ÇÖLYAK HASTALIĞI NEDİR ?
Çölyak Hastalığı (Celiac Disease) ; Hastalık bağırsaklardaki
sindirimi sağlayan villus denilen yapıların bozulmasına
sebep olmakta ve dolayısıyla da yiyeceklerdeki besinin emilmesini
engelleyen ve ince bağırsakta hasarlar oluşturan bir sindirim
hastalığıdır.
Çölyak hastası olan kişiler buğdayda arpada çavdarda
ve yulafta* bulunan ve gluten olarak adlandırılan bir proteinine
tahammül edememektedir.
Çölyaklı hastalar gluten içeren yiyecekler yediklerinde,
onların bağışıklık sistemleri bunu ince bağırsaklara zarar
vererek yanıtlar.Özellikle çok küçük ve parmak şekline benzeyen
villus olarak adlandırılan ince bağırsaktaki emilimi sağlayan
yapılar kaybolur(düzleşir ve görevini yapamaz hale gelir.)
Yiyeceklerdeki besinler bu villuslardan geçerek kan
dolaşımı içine emilirler.Villuslar olmadan kişi ;her ne
kadar yiyecek yerse yesin; beslenemez.
Vücudun kendi bağışıklık sistemine zarar vermesinden
dolayı çölyak hastalığının otomatik bağışıklık sistemi rahatsızlığı
olarak düşünülmektedir.Bununla birlikte ,yiyeceklerin emilememesinden
dolayı sindirim rahatsızlığı olarak ta sınıflandırılabilmektedir.
Çölyak hastalığı ayrıca gluten entropatisi , celiac
disease ,celiac sprue , nontropical sprue ve gluten sensitive
entropathy olarak da bilinmektedir.
Çölyak hastalığı genetik bir hastalıktır,bunun anlamı
kişinin ailesinde de bu hastalığın çıkması söz konusudur.Bazen
hastalık bir ameliyat ,çocuk doğumu , hamilelik , viral
enfeksiyon yada şiddetli duygusal stresten sonra , tetiklenebilir
;yada ilk seferde aktif olabilir.
Çölyak hastalığı kişinin yaşamının her hangi bölümünde
ortaya çıkabilmektedir . Çölyak kimi kişilerde çocukluk,
kimilerinde ergenlik, kimilerinde ise orta yaş grubunda
ortaya çıkabilmektedir.
|