Gibijo Mendia:
Izarra - Nerbioiaren iturburua
—Igandea,
1993ko azaroak 7—
|
Nerbioi ibaiaren izenaren jatorria ez da oraindik argitu gaur egungo ikertzaileek diotenaren arabera. Batzuek NERBINA (920 m) mendiarekin zerikusirik duela diote, Delikako sakanera salto egiten duen inguruetako mendia hain zuzen. Beste batzuek, ordea, Nerva enperadore erromatarrarekin erlazionatzen dute. Nervio edo Nansa ere deitu zaio.
Nerbioi ibaiaren iturburua ere ez da orain arte behar bezala zehaztu. Jendeak Nerbioiaren Jauzia dela esaten duen arren, hauxe benetako iturburua ez dela zalantzarik ez dago. Ibaiaren jatorrizko iturriak Mediterraniar eta Kantauri itsasoetara doazen UREN BANALERROAren isuralde goibeletan daude, Arabako Gibijo eta Gilarte mendilerroen artean, Jauzitik H-ra 2 Km-tara gutxi gorabehera eta urrun ez dagoen ARANGATXA (923 m) mendiaren begiradapean. Uda sasoian, bere ubide laburra urik gabe izaten da, baina euriak Euskal Herria barra-barra bustitzen duen sasoian, edo elurrak mendi kaskoak estaltzen dituenean, 100en bat metroko talaiatik behera Delikako sakanaren erdira ur-jauzia erortzen delarik. Delika herritik irteten den eta DELIKAko zirkoaren amaieraraino iristen den bidezidor bat dago. Orduan, ARRASTARIA bailaran barrena sartzen da jaioberri den ibaia eta Alto del Corral-etik, Bagatetik eta Urkabustaitzetik jasoko ditu ibarraren magalera isuritako urak alde batetik, eta Garobel edo Salbada Menditik eroritakoak bestaldetik. Bizkaian sartuko da lehenengo aldiz, URDUÑAko hiri historikoa ureztatzeko, aspaldian Jaurerriaren hiriburua izandakoa.
Nerbioi ibaiari buruzko zenbait burutapen. |
Gibijo Mendia
IZARRA (635 m).
Ibilaldiaren hasiera, URKABUSTAITZ udalerriko herri nagusia den Arabako Izarra herrian egingo dugu. Ntra.
Sra. del Rosario elizako inguruetatik eskuinera irteten den bidexka bat hartuko dugu, harresi baten ondotik metalezko langa
bateraino eramango gaituena. Ondoren igoera samurrean garatzen den gurpide batek, pagadi eder bateraino eramango gaitu. Basotik
irten ostean, ordoki batekin topatuko gara. Eskuinera jo (I) eta alanbre-hesia jarraituz, aldapa samurrean, nolabait esateko,
ALTO DEL CORRAL (842 m) mendi tontorreraino joango gara. Erpin geodesikoa eta Basauriko mendi taldeak ipinitako buzoia.
 Laura eta Imanol begiratokian
|
Untzagako herritik irtenda, bada haritzez babesturik tontorrera iristen den bidea.
Poliki-poliki zelaietatik jaitsiz, Delikako sakaneko inguruetaraino iristen da. Arroilaren ertzetik mugituko gara, Nerbioiko Jauziarekin topatu arte; errekatxoa zeharkatuz, lehendabiziko Behatokia ikusiko dugu. Bista ezin hobeak bertatik. 2 Km H-ra, Nerbioi ibaiaren iturburua ikus daiteke. Delikako sakana. Sai kolonia ugalkor bat bizi da bertako paretetan.
Sakanaren albotik jarraitzen badugu, bigarren Begiratokira joango gara. Hemendik, ondo zehaztutako bideak ARANDO edo SANTIAGO (943 m) tontorreraino eramango gintuzke. Arrastariako bailara eta Garobel (Salbada) Mendiak ikusteko talaia ezin hobea. IM-ra TXARLAZO tontorra (927 m), non Antiguako Ama Birjinaren omenezko irudi erraldoi hori aspaldian jarria izan zen, Urduña herriko patroiarentzat.
 Añana Gesaltza
|
Jaisterakoan, mugarri txiki batetik igaro beharko dugu eta ondoren eskuinera jo. Alanbre-hesi bat pasako dugu. I-an, zedarri edo harri-marka batzuek gidatuko gaituzte sakon bat ezkerrean duen zabaldi batean barrena. Bigarren alanbre-hesia pasa eta M-an Urduñatik Berberanara doan errepidera iritsiko gara. Zabalditxo bat bertan.
URDUÑAko MENDATEA 400 metro gorago dago, 343 zenbakiko puntu kilometrikoan.
Kartografia
- Orduña, 111. mapa katastrala. Instituto Geográfico Nacional (Espainia). Eskala: 1:50.000.
Bibliografia
- Euskal Herriko 100 Gailur eta Mila Txoko. 7. ibilbidea. L. P. Peña Santiago. Elkar (1990).
XUXEN Zuzentzaile/Egiaztatzailea erabiliz zuzendu dira.
ostadar.geo@yahoo.com
Jai-alai behea 4, 20700 Zumarraga (Gipuzkoa)
Euskal Herria - The Basque Country
Tlf.: (+34) 943.72.33.85
