|
|||
|
 |
||
|
PARAGRAF
PARAGRAF YAPISI
Paragraf herhangi bir yazinin bir satirbasindan öteki satirbasina kadar olan bölüme denir. Bir baska ifadeyle paragraf “bir duyguyu, bir düsünceyi, bir istegi, bir durumu, olayin bir yönünü yalnizca bir yönüyle anlatim tekniklerinden ve düsünceyi gelistirme yollarindan yaralanarak anlatan yazi türü” dür.
Her paragrafta bir düsünce savunulur. Paragraftaki düsünceler hem kendi aralarinda birbirine bagli hem de ana düsünceye baglidir.
PARAGRAFIN BÖLÜMLERI
• GIRIS BÖLÜMÜ: Giris bölümleri genellikle tek cümle olur. Giris bölümünde açiklanacak, anlatilacak,hikaye dilecek, tartisilacak “konu” verilir.
Paragrafin giris bölümüyle ilgili iki tip soru sorulur:
- Bu paçanin basina getirilebilecek en uygun cümle asagidakilerden hangisidir?
- Asagidaki cümlelerin hangisi bir paragrafin baslangiç cümlesi olabilir?
• GELISME BÖLÜMÜ: Giris bölümünde verilen konunun her yönüyle ortaya kondugu bölümdür. Gelisme bölümü paragrafin en uzun bölümüdür. Ana düsünce bazen gelisme bölümünde yer aldigi gibi bazen de giris veya sonuç bölümlerinde yer alir.
• SONUÇ BÖLÜMÜ: gelisme bölümünde anlatilan olay, düsünce ya da duygularin bir sonuca baglandigi bölümdür. Sonuç cümleleri genellikle tek cümle olur.
Sonuç cümlesi ana düsünce ile ayni dogrultudadir.
Sonuç cümlesi ile ilgili olarak sinavda su tip sorular karsimiza çikar:
-Asagidakilerden hangisi bir paragrafin sonuç cümlesi olmaya en uygundur?
-Yukaridaki paragrafin sonuna asagidakilerden hangisinin getirilmesi en uygundur?
-Bu paragraf asagidaki cümlelerden hangisiyle tamamlanabilir?
PARAGRAFTA KONU
Hakkinda konulan, fikir yürütülen, eser olusturulan düsünce, olay, duygu veya herhangi bir duruma konu denir. Her paragrafin mutlaka bir konusu vardir. Bir paragrafta iki ana konu olmaz. Ikinci bir ana konuya geçilecekse ikinci bir paragraf açilir.buna bagli olarak bir paragrafta birden fazla anadüsünce de olmaz. Çünkü anadüsünce bir konu hakkinda savunulan veya açiklanan görüstür.
Konuyu bulmak için, “Neden söz ediliyor?” , “Ne üzerinde duruluyor?” sorulari sorulmalidir.
PARAGRAFTA BASLIK
Baslik, bir yazida üzerinde durulan konunun kisaca anlatimidir. Bir yazinin basligindan konusunu anlayabilecegimiz gibi basligini bilmedigimiz bir yaziya da konuyu özetleyebilecek birkaç sözcükle baslik koyabiliriz.
Paragrafin basligini buldurmaya yönelik sorularin baslik olarak önerilen seçeneklerinde sözcüklerin konuyu çagristiracak özellikleri arastirilmalidir.
ANA DÜSÜNCE
Bir paragrafta öne sürülen, açiklanip kanitlanmaya çalisilan temel düsünceye ana düsünce denir. Ana düsünce, konudan yola çikilarak paragrafin olusumunda temel alinan, asil söylenmek ya da vurgulanmak istenen düsüncedir. Ana düsünce cümlesi kimi zaman paragrafin basinda ya da sonunda bulunabilir. Kimi zaman da paragrafin bütününe sindirilmistir.
Ana düsünceyi buldurmaya yönelik soru sekilleri sunlardir:
*Bu parçada vurgulanmak istenen düsünce asagidakilerden hangisidir?
*Bu parçada anlatilmak istenen asagidakilerden hangisidir?
*Bu parçadan asagidaki yargilarin hangisi çikarilabilir?
*Bu sözleri söyleyen kisi asagidakilerden hangisiyle nitelendirilebilir?
*Bu parçaya göre romanla ilgili elestirilerde görülen temel eksiklik asagidakilerden hangisidir?
zeynelbozkale@hotmail.com