อดเปรี้ยวไว้กินหวาน
คอยของที่ดีกว่าของเฉพาะหน้า
ในขุนช้างขุนแผน พิมพ์พูดกับสายทองว่า
"อดเปรี้ยวกินหวานตระกานใจ ลูกไม้ฤาจะสุกไปก่อนห่าม"


อย่าขุดคนด้วยปาก อย่าถากคนด้วยตา
ขุด ว่าร้าย, ถาก มองด้วยอาการประมาท
เช่นที่เรียกว่ามองตั้งแต่หัวถึงเท้า


อย่าจับงูข้างหาง
อย่าทำอะไรที่เป็นภัยแก่ตัว


อย่าหมิ่นเสือผอม
อย่าหมิ่นคนเล็กน้อยที่มีพิษสง


อย่าตีตนไปก่อนไข้
อย่ารู้สึกวุ่นวายก่อนมีเรื่อง


อาบน้ำร้อนมาก่อน
มีประสบการณ์มากกว่า


อาภัพเหมือนปูน
ไม่มีใครเอ่ยถึงในทางดีเลย


อัฐยายซื้อขนมยาย
เอาของกลางมาใช้


อย่าถือคนบ้า อย่าว่าคนเมา
สุภาษิตบทนี้สอนให้อภัยคนเช่นนั้น


อย่าใฝ่สูงให้เกินศักดิ์
สุภาษิตบทนี้สอนให้รู้จักประมาณตน


อย่าเลี้ยงลูกเสือลูกจระเข้
อย่าเอาลูกคนชั่วหรือดุมาเลี้ยง
เพราะเขาจะเหมือนพ่อแม่


อย่าไว้ใจทาง อย่าวางใจคน จะจนใจเอง
สุภาษิตสอนให้ระวังทางเดินและ
คนจะเดือดร้อนเพราะเชื่อใจเกินไป


อย่าหมายน้ำบ่อหน้า
อย่าคิดหวังอนาคตที่ไม่แน่


อย่าเอาไม้ไปแหย่เสือ
อย่าอุตริไปสะกิดคนดุร้าย


อย่าเอื้อมเด็ดดอกฟ้า
สอนให้เจียมตัวในเรื่องรักคนที่สูงกว่า


อยากเป็นหนี้ให้เป็นนายหน้า
สอนให้หลีกการอาสาทำสัญญา


อยู่บ้านท่านอย่านิ่งดูดาย ปั้นวัวปั้นควายให้ลูกท่านเล่น
สอนให้ช่วยเขาทำงานเมื่ออาศัยเขาอยู่


อันอ้อยตาลหวานลิ้นแล้วสิ้นซาก แต่ลมปากหวานหูไม่รู้หาย
รสอ้อยหรือรสตาลหวานชั่วครู่ แต่ถ้อยคำหวานไม่รู้สิ้น


เอาใจเขามาใส่ใจเรา
เห็นใจคนอื่นว่าเหมือนใจเรา


เอาทองไปรู่กระเบื้อง
เอาของดีไปกระทบของเลว ของดีย่อมเสีย


เอาเนื้อหมูมาใส่เนื้อช้าง
เอาของเล็กไปเติมของใหญ่


เอาเป็ดมาขันประชันไก่
เอาของไม่ดีมาแทนของดี


เอาพิมเสนไปแลกกับเกลือ
เอาของมีค่ามากไปแลกกับของมีค่าน้อย


เอามะพร้าวห้าวไปขายสวน
เอาของที่เขามีอยู่แล้วอย่างเหลือเฟือไปให้เขาอีก
ซึ่งเขาไม่ต้องการ ใกล้เคียงกับอังกฤษที่ว่า
เอาถ่านหินไปเมืองนิวคาลเซิล หรือของฝรั่งเศสว่า
เอาน้ำไปทะเล


เอาไม้ซีกไปงัดไม้ซุง
คนกำลังน้อยต่อสู้คนกำลังมากด้วยปัญญา
แรงงานหรือเงินย่อมไม่สำเร็จ


เอาไม้สั้นไปรันขี้
ของชั่วแล้วไม่ควรแตะต้อง จะกระท้อนสู่ตัว