ngơi, truyền mở tiệc hoa đón
tiếp rể hiền. Trạng vào trang, cầm tay
Phấn Khanh cười mà bảo rằng:
Người đời thường nói: "Có chí làm
quan, có gan làm giàu". Có làm nên được như
thế này, rồi chăn loan gối phượng
mới thích! Chứ say hoa đắm nguyệt chỉ
quyến luyến về mặt tài sắc, c̣n ai gọi
là người anh hùng.
Phấn Khanh cúi đầu cười nụ, sẽ ngâm
rằng:
Tạc nhật sổ ngôi tương biệt xứ
Tiền trinh vạn lư dĩ tiên chi
(ư là lúc đưa chàng đi, tôi cũng đă
biết trước ắt được như thế).
Bùi tướng công muốn lưu Trạng nghỉ
ở trang rồi làm lễ cưới, để
Phấn Khanh cùng về bái tổ. Trạng xin về bái
tổ đă, rồi chọn ngày hoàn hôn sau. Bùi tướng
công y lời. Ngày hôm ấy cũng cho Phấn Khanh cùng
về vinh quy.
Trạng về đến nhà bái tổ xong, đem
Phấn Khanh lạy mẹ xin làm lễ hoàn hôn. Mẹ
Trạng khi đó đă đầu bạc răng long,
thấy con và dâu mừng lắm, nói với họ hàng
rằng:
- Ừ, Chung Nhi từ bé đă có chí lớn. Không trách
quả nhiên bây giờ làm được thực.
Bấy giờ, anh ruột và chị dâu cùng ngồi
đó cả. Trạng cười bảo rằng:
- Nào, trước anh chị bảo em làm trạng rượu,
trạng thịt. Bây giờ anh chị xem em có làm
được Trạng không nào?
Họ hàng làng nước đều khen Trạng là người
có chí. |
|
