http://www.pgvn-haitrieuam.org
KINH LUẬN DO H̉A THƯỢNG
| HOME | BÁT NHĂ | CHỨNG ĐẠO CA | DUY MA CẬT | DUY THỨC HỌC | ĐẠI BÁT NIẾT BÀN | ĐẠI THỪA VÔ LƯỢNG NGHĨA | PHÁP HOA | THỦ LĂNG NGHIÊM |
Bộ kinh nầy tiền bối cổ kim từ các thời đại Tống, Minh xa xưa ở Trung Quốc và qua bao thế hệ lịch sử ở Việt nam ta đều tiếp nhận danh xưng của bộ kinh nầy qua nhan đề ĐẠI PHƯƠNG QUẢNG VIÊN GIÁC TU ĐA LA LIỄU NGHĨA KINH. Với nhan đề đó, nói lên tánh chất trọng đại trong trọng đại ở nội dung và giáo nghĩa thậm thâm vi diệu của kinh. Thực lư mà nói, văn tự có tuyệt xảo thế nào cũng không chở hết được ư. Người xưa nói: Ư tại ngôn ngoại. Phật th́ nói: "Nhất thiết tu đa la giáo như tiêu nguyệt chỉ". Văn tự, giáo lư của tất cả kinh tạng ví như ngón tay chỉ trăng. Vả lại theo lời Phật dạy cho Bồ tát Hiền Thiện Thủ th́ kinh nầy có thể gọi bằng những năm danh tự khác nhau. Mà danh tự nào, ư nghĩa cũng hun hút chiều sâu như vực thẳm. Khi dịch và viết phần Trực chỉ bộ kinh nầy, tôi suy nghĩ rất nhiều về cái đề kinh. Theo cổ nhơn gọi tắt với cái tên: VIÊN GIÁC KINH, tôi thấy không vừa ḷng. Dùng nhan đề ĐẠI PHƯƠNG QUẢNG VIÊN GIÁC TU ĐA LA LIỄU NGHĨA KINH tôi cho là quá dài mà cũng không hẳn đủ đảm bảo nội dung của kinh trong đó. Qua quá tŕnh tư duy tôi vụt nhớ hai câu thơ của một thiền sư Việt Nam:
Lời cổ vũ sấm rang đó, tôi khởi ư quyết định "chiết trung" hai nhan đề một dài và một ngắn ấy, thành: NHƯ LAI VIÊN GIÁC KINH. Đó là cái nhan đề mà tôi dâng trọn tâm hồn lên đức Phật để xin được đặt ra. NHƯ LAI VIÊN GIÁC KINH là một bộ kinh thuộc hệ tư tưởng Liễu nghĩa Đại thừa. Ở kinh nầy, đức Phật khai thị về tự tánh VIÊN GIÁC của mọi người. Con người ai cũng sẵn có cái tánh giác ngộ viên măn thanh tịnh không có tội lỗi nhiễm ô. Dù ở Thánh tánh đó không thêm, ở phàm cũng không bị hao bớt. Chúng sanh hiện hữu trên cơi đời nầy chỉ là diệu dụng tùy duyên vốn sanh khởi từ bản thể tự tánh VIÊN GIÁC bất biến ấy. V́ vậy, cho nên gọi là NHƯ LAI VIÊN GIÁC. Tu học theo kinh Như Lai Viên Giác hành giả sẽ hiểu rơ về giáo lư:
"Đốn" "Tiệm" là phạm trù đối đăi về mặt thời gian. "Tu" "Ngộ" là phạm trù đối đăi về mặt nhân quả. Có tu th́ có ngộ. Có ngộ th́ có chứng đắc quả vị. Đó là chân lư về nhân quả. Chân lư nhân quả không riêng ǵ phương diện tu chứng mà nó bao quát hết thảy sự vật hiện tượng thế gian và pháp xuất thế gian, ngoại trừ thân chứng cảnh giới NHƯ LAI VIÊN GIÁC. Đáp câu hỏi của Bồ tát Văn Thù về pháp hành của Như Lai khi tu nhơn địa. Phật dạy: PHÁP HÀNH CỦA NHƯ LAI KHI TU NHÂN ĐỊA LÀ SỬ DỤNG TRÍ VIÊN GIÁC QUÁN CHIẾU LƯ VIÊN GIÁC. V̀ VẬY KHÔNG SANH KHỞI VÔ MINH GỌI LÀ THÀNH PHẬT ĐẠO. Qua lời dạy đó, người đệ tử Phật thấy rằng: Khi tu nhân, đức Phật chỉ sử dụng chân trí soi rọi chân lư. Đức Phật không có làm ǵ cực nhọc khó khăn. Lấy chân trí trong sáng tỉnh thức quán chiếu chân lư vốn thanh tịnh bản nhiên, do vậy, vô minh không có điều kiện sinh khởi. Mà không có vô minh th́ không phải chúng sinh. Không phải chúng sinh th́ gọi là Phật, là thành Phật đạo ! Giáo lư đốn tu, đốn ngộ, đốn chứng được Thế Tôn khai thị cho Bồ tát Đại Trí Văn Thù ở chương một của bộ kinh nầy. TRI HUYỄN TỨC LY, LY HUYỄN TỨC GIÁC đức Phật dạy cho Bồ tát Phổ Hiền ở chương hai Như Lai vẫn chưa mở bày phương tiện, v́ ư Phật muốn cho những người có chủng tánh Đại thừa cần phải hứng khởi ư chí quyết liệt, như người bừng tỉnh một cơn ác mộng. Người biết mộng là người đă tỉnh thức rồi. Dạy về pháp ĐỐN NGỘ ĐỐN TU ở chương một, đức Phật khai thị cho Bồ tát Đại Trí Văn Thù về công năng tu tập qua một chữ TRI. Ở chương hai Phật khai thị về công dụng của chữ LY do Bồ tát Phổ Hiền nêu ra cũng nhằm để hướng dẫn pháp hành ĐỐN TU ĐỐN NGỘ và ĐỐN CHỨNG. Nếu chưa phải là bậc lợi căn đại trí th́ cầu học những phương tiện "Tiệm tu". Với pháp tiệm tu, hành giả có thể thực hành tu tập những pháp môn ngang với nghị lực và nhận thức của ḿnh. "Tiệm" có nghĩa là dần dần, từ thấp tới cao, từ chậm đến mau trên đường tu, ngộ. Tuy nhiên, hành giả không để lệch mục tiêu là VIÊN GIÁC TỰ TÁNH vốn có của ḿnh. Rời mục tiêu ấy mà cầu mong chứng ngộ Bồ đề Niết bàn… chẳng khác nào ṃ trăng đáy nước, nấu cát hy vọng thành cơm, chờ hoa đốm trong hư vô sanh ra quả ngọt… CHỈ, QUÁN và THIỀN là ba pháp hành căn bản trong nền giáo lư Phật. Nó được ứng dụng xuyên suốt không gian và thời gian đối với người đệ tử Phật phát chí tu hành, và cũng từ căn bản đó vận dụng triển khai thành "vô lượng pháp môn tu" ! Ví như xi măng, cát, đá, sắt và nước là chất liệu cơ bản của ngành kiến trúc vậy. Sự chấp mắc sai lầm chân lư đối với đường tu, nó trở thành vật cản, chặn đứng sự tiến lên đỉnh cao Bồ đề Niết bàn Phật. CHỨNG, NGỘ, LIỄU, GIÁC là sự chấp mắc sai lầm về "bản ngă". Không tỏ ngộ chân lư "ngă không", con người rất khó dứt ư tưởng "ngă chấp câu sanh". Dứt câu sanh ngă chấp khó, ví như người tự cắt đầu ḿnh ! TÁC, NHẬM, CHỈ, DIỆT cũng là thứ bệnh chấp sai lầm từ nhận thức, dẫn đến chủ trương lệch lạc chánh nhân. Nhân đă lầm th́ quả sẽ lạc, khiến cho VIÊN GIÁC DIỆU TÁNH không c̣n là mục tiêu hướng thiện hăm hở của lúc khởi hành ! Hăy thận trọng lưu tâm ! "Đại hải bất nhượng tiểu lưu". Là biển cả th́ không ngại dung chứa nước sông ng̣i khe lạch. NHƯ LAI VIÊN GIÁC kinh là tư tưởng Liễu nghĩa Thượng thừa, mà bậc đại căn cơ hay trung lưu tiểu trí, học tu đều đem lại lợi ích thích ứng với CHÍ, NGUYỆN, HÀNH của mỗi người. V́ nội dung tư tưởng thậm thâm vô thượng, v́ tánh chất Đại Phương Quảng Liễu Nghĩa của kinh mà tiền bối hậu triết dị khẩu đồng tâm, mỗi mỗi triển khai và ghi lại những điều tâm đắc của ḿnh. Suốt quá tŕnh Phật sử ở Trung Quốc, kinh Viên Giác được những nhà Phật học sớ giải, chú thích, trước thuật, biên soạn gồm có những tên gọi:
Đó là những vị tiền bối có quyết tâm đầu tư trí tuệ khai thác nguồn tài nguyên tư tưởng liễu nghĩa thượng thừa ở kinh Viên Giác. Ở Việt Nam ta, cũng đă có một vài bản dịch từ Hán văn ra Việt văn, nhưng v́ thiếu vốn đầu tư, và không vận dụng khả năng sáng tạo. V́ vậy công dụng của kinh Viên Giác vẫn c̣n mai một chưa có cơ hội phát huy, bởi phẩm chất chưa đáp ứng thị trường đối với người muốn t́m học Phật pháp. Nay với nhan đề NHƯ LAI VIÊN GIÁC KINH TRỰC CHỈ ĐỀ CƯƠNG, với khả năng của ḿnh, tôi viết ra phần TRỰC CHỈ để chỉ thẳng trọng tâm, hướng dẫn người đọc nắm được ư chính, nhận thức nghĩa lư tiềm ẩn ở văn kinh ư Phật. Đó là lư tưởng của bỉ nhân tôi đối với công tŕnh biên soạn dịch thuật bộ kinh nầy. Tuy nhiên, sức đầu tư rất hữu hạn mà tài nguyên liễu nghĩa thượng thừa th́ vô tận bao la, cho nên hy vọng có được chút lợi ích nào cho người đọc cũng đáng mừng rồi. Cổ nhân nói: "Chí lạc mạc như đọc thư, chí yếu mạc như giáo tử". Không có thú vui nào bằng thú vui đọc sách. Không có sự bí yếu nào bằng cái bí yếu đem dạy cho con. Đọc sách đă là vui, đọc kinh Phật đối với người Phật tử có lẽ không đến nỗi buồn ! Mong thay !
Viết tại HUỲNH MAI TỊNH THẤT Bộ kinh NHƯ LAI VIÊN GIÁC các tiền bối cổ kim có lẽ v́ y theo khuôn sáo trước mà các Ngài thường phân chia thành nhiều quyển từ 2, 3, 4, 5 hay nhiều hơn thế nữa. Riêng tôi, tôi nhận thấy sự phân chia ấy không đem lại hiệu quả ǵ, mà chỉ thêm phần h́nh thức rườm rà vô bổ. Sự kiện then chốt của toàn kinh là mười hai vị Bồ tát thay mặt Viên Giác Hải Hội nêu lên những câu hỏi để cầu Phật chỉ dạy. Ư nghĩa nội dung những câu hỏi có thể thu nhiếp trong hai mục đích yêu cầu:
Hai mục đích yêu cầu xuyên qua mười hai đề tài nghi vấn của mười hai vị đại Bồ tát, được Phật khai thị cặn kẽ rơ ràng, khiến cho tŕnh độ tiếp thu chánh pháp của thính chúng được nâng cao liên tục. Với nhận xét đó, tôi thấy sự phân chia ra nhiều quyển, không cần, cho nên tôi chỉ rút một câu hoặc những từ có ư nghĩa then chốt, trọng tâm của đề tài được Phật khai thị, tôi đặt thành "Tiểu đề" của đề tài đó. Và mỗi đề tài nghi vấn của một Bồ tát, tôi kể đó là một chương. Ví dụ: Chương Một
PHÁP HÀNH CỦA NHƯ LAI Chương Hai
LY HUYỄN TỨC GIÁC Như vậy trọn bộ kinh nầy có tất cả 12 chương, mà không phân chia số quyển. Mong sao người đọc nhận ư quên lời để giảm nhẹ bệnh h́nh thức, câu nệ khuôn sáo biến kế danh ngôn.
Lại có thơ rằng:
Pháp sư: THÍCH TỪ THÔNG
Bộ kinh NHƯ LAI VIÊN GIÁC gồm cả thảy 12 chương, khi nghiên cứu kinh nầy kính mong độc giả lưu ư:
Pháp sư: THÍCH TỪ THÔNG
PHÁP HÀNH CỦA NHƯ LAI
1. Kinh này tôi nghe một thuở nọ đức Phật trụ trong chánh định Đại Quang Minh Tàng. Bấy giờ, thân tâm Như Lai vắng lặng, b́nh lặng như hư vô, tùy thuận cảnh giới bất nhị. Các cơi nước thanh tịnh đồng thời hiển hiện trong bối cảnh trang nghiêm ấy và có cả mười vạn đại Bồ tát vân tập thành một hải hội đông vầy. Những bậc thượng thủ trong hàng Bồ tát gồm có: Bồ tát Đại Trí Văn Thù. Bồ tát Phổ Hiền. Bồ Tát Phổ Nhăn. Bồ tát Kim Cang Tạng. Bồ tát Di Lặc. Bồ tát Thanh Tịnh Tuệ. Bồ tát Uy Đức Tự Tại. Bồ tát Biện Âm. Bồ tát Tịnh Chư Nghiệp Chướng. Bồ tát Phổ Giác. Bồ tát Viên Giác. Bồ tát Hiền Thiện Thủ cùng các quyến thuộc đồng nhập chánh định BẤT NHỊ. Bấy giờ Bồ tát Văn Thù Sư Lợi đảnh lễ dưới chân Phật rồi đi quanh ba ṿng, quỳ gối chắp tay thưa: 2. Bạch Thế Tôn ! Các hàng Bồ tát phát tâm thanh tịnh cầu học Đại thừa phải tu tập thế nào để tránh được các bệnh chấp và những chúng sanh hậu thế phải làm sao để khỏi rơi vào tà kiến ! Cúi mong Như Lai thương xót đại chúng trong hội nầy mà dạy cho chúng con về PHÁP HÀNH CỦA NHƯ LAI TRONG KHI TU NHÂN ĐỊA từ lúc khởi đầu ! Đức Phật bảo: Văn Thù Sư Lợi ! Lời hỏi của ông rất có ư nghĩa. Ông v́ các Bồ tát và chúng sanh đời sau mà hỏi về PHÁP HÀNH CỦA NHƯ LAI TRONG KHI TU NHÂN ĐỊA. Đó là một vấn đề rất hệ trọng Như Lai sẽ v́ các ông mà nói: 3. Này, Văn Thù Sư Lợi ! Đấng Vô Thượng Pháp Vương có pháp môn Đại Tổng Tŕ tên VIÊN GIÁC. Từ VIÊN GIÁC lưu xuất chân như thanh tịnh, Bồ đề, Niết bàn. Các Ba La Mật môn để dạy cho Bồ tát đều lưu xuất từ VIÊN GIÁC ấy. Này, Văn Thù Sư Lợi ! PHÁP HÀNH CỦA NHƯ LAI TRONG KHI TU NHÂN ĐỊA LÀ SỬ DỤNG QUÁN TRÍ VIÊN GIÁC SOI RỌI CHÂN LƯ VIÊN GIÁC, DO VẬY MÀ KHÔNG SANH KHỞI VÔ MINH GỌI LÀ THÀNH PHẬT ĐẠO. Này, Văn Thù Sư Lợi ! Các ông nên biết ! Vô minh vốn không là ǵ cả. Chỉ v́ tất cả chúng sanh từ vô thỉ đến giờ quá nhiều điên đảo, ví như người mất trí nhận sai phương hướng, đông tây trái chỗ, nam bắc lộn tên; vọng nhận tứ đại cho là cái tướng tự thân, bóng dáng lục trần cho là cái tướng tự tâm. Thực chất họ như người bị bệnh mắt. V́ bệnh mắt mà thấy có vành trăng thứ hai bên mặt trăng duy nhất. Này, Văn Thù Sư Lợi ! Hư không vốn không có hoa đốm, người bệnh mắt vọng nhận là có. Do vọng nhận cho nên không những hiểu sai về tự tánh của hư không mà c̣n lầm cho rằng hư không là chỗ sanh ra hoa đốm. Cũng như vậy, luân chuyển sanh tử chỉ là sự vọng nhận và vọng thấy trong VIÊN GIÁC TÁNH thanh tịnh. V́ vậy, cho nên gọi đó là VÔ MINH. 4. Này, Văn Thù Sư Lợi ! Vô minh không có thực thể. Chúng ví như sự việc trong mộng, khi mộng th́ không phải không, lúc tỉnh th́ chẳng có ǵ. Hoa đốm khi diệt mất trong hư không nhưng không thể nói có diệt, v́ nó không có thật sanh. Cũng vậy, tất cả chúng sanh ở trong chỗ không sanh, vọng thấy có sanh, ở trong chỗ không diệt vọng thấy có diệt, thế cho nên gọi là luân chuyển sanh tử. 5. Này, Văn Thù Sư Lợi ! Nhân Địa của Như Lai trong khi tu VIÊN GIÁC đại định thường vận dụng trí tuệ để BIẾT và BIẾT vô minh vốn không, không có thật tánh, chúng như hoa đốm trong hư không. Do vậy, không c̣n lầm nhận về tướng thân tâm cho nên không thấy có tướng thân tâm thọ nhận sự luân chuyển sanh tử. Cái không ấy, không phải do gắng sức cố làm nó mới không mà tánh bản nhiên của nó tự không. Tánh biết và tánh hư không, cũng như vậy. Biết mà giống như không biết, không lưu giữ về ư niệm biết chủ quan. Tánh hư không cũng không trụ chấp. Tánh biết và tánh không của hư không cả hai đều vắng lặng, bấy giờ gọi là người TÙY THUẬN GIÁC TÁNH THANH TỊNH. V́ sao nói như thế ! V́ thực tánh của vạn pháp là không. V́ tánh của vạn pháp bất động, v́ trong Như Lai tàng không có tướng đầu mối của sự sanh khởi và tướng chấm dứt của sự tận cùng. V́ không có cái tri kiến phân biệt xen vào. V́ tánh của pháp giới là chân như tṛn đầy toàn diện, phổ biến mười phương. PHÁP HÀNH CỦA NHƯ LAI TRONG KHI TU NHÂN ĐỊA là như thế. Bồ tát tu học Đại thừa nên phát tâm thanh tịnh như vậy. Chúng sanh đời sau theo đó mà tu sẽ không bị rơi vào tà kiến. Bấy giờ đức Thế Tôn tuyên lại nghĩa trên bằng một bài kệ :
TRỰC CHỈ 1. Qua nhận thức của Đại thừa th́ Phật lúc nào cũng trụ trong thiền định chứ không phải lúc sắp nói kinh đức Phật mới trụ trong thiền định. Với mười tám pháp bất cộng của Phật chứng minh cho điều đó :
Đại Quang Minh Tàng là tên của một thiền định. Trụ ở thiền định Đại Quang Minh th́ không có vô minh mê ám. Do vậy mà thân tâm Như Lại tịch tĩnh và b́nh đẳng như hư vô. Bấy giờ tự khắc các cơi Tịnh độ hiện ra.
Muốn tu học Đại thừa cần phải phát chí Đại thừa. Trí phải học theo Đại Trí Văn Thù. Hạnh phải học với Đại Hạnh Phổ Hiền… 2. Bồ tát Đại Trí Văn Thù cầu Phật chỉ dạy ba điều:
3. Rằng PHÁP HÀNH CỦA NHƯ LAI KHI TU NHÂN ĐỊA, SỬ DỤNG QUÁN TRÍ VIÊN GIÁC SOI RỌI CHÂN LƯ VIÊN GIÁC, DO VẬY VÔ MINH KHÔNG SANH KHỞI, GỌI LÀ THÀNH PHẬT ĐẠO. Giáo lư "đốn ngộ" "đốn tu" "đốn chứng" là vậy đó. Ư Phật dạy rằng con người vốn có cái chân trí trong sáng, thanh tịnh, không có tội lỗi, đó là cái tánh giác ngộ viên măn vốn có của con người. Hiện tượng vạn hữu cũng vậy, tánh của nó vốn thanh tịnh viên măn không có nhiễm ô, không có xấu xa. Đó là chân lư tự nhiên của hiện tượng vạn pháp. Dùng chân trí thanh tịnh soi rọi chân lư thanh tịnh, tâm và cảnh đều thanh tịnh. Pháp hành của Như Lai khi tu nhơn chỉ có vậy. Và do vậy vô minh không sanh khởi mà gọi là thành Phật đạo. Nền giáo lư "đốn ngộ đốn tu" chỉ rơ nhân vị của con người do con người quyết định v́ con người tối linh ư vạn vật. Ngài Quy Sơn nói:
(Tự ḿnh định đoạt cuộc đời ḿnh, dứt khoát không do ai khác. Làm chủ tâm cảnh, cắt đứt căn trần, tự khắc thân tâm cảnh giới thanh tịnh và tịch tĩnh b́nh đẳng như hư vô… Chân lư là như thế, xưa nay không biết là lỗi ở nơi người.) 4. Vô minh, nó không là ǵ cả. Nó là thứ huyễn vọng không có thực thể. Mê th́ vô minh tác động hoành hành. Giác th́ vô minh không có. Ví như hoa đốm trong hư không. Hoa đốm chỉ có đối với người bị bệnh nhặm mắt. Người không bệnh nhặm mắt không sao t́m thấy hoa đốm. 5. Phận sự của người tu hành giống như trách nhiệm của người gác cửa. Thành công hay thất bại tùy thuộc ở một chữ BIẾT. Ở chương này, Phật dạy Bồ tát Văn Thù hăy quan tâm về chữ BIẾT. BIẾT để mà nhận biết vô minh, nhưng khi biết được vô minh, hóa giải hết vô minh th́ tánh biết và vô minh bị biết đều buông bỏ hết, chỉ c̣n một thể giác thanh tịnh viên măn. Bấy giờ được gọi là người TÙY THUẬN VIÊN GIÁC TÁNH. Sanh tử là diệu dụng tùy duyên của bản thể chân như bất biến. Sanh tử không phải là việc đáng sợ. Thập phương Bồ tát cho đến chư Phật Như Lai vẫn tùy nguyện vào ra sanh tử để vun vén măi cái nhân thành Phật cho ḿnh. Sanh tử do "vọng nhận" mới là thứ sanh tử đáng sợ. Đây là thứ sanh tử khổ đau v́ vọng nhận tứ đại làm tướng tự thân, vọng nhận bóng dáng lục trần làm tướng tự tâm của ḿnh. Sanh tử này là con đẻ của vô minh, khổ năo ưu bi phát xuất từ "vọng nhận" thật sanh và thật tử… *****Top BIẾT HUYỄN LÀ ĐĂ LY HUYỄN Trong băng 6 Bấy giờ Bồ tát Phổ Hiền đảnh lễ Phật và chắp tay thưa: Bạch Thế Tôn ! Những người cầu học Đại thừa, sau khi nghe hiểu cảnh giới VIÊN GIÁC thanh tịnh rồi phải tu hành thế nào để được kết quả tốt ? Bạch Thế Tôn ! Khi chúng sanh nhận biết tất cả là huyễn th́ thân tâm họ cũng huyễn. Vậy th́ lấy huyễn tu huyễn, có kết quả chăng ? Và khi các huyễn diệt hết, thân tâm cũng không c̣n th́ ai là người tu để gọi là tu hành như huyễn ? Giả sử có hàng chúng sanh không biết tu hành, thường buông trôi sống trong sanh tử huyễn hóa với vọng tưởng loạn tâm, không hề biết cảnh giới như huyễn th́ làm sao có được ngày giải thoát ? Cúi mong Như Lai v́ hàng Bồ tát và chúng sanh đời sau mở đường phương tiện dạy pháp tu hành tiệm tiến khiến cho xa ĺa các huyễn ! 1. Phật dạy ! Lời hỏi của ông rất có ư nghĩa, sẽ đem lại lợi ích lớn lao cho các hàng Bồ tát và chúng sanh đời sau, những người chủng tánh Đại thừa cầu học NHƯ HUYỄN TAM MUỘI. 2. Này, Phổ Hiền ! Tất cả chúng sanh và các thứ huyễn hóa đều sanh trong NHƯ LAI VIÊN GIÁC DIỆU TÂM, ví như hoa đốm sanh khởi trong hư không. Dù hoa đốm có sanh, có diệt, hư không vẫn y nhiên. Các huyễn tùy sanh, tùy diệt mà NHƯ LAI VIÊN GIÁC DIỆU TÂM bất động. Đối với huyễn pháp mà đề cập giác tâm, nhưng nếu chấp có giác tâm th́ vẫn chưa ly huyễn. Bồ tát và chúng sanh đời sau phải viễn ly tất cả cảnh giới huyễn hóa, tiếp đến viễn ly khái niệm viễn ly. Viễn ly cả ư niệm ly và không ly, bấy giờ mới thật viễn ly các huyễn. Ví như người cần lửa, lấy hai thanh gỗ cọ vào nhau, lửa phát, gỗ cháy, tro bay, khói diệt. Lấy huyễn tu huyễn phương cách ví cũng như vậy. Các huyễn dù diệt hết mà thiền giả không rơi vào đoạn diệt. Này, Phổ Hiền ! Biết huyễn tức là ly huyễn rồi, đ̣i hỏi phương tiện mà chi ! Ly huyễn là Phật rồi t́m hiểu tiệm tiến làm ǵ ! Bồ tát và chúng sanh đời sau học tu như thế sẽ được viễn ly các huyễn. Bấy giờ đức Như Lai tuyên lại nghĩa trên bằng một bài kệ:
TRỰC CHỈ 1. Phát tâm tu học Đại thừa phải tư duy t́m hiểu về VIÊN GIÁC TÁNH của vạn pháp và VIÊN GIÁC TÂM của chính ḿnh, v́ đó là mục tiêu của hành giả cần đạt đến. 2. Huyễn cảnh, huyễn thân, huyễn tâm sanh trong NHƯ LAI VIÊN GIÁC DIỆU TÂM, ví như hoa đốm sanh khởi trong hư không. Dù hoa đốm có sanh, có diệt, hư không vẫn y nhiên. Cũng vậy, các huyễn tùy sanh tùy diệt mà Như Lai Viên Giác Diệu Tâm bất động. Đối với thân tâm cảnh giới huyễn mộng mà đề cập "giác tâm". Dùng giác tâm, tỉnh thức để nhận biết thân tâm cảnh giới huyễn mộng. Biết huyễn mộng tức là đă ly huyễn mộng. Ly huyễn mộng là đă tỉnh thức rồi: Phật là một con người, là con người tỉnh thức viễn ly tất cả thân tâm cảnh giới huyễn hóa kia. Nên biết, thành Phật phải là người ở tại thế gian. Rời bỏ thế gian để hy vọng thành Phật trong cảnh giới xa xăm hư vô huyền bí th́ đó là ư tưởng của người mong t́m sừng thỏ lông rùa ! Ở chương một, Phật dạy Bồ tát Văn thù hăy quan tâm đặc biệt ở chữ TRI, nghĩa là phải BIẾT vô minh không thực thể, nó như hoa đốm trong không để không chiều theo nó mà phải nhận lấy sự sanh tử luân hồi, dù sự luân hồi như huyễn. Ở chương này, Như Lai vẫn chưa khai thị pháp "tiệm tu". Nhằm mục đích động viên khuyến khích cho Bồ tát và chúng sanh hậu thế, nỗ lực trên con đường "đốn tu, đốn ngộ, đốn chứng". Như Lai dạy:
Nghĩa là người "biết huyễn là đă ly huyễn. Người ly huyễn là người thành Phật rồi", c̣n hỏi thêm chi những pháp tu hành "tiệm giáo" nữa ! Giáo lư "đốn tu, đốn ngộ, đốn chứng" đức Phật dạy bao quát và đầy đủ ở hai chương đầu của bộ kinh Như Lai Viên Giác. Ở chương một quan trọng ở chữ TRI. Chương hai này, then chốt ở chữ LY. TRI và LY là phương pháp tu hành thẳng tắp của những bậc lợi căn tối thượng. *****Top
CHÁNH NIỆM TƯ DUY LÀ Bấy giờ Bồ tát Phổ Nhăn đảnh lễ Phật và chắp tay thưa: Bạch Thế Tôn ! Xin Thế Tôn v́ Bồ tát và chúng sanh đời sau dạy cho chúng con về cách tu hành tiệm tiến. Chúng con phải hành phương tiện chi, tư duy thế nào cho đúng để có thể ngộ nhập. Nếu vận dụng phương tiện không đúng, tư duy sai lệch, sau khi nghe tam muội thậm thâm vi diệu như thế, e rằng không bỏ rối rắm mịt mờ, khó mà thể nhập VIÊN GIÁC TÂM thanh tịnh. Cúi mong Như Lai thương xót hàng Bồ tát và chúng sanh đời sau vận dụng phương tiện, dạy cho chúng con cách thức tu hành tiệm tiến. Phật dạy ! Phổ Nhăn ! Thiện ư của ông rất tốt. Ông v́ các Bồ tát và chúng sanh đời sau tha thiết hỏi Như Lai về cách tu hành tiệm tiến. Phổ Nhăn ! Ông hăy lắng nghe Như Lai sẽ v́ ông mà nói: 1. Phồ Nhăn ! Hàng tân học Bồ tát và chúng sanh đời sau muốn cầu được NHƯ LAI VIÊN GIÁC DIỆU TÂM th́ cần phải vĩnh ly các huyễn. Trước hết, thực hành pháp CHỈ, ở chỗ yên tĩnh và nghiêm tŕ giới cấm. Tiếp đến tu QUÁN, vận dụng quán trí, tư duy quán chiếu về thân. Thân ta kết hợp bởi: tóc, lông, răng, móng, ghèn, nước mắt, nước mũi, nước dăi, mồ hôi cáu bợn, da sừng, da non, máu, thịt, gân, mạch, xương, tủy, mỡ, óc, hoành cách mạc, gan, mật, ruột già, ruột non, bao tử, bàng quang, đàm trắng, đảm đỏ… Truy nguyên, tất cả do đất, nước, gió, lửa… tứ đại nương gá mà thành. Một khi tứ đại tan ră th́ c̣n ǵ để gọi là thân. Quán chiếu tư duy như vậy, bèn tỏ ngộ rằng thân này không có thực thể, chỉ là cái tướng ḥa hợp tạm bợ mong manh, đồng như huyễn hóa. Lại tư duy rằng: Huyễn thân có sáu căn (mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ư ) huyễn cảnh có sáu trần (sắc, thanh, hương, vị, xúc, pháp ) tứ đại trong và tứ đại ngoài ḥa hợp mà vọng có nhận thức tư duy, bèn gọi cái tác dụng tư duy nhận thức là tâm. Tâm hư vọng đó, nếu không có sáu trần th́ tâm đó không c̣n điều kiện hiện hữu. Sáu trần th́ thường ở trong trạng thái phân giải và tan ră liên tục, chẳng có ǵ đảm bảo sự tồn tại của trần. Tư duy quán chiếu thế rồi, chợt tỏ ngộ rằng: thân tâm, căn trần đều chung quy một con đường hoại diệt, rốt ráo chẳng có ǵ. Này, Phổ Nhăn ! Tu quán như thế rồi, nhận thức rằng: Huyễn thân diệt th́ huyễn tâm cũng diệt. Huyễn tâm diệt th́ huyễn trần cũng diệt, Huyễn trần diệt th́ ư niệm diệt huyễn cũng diệt. Cái ǵ huyễn diệt hết, cái không phải huyễn th́ không bị diệt. Ví như lau gương, bụi bậm hết, thể sáng hiện ra. Nên biết: thân tâm đều là huyễn cấu. Diệt hết huyễn cấu th́ mười phương thuần một thể thanh tịnh. Ví như Ma ni bảo châu thanh tịnh ánh hiện năm màu, tùy góc đứng của họ mà kẻ ngu si cho rằng Ma ni bảo châu thật có năm màu. 2. Này, Phổ Nhăn ! Tánh thanh tịnh của Như Lai Viên Giác Diệu Tâm hiện ở thân tâm chúng sanh tùy chủng loại mà tương ứng. Những kẻ ngu si cho rằng: VIÊN GIÁC DIỆU TÂM thật có cái tướng thân tâm, do vậy mà không thề viễn ly huyễn hóa. Thế cho nên, Như Lai nói thân tâm là huyễn cấu. Người ly huyễn cấu Như Lai gọi là Bồ tát. Cấu diệt, ly vong, ư niệm cấu ly vắng lặng, lúc bấy giờ Bồ tát thành tựu NHƯ HUYỄN TAM MUỘI. 3. Này, Phổ Nhăn ! Bồ tát và chúng sanh đời sau chứng nhập Như huyễn tam muội ấy rồi, vĩnh ly ảnh tượng, bấy giờ không gian vô tận thời gian vô cùng chỉ c̣n thuần một thể VIÊN GIÁC hằng hữu hiển hiện. V̀ VIÊN GIÁC tṛn đầy sáng suốt cho nên tâm thanh tịnh, v́ tâm thanh tịnh cho nên tánh thấy thanh tịnh, v́ tánh thấy thanh tịnh cho nên nhăn căn thanh tịnh, v́ nhăn căn thanh tịnh cho nên nhăn thức thanh tịnh, v́ nhăn thức thanh tịnh cho nên tánh nghe thanh tịnh, v́ tánh nghe thanh tịnh cho nên nhĩ căn thanh tịnh, v́ nhĩ căn thanh tịnh cho nên nhĩ thức thanh tịnh, v́ nhĩ thức thanh tịnh cho nên tánh biết thanh tịnh… cho đến tỷ, thiệt, thân, ư cũng đều thanh tịnh như vậy. Phổ Nhăn nên biết: V́ sáu căn thanh tịnh cho nên sắc trần thanh tịnh, v́ sắc trần thanh tịnh, nên thanh trần thanh tịnh, v́ thanh trần thanh tịnh nên hương, vị, xúc trần cũng thanh tịnh như vậy. Và khi lục trần thanh tịnh rồi th́ địa đại thanh tịnh, v́ địa đại thanh tịnh cho nên thủy đại thanh tịnh, v́ thủy đại thanh tịnh, hỏa đại, phong đại, không đại,kiến đại và thức đại cũng thanh tịnh. Và v́ thất đại thanh tịnh cho nên mười hai xứ, mười tám giới, hai mươi lăm hữu thanh tịnh. V́ xứ, giới, hữu thanh tịnh cho nên thập lục, tứ vô sở úy, tứ vô ngại trí, thập bát bất cọng pháp, tam thập thất trợ đạo phẩm thanh tịnh… cho đến tám muôn bốn ngàn đà la ni môn tất cả thanh tịnh. Này, Phổ Nhăn ! Tất cả là thật tướng. V́ tánh của tất cả vốn thanh tịnh cho nên một thân thanh tịnh, v́ một thân thanh tịnh cho nên nhiều thân cũng thanh tịnh như vậy… cho đến mười phương chúng sanh đồng chung trong một thể VIÊN GIÁC thanh tịnh. Này, Phổ Nhăn ! Một thế giới thanh tịnh cho nên nhiều thế giới cũng thanh tịnh như vậy cho đến khắp mười phương, suốt ba đời tất cả b́nh đẳng thanh tịnh và bất động. Này, Phổ Nhăn ! V́ hư không b́nh đẳng bất động mà biết giác tánh b́nh đẳng bất động. V́ tứ đại b́nh đẳng bất động mà biết giác tánh b́nh đẳng bất động. Tám muôn bốn ngàn đà la ni môn b́nh đẳng bất động cho nên biết giác tánh b́nh đẳng bất động. V́ giác tánh thanh tịnh bất động biến khắp pháp giới cho nên biết lục căn biến khắp pháp giới, v́ lục căn biến khắp pháp giới nên lục trần biến khắp pháp gới, v́ lục trần biến khắp pháp giới nên thất đại biến khắp pháp giới cho đến đà la ni môn cũng biến khắp pháp giới. 4. Phổ Nhăn ! Do v́ tánh VIÊN GIÁC nhiệm mầu kia biến khắp pháp giới cho nên tánh của căn của trần không hủy hoại nhau, không lộn lạo nhau. V́ tánh của căn của trần không hủy hoại, không lộn lạo cho nên đà la ni môn không hoại không tạp. Ví như thắp trăm ngàn ngọn đèn trong một ngôi nhà, ánh sáng của từng ngọn đèn viên măn không hủy hoại nhau và không lộn lạo nhau. 5. Này, Phổ Nhăn ! Thành tựu VIÊN GIÁC rồi, Bồ tát không dính vướng với trói buộc, không mong cầu cởi mở, không nhàm chán sanh tử, không ham mộ Niết bàn, không kính người tŕ giới, không hủy mạ người phạm giới, không xem trọng người tu lâu, không khinh bạc người sơ cơ vào đạo. V́ sao ? V́ tất cả là một thể giác. Ví như ánh sáng của mắt nh́n xem tiền cảnh, ánh sáng tṛn đầy khắp giáp mà không có ghét thương. V́ sao ? V́ thể sáng của mắt không hai. 6. Phổ Nhăn ! Bồ tát và chúng sanh ở đời sau tu tập VIÊN GIÁC DIỆU TÂM thành tựu, mà nên xem như không tu và không thành tựu. V́ sao ? V́ thể VIÊN GIÁC thường khắp chiếu mà thường tịch diệt, không có tướng hai. Ở trong đó trăm ngàn muôn ức a tăng lỳ, bất khả thuyết hằng hà sa số thế giới của chư Phật như hoa đốm trong không, loạn khởi loạn diệt, bất tức, bất ly, không buộc không mở. Lúc bấy giờ, chợt thấy rằng: "Chúng sanh xưa nay là Phật" . Sanh tử, Niết bàn như chuyện mộng đêm qua. Quả sở chứng không được, không mất, không lấy, không bỏ. Người chứng đắc không TÁC, không CHỈ, không NHẬM, không DIỆT. Trong cái gọi là chứng , không năng không sở, hoàn toàn không có cái để chứng, cũng không có người được chứng. V́ sao ? V́ tánh của tất cả pháp b́nh đẳng thanh tịnh bản nhiên, không hủy hoại nhau. Này, Phổ Nhăn ! Các hàng Bồ tát nên tu hành như vậy, tiệm tiến là như vậy, tư duy như vậy, tŕ trụ như vậy và phương tiện là như vậy. Như vậy mà khai ngộ, cầu học pháp như vậy th́ sẽ không lầm lạc. Bấy giờ, đức Thế Tôn tuyên lại nghĩa trên bằng một bài kệ :
TRỰC CHỈ 1. Ở chương một và chương hai, đức Phật dạy cho Bồ tát Văn Thù và Phổ Hiền phương pháp tu "Đốn". Đốn là thẳng tắp đạt mục đích nhanh, không lệ thuộc thời gian. Chân lư là như thế, nhưng thực hiện nếp sống đúng, sống hợp chân lư để thành tựu và thọ dụng được cái kết quả đó th́ hoàn toàn c̣n tùy thuộc ở con người quan trọng hơn nữa là căn tánh của con người. Bởi v́ căn tánh của con người có bậc thượng, bậc trung và bậc hạ. Đốn là pháp môn tu chỉ có bậc tối thượng lợi căn mới thực hành nổi. Nói một cách có vẻ bi quan hơn th́ đó chỉ là một chân lư. Chân lư để cho con người đặt thành mục tiêu làm chỗ dựa cho lư tưởng mà muốn đến đó chúng ta phải đi bằng phương tiện "TIỆM TIẾN ", đi một cách từ từ. Phải đi bằng CON ĐƯỜNG TU TẬP TIỆM TIẾN CHÁNH NIỆM TƯ DUY. Trước hết thực hành Xa Ma Tha, tức là CHỈ để loại bỏ tạp tưởng lăng xăng loạn động. Công dụng của pháp tu CHỈ làm cho tâm yên ổn chặn đứng vọng niệm do tiếp xúc quá nhiều ngoại cảnh trong cuộc sống hàng ngày. Tạo được hoàn cảnh tốt, ở một nơi yên tĩnh vắng vẽ, giữ ǵn cấm giới đă thọ tŕ, thúc liễm thân khẩu ư, th́ công dụng của CHỈ được phát huy hiệu quả cao. Giai đoạn hai tu QUÁN. Quán là vận dụng quán trí để xem xét đánh giá một sự vật một đối tượng bằng cái thấy biết của trí soi rọi vào trong, không thấy biết bằng mắt quan sát bên ngoài, Nói cách khác, QUÁN là cái thấy bằng tư tưởng và biết cũng bằng tư tưởng, cho nên "Quán" thường đi đôi với "tưởng" . Quán tưởng khác hơn tưởng tượng tầm thường. Tưởng tượng tầm thường người ta có thể tưởng tượng những ǵ vô căn cứ, tưởng tượng viễn vông. Quán tưởng phải y cứ chánh pháp. Quán tưởng có mục tiêu và khi quán tưởng thành tựu là lúc phát hiện chân lư thực tiễn, sự thật cụ thể của hiện tượng vạn pháp trên cơi đời. Trước hết "quán" về thân. Thân là một tổng thể kết hợp bởi các thứ nhơ nhớp: tóc, lông, răng, móng… truy nguyên đáo để do địa, thủy, hỏa, phong… duyên khởi mà h́nh thành. Nó rất tạm bợ mong manh, như huyễn, như hóa… Dù thân có sáu căn, có công năng xúc đối với sáu trần cảnh bên ngoài ở giữa sanh ra sáu thứ nhận thức bèn gọi cái công năng nhận thức đó là "Tâm". Tâm đó chỉ là bóng dáng của sáu trần lưu lại… Tư duy quán chiếu như vậy để đi đến nhận thức kết luận rằng: Thân tâm, cảnh giới xét đến cùng tột chỉ là pháp huyễn hư chung quy hoại diệt, thực chất chẳng có ǵ (thân vô ngă). Thứ đến, quán chiếu và nhận thức rằng: Huyễn thân diệt th́ huyễn tâm diệt, huyễn tâm diệt huyễn cảnh cũng diệt… cho đến ư niệm diệt huyễn cũng diệt. Quán chiếu tư duy như vậy, hành giả tỏ ngộ rằng: Thân tâm cảnh giới tất cả là pháp như huyễn do các duyên nương gá mà tồn tại trong giấc mộng dài, thế sự… 2. Lại tư duy rằng: Như Lai Viên Giác Diệu Tâm hiện vào thân tâm chúng sanh tùy chủng loại mà tương ứng. Như Lai Viên Giác Diệu Tâm, không phải tâm Phật, không phải tâm Bồ tát, không phải tâm Duyên Giác, không phải tâm Thanh Văn… cho đến không phải tâm súc sanh, tâm ngạ quỷ, hay tâm địa ngục. Nhưng Như Lai Viên Giác Diệu Tâm cũng là tâm Phật, cũng là tâm Bồ tát, cũng là tâm Duyên Giác, tâm Thanh Văn… cho đến cũng là tâm súc sanh, tâm ngạ quỹ và tâm địa ngục. Ví như tín hiệu phát sóng của đài Vô tuyến truyền h́nh, tuỳ tính chất tốt xấu của máy thu mà âm thanh màu sắc đen trắng… tốt xấu khác nhau. Người hiểu đúng, biết rơ tín hiệu của đài phát sóng không có nhiều dị dạng trong âm thanh màu sắc. Qua tư duy đó, hành giả tỏ ngộ rằng thân tâm là huyễn cấu, người ly huyễn cấu Như Lai gọi đó là Bồ tát. Tiến thêm một bước: cấu diệt ly vong, ư niệm CẤU, LY vắng lặng đó là lúc thể hiện kết quả Bồ tát đă thành tựu NHƯ HUYỄN TAM MA ĐỀ (xác định rơ tánh chất vạn pháp duyên sanh như huyễn). 3. Thành tựu NHƯ HUYỄN TAM MA ĐỀ bấy giờ hành giả chợt bừng tỉnh thấy rơ: "thân, tâm, căn, trần, thức, giới, đại đều một màu thanh tịnh". Rồi thấy rơ: ngũ uẩn, thập nhị xứ, thập bát giới, nhị thập ngũ hữu thanh tịnh. Rồi thập lực, tứ vô sở uư, thập bát bất cộng pháp, tam thập thất trợ đạo phẩm thanh tịnh cho đến tám muôn bốn ngàn pháp tổng tŕ môn đều thanh tịnh. Và lúc bấy giờ hành giả tỏ ngộ chân lư : "TẤT CẢ LÀ THẬT TƯỚNG" . 4. Thành tựu NHƯ HUYỄN TAM MA ĐỀ, về đến nhà Viên Giác hành giả biết rơ v́ sao căn, trần, thức, đại không hoại diệt nhau. 5. Thành tựu Tam Ma Đề cũng tức là về đến nhà VIÊN GIÁC, bấy giờ hành giả biết rơ v́ sao Bồ tát không nhàm chán sanh tử, không mong chứng Niết bàn… không kính người tŕ giới, không khinh người trái phạm… 6. Thành tựu NHƯ HUYỄN TAM MA ĐỀ, hành giả chợt thấy rằng ḿnh chẳng có tu và cũng chẳng có thành tựu. V́ lẽ trong Viên Giác thanh tịnh không có tướng hai. Bấy giờ thấy rơ trăm ngàn muôn ức a tăng kỳ, bất khả thuyết hằng hà sa thế giới chư Phật trong mười phương như hoa đốm trong hư không loạn khởi loạn diệt, bất tức, bất ly… và chợt thấy rơ rằng : "CHÚNG SANH XƯA NAY LÀ PHẬT". Bồ tát Phổ Nhăn và đại chúng tiếp thu trọn vẹn pháp môn TIỆM TU ĐỐN NGỘ thậm thâm vi diệu ở chương này. *****Top
CHƯA RA KHỎI LUÂN HỒI LUẬN
BÀN 1. Bấy giờ, Bồ tát Kim Cang Tạng đảnh lễ Phật và chắp tay thưa: Bạch Thế Tôn ! Như Lai Thế Tôn v́ Đại chúng tuyên dạy về NHƯ LAI VIÊN GIÁC DIỆU TÂM và PHÁP HÀNH CỦA NHƯ LAI KHI TU NHÂN ĐỊA cùng phương tiện TIỆM TIẾN, khiến cho thính chúng trong pháp hội này bệnh mù ḷa được sáng tỏ con mắt tuệ tăng trưởng hào quang. Bạch Thế Tôn ! Nếu như chúng sanh xưa nay đă là Phật th́ cớ ǵ lại có tất cả vô minh ? C̣n như chúng sanh xưa nay vốn có vô minh, vậy do nhơn duyên ǵ Như Lai lại nói chúng sanh xưa nay là Phật ? Nếu tất cả chúng sanh vốn đă thành Phật, sau đó lại sanh khởi vô minh, vậy tất cả chư Phật chừng nào sanh khởi vô minh trở lại. Cúi mong Như Lai thương xót mở kho tàng bí mật, khiến cho Bồ tát và chúng sanh đời sau được nghe pháp môn liễu nghĩa Đại thừa kinh điển ngơ hầu trừ sạch các mối nghi. Phật dạy: Kim Cang Tạng ! Ông hỏi Như Lai về những giáo nghĩa bí mật thậm thâm liễu nghĩa Đại thừa để cởi mở những gút nghi ngờ cho chúng sanh hậu thế. Này, Kim Cang Tạng ! Trong thế giới tất cả những sự kiện: bắt đầu, kết cuộc, phía trước, mặt sau, sanh ra, chết mất, chỗ có vật, chỗ trống không, tụ hợp, tan ră, dấy động, ngưng bặc, niệm niệm tương tục, xoay vần, qua lại, khen chê, lấy, bỏ… đều là hiện tượng lưu chuyển luân hồi. Nếu CHƯA RA KHỎI LUÂN HỒI, LUẬN BÀN VIÊN GIÁC TÁNH TH̀ TÁNH VIÊN GIÁC TRỞ THÀNH ĐỒNG TÁNH LUÂN HỒI. Ví như mắt giật thấy mặt nước đứng lặng rung rinh, mắt sững thấy đốm lửa quay thành cái ṿng tṛn liên tục, mây bay thấy trăng xê dịch, thuyền đi thấy bờ chạy. V́ vậy, muốn ra khỏi luân hồi là không thể có. Kim Cang Tạng ! Mắt giật, mắt sửng, mây bay, thuyền đi chưa ổn định được, dù có muốn cho mặt nước đừng rung rinh, ṿng tṛn của đốm lửa hết trăng ngừng xê dịch, bờ không chạy ngược hăy c̣n không được, huống chi cái tâm luân hồi sanh tử cấu nhiễm chưa từng thanh tịnh mà nh́n VIÊN GIÁC THANH TỊNH không trở thành lưu chuyển được sao? V́ thế, mà các ông nêu ba câu nạn vấn hoàn toàn phát xuất từ ư tưởng mê lầm ! 2. Kim Cang Tạng ! Ví như mắt ḷa vọng thấy hoa đốm. Ḷa hết, không nên hỏi rằng ḷa đă hết, chừng nào bóng ḷa sanh trở lại. V́ sao ? V́ ḷa và hoa đốm vốn không có, nó không phải là hai thứ có thực chất đối đăi nhau. Cũng như hoa đốm, diệt trong hư vô, không được hỏi rằng hư vô chừng nào sanh hoa đốm nữa. V́ sao ? V́ hư vô vốn không có hoa. Cho nên không có vấn đề khởi sanh hay diệt mất. Sanh tử và niết bàn cũng không có khởi sanh hay khởi diệt. Viên giác Diệu Tâm mầu nhiệm không như hoa đốm và bóng ḷa. Kim Cang Tạng ! Nên biết : hư vô không có lúc tạm có, cũng không có lúc tạm không, huống chi là NHƯ LAI VIÊN GIÁC DIỆU TÂM há lại theo sanh tử hay theo Niết bàn mà có sanh, có diệt! VIÊN GIÁC DIỆU TÂM bất động và b́nh đẳng, cũng như tánh hư vô vốn vĩnh cữu bất động và b́nh đẳng. 3. Nầy, Kim Cang Tạng ! Ví như nấu lọc quặng vàng. Vàng không phải do nấu có. Nhưng khi nấu lọc đă thành vàng, vàng không thành quặng trở lại, dù trải số kiếp bao lâu, tánh vàng cũng không hoại. NHƯ LAI VIÊN GIÁC cũng vậy, không nên nói: rằng xưa kia không sẵn có. Trong NHƯ LAI VIÊN GIÁC DIỆU TÂM không có cái tên Bồ đề, Niết bàn, cũng không có vấn đề thành Phật hay không thành Phật, không có luân hồi hay chẳng luân hồi. Chỉ v́ hàng Thanh Văn, không thể tiếp thu, không thân chứng được, họ chỉ ngăn dứt được phần vô minh thô trọng ở thân tâm, ngôn ngữ mà hiện ra cảnh giới an tịnh gọi là Niết bàn. Nếu dùng tâm tư duy nhận xét suy lường cảnh giới VIÊN GIÁC NHƯ LAI, chẳng khác nào lấy lửa đom đóm mong đốt núi Tu Di sẽ chẳng có tác dụng ǵ ! Đem cái tâm luân hồi, sử dụng cái thấy biết luân hồi mong vào biển đại tịch diệt NHƯ LAI VIÊN GIÁC, hoàn toàn không có kết quả. V́ vậy, Như Lai dạy: tất cả Bồ tát và chúng sanh đời sau trước hết phải đoạn tận gốc rễ luân hồi vô thỉ. 4. Nầy, Kim Cang Tạng ! Có khởi niệm tư duy là có khởi tâm. Đó chỉ là bóng dáng của lục trần, không phải tâm thể chân thật. Nó huyễn giả giống như hoa đốm! Dùng tâm tư duy ấy luận bàn về cảnh giới VIÊN GIÁC PHẬT, chỉ là thứ vọng tưởng loanh quanh, không sao thấu đáo được, chẳng khác ǵ hoa đốm trong hư vô, lại mong chờ kết trái, là chuyện ảo tưởng hoang đường ! Tâm hư vọng thô phù quá nhiều lệch lạc xa vời chân lư th́ làm sao hiểu được cảnh giới VIÊN GIÁC đích thực rơ ràng. Cho nên những câu nạn vấn của các ông yêu cầu Như Lai giải đáp không phải là lời nạn vấn có giá trị đứng đắn sâu xa. Bấy giờ, đức Thế Tôn tuyên lại nghĩa trên bằng một bài kệ:
TRỰC CHỈ1. Ba câu hỏi của Bồ Tát Kim Cang Tạng mới nghe qua tưởng chừng như khó mà trả lời cho rốt ráo. Dường như bao nhiêu chân lư đă gom vào đó cả rồi. Thực lư mà nói, đó vẫn là chân lư. Nhưng chân lư đó là thứ chân lư của người chỉ biết hiện tượng vạn pháp bên mặt duyên sanh tương đối, chỉ biết nước qua sóng ṃi lăng tăng ào ạt, lô nhô mà chưa biết cái phẳng lặng như gương của nước, chỉ biết vàng qua bông tai, cà rá, kiềng cổ, ṿng tai mà chưa biết cái giá trị vĩnh cữu bất biến của vàng. Nói cách khác, sự hiểu biết như vậy là biết một mà chẳng biết hai. V́ vậy mà Như Lai quở: "ba câu nạn vấn của Bồ Tát Kim Cang Tạng phát xuất từ ư tưởng mê lầm". Phật dạy: "Chưa ra khỏi luân hồi mà luận bàn Viên Giác Tánh th́ Tánh Viên Giác trở thành đồng tánh luân hồi". Lời dạy đó của đức Phật, thâm sâu và bao quát, nói lên nỗi ḷng chua xót, khó khăn lo âu da diết trong sự nghiệp giáo hoá chuyển mê khai ngộ. Nói cho người bệnh mắt giật hiểu rằng mặt nước vốn không có rung rinh. Giải thích cho người mù ḷa biết cái quầng tṛn năm màu quanh ngọn đèn không thật có. Sự thật rơ ràng như thế, nhưng đối với hạng người ấy khó mà nói cho họ nghe, khi bệnh căn của họ chưa hết. Trước, sau, sanh, diệt, bắt đầu, chung cuộc, tụ hợp, chia ly, có, không, yêu, ghét… đều là hiện tượng biểu hiện của sự luân hồi. Tất cả chúng sanh sống quay cuồng trong hiện tượng duyên sanh huyễn hóa, chỉ cho chúng sanh nhận biết thế nào là huyễn hóa, thế nào là duyên sanh là việc rất khó khăn. 2. Như Lai Viên Giác tự tánh là tánh thanh tịnh bản nhiên của sự vật vô t́nh. NHƯ LAI VIÊN GIÁC DIỆU TÂM là tánh thanh tịnh bản nhiên của chúng sanh hữu t́nh. Tánh thanh tịnh bản nhiên của Như Lai Viên Giác không có lúc tạm có cũng không có lúc tạm không, cho nên Như Lai nói: CHÚNG SANH XƯA NAY LÀ PHẬT. Vô minh không có tự tánh, ví như hoa đốm trong hư không. Hoa đốm chỉ có với người bị bệnh mắt ḷa. Mắt hết bệnh ḷa th́ hoa đốm không có lư do để mà sanh khởi. "Thật tánh của vô minh là Phật tánh". V́ vậy Như Lai vẫn có lư do để nói: CHÚNG SANH XƯA NAY LÀ PHẬT" 3. Cảnh chiêm bao không hiện trở lại khi người đă thức. Hoa đốm không sanh khởi trước người đôi mắt sáng suốt sạch trong. Vàng không thành quặng trở lại khi đă nấu lọc tinh thuần. Như Lai là Đại Giác, cho nên không bao giờ chư Phật sanh khởi vô minh trở lại. Thành tựu Như Lai Viên Giác Diệu Tâm, tức là về đến Bồ đề tự tánh, Niết bàn diệu tâm đến nguyên quán của ḿnh mà ḿnh xa rời lưu lạc từ bấy lâu nay. Do vậy, Như Lai nói: Trong cảnh giới Như Lai Viên Giác Diệu Tâm không có thành Phật hay không thành Phật. Không có luân hồi hay chẳng luân hồi. Không có cái từ Bồ đề Niết bàn để khiến cho ai ham mộ… 4. Thể nhập cảnh giới Viên Giác không thể dùng tâm phân biệt tạp tưởng để suy lường. Vọng tâm, tạm tưởng suy lường cảnh giới Viên Giác thanh tịnh cũng như lấy lửa đóm đóm đem đốt núi Tu di dù có nhọc công nhưng không đem lại kết quả ǵ. *****Top
ÂN ÁI THAM DỤC LÀ CĂN BẢN
Trong băng 10 1. Bấy giờ Bồ tát Di lặc đảnh lễ Phật và chắp tay thưa: Đấng đại bi Thế Tôn đă mở kho tàng bí mật, khiến đại chúng có được đạo nhăn, thâm ngộ luân hồi, phân biệt tà chánh, đối với đại Niết bàn có ḷng chánh tín kiên cố, không thể rơi vào ảo tưởng với kiến chấp sai lầm. Bạch Thế Tôn ! Bồ tát và chúng sanh đời sau muốn dạo chơi trong biển đại tịch diệt của Như lai phải đoạn căn bản luân hồi bằng cách nào ? Luân hồi có bao nhiêu chủng tánh ? Đường Bồ đề Phật tu tiến có những sai khác thế nào ? Khi vào trần lao cần có những phương tiện chi trong sự nghiệp giáo hoá độ chúng sanh ? Cúi mong Như Lai mở rộng ḷng bi chỉ dạy cho các Bồ tát và chúng sanh có được tuệ nhăn sáng trong, gương ḷng tỏ rạng hầu tiếp thu tri kiến Như Lai Vô thượng ! Phật dạy: Di lặc ! Những lời ông hỏi rất có ư nghĩa, sẽ đem lại lợi ích cho Bồ tát và chúng sanh. 2. Này, Di Lặc ! Tất cả chúng sanh từ vô thỉ đến giờ, v́ ân ái tham dục mà tác tạo ra nguyên nhân và hậu quả của sự luân hồi. Trong thế giới có các loại chúng sanh như: sanh do thai, do trứng, do ẩm ướt, do biến hóa đều do dâm dục mà h́nh thành tánh mạng. V́ vậy, cho nên biết rằng nguồn gốc của luân hồi chính là sự ái ân. Dục hỗ trợ cho ái, ái làm tăng trưởng dục thành ra chuỗi dài nhân quả, quả nhân cho sự luân hồi tương tục. Thế cho nên, chúng sanh ái mạng cũng tức là ái dục. Ái dục là ái nhân, mà ái mạng là ái quả. Cảnh dục sanh khởi, có cảnh bằng ḷng có cảnh trái ư, mà dấy niệm ghét yêu, tạo các thứ nghiệp ác. Do vậy, mà có đường ngạ quỷ, súc sanh và địa ngục. Nhận biết dục là nguyên nhân của khổ đau, sanh ḷng nhàm chán, bỏ ác làm lành th́ được thiện quả ở cơi nhân thiên. Đến như hạng người nhàm chán ái dục, chuyên tu định xả và đam mê nơi đó th́ cũng chỉ là tăng trưởng một phần thiện quả, vẫn chưa ra khỏi luân hồi, không thể thành thánh đạo. V́ thế, chúng sanh muốn thoát ly sanh tử ra khỏi luân hồi, phải trừ sạch khát ái. Các Bồ tát thị hiện sanh ở nhân gian, không phải do gốc ái mà do ḷng từ, v́ muốn dạy cho chúng sanh xa ĺa tham dục ái ân mà có mặt trong đường sanh tử. Chúng sanh đời sau xả hết các thứ dục, trừ bỏ ghét yêu th́ mới bứng sạch gốc rễ luân hồi. Bấy giờ siêng năng cầu học tu tập cảnh giới NHƯ LAI VIÊN GIÁC th́ tâm được sạch trong bèn được mở mang tỏ ngộ. 3. Này, Di Lặc ! Tất cả chúng sanh do gốc tham dục mà phát huy vô minh, từ đó sanh ra năm hạng chủng tánh khác nhau căn cứ trên hai thứ chướng mà phước báo và tội báo khác nhau. Hai chướng là lư chướng và sự chướng. Lư chướng, chướng ngại trí hiểu biết nhận thức đúng chân lư. Sự chướng, do những hành vi bất thiện cho nên nối dài đường sanh tử thêm ra. Hai chướng chưa đoạn trừ th́ gọi đó là chủng tánh phàm phu hạng NGƯỜI CHƯA THÀNH PHẬT. Nếu đoạn hết tham dục, dứt trừ sự chướng, lư chướng chưa đoạn th́ ngộ nhập cảnh giới Thanh Văn, Duyên Giác gọi đó là chủng tánh NHỊ THỪA. Có chí lớn muốn dạo chơi trong biển Đại Viên Giác Như Lai, phát nguyện dũng mảnh đoạn trừ hai chướng. Hai chướng tiềm phục th́ sự nhận thức chân lư rộng sâu, chứng nhập Bồ tát cảnh giới, gọi là hạng người chủng tánh ĐẠI THỪA. Sự chướng và lư chướng đă đoạn trừ trọn vẹn th́ thể nhập NHƯ LAI VIÊN GIÁC cảnh giới vi diệu, tṛn đủ Bồ đề và Đại Niết bàn. Này, Di Lặc ! Tất cả chúng sanh ai cũng có khả năng chứng nhập Như Lai Viên Giác vi diệu. Tuy nhiên, trên đường tu hành người thiện tri thức cũng là một trợ duyên có tánh quyết định. Trở thành ngoại đạo, Nhị thừa hay Đại thừa đều ảnh hưởng và tuỳ thuộc cái đạo lư và pháp tu hành của người thiện tri thức hướng dẫn, giáo hóa lúc mới phát tâm. Do vậy, pháp tu hành chia ra có "Đốn" có "Tiệm". Nếu đủ duyên lành gặp được giáo lư Như Lai Vô Thượng dẫn dắt đi con đường chánh th́ không luận căn cơ đều có thể thành tựu Phật quả. Nếu chẳng may, trong lúc mới phát tâm tu hành gặp nhằm người tà kiến hướng dẫn vào đạo, bày vẻ pháp tu sai lạc chánh nhân, mịt mờ chân lư. Hạng người như thế, gọi là chủng tánh ngọai đạo. Dù bị sư ngoại đạo hướng dẫn tu hành lầm lạc, lỗi đó không phải ở chúng sanh, mà tại v́ lúc phát tâm không vận dụng trí tuệ, đắn đo cân nhắc, v́ vậy, mà có năm chủng tánh khác nhau cùng hướng về một mục đích: Vô Thượng Bồ đề. 4. Khác với hạng người trong năm chủng tánh kia, Bồ tát vận dụng đại bi phương tiện thị hiện các thứ h́nh tướng hoặc từ hoặc uy, lẫn lộn trong thế gian đồng sự với chúng sanh để khai ngộ, giáo hóa khiến cho thành tựu Phật đạo. Việc làm đó của Bồ tát phát xuất từ nguyện lực thanh tịnh vô thỉ nhằm độ thoát chúng sanh. Chúng sanh đời sau đối với Như Lai Viên Giác nên khởi tâm tăng thượng, phát đại nguyện rằng: tôi nguyện trụ trong Như Lai Viên Giác gần gũi thiện tri thức, tránh xa ngoại đạo và Nhị Thừa. Nguyện đoạn trừ các chướng lần lần tiến lên pháp điện thanh tịnh đại Viên Giác trang nghiêm. Bấy giờ đức Thế Tôn tuyên lại nghĩa trên bằng một bài kệ:
TRỰC CHỈ 1. Luân hồi là một chân lư phổ biến. Giáo lư luân hồi không phải dành riêng cho những người có đức tin Phật. Hiện tượng vạn hữu đều ở trong quy luật tuần hoàn luân hồi. Nói theo thuật ngữ của Phật giáo, vô t́nh chúng sanh, hữu t́nh chúng sanh đều chịu sự chi phối của quy luật luân hồi. Xuân, hạ, thu, đông; sanh, trụ, dị, diệt; thành, trụ, hoại, không là biểu hiện sự luân hổi của vạn vật vô t́nh, sanh, già, bệnh, chết là biểu hiện luân hồi của chúng sanh hữu t́nh, cho nên đúng chân lư th́ luân hồi không phải là sự kiện đáng lo sợ. V́ đó là quy luật, là chân lư. Sự luân hồi mà Bồ tát Di Lặc yêu cầu Phật khai thị ở đây là thứ luân hồi trong sáu nẻo trực tiếp chịu sự chi phối khổ, năo, ưu, bi của các cơi trời, người, a tu la, quỷ, súc sanh và địa ngục. Tạo nghiệp luân hồi có tương quan với chủng tánh. Mỗi chủng tánh là mỗi căn cơ sai khác. Chủng tánh phàm phu thường tạo nghiệp nhân luân hồi trong thế giới lục phàm. Chủng tánh Nhị thừa và chủng tánh Đại thừa chỉ tạo nhân luân hồi trong cảnh giới Tứ thánh mà thôi. 2. Ái ân và tham dục là nguyên nhân của luân hồi sanh tử ưu bi khổ năo. Ái ân nuôi lớn tham dục, tham dục làm tăng trưởng ái ân kết thành chuỗi dài nhân quả tương tục. Sanh mạng do dục mà có. Dục là nhân của sanh mạng, sanh mạng là quả của dục. V́ vậy, ái mạng tức là ái dục, chẳng qua ái mạng là ái quả, c̣n ái dục là ái nhân. Cảnh ái dục có bằng ḷng và trái ư, từ đó sanh khởi ư niệm ghét thương thân sơ thủ xả tạo ra nhiều nghiệp ác. Do vậy có ra các đường ngạ quỷ, súc sanh và địa ngục. Biết tai hại của ái dục phát tâm tu các thiện nghiệp th́ được quả báo cơi nhơn thiên. Đến như hạng người nhàm chán ái dục tu thiền định "xả", một thứ định cao nhất trong tứ thiền, nhưng nếu lệch đi một niệm khởi ư đam mê sự "thanh tịnh" th́ vẫn chưa ra khỏi luân hồi. Bởi v́ "đam mê" là một h́nh thức ái dù là "ái" thanh tịnh, "ái" Bồ đề, Niết bàn. Thế cho nên, tất cả chúng sanh muốn ra khỏi luân hồi sanh tử ưu bi cần phải đoạn trừ gốc ái. Bồ tát, Phật "tùy nguyện" thọ sanh hiện vào các quốc độ trong mười phương để hóa độ chúng sanh. Sự thọ sanh của các Ngài không có bị khổ năo ưu bi chi phối. Cho nên sự thọ sanh đó, thường được kính trọng xưng gọi bằng cái từ "thị hiện". Thực lư, th́ đó cũng là một h́nh thức luân hồi của những bậc đại giác, luân hồi trong tỉnh thức không bị chi phối bởi lực hấp dẫn của vô minh. Do lẽ đó, nên biết rằng: thành Bồ tát, thành Phật không phải là thành "cái không có ǵ hết" "cái rỗng không" ở một cơi "trống trơn" vắng lặng… A La Hớn là con người. Thành A La Hớn từ con người. Duyên Giác, Bồ tát cho đến Vô thượng Bồ đề Phật vẫn là con người và các quả vị đó thành tựu từ con người. 3. Tất cả chúng sanh đều có khả năng thành Phật. Cho nên gọi là "chủng tánh" thực lư không có chủng tánh nào cố định. Dù không cố định, nhưng có thể có ra năm thứ chủng tánh khác nhau. Yếu tố để ước định phân chia thành chủng tánh là SỰ CHƯỚNG và LƯ CHƯỚNG. Sự chướng cũng gọi PHIỀN NĂO CHƯỚNG. Thứ chướng nầy thường qua lại trong sáu căn, biểu hiện thông qua ba nghiệp: thân, miệng và ư của con người. Sát, đạo, dâm: vọng ngôn, ỷ ngữ, lưỡng thiệt, ác khẩu; tham, sân, si là những biểu hiện cụ thể là căn bản của sự chướng. Do vậy, sự chướng nối dài đường sanh tử luân hồi ưu bi khổ năo thêm ra. Lư chướng c̣n gọi SỞ TRI CHƯỚNG. Thứ chướng nầy cản trở sự hiểu biết trong sáng sự nhận thức đúng chân lư, khiến cho con người mê mờ chân lư không phân chánh tà, thiện ác, triền phược, giải thoát. Do vậy, đóng bít cửa Niết bàn, cắt đứt đường Bồ đề Phật. Đối với sự chướng, lư chướng c̣n chưa có ư thức đoạn trừ, hạng người như thế gọi là CHỦNG TÁNH PHÀM PHU. Dứt trừ sự chướng, chưa đoạn lư chướng, hạng người như thế gọi là CHỦNG TÁNH NHỊ THỪA. Có chí lớn muốn dạo chơi trong biển đại tịch diệt Như Lai Viên Giác, dũng mănh đoạn trừ hai chướng. Khi hai chướng tiềm phục, trí tuệ rộng sâu trong tiến tŕnh nhận thức chân lư… Thể nhập Bồ tát cảnh giới, có sức tự tại đối với vạn pháp. Như thế gọi là hạng người CHỦNG TÁNH ĐẠI THỪA. Trên đường tu, người thiện tri thức có ảnh hưởng đến cuộc đời ḿnh. Trong lúc mới phát tâm chẳng may gặp phải người tà kiến khuyến hóa tu hành, sai lạc chánh nhân thành Phật, van thần, khấn quỷ, tŕ tà chú luyện âm binh. Người như thế lạc vào CHỦNG TÁNH NGOẠI ĐẠO. Nếu gặp duyên lành trở về đường chánh đạo được thiện tri thức dạy chánh pháp tu học chánh nhân người nầy có thể phát huy thiện nghiệp tiến lên hoặc cũng có thể tiến xa hơn nữa, cho nên gọi hạng người ở vào trường hợp như thế là CHỦNG TÁNH BẤT ĐỊNH. Tất cả chúng sanh đều có khả năng tu hành để thành tựu đến quả vị Phật. Dù bị tà sư ngoại đạo dẫn dắt sai lạc chánh pháp, nhưng lỗi đó cũng không quy trách nhiệm cho tà sư, cũng không phải vô cớ mà người nầy đi vào con đường sai lạc ấy. Điều đó phải hiểu rằng nó có tương quan mật thiết trong quá tŕnh gieo trồng hạt giống Bồ đề của mọi người có cạn có sâu. V́ vậy mà có năm chủng tánh sai khác. 4. Cùng một sự kiện phát tâm, người trí phải chính chắn suy nghĩ về hành động của ḿnh và mục đích của sự phát tâm đó. Phát tâm TÀ, CHÁNH, CHƠN, NGỤY, ĐẠI, TIỂU, THIÊN, VIÊN kết quả khác nhau như đen với trắng. Người đệ tử Phật muốn rong chơi trong biển đại tịch diệt Như Lai Viên Giác chỉ có thể phát tâm CHÁNH, CHƠN, ĐẠI và VIÊN. Phát tâm như vậy sẽ không lệch mục tiêu cao đẹp của người con Phật đang tiến bước trên đừơng Bồ đề, Niết bàn vô thượng. *****Top TÁNH VIÊN GIÁC VỐN LÀ PHI TÁNH Bấy giờ, Bồ tát Thanh Tịnh Tuệ đảnh lễ Phật và chắp tay thưa: Đấng Đại bi Thế Tôn v́ chúng con nói những việc bất tư ngh́, từ trước chúng con chưa từng được nghe. Nhờ sự chỉ dạy khéo léo của Thế Tôn thân tâm chúng con khinh an thư thới được lợi ích lớn lao. Kính xin Như Lai Thế Tôn v́ đại chúng trong hội này, dạy rơ thêm về tánh Viên Giác. Đối với Như Lai Viên Giác Diệu Tánh chúng sanh, Bồ tát và chư Phật tu hành khi chứng đắc có sai khác chi chăng ? Cúi mong Như Lai chỉ dạy, khiến cho chúng sanh đời sau tùy thuận khai ngộ và lần lần thể nhập. 1. Phật dạy: Thanh Tịnh Tuệ ! Ông cũng lại hỏi Như Lai về pháp tu hành tiệm tiến sai biệt ! Này, Thanh Tịnh Tuệ ! VIÊN GIÁC TỰ TÁNH vốn là PHI TÁNH, tùy thuận các tánh hư vọng đối đăi mà Như Lai khai thị, thực lư th́ không có ǵ để chứng đắc, cũng không có ǵ để nắm lấy. Bởi v́ ở trong thật tướng không có Bồ tát và chúng sanh. Bởi v́ Bồ tát và chúng sanh đều là huyễn hóa. Huyễn hóa diệt, không c̣n ai là người chứng đắc. Ví như con mắt không tự thấy con mắt, v́ tánh của nó tự b́nh đẳng, không có chủ thể b́nh đẳng can dự vào. Chúng sanh mê mờ điên đảo, chưa có thể diệt trừ huyễn hóa, đối với kẻ diệt người chưa, dựa trên công dụng hư vọng đó mà giả định ra có sai biệt! Nếu tùy thuận cảnh giới tịch diệt VIÊN GIÁC NHƯ LAI th́ không có đối tượng tịch diệt và người chứng nhập tịch diệt. 2. Này, Thanh Tịnh Tuệ ! Tất cả chúng sanh từ vô thỉ đến giờ do vọng tưởng về bản ngă và tham ái bản ngă, cho nên khởi niệm ghét thương đam mê ngũ dục, không từng phản tỉnh hồi quang. Nếu gặp thiện tri thức chỉ bày TÁNH VIÊN GIÁC THANH TỊNH, xác định rơ ràng và phân tích tánh khởi diệt vô thường hư huyễn của tự ngă, bèn nhận biết kiếp sống này chỉ là bóng quáng khởi diệt trong NHƯ LAI VIÊN GIÁC nhiệm mầu. Hạng người như thế gọi là phàm phu tùy thuận Viên Giác tánh. 3. Lại có hạng người trừ hết bóng quáng khởi diệt như huyễn, được cảnh giới thanh tịnh, bèn chấp ở cảnh tịnh, khiến cảnh tịnh trở thành đối tượng chướng ngại, cho nên ở trong Viên Giác mà không được tự tại. Hạng người như thế, gọi là Nhị Thừa tùy thuận tánh Viên Giác. Hàng Bồ tát thường bị chướng ngại v́ hiểu biết. Dù trừ được cái ngại đó, nhưng c̣n mắc vào cái ngại giác tri (năng quán) do vậy mà không được tự tại. Hạng người như thế, gọi là Bồ tát chưa đăng địa tùy thuận tánh Viên Giác. Này, Thanh Tịnh Tuệ ! Có "sở chiếu", "năng chiếu" đều là chướng ngại. Thế cho nên Bồ tát thường Giác mà không trụ ở Giác. Năng chiếu, sở chiếu đồng thời vắng bặc. Ví như người tự cắt đầu, đầu đă đứt rồi mà không có người cắt. Cũng vậy, lấy tâm ngại tự diệt các chướng ngại. Ngại đă diệt hết rồi, không có người diệt ngại. Nhận thức rằng giáo lư của kinh điển ví như ngón tay chỉ trăng, nh́n thấy trăng rồi, ngón tay không phải là trăng. Tất cả Như Lai vận dụng ngôn thuyết khai thị cho Bồ tát cũng như thế đấy. Hạng người như vậy, gọi là Bồ tát đăng địa tùy thuận tánh Viên Giác. Băng 13 Thày trả lời câu hỏi "Thế nào là ngũ lợi sử và ngũ độn sử" Này, Thanh Tịnh Tuệ ! Tất cả chướng ngại là cứu cánh giác. Niệm đúng, niệm sai đều là giải thoát. Pháp tốt, pháp xấu đều là Niết bàn. Trí tuệ ngu si đều là Bát Nhă. Pháp hành của Bồ tát, của ngoại đạo đều là Bồ đề. Vô minh, chơn như xem đồng một thể. Giới, định, tuệ, dâm, nộ, si đều là phạm hạnh. Chúng sanh, quốc độ đồng một pháp tánh. Địa ngục, Thiên cung đều là Tịnh độ. Hữu t́nh, vô t́nh đều thành Phật đạo. Tất cả phiền năo là rốt ráo giải thoát. Dùng pháp giới hải tuệ thấy rơ thực tướng của các tướng y như hư không. Đấy gọi là cảnh giới Như Lai tùy thuận tánh Viên Giác. 4. Này, Thanh Tịnh Tuệ ! Bồ tát và chúng sanh nào ở trong mọi lúc không khởi vọng niệm. Đối với vọng tâm cũng không ngăn dứt. Ở cảnh vọng tưởng không tăng thêm bực bội. Lúc không bực bội không luận bàn chân thực. Những chúng sanh nghe được pháp môn như thế mà tin hiểu, thọ tŕ, không sanh kinh sợ, đó là người tùy thuận tánh Viên Giác trọn vẹn trên cơi đời. Các ông phải biết những chúng sanh như thế, là người đă từng cúng dường trăm ngàn muôn ức hằng hà sa chư Phật và đại Bồ tát, là người đă trồng sâu gốc rễ phước đức rồi. Phật nói người như thế quyết định thành tựu nhất thiết chủng trí. Bấy giờ đức Thế Tôn tuyên lại nghĩa trên bằng một bài kệ :
Thanh Tịnh Tuệ nên biết.
TRỰC CHỈ 1. Hiện tượng sanh từ bản thể. Tùy duyên sanh trong bất biến. Cảnh mộng sanh từ cơi thực, khách về chủ ở luôn. Bụi mờ lắng xuống, hư không trường tồn. Vấn đề "mê" "giác" cũng lại như vậy. Ngoài cảnh giới "toàn mê" tất c̣n có cảnh giới "Viên Giác ". Thế cho nên thực lư mà nói DIỆU TÁNH VIÊN GIÁC vốn không là ǵ cả. Nó là cái tánh ngoài các thứ tánh chấp ngă chấp pháp, các thứ tánh biến kế, y tha cần viễn ly phần c̣n lại không viễn ly được, gọi cái đó là DIỆU TÁNH VIÊN GIÁC vậy thôi. Kinh nói: "Viên Giác tự tánh phi tánh tánh hữu". DIỆU TÁNH VIÊN GIÁC VỐN LÀ PHI TÁNH. Tùy thuận tánh Viên Giác đồng nghĩa với tùy thuận pháp tánh. Người tu Viên Giác gọi là xứng tánh khởi tu. Cho nên cảnh giới Viên Giác không phải đối tượng sở chứng. Người tùy thuận Viên Giác không có cái để được. Bởi v́ "thật tướng là vô tướng". Do vậy mà khi chứng nhập cảnh giới Viên Giác, không c̣n thấy có cảnh giới tịch diệt và người được tịch diệt. 2. Chúng sanh thường qua lại rong chơi trong biển đại tịch diệt Như Lai Viên Giác, vậy mà không biết không hay. Cũng như những kẻ sanh manh đang ḥa ḿnh trong ánh sáng tươi mát dịu hiền muôn hồng ngh́n tía của ngày xuân mà không hề thưởng thức được cảnh sắc mùa xuân rạng rỡ hữu t́nh. Người xưa nói:
3. Vấn đề tùy thuận Viên Giác, nói một cách thông thường dễ hiểu là vấn đề chứng đắc. Như Lai Viên Giác Diệu Tánh là tánh b́nh đẳng, là chân lư phổ biến. Cho nên chúng sanh, Bồ tát, Phật khi tùy thuận Viên Giác th́ tất cả b́nh đẳng không có ǵ sai khác. Tuy nhiên, dựa trên công dụng hư vọng diệt trừ huyễn hóa hư vọng, có kẻ diệt người chưa; kẻ diệt nhiều, người diệt ít mà ước định địa vị, giả đặt mỗi địa vị một cái tên:
Thế th́ quả không sai khác, mà nhân th́ có sai khác. Nhân đă sai khác th́ dựa trên căn tánh và sức tinh tấn của mỗi người mà Như Lai Viên Giác Diệu Tánh dường như có sai khác. Ví như ngọc kim cương vốn không có nhiều màu, tùy góc đứng của người nh́n ngắm mà màu sắc biến ảo dường như ngọc kim cương có nhiều màu. Phàm phu vừa trừ được huyễn hóa lại đam mê vào "cảnh tịch tịnh". Bồ tát địa tiền diệt được "giải ngại" nhưng c̣n vướng mắc "kiến ngại". Bồ tát đăng địa thường giác thường chiếu dùng tâm ngại diệt chướng ngại. Ngại diệt hết rồi không thấy có người diệt ngại, ví như người tự cắt đầu ḿnh… Lại nhận thức rằng: "Tất cả kinh điền như ngón tay chỉ trăng"… Như Lai th́: tất cả chướng ngại là cứu cánh giác. Phiền năo là Bồ đề. Sanh tử tức Niết bàn. Sử dụng Pháp Giới Hải Tuệ nh́n thấy pháp giới trong mười phương như hoa đốm trong hư không loạn khởi loạn diệt. Sanh tử và Niết bàn như mộng sự đêm qua… 4. Phải học Bát nhă, hành Bát nhă và sống trong Bát nhă để đủ sức quán chiếu:
Tư duy như thế, rồi tự ḿnh nhận định và xác định bằng cái tuệ đích thực của ḿnh. Lúc bấy giờ hành giả có được cái nghị lực phi thường trước mọi biến thiên thành bại của vạn pháp. Hành giả sẽ là con người tự tại đến độ:
*****Top
XA MA THA, TAM MA BÁT ĐỀ VÀ
THIỀN NA Lúc bấy giờ Bồ tát Uy Đức Tự Tại đảnh lễ dưới chân Phật và chắp tay thưa: Đấng Đại bi Thế Tôn đă v́ chúng con dạy rơ phương pháp tu hành tùy thuận Viên Giác tánh, hàng Bồ tát chúng con giác tâm bừng sáng, không phải tu tập mà được lợi ích lớn lao. Bạch Thế Tôn ! Ví như đại đô thành, đường đi vào không phải một, tùy hướng mà đến theo sự thuận lợi và ư thích của mỗi người. Bồ tát tu hành trang nghiêm Phật độ có lẽ không phải chỉ có một pháp môn. Cúi xin Như Lai v́ chúng con và chúng sanh đời sau dạy cho pháp môn tu hành tiệm tiến, chúng con cần phải làm ǵ và có bao nhiêu phương cách để vun bồi trí tuệ, hầu tỏ ngộ diệu tánh Viên Giác để rong chơi trong biển đại tịch diệt của Như Lai ? Phật dạy: Nầy Uy Đức Tự Tại ! Vô thượng diệu giác phổ biến khắp mười phương, sản sanh ra chư Như Lai và tất cả pháp b́nh đẳng đồng thể. Ở trong đó việc tu hành không có tướng hai, nhưng v́ tùy thuận căn cơ chủng tánh mở bày phương tiện nên có vô lượng pháp môn sai khác. Tuy vậy, có thể tóm kết sự sai khác ấy trong ba phương thức tu hành căn bản: Một, trước hết Bồ tát phải tỏ ngộ và xác định tánh Viên Giác thanh tịnh vốn có của ḿnh. Lấy sự tỏ ngộ ấy làm đối tượng trụ tâm. Từ đó, vọng niệm đứng lặng, tuệ giác phát sanh, nhận biết phiền năo nội tâm chỉ là thứ khách trần. Xả bỏ được tính chấp nặng nề, tâm hành giả bèn có được trạng thái khinh an tịch tĩnh. Bấy giờ tâm của chư Phật hiển hiện vào như h́nh tượng ảnh hiện trong gương. Thực hiện phương thức nầy thành tựu, gọi đó là pháp môn phương tiện XA MA THA (CHỈ). Hai, Bồ tát phải tỏ ngộ và xác định tánh Viên Giác thanh tịnh vốn có của ḿnh. Sử dụng giác tâm nhận thức căn trần đều là huyễn hóa. Lấy huyễn tâm trừ huyễn cảnh, lấy huyễn trí hóa giải huyễn tâm. Bừng tỉnh giác biết rằng thân tâm cảnh giới đều hư huyễn. Bấy giờ tâm hành giả được trạng thái khinh an đại bi. Theo đà phát triển của giác tâm thanh tịnh tăng tiến tu hành trưởng dưỡng quán trí như đất nuôi mạ. Thành tựu hiệu lực như thế, gọi đó là pháp môn phương tiện TAM MA BÁT ĐỀ (QUÁN). Ba, Bồ tát phải tỏ ngộ và xác định tánh Viên Giác thanh tịnh vốn có của ḿnh. Sử dụng giác tâm trừ chấp. Xóa bỏ cái thấy biết huyễn hóa. Xoá bỏ cái nhận thức thanh tịnh của giác tâm. Không để cho ngăn ngại v́ cái biết và cái không biết. Vượt qua tất cả các ngại. Thân tâm hiện hữu trên cơi đời mà Niết bàn và phiền năo không trở ngại ǵ nhau. Ví như tiếng ngân vang của chuông từ chuông mà có, nhưng tiếng và chuông không hề ngăn ngại cho nhau. Lúc bấy giờ hành giả phát ra sự khinh an tịch diệt, tùy thuận diệu tánh Viên Giác. Ở trong cảnh tịch diệt, ư niệm vọng chấp: ta, người, chúng sanh và thọ mạng trở thành phù hư không c̣n công dụng. Thành tựu được hiệu lực như thế, gọi đó là pháp môn tu tập THIỀN NA (gọi tắt là THIỀN). Nầy Uy Đức Tự Tại ! Ba pháp môn đó là những phương thức gần gũi và tuỳ thuận tánh Viên Giác. Mười phương Như Lai nhơn đó mà thành Phật. Mười phương Bồ tát, bao nhiêu phương tiện đồng dị cuối cùng đều y ba phương thức tu hành đó mà người th́ chứng ngộ, kẻ được thể nhập Như lai Viên Giác. Nầy Uy Đức Tự Tại ! Giả sử có ngưới siêng tu thánh đạo, giáo hoá thành tựu trăm ngàn muôn ức A La Hán, Bích Chi Phật, không bằng người nghe pháp môn Viên Giác thanh tịnh nầy tùy thuận tu tập trong một sát na ! Bấy giờ đức Thế Tôn tuyên lại nghĩa trên bằng một bài kệ:
TRỰC CHỈTrong đạo Phật có rất nhiều pháp môn để tu và hành. Tùy hoàn cảnh, căn tánh, hành giả có thể chọn một pháp môn tu thích hợp với ḿnh. Kinh sách Phật có câu: "vô lượng pháp môn tu". Ư nghĩa của câu đó, cho biết rằng, người tu chọn pháp môn nào cũng đều có thể đạt mục đích được, không nhất thiết bắt buộc phải theo một pháp môn giáo điều cố định nào. Đó là tinh thần phóng khoáng và tánh "tự do" của nền giáo lư Phật. Tuy vậy, trong phóng khoáng tự do vẫn có tiêu chuẩn của tự do phóng khoáng. Xa Ma Tha, Tam Ma Bát Đề và Thiền na là tiêu chuẩn chung cho "tất cả pháp môn". XA MA THA là Phạn âm Trung Hoa dịch là CHỈ. Chỉ là ngăn dứt vọng tâm chặn đứng loạn tưởng. Tâm con người thường ngày quay cuồng trong cái ṿng lẩn quẩn: Mừng, giận, thương, sợ, yêu, ghét, muốn… không có phút đứng yên. Tất cả thức đó là nguyên nhân gây ra khổ năo. Hành giả vận dụng nội lực cắt bỏ, chặn đứng các thứ vọng tưởng của cái ṿng lẩn quẩn ấy để tâm được dừng trụ. Tâm dừng trụ một chỗ, đó là công dụng của pháp tu CHỈ của XA MA THA. Trạng thái dừng trụ yên tĩnh của tâm kéo dài th́ sự khinh an tịch tĩnh được chiếm nhiều thời gian trong ngày, trong cuộc sống. Đây là bước đầu hành giả được làm quen và là cơ hội để hành giả nhận diện bộ mặt thật của "chơn tâm thường trú" của ḿnh. TAM MA BÁT ĐỀ Trung Hoa dịch là QUÁN. Quán là vận dụng TRÍ để nhận xét đối tượng. Ví dụ: Cái bàn. Lấy cái bàn làm đối tượng để nhận xét. Ví dụ: "Cái bàn là vật VÔ THƯỜNG". Qua nhận xét bằng TRÍ, hành giả thấy "cái bàn vô thường" là một chân lư. TRÍ nhận xét thuật ngữ gọi là "năng quán". Cái bàn bị nhận xét, thuật ngữ gọi là "sở quán". Dùng trí năng quán, quán xét biết được đối tượng sở quán (cái bàn) là một vật vô thường. Đó là cách sử dụng Tam Ma Bát Đề trong tu tập. Dựa trên pháp quán về "cái bàn" ấy, bậc đại trí lợi căn c̣n suy diễn và đánh giá hiện tượng vạn hữu qua kết luận bao quát bằng sự nhận thức chân lư:
V́ chúng là vật chất. Phàm vật chất đều vô thường. Ví như cái bàn…" THIỀN NA là Phạn âm Trung Hoa dịch TĨNH LỰ, có nghĩa là tư duy trong tịch tĩnh. Chữ TĨNH có ư nghĩa như chữ CHỈ. Chữ LỰ có ư nghĩa như chữ QUÁN. Do vậy, THIỀN NA được hiểu đồng nghĩa như CHỈ QUÁN. Cho nên nói đến "TU THIỀN" là nói đến pháp môn CHỈ QUÁN song tu. Thiền là gọi tắt của cái từ Thiền na ấy. Tóm lại, XA MA THA, TAM MA BÁT ĐỀ, THIỀN NA, là ba pháp môn: CHỈ, QUÁN và CHỈ QUÁN đồng tu. Đó là ba pháp môn căn bản của tám muôn bốn ngàn pháp môn tu trong đạo Phật. Học Phật, tu Phật mà không biết sử dụng CHỈ, QUÁN hoặc CHỈ QUÁN đồng tu th́ quả quyết mà nói thẳng rằng: cách tu đó, bất cứ với dạng thức nào, đều được xem là tu sai lạc, hoàn toàn không đem lại một lợi ích, một kết quả nào. Ví như người thợ làm bánh Trung Thu trong ḷ bánh không có bột, đường, thịt, hạt, trứng… th́ không làm sao có được bánh Trung Thu ngon lành trong thị trường Trung Thu tháng Tám ! *****Top
CHỈ QUÁN THIỀN CÓ THỂ XOAY
V̉NG Trong băng 15 Bấy giờ, Biện Âm Bồ tát trước đại chúng, đảnh lễ Phật và chắp tay thưa: Bạch Thế Tôn ! Thế Tôn đă dạy cho đại chúng trong hội nầy pháp tu CHỈ, QUÁN và THIỀN NA là pháp môn rất hi hữu, nhưng với phương tiện đó, các Bồ tát đă vào cửa Viên Giác rồi, phải tu tập thế nào đối với ba pháp ấy ? Phật dạy: Như Lai Viên Giác thanh tịnh vốn không phải là đối tượng sở tu. Dựa trên tŕnh độ giác ngộ của chúng sanh và huyễn lực tu tập hợp với khả năng của từng người, bấy giờ trên bước đường tu có thể xoay ṿng thay đổi trước sau thành hai mươi lăm cách:
Nầy, Biện Âm ! Đây là 25 cách xoay ṿng thay đổi trước sau, Bồ tát đều có thể theo đó mà tu hành, tùy căn tánh thích hợp tu theo phương thức nào cũng đều đạt đến kết quả trở về với NHƯ LAI VIÊN GIÁC DIỆU TÂM thanh tịnh của chính ḿnh. Bấy giờ đức Thế Tôn tuyên lại nghĩa trên bằng một bài kệ:
TRỰC CHỈCHỈ, QUÁN và THIỀN là ba pháp căn bản trong vô lượng pháp môn tu. Theo phương cách tu thông thường, trước phải tu CHỈ, tiếp theo tu QUÁN, sau là CHỈ QUÁN ĐỒNG TU, tức là THIỀN. CHỈ có công dụng như GIỚI. QUÁN có công dụng như ĐỊNH. Và CHỈ QUÁN ĐỒNG TU có công dụng như TUỆ. Công dụng của GIỚI ví như cái bóng đèn. Công dụng của ĐỊNH ví như ngọn đèn đứng yên. Công dụng của TUỆ ví như ánh sáng ngọn đèn tỏa sáng tṛn đầy. Do bóng đèn, ngọn đèn đứng yên. Do ngọn đèn đứng yên mới tỏa ra ánh sáng. Ánh sáng tỏa ra roi sáng mọi vật, soi sáng những chỗ cần soi sáng. V́ vậy, cho nên CHỈ, QUÁN và THIỀN lẽ thường phải tu theo thứ tự. Giống như GIỚI, ĐỊNH, TUỆ, tam vô lậu học, cũng tu theo thứ tự. Chủng tánh Tiểu thừa và trong giai đoạn học tu Tiểu thừa đều phải học và tu theo thứ tự như vậy. Kinh Như Lai Viên Giác, thuộc hệ tư tưởng liễu nghĩa Đại thừa cho nên vượt ngoài khuôn khổ có tánh giáo điều. Người Đại thừa cho rằng sự thực hành thứ tự cố định đó không cần thiết, mà nó c̣n kềm hăm khả năng "nhảy vọt", hạn chế những phát huy sáng kiến trong tiến tŕnh hành đạo và chứng đạo của con người. Ở chương tám nầy, người đọc sẽ thấy rơ tinh thần phóng khoáng của Đại thừa tư tưởng: Rằng "Phật pháp bất định pháp". "Nhất thiết chư pháp vô phi Phật pháp". "Phật pháp tại thế gian, bất ly thế gian giác"… Pháp Phật là pháp bất định chứ không cố định. Tất cả các pháp đều là Phật pháp và Phật pháp ở khắp thế gian. Thành Phật không rời thế gian. Cho nên, dỡ chân lên, hạ chân xuống cũng là Phật pháp, khư khư bảo thủ quả vị chứng đắc Bồ đề Niết bàn đă là sai, khư khư chấp chặt thứ tự trước sau của XA MA THA, TAM MA BÁT ĐỀ, THIỀN NA lại càng vô bổ. V́ vậy, CHỈ, QUÁN, và CHỈ QUÁN ĐỒNG TU có thể xoay ṿng thay đổi trước sau thành 25 cách trong tiến tŕnh tu tập mà kết quả đem lại ai cũng được: TÙY THUẬN VIÊN GIÁC DIỆU TÁNH giống nhau. Ở kinh Thủ Lăng Nghiêm th́ 25 vị Thánh đệ tử tŕnh bày lên Phật về duyên cớ và dữ kiện chứng đắc VIÊN THÔNG: I. DỰA TRÊN LỤC CĂN CHỨNG ĐẮC VIÊN THÔNG:
II. DỰA TRÊN LỤC TRẦN CHỨNG ĐẮC VIÊN THÔNG:
III. DỰA TRÊN LỤC THỨC CHỨNG ĐẮC VIÊN THÔNG:
IV. DỰA TRÊN THẤT ĐẠI CHỨNG ĐẮC VIÊN THÔNG:
"Quả vị có thấp cao, giải thoát giống nhau không khác mấy. "Căn trần thức giới thất đại đều là dữ kiện chứng đắc VIÊN THÔNG" (Xin đọc Thủ Lăng Nghiêm kinh Trực chỉ Đề cương cùng một soạn giả từ trang 219, xuất bản năm 2001) sẽ được hiểu rơ hơn). Đọc kinh DUY MA CẬT SỞ THUYẾT TRỰC CHỈ ĐỀ CƯƠNG, ta thấy chư Bồ tát chứng nhập PHÁP MÔN KHÔNG HAI, minh chứng rơ thêm về Phật pháp là "bất định pháp" và "bất ly thế gian". Các Bồ tát tiếp cận môi trường dữ kiện khác nhau. Nhưng tất cả cũng đạt đến một mục đích là cùng CHỨNG NHẬP PHÁP MÔN KHÔNG HAI:
Cuối cùng Trưởng giả Duy Ma Cật: Lặng im và lặng im… (Xin đọc Kinh DUY MA CẬT TRỰC CHỈ ĐỀ CƯƠNG cùng một soạn giả ). Tóm lại, CHỈ, QUÁN và CHỈ QUÁN ĐỒNG TU, hành giả có thể hành theo thứ tự cũng đạt đến kết quả "Tùy thuận VIÊN GIÁC DIỆU TÁNH" và xoay ṿng thay đổi trước sau thành 25 cách tu cùng đem lại kết quả giống nhau. Căn, Trần, Thức, Thất đại, dữ kiện khác nhau mà cùng chứng đắc VIÊN THÔNG giống nhau. Nhận thức khác nhau, môi trường phản tĩnh khác nhau nhưng cùng chứng nhập PHÁP MÔN KHÔNG HAI giống nhau. *****Top CHỨNG NGỘ LIỄU GIÁC LÀ Bấy giờ, Bồ tát Tịnh Chư Nghiệp Chướng trước đại chúng đứng dậy đảnh lễ Phật và chắp tay thưa: Bạch đấng Đại bi Thế Tôn ! Như Lai Thế Tôn v́ chúng con chỉ dạy rơ về Nhân Địa tu hành của chư Phật trong hằng sa kiếp, khiến cho đại chúng trong hải hội này được điều chưa từng có, chúng con hết sức thâm cảm vui mừng. 1. Kính bạch Thế Tôn ! Tâm Viên Giác vốn thanh tịnh, vậy do duyên cớ ǵ lại có nhiễm ô, khiến cho chúng sanh mê mờ không được ngộ nhập. Cúi mong Thế Tôn khai ngộ cho hậu thế chúng sanh mối nghi lầm ấy ngơ hầu có được đạo nhăn tương lai ? Phật dạy: Tịnh Chư Nghiệp Chướng ! Ông hăy thận trọng lưu tâm, nghe cho kỹ điều hệ trọng này. Như Lai sẽ v́ ông mà chỉ dạy ! 2. Này Tịnh Chư Nghiệp Chướng ! Tất cả chúng sanh từ vô thỉ kiếp v́ vọng tưởng, khởi chấp nặng sâu về bốn tướng: ngă, nhơn, chúng sanh và thọ mệnh. Bốn tướng đó, vốn không có cái ngă thể chơn thật. Thế mà chúng sanh điên đảo vọng chấp không rời. Từ vọng chấp sanh ra ư niệm ghét thương. Từ ghét thương chồng thêm vọng chấp khác. Vọng lại sanh vọng cứ thế mà nhân lên đến đỉnh cao cứu cánh, vọng thành tham, sân, si, mạn, các nghiệp hữu lậu. Từ đó vọng thấy có luân hồi sanh tử. Người khởi tâm nhàm chán sanh tử lại vọng thấy Niết bàn. Do vậy, chúng sanh không vào được cảnh giới Viên Giác thanh tịnh. Không vào được, không phải cảnh giới Viên Giác ngăn cản không cho mà tại chúng sanh đánh mất tiêu chuẩn, cho nên không đủ điều kiện để vào. Vào hay không do người, Viên Giác thanh tịnh không có tướng vào ra. Nên biết, chúng sanh khởi niệm hay ngưng niệm đều thuộc phạm trù mê muội ! Bởi v́ tất cả chúng sanh không có tuệ nhăn để cho vô minh sanh khởi từ vô thỉ làm chủ tể đời ḿnh, cho nên thân tâm trở thành công cụ biểu hiện của vô minh, khó mà trừ diệt, ví như con người, không ai nở tự giết chết mạng sống của ḿnh. V́ vậy, nên biết ! Có yêu bản ngă th́ người ta nuông chiều theo bản ngă. Nếu ai không thuận chiều bèn sanh ḷng oán ghét. Ḷng yêu ghét lại nuôi lớn vô minh thêm, cho nên tu hành cầu đạo th́ nhiều mà ít người thành Phật. * Ngă tướng là thế nào ? Ngă tướng là cái tướng mà chúng sanh cho rằng do công tu hành của ḿnh mà ḿnh được CHỨNG. Ví như người thân thể khỏe mạnh, chợt quên lửng ḿnh, chẳng màng để ư ḿnh là ai. Một hôm trái gió trở trời, lương y đến châm cứu, bấy giờ mớI cảm nhận "ta" bị đau quá ! Cho rằng ḿnh được CHỨNG là lúc hành giả tỏ lộ "bản ngă" chấp mắc của ḿnh. Này, Tịnh Chư Nghiệp Chướng ! Khởi tâm cho rằng được CHỨNG là một "ngă tướng". Dù cho "chứng đắc" Vô thượng Bồ đề, Vô thượng Niết bàn cũng đều là một h́nh thức "ngă tướng" mà thôi. * Nhân tướng là thế nào ? Nhân tướng là cái tâm NGỘ, cái tâm nhận thức rằng "ngă tướng" là cái không có thật, không nên chấp mắc "ngă tướng". Tâm tỏ ngộ đó chính là "nhân tướng". Tâm tỏ ngộ đó, dù ngộ Niết bàn viên măn cũng là bản chất từ ngă tướng, cho nên gọi đó là "nhân tướng". * Chúng sanh tướng là thế nào ? Chúng sanh tướng là cái vượt sâu hơn tướng "chứng" và "ngộ" trên. Nhận thức và phán đoán hai tướng "chứng" và "ngộ" đều phát xuất từ bản chất "ngă tướng" chưa đúng chân lư "ưng vô sở trụ". Chúng sanh tướng ở đây, tức là tướng LIỄU, v́ tánh chất LIỄU TRI sâu sắc của nó, đối với quá tŕnh CHỨNG, NGỘ. * Thọ mạng tướng là thế nào ? Thọ mạng tướng là cái tâm thanh tịnh sáng soi tĩnh GIÁC. Tâm tĩnh GIÁC nầy sâu thẳm, có khả năng nhận thức cả tánh chất "LIỄU TRI" vi tế thuộc phạm trù "chúng sanh tướng" ở trên. Khả năng nhận thức thẳm sâu đó gọi là GIÁC. V́ vậy, thọ mạng tướng tức là tướng GIÁC vi tế thẳm sâu, ví như mạng căn trong một con người. Tâm "tĩnh giác" sáng soi dù vi tế cũng vẫn chưa rời trần cấu. Bởi lẻ c̣n "giác" th́ c̣n có "năng giác" "sở giác" hiển nhiên. Phải học cách tư duy chân lư, như người nh́n cảnh tượng băng tan trong vạc nước sôi. Băng tan hết rồi, không c̣n ǵ lưu lại. Nếu c̣n sót lại ư niệm biết băng tan, ư niệm đó c̣n lệch lạc chưa viên dung vào thực tướng. Tánh GIÁC để nhận biết CHỨNG, NGỘ, LIỄU là chưa phải chân lư, nhưng tánh Giác đó vẫn chưa ḥa tan cùng chân lư. V́ vậy GIÁC là thọ mạng tướng trong tứ tướng. Nó vẫn là pháp chướng ngại khiến cho con người cần khổ tu hành nhiều kiếp mà không được thành Thánh quả. V́ nhận "ngă" là Niết bàn, v́ cho rằng có CHỨNG có NGỘ, ví như người nhận giặc làm con, của cải trong nhà sẽ bị mất hết. Bởi v́ có ái "ngă" th́ cũng ái "Niết bàn", bởi v́ Niết bàn do trừ diệt gốc "ái" mà hiển hiện. Ghét "ngă" th́ cũng ghét sanh tử. Ghét sanh tử cũng không gọi là giải thoát. Chúng sanh không biết nguồn gốc sanh tử chính là "ái". V́ vậy, trong quá tŕnh tu tập được thanh tịnh chút ít cho là "chứng đắc". Điều đó nói lên cái chất "ngă tướng" chưa được dứt trừ. V́ thế, cho nên nếu có ai khen th́ vui mừng phấn khởi, nếu bị bài báng th́ giận dữ hận thù. Dựa trên tâm lư và hành động ấy mà biết rằng "ngă tướng" của người nầy c̣n tiềm phục trong tàng thức, du hí qua các căn không lúc nào gián đoạn. 3. Này, Tịnh Chư Nghiệp Chướng ! Người hành đạo mà không dứt trừ "ngă tướng"… th́ không thể vào được biển Viên Giác tịch diệt Như Lai. Nếu người tỏ ngộ "ngă" vốn không th́ sẽ không c̣n thấy người huỷ báng mạ nhục ḿnh. Bằng ngược lại, thấy rằng ta là bậc tôn sư, là người thuyết pháp tế độ chúng sanh th́ biết người đó chưa đoạn trừ "ngă tướng, nhơn tướng, chúng sanh tướng và thọ giả tướng". Tịnh Chư Nghiệp Chướng ! Những người tu hành hậu thế thuyết bệnh mà cho là thuyết pháp. Cho nên Phật gọi là những kẻ đáng thương. Dù siêng năng tu hành khó nhọc, nhưng chỉ làm tăng thêm bệnh không thể vào được biển Giác thanh tịnh Như Lai. Người tu hành không hiểu rơ tứ tướng, lấy kiến giải và pháp hành của Như Lai làm của ḿnh, cho nên tu măi mà chẳng được ǵ ! Hoặc có hạng người chưa được nói được, chưa chứng nói chứng, thấy ai tu hành thăng tấn sanh tâm ganh ghét tị hiềm. Hạng người nầy cùng trong số chưa đoạn trừ "ngă ái" không thể vào nhà Viên Giác thanh tịnh. Nầy, Tịnh Chư Nghiệp Chướng ! Chúng sanh đời sau mong cầu chứng đắc mà không mong cầu tỏ ngộ chân lư, tu hành như thế chỉ tăng trưởng ngă mạn chồng chất cao thêm "ngă kiến". Riêng hạng người siêng năng hàng phục phiền năo, khởi tâm đại dũng mănh, chưa chứng khiến chứng, chưa đắc khiến đắc, chưa đoạn khiến đoạn, tham, sân, si, mạn… đối cảnh tâm không sanh ta, người, ân, oán tất cả đều vắng lặng, Phật nói người đó lần lần sẽ được thành tựu Bồ đề Niết bàn vô thượng. Nầy, Tịnh Chư Nghiệp Chướng ! Thiện tri thức là một trợ duyên trong đường tu tập. T́m thiện tri thức phải tránh xa người tà kiến. Trong việc t́m cầu mà có xen tâm yêu ghét th́ không thể vào được biển Viên Giác thanh tịnh. Bấy giờ, Thế Tôn tuyên lại nghĩa trên bằng một bài kệ:
TRỰC CHỈ 1. "Tâm Viên Giác vốn thanh tịnh, duyên cớ ǵ lại có nhiễm ô"? Bồ tát Tịnh Chư Nghiệp Chướng nêu câu hỏi giá trị vô cùng. Một câu hỏi đem lại lợi ích lớn lao cho chúng sanh hậu thế. Là đệ tử Phật, muốn đi con đường giải thoát giác ngộ, theo vết chân Phật phải hết sức quan tâm, để một lần nữa xác định rằng: Tâm Viên Giác của tất cả chúng sanh cũng như tâm Viên Giác của chư Phật xưa nay vốn thanh tịnh. Vấn đề quan tâm ở đây là vấn đề "nhiễm ô" và duyên cớ "nhiễm ô". Tư duy câu hỏi, ta thấy Bồ tát Tịnh Chư Nghiệp Chướng dụng ư vạch ra hai con đường cho người tu hành hậu thế: Hoặc các vị sẽ thắng, hoặc các vị bị thua, sau khi nghe Phật giải đáp. Ngoài ra không c̣n con đường nào khác. Khắc phục triệt tiêu được "duyên cớ" sẽ thắng. Không khắc phục triệt tiêu được "duyên cớ" sẽ bị thua, th́ dù có cần khổ tu hành mà vẫn không thành Phật đạo. Vấn đề nhiễm ô có thiên h́nh vạn trạng. Có thứ nhiễm ô hạ thấp con người khiến cho rơi vào địa ngục, ngạ quỷ, súc sanh. Có thứ nhiễm ô khiến cho con người không c̣n phẩm chất, tư cách, đạo đức giá trị của con người, làm mất hết lẽ sống hạnh phúc của con người. Có thứ nhiễm ô "chướng đạo" làm cho con người dù có ư chí cao thượng muốn vượt ra sanh tử tầm thường, gắng công cần khổ tu hành mà không thành tựu như mong muốn. 2. Tất cả nhiễm ô, có nhiều, có ít, có nặng, có nhẹ khác nhau, theo lời Phật dạy th́ nó phát xuất từ căn bản ở một chữ "CHẤP". Tất cả chúng sanh từ vô thỉ kiếp, v́ vọng tưởng mà khởi CHẤP nặng sâu về bốn thứ. Đó là NGĂ TƯỚNG, NHÂN TƯỚNG, CHÚNG SANH TƯỚNG và THỌ MỆNH TƯỚNG. Chấp có hai cách: Một, chấp cụ thể. Lối chấp nầy biểu hiện qua các thứ nghi lễ, các tập quán lâu đời, xưa bày nay làm, dù nghi lễ tập quán đó phản tiến hóa đối với nhơn loại và phi chân lư. Hai, chấp trừu tượng. Đây là lối chấp phát khởi từ tâm lư, từ khái niệm: Tin tưởng ở thần thánh vu vơ, tin có đấng thiêng liêng có quyền uy ban phước cho người nầy, giáng họa cho kẻ nọ. Chấp có QUẢ BỒ ĐỀ TA SẼ CHỨNG. Có CẢNH NIẾT BÀN TA SẼ NHẬP… Tất cả kiến chấp như vậy đều phát sanh từ vọng tưởng sai lầm mà căn nguyên là "NGĂ TƯỚNG". Từ cái TÔI, khởi niệm V̀ TÔI, CHO TÔI CỦA TÔI đó là biểu hiện NGĂ TƯỚNG lộ diện xuất đầu. Ư niệm về TÔI đă khởi th́ ngay nơi đó đă vướng mắc đủ cả bốn tướng: NGĂ, NHƠN, CHÚNG SANH và THỌ MỆNH. Bởi v́ bốn tướng đó không thể tách rời ra. Khởi niệm CHỨNG ĐẮC là vướng mắc vào NGĂ TƯỚNG rồi. NGỘ, LIỄU, GIÁC ba tầng lư trí nhận xét phê phán và phủ định ư niệm CHỨNG ĐẮC ban đầu. Dù vậy, chúng vẫn chưa ly ngă tướng, cho nên chúng trở thành đối tượng của ngă tướng mà thôi. Lục Tổ Huệ Năng bảo: Khởi niệm THƯƠNG là đă mắc vào "ngă tướng"… Mống khởi ư niệm THIỆN vẫn mắc vào "ngă tướng". 3. Văn nhi tư, tư nhi tu, phải học đạo rồi mới hành đạo. Không học đạo mà hành đạo, ví như lái phi cơ mà không có la bàn định hướng, có thể bay xa bay nhiều giờ mà không đến đích. Phải "ngộ" đạo rồi mới có ngày thành tựu đạo. Chúng sanh mong cầu "chứng đạo" mà không cầu tỏ "ngộ" chân lư là một sai lầm trầm trọng, cho nên tu th́ nhiều mà ít có người thành Phật. Diệt trừ bốn tướng chấp. Đối cảnh không động tâm. Phật nói người như thế không lâu sẽ đạt đến Bồ đề Niết bàn Vô thượng. *****Top
TÁC NHẬM CHỈ DIỆT LÀ BỐN CĂN
BỆNH 1. Bấy giờ, Phổ Giác Bồ tát trước đại chúng đảnh lễ Phật, quỳ gối chắp tay thưa: Bạch Thế Tôn ! Chúng sanh đời sau cách Phật ngày xa, hiền thánh ẩn dật, tà giáo xuất đầu, vậy phải cầu học với hạng người nào ? Nương pháp chi ? Hành những hạnh ǵ ? Trừ bỏ những ǵ là bệnh ? Và phát tâm như thế nào, khiến cho những người chưa có mắt tuệ khỏi rơi vào tà kiến ? Thưa hỏi xong, Bồ tát Phổ Giác ngũ thể lễ sát đất rồi trở về bản vị. Phật dạy: Phổ Giác ! Ông khéo hỏi Như Lai những điều tế nhị có thể khiến cho chúng sanh có được đạo nhăn vô úy ở đời sau. 2. Nầy, Phổ Giác ! Chúng sanh đời sau muốn phát ư Đại thừa tâm cầu thiện tri thức và muốn tu hành th́ phải t́m người chánh tri kiến, tâm không trụ chấp các tướng, không vướng mắc trong tư tưởng của hàng Thanh Văn, Duyên Giác, bề ngoài th́ biểu hiện trần lao nhưng tâm hằng thanh tịnh, giả hiện các lỗi lầm mà luôn ngợi khen phạm hạnh, không xúi giục người sống trái luật nghi. Cầu học với những người đó th́ không lâu sẽ thành tựu Vô Thượng Bồ Đề. Chúng sanh đời sau gặp được những người như thế, phải nên cúng dường cho đến không tiếc thân mạng. Nầy, Phổ Giác ! Người thiện tri thức ấy, đối với pháp sở chứng đă tự viễn ly bốn bệnh rồi ! Bốn bệnh là những ǵ ? 3. Một, bệnh TÁC. Giả như có người nói: v́ cầu Viên Giác, tôi phải LÀM, phải phấn đấu phát tâm chuyên tu khổ hạnh, phải ít ngủ bớt ăn… nhưng chánh nhân để vào nhà Viên Giác không phải do "làm" mà được. V́ vậy, gọi TÁC là một chứng bệnh. Hai, bệnh NHẬM. Giả như có người nói: Tôi không cần đoạn trừ sanh tử, cũng chẳng mong chứng được Niết bàn. Niết bàn và sanh tử không cần phải mong muốn hay đoạn trừ. Cứ MẶC KỆ BUÔNG TRÔI theo ḍng pháp tánh… nhưng tánh Viên Giác không phải là tánh "mặc kệ buông trôi". V́ vậy, gọi NHẬM là một chứng bệnh. Ba, bệnh CHỈ. Giả sử có người nói: Trên đường tu hành, tôi chỉ cần NGƯNG BẶC niệm lự để hợp với tánh tịch nhiên của Viên Giác. Ư tưởng đó không đúng, v́ tánh Viên Giác không phải là tánh "ngưng bặc". V́ vậy, gọi CHỈ là một chứng bệnh. Bốn, bệnh DIỆT. Giả sử có người nói: Tôi nay đoạn trừ tất cả phiền năo, thân tâm, căn trần. V́ tất cả là cảnh giới hư vọng cần phải đoạn DIỆT, nhưng Viên Giác không phải là tướng "đoạn diệt". V́ vậy, cho nên gọi DIỆT là một chứng bệnh. Trên đường tu cần phải xa rời bốn chứng bệnh như vậy. Xa rời bốn bệnh tức là xa rời những cái nhân "phi nhân" không phù hợp chân lư. 4. Này, Phổ Giác ! Chúng sanh đời sau muốn tu hành phải hết ḷng cúng dường phụng sự gần gũi người thiện tri thức của ḿnh. Ở gần th́ một ḷng kính trọng, ở xa phải luôn nhớ những ư tốt lời lành. Nếu người có biểu lộ những cảnh bằng ḷng hoặc trái ư hăy quán niệm như chẳng có ǵ, thân tâm của ḿnh, của mọi người đều đồng thể b́nh đẳng. Nên nhớ, chúng sanh không được thành đạo do có những quan niệm thương, ghét, ta, người, hơn, thua, tốt, xấu… Nếu có người xem oan gia như cha mẹ không có ư tưởng hai; ân oán b́nh đẳng không khởi tâm thương ghét, Như Lai nói người như thế, không bao lâu sẽ vào đến nhà Viên Giác. Nầy, Phổ Giác ! Chúng sanh đời sau muốn cầu Viên Giác phải phát lời thệ nguyện: "Tất cả chúng sanh, cùng tận thế hư không, tôi đều phụng sự khiến cho họ được vào nhà Như Lai Viên Giác và chừa bỏ tất cả ư niệm triền phược bỉ thử ngă nhơn… Người phát tâm tu hành như vậy sẽ không rơi vào tà kiến. Bấy giờ, đức Thế Tôn tuyên lại nghĩa trên bằng một bài kệ:
TRỰC CHỈ1. NGĂ, NHƠN, CHÚNG SANH, THỌ MỆNH là bốn chứng bệnh chướng ngại Bồ đề. TÁC, NHẬM, CHỈ, DIỆT lạ icũng là bốn chứng bệnh cắt đứt con đường Niết bàn. Ngă, nhơn, chúng sanh, thọ mệnh, phát sanh từ nơi "chấp". Tác, nhậm, chỉ, diệt lại cũng phát sanh từ "chấp". Ngă, nhơn, chúng sanh, thọ mệnh phát sanh từ nơi "chấp ngă tướng". Tác, nhậm, chỉ, diệt phát sanh từ nơi "chấp pháp tu". Dù chấp "ngă tướng" hay chấp "pháp tu" căn nguyên vẫn là chấp. Trên đường tu Phật, chấp là điều cấm kỵ đứng đầu trong những ǵ cấm kỵ. 2. Trên đường tu Thiện tri thức rất là quan trọng. Thiện tri thức có ba hạng. Giáo thọ Thiện tri thức tức là bậc thầy dẫn dắt, giảng dạy chánh pháp cho ta. Đồng hạnh Thiện tri thức là những người cùng một lư tưởng cùng pháp chí tu hành cùng mong cầu giải thoát giác ngộ. Ngoại hộ Thiện tri thức là những người bảo hộ cho ta được yên ổn được có đủ điều kiện tốt để ta hành đạo. Ba hạng người đó là Thiện tri thức của ta. Tuy nhiên, những người đó phải là người "chánh tri kiến", người không vướng mắc các Tướng, người không có tư tưởng cục bộ Tiểu thừa. Người Thiện tri thức của ta phải là người Đại thừa phóng khoáng. Bề ngoài như tuỳ thuận trần lao mà tâm thường viễn ly và thanh tịnh. Giả hiện các lỗi lầm mà luôn luôn ngợi khen phạm hạnh. Không hưởng ứng và tùy hỷ với những người có hành động trái phạm luật nghi. Người Thiện tri thức như thế đối với pháp sở chứng đă viễn ly bốn bệnh. Phải nên tôn trọng cúng dường người Thiện tri thức như vậy cho đến không tiếc thân mạng. 3. Một, bệnh TÁC, chữ TÁC có nghĩa là làm. Làm có vẻ tích cực nhưng việc làm không đúng chánh nhân giải thoát. Thực ra tu hành cốt yếu là đoạn phiền năo, diệt vô minh, vun bồi trí tuệ để nhận thức chân lư, để sống hợp chân lư, để có giác ngộ giải thoát và để tự ḿnh thọ dụng sự giải thoát giác ngộ đó trong cuộc sống hiện tại cũng như măi măi ở tương lai. Mục đích của chư Phật ba đời đều như vậy cả. Ở người bệnh "tác" th́ trái lại, họ dụng ư bày vẻ: Nay lập đạo tràng nầy, mai ấn định nghi thức nọ. Tŕ luyện canh khuya, khẩn cầu suốt tối. Ép xác hành thân… Làm như thế chỉ khổ công mà vô ích. Người tu hành như thế gọi là người mắc phải chứng bệnh TÁC. Hai, bệnh NHẬM. "Nhậm" có nghĩa là buông trôi không làm ǵ hết. Sống với dáng vẻ đờ đẫn, thẫn thờ, mặc cho thế cuộc… Người tu hành là tinh tấn cần cù với tất cả thiện nghiệp lợi ích cho đời cho tất cả chúng sanh. Nhưng khác hơn người thường là làm mà không thấy ḿnh làm. Làm với tâm thành "ưng vô sở trụ" chớ không phải như kẻ ăn xổi ở th́ hững hờ với thế cuộc. Không làm ǵ hết, thờ thẫn buông trôi, không phải là thiện. Không làm ǵ hết mà hy vọng chứng đắc Bồ đề Niết bàn, thể nhập Như Lai Viên Giác Diệu Tâm, rơ là hạng người tham lam mà không đếm xỉa ǵ lư trí, v́ vậy gọi NHẬM là một chứng bệnh. Ba, bệnh CHỈ. "CHỈ" có nghĩa là chặn đứng là ngưng bặc, diệt hết ư niệm tư duy. Người tu hành phải là ngừơi giàu tư duy và rất cần trí tuệ để tư duy nhận thức chân lư. "Chánh tư duy" là một trong tám con đường chánh. Tư duy không phải là vọng tưởng. Người nhiều vọng tưởng không phải là người giàu tư duy. Ngưng bặc chánh tư duy, con người trở thành vật vô tri vô giác như h́nh nộm, như tượng đất ích lợi cho ai ! Lợi cho đời c̣n không có, c̣n mong ǵ thành tựu đạo quả, v́ vậy CHỈ là một thứ bệnh chướng ngại Bồ đề Niết bàn. Bốn, bệnh DIỆT. "DIỆT" có nghĩa là triệt tiêu, hủy diệt hết. Đức Thế Tôn thành tựu Vô Thượng Bồ Đề chính là lúc "tam minh" ở trong Ngài hiển hiện. Trí tuệ của đức Thế Tôn lúc bấy giờ bừng tỏ rạng, mà người đời gọi là rực ánh hào quang. Từ Bồ đề thọ hạ cho đến Ta La song thọ nhập Niết bàn, đức Phật không có lúc nào không sử dụng tuệ giác để làm lợi ích cho chúng sanh, bằng sự nghiệp giáo hóa suốt 49 năm của đời Ngài. Nh́n tấm gương sáng, rực ánh hào quang của đức Phật, th́ ra đức Phật chẳng có lúc nào "diệt" tư duy và trí tuệ. Căn, trần không có lỗi, dụng công "diệt" nó để làm ǵ. Vả lại có muốn diệt cũng không sao diệt được. Vô minh huyễn vọng, không vọng chẳng t́m có vô minh. Diệt thân tâm lại trở thành kẻ điên cuồng tự sát ! V́ vậy, kẻ tu hành dụng ư "diệt" vô t́nh lại mang thêm chứng bệnh, khiến cho đường thẳng Niết bàn bị cắt đứt không thể tiến lên. 4. Diệt trừ bốn tướng, xa lánh bốn bệnh, oán thân b́nh đẳng, rửa sạch thị phi, Phật nói người như thế không lâu sẽ đến nhà Như Lai Viên Giác. *****Top
XA MA THA TAM MA BÁT ĐỀ VÀ
THIỀN NA Bấy giờ, Viên Giác Bồ tát trước đại chúng đảnh lễ Phật và chắp tay thưa: Bạch Thế Tôn ! Đại chúng trong hải hội đă được Phật chỉ dạy rơ con đường trở về nhà Viên Giác. Những người sơ cơ hậu thế, đă tỏ ngộ Như Lai Viên Giác Diệu Tâm rồi, đối với ba pháp Xa Ma Tha, Tam Ma Bát Đề và Thiền Na phải tu pháp nào trước ? Cúi mong Như Lai v́ chúng sanh hậu thế dạy rơ khiến cho họ được gội nhuần mưa pháp ! 1. Phật dạy: Nầy Viên Giác ! Phật c̣n trụ thế hay đă nhập Niết bàn, những chúng sanh có chủng tánh Đại thừa, tin NHƯ LAI VIÊN GIÁC DIỆU TÂM là kho tàng bí mật của chư Phật th́ có thể ở chốn ṭng lâm trụ nơi am tự hoặc ở tại gia y theo ba pháp, trước sau thay đổi thành 25 cách như Thế Tôn đă dạy th́ kết quả không có ǵ sai khác. Nếu có duyên cớ th́ có thể kiến lập chỗ tu riêng, định kỳ hạn 120 ngày, 100 ngày hoặc 80 ngày tùy ư. Tư duy chơn chánh, quán niệm chơn chánh là nền tảng trong vô lượng pháp môn tu. Dù Phật tại thế hay đă Niết bàn, người quán niệm tư duy đúng pháp th́ sẽ có kết quả khinh an giải thoát. Khởi ư tiến tu, phải y cứ Đại thừa, hành tịch diệt hạnh, lấy Đại Viên Giác làm đối tượng sở quy và quán chiếu thật tướng trên lộ tŕnh cầu tiến. Thân tâm hướng vào b́nh đẳng tánh trí, phải xác định tự tánh Niết bàn không lúc nào tách rời cuộc sống hiện tại. Người phát khởi ư hướng Đại thừa tu tập Viên Giác, an trụ chỗ nào th́ chỗ đó được xem như cảnh già lam. 2. Nầy Viên Giác ! Nếu tùy theo tâm tánh của đa số th́ có thể tu pháp Xa Ma Tha trước, Xa Ma Tha có công dụng chặn đứng vọng tưởng đem lại cho hành giả một trạng thái "tịch tĩnh" khinh an. Từ trạng thái tịch tĩnh khinh an có thể phát sanh tuệ giác để nhận thức chân lư trên đường tu tập tiếp theo. Nếu người tâm nhiều vọng động cần tu Tam Ma Bát Đề trước, v́ có đối tượng sở quán, họ mới dễ được tĩnh tâm. Hai pháp môn "Chỉ" "Quán" trên nếu chưa thích hợp, th́ hành giả có thể tu tập "Thiền". Thiền là pháp tu tư duy, tùy thuộc căn tánh sở thích. Nếu pháp đối tượng tư duy không thích hợp th́ lâu có kết quả hoặc không đem lại kết quả thậm chí phản tác động, có hại, người tu cần thận trọng lưu tâm ! Tư duy "đếm hơi thở" là pháp phổ thông cho mọi người ham mộ pháp môn Thiền trên bước đường sơ cơ tu tập. Chọn một trong ba pháp, pháp nào cũng có thể đem lại sự khinh an giải thoát, vấn đề trước sau không có ǵ trở ngại. Riêng hạng người ba pháp tu cùng một lúc thành tựu viên măn, th́ đó là h́nh ảnh của Như Lai xuất hiện trên cơi đời. Bấy giờ, đức Thế Tôn tuyên lại nghĩa trên bằng một bài kệ:
TRỰC CHỈ 1. Pháp CHỈ, QUÁN và THIỀN NA có thể thay đổi trước sau thành 25 cách như lời Phật dạy ở chương tám trước kia. Tùy người, tuỳ hoàn cảnh có thể thay đổi, nhưng nếu sự tu hành thanh tịnh như nhau th́ kết quả ngang nhau không hơn kém. Vấn đề quyết định trước hết phải là người chủng tánh Đại thừa, tin sâu và xác định NHƯ LAI VIÊN GIÁC DIỆU TÂM là tâm tánh vốn có của ḿnh. Về chỗ ở để tu không quan trọng, mà quan trọng ở chủng tánh, ở trí tuệ sáng suốt quyết định ḷng tin hiểu đối với chân lư với NHƯ LAI VIÊN GIÁC DIỆU TÂM. Ở chùa tu cũng được, ở tại gia tu cũng được, lập riêng một chỗ nào đó ở tu cũng được. Sức tinh tấn và thanh tịnh ngang nhau th́ quả giải thoát giác ngộ bằng nhau. Ấn định kỳ hạn 80 ngày cũng được 120 ngày cũng được, điều đó do hoàn cảnh và khả năng phát nguyện của mỗi người. Vấn đề then chốt vẫn là: Phát ư Đại thừa. Lấy Như Lai Viên Giác làm đối tượng quay về. 2. Theo tâm lư thông thường th́ nhiều người thích hợp với pháp tu "Chỉ" trước, rồi kế đó tu "Quán". Tuy vậy, cũng có người nhờ vận dụng "Quán" trước th́ "Chỉ" mới tĩnh được. Như trên đă nói, việc đó tùy người. Chỉ, quán mà chưa điều phục được vọng tâm th́ tu Thiền Na áp dụng phương pháp phổ thông cơ bản là "sổ tức quán", theo dơi hơi thở và đếm hơi thở ra vào. Pháp môn nầy là một phương tiện cột tâm rất hữu hiệu. Những bậc cao tăng uyên thâm đạo vị, các Ngài thường sử dụng cả ba pháp trong cuộc sống hằng ngày mà không có khởi ư dụng công. Nếu người an trú trong CHỈ, QUÁN và THIỀN NA không xen tạp tưởng, Phật nói đó là h́nh ảnh Như Lai xuất hiện ở cơi đời. *****Top
BIỂN CẢ DUNG CHỨA NƯỚC HẾT
Bấy giờ Hiền Thiện Thủ Bồ tát trước đại chúng đảnh lễ Phật chắp tay thưa: Bạch Thế Tôn ! Đại chúng trong hội nầy được nghe Thế Tôn dạy cho giáo lư bất tư ngh́ như thế, khiến cho hoa ḷng bừng nở, tuệ nhăn được sáng trong. Chúng con muốn biết Đại thừa kinh giáo nầy, tên gọi là chi ? Chúng con phải phụng tŕ như thế nào ? Chúng sanh nương kinh nầy tu tập, công đức sẽ ra sao và những người truyền bá kinh nầy được lợi ích như thế nào ? Cúi mong Như Lai Thế Tôn v́ chúng con dạy bảo. Phật dạy: Hiền Thiện Thủ ! Ông v́ chúng sanh hậu thế mà thưa hỏi Như Lai. Những điều ông hỏi rất có ư nghĩa cần cho sự hiểu biết, mở được mối nghi ngờ cho nhiều người mạt thế. Vậy ông hăy lóng ư mà nghe Như Lai sẽ v́ các ông mà nói. Nầy, Hiền Thiện Thủ ! Kinh nầy trăm ngàn muôn ức hằng sa chư Phật nói ra và ba đời các Như Lai đều bảo hộ, mười phương Bồ tát làm chỗ quy y, là con mắt trong sáng của mười hai bộ kinh trong toàn bộ giáo lư Phật. Kinh nầy có thể gọi nhiều tên.
Bồ tát và Chúng sanh đời sau nương theo danh tự đó mà phụng tŕ. Này, Hiền Thiện Thủ ! Kinh nầy dạy rơ về cảnh giới của chư Phật, cho nên chỉ có Phật mới tuyên thuyết trọn nghĩa. Các Bồ tát và chúng sanh đời sau y theo kinh nầy tu hành lần lần tiến đến địa vị Phật. Kinh nầy thuộc về "Đốn Giáo Đại Thừa". Những chúng sanh căn cơ Viên Đốn, từ kinh nầy mà mở mang tuệ nhăn, tỏ ngộ chân lư Đại thừa, nắm vững và thành thạo tất cả pháp môn tu tập khác. Ví như biển cả dung chứa nước hết thảy sông ng̣i khe lạch. Sức uống của thần A Tu La c̣n chưa thấy kém vơi, sá ǵ sự nhăm nhi của những muỗi ṃng bé nhỏ. Nầy, Hiền Thiện Thủ ! Giả sử có người đem thất bảo nhập đầy cơi tam thiên đại thiên làm việc bố thí, phước đức không bằng người nghe một câu một đoạn nghĩa lư của kinh nầy. Giả sử có người giáo hóa chúng sanh chứng được. A La Hán quả nhiều như số cát sông Hằng, không bằng người tuyên nói giảng giải kinh nầy chừng nửa bài kệ. Hiền Thiện Thủ ! Nếu có người nghe tên kinh nầy mà ḷng tin không nghi hoặc, phải biết người đó không phải trồng căn lành ở một, hai, ba, bốn, năm đức Phật mà đă trồng căn lành và đă từng nghe kinh nầy trong hằng hà sa số Phật rồi. Bồ tát các ông nên bảo hộ những người tu hành ở đời sau, đừng để cho những ác ma và ngoại đạo năo hại thân tâm làm cho nản ḷng thối chí. Bấy giờ chúng hội có Hỏa Thủ Kim Cang, Tồi Phá Kim Cang, Ni Lam Bà Kim Cang… cả tám vạn thần Kim Cang và quyến thuộc, đảnh lễ Phật, đi nhiễu ba ṿng và bạch Phật rằng: Bạch Thế Tôn ! Tất cả chúng sanh đời sau, người nào thọ tŕ kinh điển Quyết Định Đại Thừa nầy, chúng con sẽ giữ ǵn bảo hộ cho họ như giữ ǵn con ngươi của mắt ḿnh. Chúng con cũng bảo hộ chỗ ở của người tu hành túc trực ngày đêm, khiến cho bổn mạng b́nh an, sung măn trong cuộc sống để họ vững bước tiến tu. Lại có Đại Phạm Thiên Vương, Tu Di Sơn Vương, Hộ Quốc Thiên Vương… và Đại Lực Quỷ Vương cùng với mười vạn quỷ vương quyến thuộc đồng chăp tay đi quanh Phật ba ṿng đồng thanh tác bạch: Bạch Thế Tôn ! Chúng con nguyện bảo hộ người thọ tŕ tu tập kinh nầy, ngày đêm liên tục, khiến cho chỗ ở được an ổn, trong phạm vi bao quát một do tuần, nếu có quỷ thần nào xâm phạm, chúng con sẽ khiến cho thân thể chúng biến thành tro bụi. Phật nói xong thời pháp, tất cả thiên long, quỷ thần, bát bộ quyến thuộc và các Thiên Vương, Phạm Thiên Vương… cùng toàn thể đại chúng rất vui mừng tin nhận y giáo phụng hành. TRỰC CHỈ Phật dạy cho Bồ tát Hiền Thiện Thủ: "Kinh nầy trăm ngàn muôn ức hằng hà sa Phật nói ra, ba đời các Như Lai đều thủ hộ, mười phương Bồ tát làm chỗ quy y là con mắt trong sáng của 12 bộ kinh trong toàn bộ giáo lư Phật". Thật vậy, lửa th́ nóng, băng th́ lạnh. Dù cho hằng hà sa chư Phật ở quá khứ, hiện tại hay vị lai, cũng đều nói lửa nóng, băng lạnh, v́ đó là chân lư của vũ trụ vạn hữu, của cuộc đời, không ai có thể nói khác hơn được. Và khi cần sưởi ấm, nấu chín thức ăn thi ai cũng phải dùng đến lửa, khi cần mát lạnh cần nước th́ ai cũng phải t́m băng. Kinh Như Lai Viên Giác liễu nghĩa Đại thừa đức Phật Thích Ca nói cũng tức là chư Phật ba đời nói. V́ nội dung giáo lư kinh Phật nói ra toàn chân lư liễu nghĩa và mười phương Bồ tát cũng chỉ quy y với kinh Đại thừa liễu nghĩa mà thôi. Mười hai bộ kinh: Trường hàng, Trùng tụng, Cô khởi, Thí dụ, Nhân duyên, Tự thuyết, Bổn sanh, Bổn sự, Vị tằng hữu, Phương quảng, Nghị luận và Kư biệt. Trong mười hai bộ loại đó, có hệ tư tưởng liễu nghĩa, có hệ tư tưởng nhơn, thiên, tiểu giáo, quyền thừa bất liễu nghĩa. Kinh Như Lai Viên Giác là con mắt trong sáng Đại thừa liễu nghĩa trong mười hai bộ kinh. Kinh nầy có thể gọi bằng năm thứ tên, cũng như các kinh khác đều có thể gọi hoặc nhiều hoặc ít tên như vậy. Điều đó tuỳ thuộc ở trọng tâm triển khai, ở góc độ nh́n và nhận thức giáo lư. Trọng tâm của kinh nầy, nhằm khai thị về pháp "đốn tu đốn chứng" cho nên kinh nầy thuộc "đốn giáo đại thừa". Tuy vậy, biển cả th́ dung chứa tất cả nước sông ng̣i, khe lạch. Các cơ giáo khác cũng có thể tu học và vẫn có được lợi ích. Người nghe kinh nầy mà tin hiểu, trong ḷng không nghi hoặc là người trồng sâu căn lành, trong nhiều đời đă gặp gỡ Phật pháp rồi. V́ vậy, người nghe kinh nầy phải là người rất nhiều phước đức là người gieo trồng sâu hạt giống Đại thừa. Tu học kinh nầy thiên long, bát bộ, quỷ thần đều ủng hộ khiến cho mọi tai ương bất trắc không thể xảy đến nhiễu hại. Bởi v́ người nầy đă đóng bít cánh cửa "hại nhơn" rồi.
Hết |